XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Final 30. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Dîvânü Lügâti’t-Türk’e göre Harezm bölgesinde hangi Türk boyu meskundur?


Yağma

Tohsı

Karluk

Küçet

Özbek


2.Soru

Metnin günümüz Türkiye Türkçesine doğru çevirisi hangisidir?


Yay ile ok karıştı ve erdemlice yasa girdiler. Askerler tutuşarak güreştiler. Birbirlerini oklamaya hazırlanıyorlar.

Ay ile kış buluştular, erdem yasını kurdular. Yeni çeriler güreşe başladılar. Birbirlerine ok atmayı bıraktılar.

Yaz (mevsimi) kış ile karşılaştı ve karşılıklı olarak erdem yayını kurdular. Asker(ler) saf
oluşturup savaştılar ve birbirlerine ok atmak için karşı karşıya geldiler.

Bahar kışla karşılaşınca erdem okunu kurarak ordularını dizip savaştı, birbirlerine üstünlük sağlamaya giriştiler.

Yayla sadak karıştı. Erkekler yas tutarak zayıfladılar. Askerler güreşe tutuştular. Birbirlerini alt etmeye çalışırlar.


3.Soru

Hangi cümlede sıfat-fiil eki bulunmaktadır?


bakıglı okıglı asıg alsu tep

kereksiz sözini kömüp kizleyür

negüke bu anı ulaşu kınar

suv körmeginçe etük tartma

biligsiz ne aysa ayur ukmadın


4.Soru

Harezm Türkçesi, Türkçenin  kollarından hangi iki dilin birleşiminden oluşmuştur?


Özbek-Kıpçak

Karaim-Karaçay

Kazak-Nogay

Uygur-Başkurt

Oğuz-Kıpçak


5.Soru

“barçasın” kelimesinin izahı nasıl yapılır?


‘hepsini’ : +n, -sı, barça (< barça+sı+n

‘devirdi’ : +n, +sı, barça (< barça+sı+n)

‘hepsini’ : -n, +sı, barça (< barça+sı+n)

‘hepsini’ : +n, +sı, barça (< barça+sı+n)

‘devirdi’ : -n, +sı, barça (< barça+sı+n)


6.Soru

Hangi beyitte “binlerce” anlamına gelen bir ikileme bulunmaktadır?


irinçig kışıġ sürdi yazkı esin/

yaruk yaz yana kurdı devlet yasın

yaġız yėr yıpar toldı kāfūr kitip /
bezenmek tiler dünyā körkin itip

tümen tü çėçekler yazıldı küle /
yıpar toldı kāfūr ajun yıd bile

kalık kaşı tügdi közi yaş saçar /
çėçek yazdı yüz kör küler katġurar

udır ėrdiŋ ėrse tur aç emdi köz/
ėşitmediŋ ėrse ėşit mende söz


7.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde yönelme durumu eki bulunmaktadır?


ʿışḳḳa

uġannıŋ

üküş

beşikdin

ündedim


8.Soru

1180 yılında kaleme alınan ve 6512 beyitlik manzum roman olan eser aşağıdakilerden hangisidir?


Hüsrev ü Şirin

Tezkiretü'l-Evliyâ

Mahzenü'l-Esrâr

Nizâmî-i Gencevî

Leylâ vü Mecnûn


9.Soru

Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini hangi kelime ve şekil ilgisi oluşturur? 


Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini Oğuz, Kıpçak ve Kanglı boylarının ağızlarından alınan kelime ve şekil bilgisi oluşturur

Tarezm Türkçesinin esas dil özelliklerini Oğuz, Kıpçak ve Kanglı boylarının ağızlarından alınan kelime ve şekil bilgisi oluşturur

Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini Toğuz, Kıpçak ve Kanglı boylarının ağızlarından alınan kelime ve şekil bilgisi oluşturur

Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini Oğuz, Kıpçak ve Yanglı boylarının ağızlarından alınan kelime ve şekil bilgisi oluşturur

Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini Oğuz, Lıpçak ve Kanglı boylarının ağızlarından alınan kelime ve şekil bilgisi oluşturur


10.Soru

Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği olan eser aşağıdakilerden hangisidir?


