Türk Mutfak Kültürü Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi Cumhuriyet Dönemi'nde modern sofra adabının toplumda öğrenilmesini sağlayan araçlar arasında yer almamaktadır?
Cumhuriyet baloları |
Düğün ve sünnetler |
Otel ve lokantalar |
Tren lokantaları |
Eğitim kurumları |
Cumhuriyet devriminin bir parçası olarak eğitim kurumları, bürokratlar, askerler ve yeni oluşmaya başlayan Türk burjuvazisi aracılığıyla toplumda yaygınlaşması hedeflenmiştir. Cumhuriyet baloları, otel ve lokantalarda yemek yeme, tren lokantaları gibi kamusal alanlar yeni sofra adabının öğrenildiği ve uygulandığı yerler olmuştur.
2.Soru
Türklerin Anadoluya gelişiyle beraber dönemin sebzeleri arasında hangisi sayılmaz?
pırasa |
ıspanak |
lahana |
patates |
sarımsak |
Dönemin sebzeleri pırasa, patlıcan, kabak, kereviz, ıspanak, şalgam, soğan, sarımsak, hıyar, lahana gibi sebzelerdir. Meyveler ise elma, ayva, nar, armut, şeftali, incir, kavun, karpuz, hurma gibi meyvelerdir. Börülce, mercimek, nohut, bakla gibi baklagiller ile ceviz, badem, fındık, leblebi gibi kuruyemişler de mutfaklarda kullanılmıştır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya Türk topluluklarının tükettiği başlıca gıda maddesidir?
Meyve |
Sebze |
Et |
İçecek |
Tatlı |
Orta Asya Türklerinin at ve koyunun daha ön planda yer aldığı konar göçer yaşam tarzını benimsemeleri, kaçınılmaz olarak hayvansal ürünlerin zirai kültüre oranla daha ağırlıkta bulunduğu bir beslenme sistemine sahip olmaları sonucunu doğurmuştur. Orta Asya Türk topluluklarının günlük hayatta, ziyafetlerde ve hatta savaşlarda tükettiği başlıca gıda maddesi ettir.
4.Soru
Geleneksel Osmanlı sofra adabında, alafranga usülde masada çatal ve bıçak eşliğinde yeme şekli ilk olarak hangi Osmanlı sultanı zamanında tanınmıştır?
Kanuni Sultan Süleyman |
Fatih Sultan Mehmet |
Sultan II. Mahmut |
Sultan II. Abdülhamit |
Sultan IV. Murat |
Geleneksel olarak Osmanlı toplumunda yemek, sinide veya yer sofrasında ortada bulunan bir tabaktan kaşık veya el ile yenirdi. Bu usul hem kırsal bölgelerde hem de saray ve kentlerde aynıydı. En büyük fark kullanılan tabak, sahan ve kaşıkların varlıklı sofralarda daha özenli ve çeşitli olmasıydı. “Alafranga” yani Avrupai usulde masada, çatal ve bıçak eşliğinnde yemek yeme şekli Sultan II. Mahmut (1808 1839) döneminde tanınmaya baslanmıstır. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Selçuklu ve Beylikler döneminde coğrafi olarak denize yakın olunması beslenme kültürüne hangi ürünü getirmiştir?
Balık |
Kırmızı et |
Sebze |
Meyve |
Tahıl |
Denize yakınlık mutfak kültürüne balığı getirmiştir.
6.Soru
Türk mutfağında alaturka ve alafranga mutfak ikilemi ile ilgili hangi ifade doğru değildir?
İstanbul mutfak kültüründe ortaya çıkan Batı modeli sofra ve mutfak alışkanlıkları Cumhuriyet döneminde yaygınlaşmıştır. |
Yer sofrasında ortak bir tabak kullanılan eski sofra düzeni ve geleneksel yemekler “alaturka” olarak adlandırılmıştır. |
Türk mutfağı et ve süt ürünlerine dayalı olduğu için oldukça sade ve yemekler açısından sınırlıdır. |
Yeni sofra düzeni ve çoğunluğu Fransız kökenli olan yemek teknik ve adları “alafranga” olarak adlandırılmıştır. |
Geleneksel yemek pişirme teknikleri ve uygulamaları “alafranga” yemek uygulamalarıyla birlikte devam etmiştir. |
19. yüzyılın sonlarından itibaren seçkin İstanbul mutfak kültüründe ortaya çıkan ve Cumhuriyet döneminde yaygınlaşan Batı modeli sofra ve mutfak alışkanlıklarına göre yeni sofra düzeni ve çoğunluğu Fransız kökenli olan yemek teknik ve adları “alafranga” olarak adlandırılmıştır. Yer sofrasında ortak bir tabak kullanılan eski sofra düzeni ve geleneksel yemekler ise “alaturka” olarak adlandırılmıştır. Geleneksel sofra düzeni ve adabı Cumhuriyet döneminde tamamen terk edilmiş fakat geleneksel yemek pişirme teknikleri ve uygulamaları “alafranga” yemek uygulamalarıyla birlikte devam etmiştir. Cumhuriyet döneminde basılan yemek kitapları “alafranga” yemeklerin Türk mutfağına nasıl dahil olduğunu göstermektedir. Et ve süt ürünlerine dayalı olan Türk mutfağı Orta Asya için geçerlidir ve oldukça sade ve yemekler açısından sınırlıdır.
