Molino (Mol.): Latin harfleri ile 1641 yılında basılan eser İtalyanca-Türkçe sözlüktür. Hem Türkçe kelimeler hem de Arapça ve Farsça kelimelerin konuşma dilindeki şekillerini gösteren önemli bir eserdir. Pa rigi (Par.): Harekeli Arap harfleri ile 1665 yılında yayımlanan eser İtalyanca-Türkçe bir sözlüktür. Meninski (Men.): Hem Latin hem de Arap harfleri ile 1680 yılında yayımlanmış bir sözlüktür. Madde başları Arap alfabesi ile verilmiş, sonra yanlarında Latin harfleri ile telaffuzu gösterilmiştir. Kelimelerin konuşmadaki şekilleri açıkça kaydedilmiştir. Viguier (Vig.): Latin harfleri ile 1790 yılında Fransızca yazılmış ayrıntılı bir gramer kitabıdır. Carbognano (Car.): Hem Latin hem de Arap harfleri ile 1794 yılında yazılmış bir gramer kitabıdır. Telaffuzda meydana gelen değişmeler Latin harfleri ile gösterilmiştir. Binachi (Bia.): Hem Latin hem de Arap harfleri ile 1843 yılında yazılmış Fransızca-Türkçe sözlüktür. Latin harfleri ile Türkçe ve alınma kelimelerin telaffuzları gösterilmiştir.

Kitabımızın 26 ve 27. sayfasında verilen bilgilere göre, bu şair Fuzuli'dir. Buna göre sorunun çözümü B seçeneğidir.

Bağdatlı Ruhi’ye ise ününü kazandıran sadece XVI. yüzyılın değil belki de bütün Türk
edebiyatının en güzel yergi şiirlerinden sayılan terkib-i bendi olmuştur.

-GU eki Çağatay Türkçesinde gelecek zaman için kullanılmıştır. -(y)IsAr ise Osmanlı Türkçesinde kullanılan gelecek zaman ekidir. -GAlI Çağatay Türkçesinde kullanılan bir zarf-fiil ekidir. -dIK Çağatay Türkçesinde kullanılan emir-istek kipi 3. tk. ekidir. Şimdiki zaman için Çağatay Türkçesinde -(y)A dUr eki kullanılmıştır.

"alçacık" sözcüğünün kökü "alçak"tır. Küçültme eki "-cık" eki bu sözcüğe gelerek kökteki "k" ünsüzünü düşürmüş; sözcük "alçacık" olmuştur. Doğru yanıt: A'dır.

yansıyan, yaşanmış, çökmüş, bitmeyen kelimeleri sıfat-fiildir, uğurlarken zerf-fiildir.

Ali Şir Nevai’yi tanıyıp takip eden Osmanlı aydınları onun eserleri üzerine çalışmalar yapmışlardır. Nevai’nin edebi ve teorik eserleri Osmanlı sahasında etkili olmuştur. Nevai’nin eserlerinin sözlüğü hazırlanmıştır. Bu sözlüğün ilk maddesi abuşka olduğu için sözlük Abuşka Lugati olarak bilinmektedir.

İsimlerin olumsuz çekimi yapılırken Çağatay Türkçesindeki “imes” kelimesi de kullanılmıştır, Oğuzcadaki “degil” kelimesi de kullanılmıştır.

Osmanlı devlet adamı ve edebiyatçısıdır. Türkçede ilk roman olan Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat’ın yazarıdır. Türk dili, tarihi ve kültürü konusunda bilinçli çalışmalar yapmıştır. Bu alanda en önemli eserleri 6 ciltlik ansiklopedik bir çalışma olan Kamusü’l Alam, Fransızcadan Türkçeye sözlük olan Kamus-ı Fransevi, Türkçeden Türkçeye sözlük olan Kamus-ı Türki ve okullar için hazırladığı çeşitli isimlerde Türkçe dilbilgisi kitaplarıdır. Doğru yanıt D'dir.

XVI. yüzyılın en önemli tekke şairi Pir Sultan Abdal’dır. Batıni tasavvufi görüşlere sahip Kızılbaş Türkmenler arasında pir olarak kabul edilen Pir Sultan Abdal’ın birçok şiiri batıni görüşlere sahip Türkmen gruplar arasında çok ünlenmiş Türkçenin en çok çalınıp söylenen ilahi ve nefeslerinden olmuştur. Şairin meşhur “ağaçdandur” redifli ilahisinin ilk kıtasında görülen Türkçenin sadeliği ve işlekliği onun şiirlerinin daimiliğinin ve yaygınlığının sebeplerini de ortaya koyar.

Kitabımızın 33. sayfasında verilen bilgiye göre, yanıt A seçeneğidir.

Arap harfli imlada dil uyumu ancak artlık ve önlük özelliği taşıyan bazı harfler sayesinde tespit edilebilmektedir.

Dönemin önemli münşilerinden (inşa yazarlarından) olan Ahdi (Gülşen-i Şuara),
Âşık Çelebi (Meşairü’ş-Şuara), Feridun Bey (Münşeat) Gelibolulu Mustafa Ali (Künhü’l-
Ahbar, Kavaidü’l-Mecalis, Menakıb-ı Hünerveran), Hoca Saadeddin (Tacü’t-Tevarih), Kınalızade Ali Çelebi (Tezkiretü’ş-Şuara), Latifi (Tezkire), Nişancı Celalzade Mustafa Çelebi (Tabakatü’l-Memalik fi Derecetü’l-Mesalik), gibi bir grup sanatçı bu üslubu yaygın olarak kullanan yazarlardır

"gözcü" sözcüğüne "isimden isim yapan yapım eki" "cü" eki gelmiş. "göz" sözcüğü de isim soylu bir sözcüktür. Doğru yanıt: A'dır.

Dönüşlülük eki -(I)n- : Dönüşlü fiil, öznenin yaptığı eylemden bizzat kendisinin “doğrudan” veya “dolaylı” olarak etkilendiğini bildirir.

Pir Sultan Abdal XVI. yüzyılının şairidir.

Osmanlı aydınlarının geniş okuyucu kitlelerini düşünerek kaleme aldıkları konuşma dili özelliklerine yakın daha sade, anlaşılır ve külfetsiz nesir üslubu orta nesirdir.

XVI-XIX. Yüzyıllarda Çağatay Türkçesi ile çok değerli birçok eser yazılmıştır. Bu dönemin ilk önemli şahsiyeti Şibanî Muhammed Han’dır. Hayatı Bâbür Şah ile mücadelelerle geç­miştir. 1510 yılında Safevi hükümdarı Şah İsmail ile yaptığı bir savaşta yenilmiş ve ölmüş­tür. Bahru’l-Hudâ adlı dinî-ahlaki mesnevisi dışında edebiyat ve dil açısından çok önem­li olan bir de Divan’ı vardır.

XIII-XV. yüzyıllarda Kıpçak Türkçesi özellikleri de bulunan önemli metinler yazılmış­tı. Ancak XVI. yüzyıldan sonra gelişen siyasi ve kültürel ortam sonucunda, Kıpçakça me­tinlerin yazılması kesintiye uğradı. O sahanın yazarları ve şairleri daha çok Orta Asya ile ilişkide olduklarından, Çağatay Türkçesi ile metinler ürettiler. Osmanlı İmparatorluğu ile ilişkide olanların ve o sahaya daha yakın yaşayanların ise Osmanlı Türkçesiyle de yazma­sı normaldi.

Türk edebiyatı ve kültürünün merkezi bu dönemde, şüphesiz Osmanlı İmparatorluğunun
başkenti İstanbul’dur.