Nehcü’l-Feradis

Kısasü’l-Enbiya

Mu‘inü’l-Mürid

Muhabbet-name

Mukaddimetü’l-Edeb


11.Soru

Metnin doğru okunuş hangi seçenekte verilmiştir?


nėca bel boldı cānım öster ayırdı

bunca yıl buldı cānım ıskara yerdi

ince bel boldı cānım ösker ėrdi

nėçe bil buldı cānım uskar ėrdi

nėçe yıl boldı cānım ösker ėrdi


12.Soru

“tübinde” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?


Bu

Dibinde

Ala doğanı

Gitti

Birincisine


13.Soru

Künler-  din soñ, keçelerdin soñ yarudı. Üç èrkek ogulnı togurdı. Birin- çisige kök at koydılar, ikin- çisige tag at koydılar, üçünçü- süge Teñiz at koydılar.

Yukarıda verilen metnin Türkiye Türkçesi’ne doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?


Günlerden sonra, gözü parladı. Üç erkek çocuk doğurdu. Birincisine Gök adını koydular, ikincisine Dağ adını koydular, üçüncüsüne Deniz adını koydular.

Günler geceler sonra gözü parladı. Üç erkek çocuk doğurdu. Birincisine Gök adını koydular, ikincisine Dağ adını koydular, üçüncüsüne Deniz adını koydular.

Günlerden sonra, gecelerden sonra gözü parladı. Üç erkek çocuk doğurdu. Birincisine Gök adını koydular, ikincisine Dağ adını koydular, üçüncüsüne Deniz adını koydular.

Günler, gecelerden sonra gözleri parladı. Üç erkek çocuk doğurdu. Birincisine Gök adını koydular, ikincisine Dağ adını koydular, üçüncüsüne Deniz adını koydular.

Günlerden sonra, gecelerden sonra gözü parladı. Üç erkek çocuk doğurdu. Birinci çocuğuna Gök adını koydular, ikinci çocuğuna Dağ adını koydular, üçüncü çocuğuna Deniz adını koydular.


14.Soru

“Yazımda …………. Türkçesi geleneği devam ettirilmiş, metinlerde …………. Uygur yazı geleneğine bağlı kalınarak yazılmıştır. …………. metinlerde bile ünlüler harflerle yazılarak gösterilmiştir.” ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla hangileri getirilmelidir?


Çağatay –  ünlüler – Edebî

Karahanlı – ünlüler – Harekeli

Kıpçak –  ünsüzler – Edebî

Çağatay – ünlüler – Harekeli

Karahanlı – ünsüzler – Uzun


15.Soru

koldılar’ kelimesinin Türkiye Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?


indirdiler

istediler

kovdular

kırdılar

sardılar


16.Soru

 “Akıtgu kerek” ” sözcüğündeki -kerek eki aşağıdakilerden hangisini belirtmektedir?


Belirsiz Geçmiş Zaman

Belirli Geçmiş Zaman

Emir Kipi

Gereklilik Kipi

Şart Kipi


17.Soru

Harezm Türkçesindeki "çak" kelimesinin Türkçedeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


çağ

çan

çal

çam

çay


18.Soru

Harezm bölgesi günümüzde hangi devlet veya devletlerin sınırları içerisinde kalmaktadır?


Irak - İran

Afganistan

Özbekistan - Türkmenistan

Kırgızistan - Özbekistan

Kırgızistan


19.Soru

Aşağıdakilerden hangisi “?ayu” kelimesinin karşılığıdır?


nereden

nasıl

hangi

niçin

kimden


20.Soru

“Ay malik, maŋa ınanmas ėrseŋ, kelgil saŋa körgüzeyin.” tėdi. ifadesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?


“Ey melik, mana bozuk ise gel sana açıklayayım.” dedi.

“Ey melik, bana inanmaz o, gelsin, göstersin.” dedi.

“Ey melik, mana anlamazsan gelin, göstersin.” dedi.

“Ey melik, bana inanmadıysan gelsin sana göstersin.” dedi.

“Ey melik, bana inanmıyorsan, gel sana göstereyim.” dedi.