Strese maruz kalındığında vücut öngürülebilir şekilde bir dizi reaksiyonu devreye sokar. Bu reaksiyonlardan ilki, savaş ya da kaç tepkisi olan genel bir alarm reaksiyonudur ve tüm duyuları aktive ederek vücudumuzun göstereceği gerekli cevaba ilişkin bir hüküm vermeyi sağlar.

Profesyonel bakım verenler üzerinde yapılmış tükenmişlikle ilgili araştırmalar doğrultusunda, profesyonel bakım hizmeti verenlerin duygusal tükenmesine neden olan faktörler üç kategoriye ayrılmıştır. İlk kategori bireyin duygusal tükenmesiyle ilişkili olan örgütten kaynaklanan stres yaratan faktörlerdir. İkinci kategori birinci kategoriyle de etkileşen yaş, eğitim, çalışma durumu, cinsiyet gibi sosyo-demografik değişkenlerdir. Üçüncü kategori koruyucu faktörler olarak adlandırılan profesyonel elemanların sosyal destek ya da baş etme biçimleri gibi faktörlerdir.

İş yerlerinde tükenmişlik stresin bir türü olarak tanımlandığı için iş yükünün artması, rollerdeki belirsizlik, rol çatışmaları, zaman baskısı, iş yerindeki kaynakların yetersizliği, yönetimin çalışanları desteklememesi gibi faktörlerin çalışanların stresini ve tükenmişliğini arttırdığı ileri sürülür. Bunlar örgütten kaynaklanan stres yaratan faktörlerdir. Oysa bakım veren personelin yaşı ve eğitim durumu sosyo-ekonomik değişkenlerdir.

Bu sebeple, doğru cevap B şıkkıdır. 

Her işi, sorumluluğu üstlenmeyin. Bunu yapmamanız önerilir.

Başkalarına beceri düzeyiyle, yaptığı davranışlarıyla ilgili bilgi verme sürecine geri bildirim denir.

İyi bir dinlemede olması gereken özellikler şu şekilde sıralanabilir:

• Göz teması kurmak,
• Zihinsel ve fiziksel olarak tüm dikkatini vermek,
• Müdahalelerden kaçınmak,
• İletişime engel olan unsurları azaltmak,
• Aktarılanları özetleyerek tekrar ederek geri yansıtmak
• Sözlü ve sözsüz mesajların içeriklerine ve duygusal yönlerine uygun cevaplar vermek

Bireysel problem; sağlıkla, davranışlarla veya duygularla ilgili sorunlardan oluşur. Bu konuda sorun yaşamayan kimse yoktur. Dış görünüşünden memnun olmama, sessiz bir kişi olmasından rahatsız olma bireysel probleme örnek olabilir. Kişiler arası problemler ise insan ilişkilerinde yaşadığımız sorunlardır. İnsan ilişkileri yaşamı güzel ve anlamlı kılan en önemli doyum kaynaklarından biri olduğu gibi, en büyük sorun kaynağıdır da. Yaşamda karşılaşılan en yaygın sorunlardan birisidir aynı zamanda. Annelerinin bakımını paylaşmadığı için kardeşler arasında yaşanan tartışmalar bu gruba girebilir. Bireysel olmayan problemler çözümü, tanımlanması en kolay sorunlardır. Arabanın tamiri, evde herhangi bir malzemenin bitmesi, yaşlı yakınınıza giysi alma gibi. Toplumsal problemler ise üç problem türünün dışında kalan, trafikle, eğitimle ilgili olan ve çözümü bireysel olmayan, birçok toplum kesiminin ya da kurumunun bir araya gelerek çözümleyebileceği durumlardır.

Doğru cevap B'dir.

“Yük”, bakım verenin üstlendiği bakımın ortaya çıkardığı fiziki yorgunlukların yanında psikolojik sıkıntı, fiziksel sağlık problemleri, ekonomik problemler, sosyal problemler, aile ilişkilerinin bozulması ve kontrolün kendinde olmadığı duygusunu yaşama gibi subjektif ve objektif olumsuz sonuçlardır. Doğru cevap C seçeneğidir

I – II – III

Duyarsızlaşma ögesi tükenmişliğin kişiler arası boyutunu temsil eder ve kişi iş ve iş ortamındaki değişik unsurlara karşı olumsuz, katı ve ilgisiz bir tepki içerisindedir.

Bakım verenlerin stres modeli Perlina ve meslektaşları tarafından (Pearlin, Mullan, Semple ve Skaff, 1990), demanslı hastalara bakan bakıcılar için geliştirilmiş olmakla birlikte,
tüm bakım verenlerin stres sürecine yönelik kavramsal bir model sunmaktadır. Model,
stres ve başa çıkma sürecinin, stresin geçmişi ve bağlamsal faktörleri, stres yapıcılar, aracılar ve sonuçları olmak üzere dört faktörden etkilendiğini göstermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

“Emeğinin karşılığını alamadığını düşünme” Yaşlı arabuluculuğunda adil bir bakış açısına sahip bir yaklaşım sergilenmelidir.