7.Soru
Mısırözü ve ayçiçeği yağları ve de margarin geleneksel yağlardan hangilerinin yerini almıştır?
gömlek ve don yağı |
balık ve tavuk yağı |
kuyruk yağı ve tereyağı |
sadeyağ ve kavram yağı |
böbrek ve koza yağı |
Mısırözü ve ayçiçeği yağları ve de margarin geleneksel yağlar olan kuyruk yağı ve tereyağın yerini almıştır.
8.Soru
İlk baskısı 1933 yılında yapılan "Alaturka ve Alafranga Mükemmel Yemek" kitabının yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Ekrem Muhittin Yeğen |
Gönül Candaş |
Necip Ertürk |
Fahriye Nedim |
Leman Cılızoğlu |
İlk baskısı 1933 yılında yapılan Fahriye
Nedim’in Alaturka ve Alafranga Mükemmel Yemek kitabıdır.
9.Soru
Türk mutfağının sentez bir mutfak olması yolunda atılmış ilk adım aşağıdakilerden hangisidir?
Türk aşçılarının sık sık seyahat ederek dünya mutfaklarını öğrenmesi |
Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya göç etmeleri |
Türklerin İslamiyeti kabul etmeleri |
Türklerin Orta Asya'da çok geniş bir coğrafyada yaşamaları |
Türklerin Çin mutfağının etkisinde kalması |
Orta Asya’dan Anadolu’ya doğru gelen Türkler, geçtikleri ülkelerin mutfaklarıyla etkileşimde bulunmuş, mutfaklarını zenginleştirmiş ve bir sentez mutfağı olma yolunda ilk adımlarını bu göç yolunda atmışlardır. Anadolu’yu yurt edinen Selçuklular, yerleşik düzene geçişle sabit bir mutfak düzenine kavuşmuş; ayrıca Anadolu’nun zengin coğrafyasının ve yerleşik kültürlerinin ürünleriyle mutfaklarını zenginleştirmişlerdir.
10.Soru
Orta Asya'daki Türklerin pastırma için kullandığı kelime aşağıdakilerden hangisidir?
Kak |
Kurut |
Toy |
Küdenke |
Yazok |
Türk kavimleri, sürekli hareket hâlinde olduklarından dolayı at ve sığır etlerini bugünkü pastırma gibi kuruturlar ve bunları at üstünde yerlerdi. Bu alışkanlığın en bilinen örneği pastırmadır ve pastırmanın göçebe hayattan bize kalan bir yiyecek türü olduğu söylenilebilir. Pastırma için yazok et kelimesi de kullanılır.
11.Soru
Amerikan kökenli domates ne zaman tam anlamıyla Türk mutfağının temel malzemeleri arasına girmiştir?
20.yüzyıl |
19.yüzyıl |
18.yüzyıl |
17.yüzyıl |
16.yüzyıl |
Amerikan kökenli domates 20.yüzyılda tamamen yaygınlaşmıştır.
12.Soru
Dövülmüş ve kurutulmuş beyaz buğdayın, tuz ve biber katılarak su içinde
kaynatılması, daha sonra da ayrı bir tabakta haşlanıp yarı pişirilerek hazırlanmış tavuk veya hindi etinin bu yemeğin içerisine katılmasıyla yapılan Herise yemeğinin daha yaygın olarak bilinen adı nedir?
Tutmaç |
Erişte |
Yalaçı |
Keşkek |
Zerde |
Herise, keşkek adıyla da bilinmekte olup Selçuklu öncesi dönemde Emevîler ve Fatımîler başta olmak üzere daha pek çok İslam devletinin mutfağının vazgeçilmez yemekleri arasında yer alıyordu. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Duru et suyuna yapılan çorbalara ne ad verilir?
Konsome |
Ravyoli |
Risotto |
Minestrone |
Graten |
Duru et suyuna yapılan çorbalara Konsome denir.
14.Soru
Eskiden yemekten sonra konuklara verilen hediyelere ne denirdi?
Tiş teri |
Şimiş |
Cülengbin |
Mizab |
Fuka |
Diş kirası: Eskiden yemekten sonra konuklara verilen hediyelere diş kirası denirdi.
15.Soru
Ulusların kaderini yediği yemeklerin belirlediğini söyleyerek yemeğin toplumlar için öneminin altını bir kez daha çizmiş olan ünlü gurme aşağıdakilerden hangisidir?
