Uluslararası İlişkiler Kuramları 1 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, sistem teorisine yöneltilen eleştirilerden biri değildir?
Karar verme mekanizmalarıyla ilgilenilmemesi
|
Devletlerin davranışlarının yapısal nedenlere bağlanması
|
Devletlerin dengeleyici davranışlarının genellenmesi
|
Sistem modellerinin varsayımsal olmaları
|
Devletlerin farklı özelliklerinin dikkate alınması
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Karar verme teorisinin modellerinden biri değildir?
Şelale |
Kumarbazın iflası |
Sarhoş yürüyüşü |
Kriz prosedürleri |
Küçük gruplarla karar verme |
Karar verme teorisi, karar verme sürecini analiz ederken bunu bazı modeller yardımıyla yapmaktadır. Bunlar arasında, iki adım ileri bir adım geri ya da küçük değişiklikler modeli, sarhoş yürüyüşü modeli, kumarbazın iflası modeli, rasyonel politika modeli, örgütsel süreç modeli, bürokratik politika modeli, küçük gruplarla karar verme modeli, standart prosedürler modeli ve şelale modeli en fazla bilinendir ve kullanılanlardır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Viyana Çevresi, yeni pozitivistler ya da yeni empiristler denen Mantıkçı Pozitivizm akımını geleneksellerden ayıran en önemli özelliği nedir?
Sentetik ve analitik önermeler yapması |
Doğrulama sürecinde yaptığı mantık ve dil analizi |
Rasyonel oluşu |
Geleceğe ilişkin belirlemeler yapması |
Varsayımsal nitelikte oluşu |
Viyana Çevresini oluşturan düşünürlerin ortak tutumlarından birini, şu şekilde ifade etmek mümkündür: Gerçek bilgi bilimsel bilgi türünde olmalıdır. Aynı şekilde felsefe de bilimsel karakterde olmalıdır. Deneysel bilimlerde olduğu gibi, felsefede de açıklık, mantıksal tutarlılık ve ispatlanabilirlik bulunmalıdır. Böylece felsefeye, bilimde olduğu gibi, empirik bir nitelik kazandırmak mümkün olabilir. Fakat fiziktekine benzer bir şekilde felsefede deney yapmak şüphesiz söz konusu olmadığından, felsefede bilimdeki deneyin yerini tutabilecek araç, o dönemde gelişmeye başlayan mantık olmuştur. Viyana çevresinin geleneksel pozitivistlerden en önemli farkı doğrulama sürecine, mantık ve dil analizini dâhil etmeleridir. Bir önermenin mantıksal bakımdan ve dil yapısı açısından da ele alınması gündeme gelmiştir. Bu durum, Viyana Çevresi düşünürlerinin temsil ettiği anlayışın niçin mantıkçı pozitivizm, mantıkçı empirizm gibi deyimlerle anıldığını da izah etmektedir.
4.Soru
Sıfır toplamlı olmayan modellerden Tavuk Oyunu Modeli'ne göre,
I. A ve B tarafları geri çekilir ya da işbirliğine gider ve kaybı minimuma düşürür.
II. A tarafı politikasında ısrar ederken B tarafı çekilirse B kaybeder.
III. A tarafı çekilirken B tarafı politikasında ısrar ederse A kaybeder.
IV. Her iki taraf da politikalarında ısrar ederse ikisi de maksimum kayba ulaşır.
Bu bilgiden yola çıkarak Küba ve Berlin krizlerinde ABD (A) ve SSCB'nin (B) izlediği stratejiler yukarıdakilerin hangisi yönünde sonuçlanmıştır?
Hiçbiri |
I |
II |
III |
IV |
Bu krizlerde her iki taraf da geri çekilmiş ve minimum kayıpla sonuçlandırmıştır. Doğru yanıt B şıkkıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kaplan’a göre Güç Dengesi Sisteminin yıkılmasına yol açabilecek gelişmelerden biri değildir?
Devletlerin oyun kurallarının dışına çıkması |
Devletler arasında iletişim eksikliği |
Devletlerin kapasiteleri arasındaki farkın büyümesi |
Rollerin tanımlanmasında anlaşmazlık olması |
Devletlerin sayısının artması |
Kaplan’a göre, temel aktörlerin sayılarının belli bir sınırın altına düşmesi, temel kurallardan herhangi birinin aksaması, diğer bir deyişle oyunun kuralları dışına çıkan devletlerin davranışı, iletişim eksikliği, aktörlerin kapasiteleri arasındaki farklılığın büyümesi, rollerin tanımlanmasında anlaşmazlık olması ve dengeleme mekanizmasının işleyemez hale gelmesi sistemin istikrarını tehdit eden durumlardır. Kural dışı hareket eden devletlerin artması, uluslar üstü örgütlenmelerin gelişmesi ve uluslararası ideolojilerin ortaya çıkması da güç dengesi sisteminin yıkılmasına yol açabilecek gelişmelerdir. Devletlerin sayısının artması ise böyle bir gelişme değildir.
6.Soru
Mackinder’in jeopolitik analizine göre Türkiye hangi bölgede yer almaktadır?