Aklımızı kullanarak ve karşı tarafa odaklanarak düşünsel güçlerimizi kullanmayı ifade eden empati türü bilişsel empati adı verilir.

Bir bireyden, birbirleriyle uyumlu olmayan veya çatışan iki ya da daha fazla rolü yerine getirmesinin istenmesi ve kaynakların yetersiz olması sonucunda ortaya çıkan bir duruma rol çatışması adı verilmektedir.

Yurt dışında bakım evlerinde çalışan personelin tükenmişliğinin azaltılmasıyla ilgili birçok araştırma yapılmaktadır. Bu araştırmalar sonucunda personelin tükenmişliğinin azaltılmasında etkili ve yararlı olduğu belirlenen müdahale türleri farklı özellikler taşıyan huzur evlerinde kullanılmaktadır.

Bu müdahale türleri arasında davranışların pekiştireçlerle sürdürüldüğünü ileri süren yaklaşım, davranışsal yaklaşımdır. Davranış problemleriyle baş etmek için iletişim stratejilerinin öğretilmesine dayalı yaklaşım iletişim yaklaşımı iken;  bakım elemanlarının yaşlıların duygularını anlama ve onaylamasına dayalı yaklaşım ise duygu odaklı yaklaşımdır. 

Duygusal tükenme ve duyarsızlaşma ise Christina Maslach'ın tükenmişlik modelini oluşturan üç farklı bileşenden ikisinin adıdır.  Duygusal tükenme, tükenmişliğin en kritik ve belirleyici boyutu olarak ifade edilmektedir. Duyarsızlaşma, hizmet götürülen kişilere karşı katı, soğuk, ilgisiz ve olumsuz bir tutum sergilemeyle kendini gösterir.

Bu sebeple, doğru cevap A şıkkıdır. 

Psikolojik istismar: Bağırmak, hakaret etmek, korkutmak, suçlamak ya da aşağılamak gibi örnekler psikolojik istismarı içerir.

A tipi davranış biçimine sahip bireyler, agresif, sabırsız ve işlerine düşkündürler. Pek çok güdüye sahiptir ve mümkün olduğu kadar çok kısa sürede mümkün olduğu kadar başarılı olmak istemektedirler. Bu kişi­ler zaman baskısından hoşlanmakta ve aceleci tavır takınarak kendilerini sürekli bir şeyler yapmak zorunda hissetmektedirler. Bu özellikleriyle birlikte bu kişilerin, zamanlarını çok iyi yönettiği söylenemez. Tatilde bile hareketsizliği sevmedikleri, rahat in­sanlara kızdıkları ve oldukça yoğun çalışıp, mesai arkadaşlarından da aynı şeyi bekledik­leri görülmektedir. Bu kişiler kendilerini çoğu zaman başka insanlara göre daha enerjik hissetmektedirler. Beklemeye hiç tahammülleri yoktur. A tipi kişilikler, hareketli, dürtü ve ihtiras sahibi, rekabeti seven, saldırgan, düşmanca duygulara ve benmerkezci özelliklere daha çok sahiptirler.

Beş aşamalı problem çözme yaklaşımına göre problem çözmede izlenen beş aşama;
probleme genel yönelim, problemin tanımlanması ve formüle edilmesi, alternatiflerin
oluşturulması, karar verme ve değerlendirmedir.

Yurt dışında bakım evlerinde çalışan personelin tükenmişliğinin azaltılmasıyla ilgili birçok araştırma yapılmaktadır. Bu araştırmalar sonucunda personelin tükenmişliğinin azaltılmasında etkili ve yararlı olduğu belirlenen müdahale türleri farklı özellikler taşıyan huzur evlerinde kullanılmaktadır.

Bu müdahale türleri arasında davranışların bakım elemanlarının yaşlıların duygularını anlama ve onaylamasına dayalı duygu odaklı yaklaşımdır. 

Davranış problemleriyle baş etmek için iletişim stratejilerinin öğretilmesine dayalı yaklaşım iletişim yaklaşımı iken;  bireysel gereksinim ve yeteneklere odaklaşan kişi merkezli yaklaşım ise kişi merkezli yaklaşımdır. 

Duyarsızlaşma ise Christina Maslach'ın tükenmişlik modelini oluşturan üç farklı bileşenden birinin adıdır. Duyarsızlaşma, hizmet götürülen kişilere karşı katı, soğuk, ilgisiz ve olumsuz bir tutum sergilemeyle kendini gösterir.

Bu sebeple doğru cevap C şıkkıdır.