Le´vi-Strauss |
Jean-Henri Fabre |
Od-Tigin |
Brillat-Savarin |
Kutadgu Bilig |
U¨nlü gurme Brillat-Savarin, ulusların kaderini yediği yemeklerin belirlediğini söyleyerek yemeğin toplumlar için öneminin altını bir kez daha çizmiş olur. Ona göre gast- ronomi; besin maddelerini tanımlayıp sını andırdığı ve insanın zihinsel olarak yemek çevresinde ürettiği algı, değer ve anlamları da kapsadığı için coğrafya ile tarihin doğal bir parçasıdır. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Sözlükte, “Güz vakti birtakım baharatla hazırlanarak kurutulan ettir; öylece bırakılır, ilkbaharda yenir. Bu “yaz ok ye” sözünden alınmıştır, “baharda ye” demektir; çünkü ilkbaharda hayvanlar zayıflar.” ifadesi ile açıklanan, Türk kavimlerinde sıklıkla yenilen yiyecek türü aşağıdakilerden hangisidir?
Sözlükte, “Güz vakti birtakım baharatla hazırlanarak kurutulan ettir; öylece bırakılır, ilkbaharda yenir. Bu “yaz ok ye” sözünden alınmıştır, “baharda ye” demektir; çünkü ilkbaharda hayvanlar zayıflar.” ifadesi ile açıklanan, Türk kavimlerinde sıklıkla yenilen yiyecek türü aşağıdakilerden hangisidir?
Sucuk |
Yolluk |
Yağ |
Sosis |
Pastırma |
Türk kavimleri, sürekli hareket ha^linde olduklarından dolayı at ve sığır etlerini bugünkü pastırma gibi kuruturlar ve bunları at üstünde yerlerdi. Bu alışkanlığın en bilinen örneği pastırmadır ve pastırmanın göçebe hayattan bize kalan bir yiyecek türü olduğu söylenilebilir. Pastırma için yazok et kelimesi de kullanılır. Sözlükte pastırma “Güz vakti birtakım baharatla hazırlanarak kurutulan ettir; öylece bırakılır, ilkbaharda yenir. Bu “yaz ok ye” sözünden alınmıştır, “baharda ye” demektir; çünkü ilkbaharda hayvanlar zayıflar. Pastırması bulunan kimse böylece ilkbaharda iyi et yer.” ifadesiyle açıklanır. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Araştırmacıların tarımla, beslenmeyle ve mutfakla ilgili olarak ilk çağlarda edindikleri bilgiler arasında bulunmaz?
Yiyecek arama |
Yiyecek saklama |
Yiyecek yetiştirme |
Yiyecek pişirme |
Yiyecek ilaçlama |
İnsanoğlu tarihin ilk dönemlerinde yaşamını sürdürebilmek için yiyecekle beslenmiş ve zamanının birçoğunu yiyecek arayarak geçirmiştir. Zaman içinde doğada bulduğu yiyeceği saklamayı ve yenilerini yetiştirmeyi öğrenerek yerleşik hayata geçmiştir. Tarih öncesi devirlerde bile mağaralarda beslenme için ayrı bir yer oluşturulmuş ve beslenme ile ilgili araç gereçler burada kullanılmıştır. Zaman içerisinde değişik kültürlerde mutfak için ayrı bir yer oluşturularak çeşitli pişirme usulleri kullanılmıştır.
18.Soru
Türk mutfağı kültüründe alagranga sofra düzeni aşağıdakilerden hangi yüzyıl ile görülmeye başlamıştır?
19. yy sonları |
18. yy |
17. yy sonları |
17. yy başları |
16. yy sonları |
Cumhuriyet döneminde kent merkezli Türk mutfak kültüründe 19. yüzyılın sonlarında yaygınlaşmaya başlayan alafranga sofra düzeni ve adabı ile birlikte yeni yemek teknikleri ve malzemelerinin mutfakta kullanımı hız kazanmıştır.
19.Soru
Osmanlı'da ana yemekte en çok tüketilen yiyecek aşağıdakilerden hangisidir?
Çorba |
Balık |
Pilav |
Turşu |
Fodula |
Pilav, zengin Osmanlı sofralarının “ana” yemeğiydi ve çoğunlukla sade ya da etli pilav şeklinde tüketiliyordu.
20.Soru
Osmanlı mutfaklarında kullanılan kuze aşağıdakilerden hangisidir?
Su testisi |
Kavanoz |
Çorba tası |
Tava |
Yemek kaşığı |
Tabak, kâse, üsküre, çanak, bardak, yatuk, badye, kuze (su testisi), ibrik, leğen, buhurdan, gülabdan, yekmürdi, matara, kavanoz, sürahi, fincan, fincan tabağı, ayaklı çanak, anberdan, memekten (tuzluk), iftar tabağı, çay ibriği, kumkuma, zemzemiye, tatlı tabağı, meyveden, çorba tası, tabe, (tava), yayuk, yemek kaşığı, hoşaf kâsesi, şerbet kasesi, hoşab üsküresi, şerbet fincanı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