Anakara
|
Merkez üs
|
Dış hilal
|
İç hilal
|
Kenar
|
7.Soru
Realist düşünceye göre uluslararası sistemin merkezi otoriteden yoksun yapısının sonucu nedir?
Karşılıklı Bağımlılık |
Hiyerarşi |
Anarşi |
Güvenlik ikilemi |
Güç dengesi |
Realizme göre devletlerin tek tek güvenliğini sağlayacak bir merkezi otoritenin bulunmaması durumu uluslararası sistemin anarşik yapıda olmasına neden olmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gerçeğe deney ve gözlem yerine akıl yoluyla ulaşılabileceğini savunan bilgi teorisidir?
Rasyonalizm |
Empirizm |
Pozitivizm |
Modernizm |
Pragmatizm |
Bilim felsefesinde ve uluslararası ilişkilerde bir diğer temel epistemoloji (bilgi teorisi) ise rasyonalizmdir. Gerçeğe deney ve gözlem yerine akıl yoluyla ulaşılabileceğini savunur. Rasyonalistler, deney ve gözlem verileri yerine, zihin ve aklın verilerini temel almışlar, doğuştan (a priori) bilgiye büyük önem vermişlerdir. Doğanın belli kanunlar tarafından yönetildiğini savunan bu anlayışa göre, bunların kendilerinden ziyade sonuçlarını gözlemlemek mümkün olabilmektedir.
9.Soru
I) Devletlerin rasyonel davrandıklarını varsayarlar.
II) Devletler arasındaki ilişkileri çıkar maksimizasyonuna dayandırırlar.
III) Uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak
devleti kabul ederler.
IV) İlişkilerde belirsizlik ve güvensizlik olduğunu varsayarlar.
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri oyun teorisi ve realizminin ortak varsayımları arasında yer alır?
Yalnızca I |
IIve III |
Yalnızca III |
I, III, IV |
Hepsi |
Oyun teorisi, genel olarak realizmin varsayımlarıyla analiz yapan bir teoridir. Öncelikle devletlerin rasyonel davrandıklarını varsayması, devletler arasındaki ilişkileri çıkar maksimizasyonuna dayandırması ve uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak devleti kabul etmesi, realizmin özelliklerini yansıtmaktadır. Ayrıca ilişkilerde belirsizlik ve güvensizlik, oyun teorisinin de temel varsayımları arasında yer almaktadır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberallere göre barışın gelişmesini sağlayan öğelerden biri değildir?
Savaşın ağır yükü |
Özgürlüğün gelişmesi |
Yüksek ekonomik karşılıklı bağımlılık |
Savaş karşıtı kitleler |
Bireysel hakların gelişmişliği |
Liberal teoriyi savunanların üzerinde durdukları en önemli ögelerden birisi de özgürlüğün gelişmesinin, barışın gelişmesini sağlayacağıdır. Buradan yola çıkarak otoriter liderlerin, totaliter partilerin daha saldırgan oldukları ve savaşa daha fazla başvurdukları iddia edilmektedir. Liberal devletlerde ise bireysel hakların daha fazla gelişmiş olduğu, hukuk önünde bireylerin eşit olduğu, ifade özgürlükleri ve özel mülkiyet hakkı gibi diğer haklardan yararlandıkları için, toplumlar tarafından seçilen temsilciler savaşa karşı çıkmaktadır. Çünkü; savaşın yükünü çeken bireyler, genellikle savaşı istemediğinden savaşa karşı olan hükümetleri tercih etmektedirler. Ticari faaliyetler ve bunun sağladığı imkânlardan yararlanmaksa ancak barışın sürmesine bağlıdır. Bu nedenle liberal parlamenter sisteme sahip Batılı devletlerin barışı korumaya çalışması doğaldır. Uluslararası karşılıklı bağımlılık, toplumsal güçleri de birbirine bağımlı hale getirdiği için, liberal olmayan politikaları takip eden hükümet ve siyasal partilere ilk seçimde oy verilmeyerek cezalandırılmakta ya da ekonomik aktivitelerini daha liberal devletlere kaydırmaktadırlar.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gevşek iki kutuplu sistemde yer alan bağlantısız devletlerden biri değildir?
Gana
|
Endonezya
|
Hindistan
|
ABD
|
Mısır
|
12.Soru
Klasik Marksist Leninist görüşleri, emperyalizmi sadece ekonomik ilişkilerle ve kapitalist yayılmacılıkla açıklayarak indirgemeci bir yöntemi benimsedikleri yönünde eleştiren düşünür kimdir?
Galtung |
Wallerstein |
Keohane |
Gramsci |
Gilpin |
Galtung Klasik Marksist Leninist görüşleri, emperyalizmi sadece ekonomik ilişkilerle ve kapitalist yayılmacılıkla açıklayarak indirgeyici bir yöntemi benimsedikleri için eleştirmektedir. Galtung’a göre emperyalizm yapısal bir ilişki biçimidir ve bu bağlamda uyum içinde olan çıkarlar arasındaki ilişkiyi ve uyumlaştırılamayan çıkarlar arasındaki çıkar çatışmasını içermektedir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Karar verme teorisinin modellerinden biri değildir?
