XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Final 35. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Sözleyür-siz kelimesinin çözümlemesi nasıl olur?


+siz, +yür, -le

+siz, -yür, +le

–siz, +yür, -le

–siz, +yür, +le

–siz, -yür, +le


2.Soru

Hangi cümlede gelecek zaman ifadesi taşıyan sıfat-fiil eki bulunmaktadır?


maŋa kelmişiŋde berü men bu kün

bolup toġmaduk teg yitip bardı cān

elig tuttaçımka egirse muŋa

bilig bilmegendin bir ança budun

özüm taplamaz neŋ biri yalġan ol


3.Soru

zarifluk içre kamil èrdi datı
bu yoldın ötrü pervêz boldı atı

Yukarıdaki beytin Türkiye Türkçesine doğru aktarımı aşağıdakilerden hangisidir?


Çok zarif bir attı. O nedenle adı Perviz oldu.

Atını çok zarif buluyordu. Bu yüzden ona Perviz adını verdi.

Atı ermiş gibiydi. Bu nedenle adı Perviz’di.

Zatı zariflikte olgundu. Bu yüzden adı Perviz oldu. 

Perviz çok güzel bir isimdi. Bu yüzden atına bu ismi verdi.


4.Soru

kıyandkat kelimesinin Türkiye Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?


gergedan

kıvrak

kanatlı

sinek

kırkayak


5.Soru

Türkmenler arasında bir hayli yaygın olup, itibar görmesi bakımından Şecere-i Terâkime'de de geçen eser aşağıdakilerden hangisidir?


Kısâsü'l-Enbiyâ

Mu'înül-Mürîd

Hüsrev ü Şîrîn

Nehcü'l-Ferâdîs

Oğuz Kağan Menâkıbı


6.Soru

"tüzüp til bülbüli bu nazm öze saz
bu perde içre keltürdüm hoş avaz"

Yukarıdaki metnin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?


Kaç gündür yolculuk zahmeti çektim.
İşte şimdi bu zahmetin sonunda huzura yetiştim.

Dil bülbülü (Nizamî) bu nazmın özüne uygun türkü yakmış.
Ben de bu perdeden olmak üzere hoş sesler getirdim.

Allah’a hamdolsun dileğime eriştirdi.
Dilek eli emel yayını kurdu.

Bu gönlümün kuşu güzel bir bahçe buldu.
İster bülbül şakısın ister karga gaklasın.

Gelmekteki bu maksat, dileğimi
Hakk’ın yerine getireceği düşüncesiydi.


7.Soru

Hüsrev-ü Şirin'in yazarı aşağıdakilerden hangisidir?


Genceli Nizami

F. Köprülü

Ananiasz Zajaczkowski

E.İ. Fazılov

E. N. Nadjir


8.Soru

Metinde hangi hâl eki bulunmaz?


yönelme

belirtme

ilgi

çıkma

bulunma


9.Soru

Kısasü'l Enbiya'dan çeviriyazılı metni alınan bölümün Türkiye Türkçesi karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


Hak risâlet verdi doğrudan kavmine gönderdi gece gündüz demeden Samûd kavmini dolaştı imana davet etti bir mucize istediler 

akıl hazırla gel Sâlih peygamber kıssasını dinle ben hepsini baştan ayağa tamamen anlatayım

Sâlih’in sözünü ve hem bu dişi deve imtihananı anlamadan Hak’tan uzaklaştılar hepsi çok günah işlediler

üç gün içinde sarı kızıl ve kapkara oldular kadir tanrı kudretiyle hepsini devirdi

İki bez dokuyucu koşarak geldiler bir ayağını kestiler botası feryat içinde döndü üç dostunu astılar


10.Soru

"kazan tèg kaynap oş sevda bişürdüm
nizami balıdın halva bişürdüm" 

Verilen beyitin çevirisi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?


Bedenime gönlüm sultan olduğundan
canım bu fermanı ondan ötürü kabul etti.

Gönül fermanını can ile tuttum.
Başka düşünceyi bir an unuttum.

Kazan gibi kaynayıp işte bu sevda hikâyesini pişirdim.
Nizamî’nin balından helva pişirdim

Sultanımın adına Fars dilinde olan bu eseri
çevirip şiir hâlinde yeniden yazdım.

Bu gölden, bu saf sudan gönüller
kansın diye hoş kokulu su çıkardım.


11.Soru

Aşağıdaki dizelerden hangisi Atebetü'l-hakayık'ta yer alan dörtlüklerde bulunur ?


aġırlayu tut sen asıġlıġ kişig
biligsiz tirigle yitük körgülüg
yarın bolsa işiŋ ḳalur ḳılmadın
çerig tutup küreşti, oḳtaġalı utruşur
taŋ ata yortalım

12.Soru

Mu’inü’l-Mürid, hangi eserle aynı vezinde yazılmıştır?


Kutadgu Bilig

Altun Yaruk

Muhakemetü’l-lisâneyn

Mukaddimetü’l-Edeb

Divânü Lugati’t-Türk


13.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde Kısasü’l-Enbiya’nın nüshası bulunmamaktadır?


Paris

Bakü

İSveç

Saint Petersburg

Türkmenistan


14.Soru

Aşağıdakilerden hangisi dudak uyumu bakımından eklendikleri sözcüklerin ünlüsü ile uyuma girmeyip düz ünlülü olan eklerden biridir?


+AGU

-Ur

-sU

+DIn

-DUk


15.Soru

Harezm Bölgesinin fethi neden güç olmuştur?


Harezm bölgesinin ticaret merkezi olması.

Eski Türk uygarlıkları tarafından korunması

Ceyhun nehri ve kanallarla çevrili olması

Bölgeye sahip olan Arap Devletlerinin savunmasının güçlü olması

Bölgenin etrafının dağlık olması


16.Soru

“şuñkarnı” kelimesinin günümüz Türkçesindeki anlamı aşağıdakilerden hangisidir?


Bu

Dibinde

Ala doğanı

Gitti

Birincisine


17.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesi ile ilgili yanlış bir bilgidir?


Harezm Türkçesi metinlerinde bir kelimenin eski ve yeni şekli veya farklı şivelerdeki şekilleri bir arada kullanılmaktadır.

Harezm Türkçesi öncesi metinlerde geçmeyen veya nadir geçen çok sayıda kelimenin bu dönem eserlerinde yer alır.

Harezm Türkçesinde /e/ ünlüsünün yanında /e/ ünlüsü de bulunur.

Harezm Türkçesinin esas dil özelliklerini Uygurlar oluşturur.

.

Ünlü yuvarlaklaşması görülmektedir.


18.Soru

Mahmûd bin’ Alî tarafından yazılan ve Türk edebiyatında kırk hadis çevirilerinin ilk örneği olan ‘’Nehcü’l-Ferâdîs’’ adlı eserin Türkçedeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


Cennetlerin Açık Yolu

Hakikatlerin Kaynağı

Mutluluk Bilgisi

Gerçeklerin Eşiği

Geleceğin Habercisi                          


19.Soru

Oguz ?agan Mena?ıbı hangi alfabeyle yazılmıştır?


Göktürk

Süryani

Arap

Uygur

Çin


20.Soru

Harezm Türkçesinde, +GArU / KArU / +KArI, +rA çekim ekleri ismin hangi halini gösterir? 


İlgi Hâli

Yükleme Hâli

Yönelme Hâli

Vasıta Hâli

Yön Gösterme Hâli