Şelale |
Kumarbazın iflası |
Sarhoş yürüyüşü |
Kriz prosedürleri |
küçük gruplarla karar verme |
Karar verme teorisi, karar verme sürecini analiz ederken bunu bazı modeller yardımıyla yapmaktadır. Bunlar arasında, iki adım ileri bir adım geri ya da küçük değişliklikler modeli, sarhoş yürüyüşü modeli, kumarbazın iflası modeli, rasyonel politika modeli, örgütsel süreç modeli, bürokratik politika modeli, küçük gruplarla karar verme modeli, standart prosedürler modeli ve şelale modeli en fazla bilinendir ve kullanılanlardır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir devletin dış politikasını açıklamak için karar verme teorisinin yaptığı katkılardan ve vurguladığı unsurlardan biri değildir?
Devletin içsel özellikleri
|
Devletteki içsel gelişmeler
|
Uluslararası sistemin anarşik doğası
|
Karar vericilerin olayları nasıl gördükleri
|
Devletteki karar verme süreçleri
|
15.Soru
Hangi tür oyunlarda, oyuncuların rekabet etmesini öngördüğü gibi, iş birliğine de açık oyunlar olduğundan, oyuncuların işbirliğine gidip gitmemelerine bağlı olarak farklı sonuçlar ortaya çıkabilmektedir?
Sıfır toplamlı oyunlar |
Kazançlı oyunlar |
Kayıplı oyunlar |
Sıfır toplamlı olmayan oyunlar |
Stratejik oyunlar |
Sıfır toplamlı olmayan oyunlar, oyuncuların rekabet etmesini öngördüğü gibi, iş birliğine açık oyunlar olduğundan, oyuncuların işbirliğine gidip gitmemelerine bağlı olarak farklı sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tam rekabete dayanan oyun modelidir?
Değişken toplamlı oyunlar
|
Sabit toplamlı oyunlar
|
Tavuk oyunu modeli
|
Geyik avı modeli
|
Mahkumun ikilemi modeli
|
17.Soru
Karar Verme Teorisinin Realizm ve Uluslararası Sistem Teorisinden farklı olan varsayımı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Devletler rasyonel davranır |
Devletler bütüncül öğelerdir |
Devletleri çoğulcu bir yapı olarak görmek mümkündür |
Devletlerin arasındaki çıkar ilişkisi bağımlılık durumlarını belirler |
Devletlerin yönetiliş biçimi komşu devletlerle ilişkilerini etkiler |
Karar verme yaklaşımlarında, analiz birimi olan devletlerin davranışları analiz edilmektedir. Ancak realizm ve sistem teorisinde olduğu gibi, devletleri rasyonel davranan bütüncül ögeler olarak görmek yerine, devleti daha alt birimlerden oluşan ve politikalarını bu alt birimlerin belirlediği pluralist (çoğulcu) bir yapı olarak görmek mümkündür. Dolayısıyla uluslararası politika dendiğinde hükümetlerin resmi kanallar aracılığıyla yürüttükleri karşılıklı politikalar kastedilse de bu süreç analiz edilirken devletlerin siyasal bakımdan örgütleniş biçimleri, karar alma süreçleri, bu süreçleri etkileyen bireyler, onların siyasal tutum ve davranışları da dikkate alınmaktadır.
18.Soru
I. Taraflar
II. Rekabet
III. Güvensizlik
IV. Strateji
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri oyun teorisinin temel unsurlarındandır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve IV |
III ve IV |
I, II ve IV |
Taraflar ve strateji(ler) oyun teorisinin temel unsurlarındandır. Diğer ikisi ise bu unsurlar arasında yer almaz.
19.Soru
Genellikle oyuncuların birbirlerini tanımadıkları, birbirlerinin geçmişleri hakkında hiçbir şey bilmedikleri, daha sonra da görüşmeyecekleri, aralarında haberleşmenin ve güvenin bulunmadığı, oyunun bir defa oynandığı, tekrar edilmeyeceği varsayılan oyun modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Mahkûmun ikilemi |
Tavuk oyunu |
Geyik avı |
Sıfır toplamlı oyun |
Fare tuzağı |
Oyuncuların birbirlerini tanımadıkları, birbirlerinin geçmişleri hakkında hiçbir şey bilmedikleri, daha sonra da görüşmeyecekleri, aralarında haberleşmenin ve güvenin bulunmadığı, oyunun bir defa oynandığı, tekrar edilmeyeceği varsayılan oyun modeli mahkûmun ikilemidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi rasyonel karar vermenin unsurlarından biri değildir?
Tüm alternatiflerden haberdar olmak
|
Mevcut alternatiflerin gerçek değerini ölçmek
|
Alternatif yolların sonuçlarını düşünmek
|
Beklenen faydayı maksimum kılmaya çalışmak
|
Etikle ilgili konuları karar verme süreci dışında tutmak
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