Yöneylem Araştırması 2 Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I – Kullandığımız analiz yöntemi geriye tümevarımdır , II – En son olanaklı olay ve karar düğümleri ilk önce analiz edilir , III – Her olasılık için optimal faaliyet ağaç çizelgesiyle belirlenir. Karar ağacı problem çözümü için yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
I
|
I – II
|
I – III
|
II - III
|
I – II – III
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şirketlerin ellerinde stok bulundurmaya yönelten nedenlerden biri değildir?
Ölçek ekonomileri
|
Süreç içi malzemeler
|
Belirsizlikler
|
Spekülasyon
|
Lojistik
|
3.Soru
Karar vericinin olanaklı doğa durumunu belirleyebilirken olayın gerçekleşme olasılıkları hakkında hiçbir bilgi veya yeterli bilgiye sahip olmadığı karar ortamına ne denir?
Risk |
Belirsizlik |
Doğa durumları |
Olasılık |
Beklenen durumlar |
Karar verici olanaklı doğa durumunu belirleyebilirken olayın gerçekleşme olasılıkları
hakkında hiçbir bilgi veya yeterli bilgiye sahip değildir. İşte böyle bir durum belirsizlik olarak bilinir. Bu durum istenmediği halde çoğu zaman kaçınılmaz olmaktadır. 1973 enerji krizi, yeni bir teknolojinin geliştirilmesi gibi yenilikçi durumlar belirsizliğe birer örnek teşkil eder.
4.Soru
Karar tablosuyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Karar tablosunun satırları gelecekte oluşabilecek olayları gösterir |
Karar tablosunun sütunları karar seçeneklerini gösterir |
Karar tablosunu oluşturmak için problem sonsuz sayıda karar seçeneği içerebilir |
Satır ve sütun kesişiminde ortaya çıkan değerler olasılık değerleridir |
Doğa durumları, karar vericinin kontrolü dışında olanaklı rassal olaylardır |
Karar tablosunun satırları karar seçeneklerini (stratejilerini), sütunları ise gelecekte oluşabilecek olayları veya doğa durumlarını gösterir. Satır ve sütun kesişiminde ortaya çıkan değerlerde, koşullu ödeme (kazanç-kayıp) değerleridir. Bir bakıma koşullu ödeme değerleri, her (i) seçeneğinin koşullu her doğa durumu j’ye atanan değeridir. Karar tablosunu oluşturmak için problemin sonlu sayıda karar seçeneği içermesi ve tek kriterli olması gerekmektedir. Doğa durumları, karar vericinin kontrolü dışında olanaklı rassal olaylardır.
5.Soru
Bir ilaç firmasının ürettiği tansiyon ilaçlarına olan yıllık talep 500000 adettir. Bu ilaçların birim satın alma maliyetleri 6,5 TL ve ilacın bir yıl boyunca elde bulundurma maliyeti, satın alma maliyetinin %20 ‘sidir. Planlı stoksuzluğa izin verilen bu ilaçların stoksuzluk maliyetleri 8 TL’dir. Firma bu ilaçların her siparişi için 13 TL masraf yapmaktadır. Firmanın yılda 250 gün çalıştığı biliniyorsa, maksimum stok düzeyi (MSD) aşağıdakilerden hangisidir?
1000
|
1506
|
2900
|
2933
|
3000
|
6.Soru
f(x) = 2x3- 24x -10 fonksiyonunun en büyük ve en küçük noktaları hangi x değerleri için vardır ?
(0,2) |
(-2,2) |
(2,-2) |
(-1,2) |
(-1,-2) |
Fonksiyonun birinci türevi = 0
f1(x) = 6x2 - 24 6x2 – 24=0 ise x1= -2 ve x2=2 olur.
f11(x) = 12x
f11(2) = 12(-2) = -24 ≠ 0 , n=2 , -24 < 0 olduğu için -2 noktasında en büyük vardır.
f11(-2) = 12(2) = 24 ≠ 0 , n=2 , 24 > 0 olduğu için 2 noktasında en küçük vardır.
( X1,x2) = (-2,2)
7.Soru
Bir noktadan diğerine geçilebilecek alternatif noktalar bulunduğunda, başlangıç noktasından bitiş noktasına oluşabilecek güzergahlar içinden en düşük toplam mesafeli olanını bulma biçimindeki problem aşağıdaki problem tiplerinden hangisine ilişkindir?
Küme Örtme Problemi |
Gezgin Satıcı Problemi |
En Kısa Yol Problemi |
Sırt Çantası Problemi |
Kritik yol problemi |
En kısa yol problemi, bir noktadan diğerine gidebilmek için izlenmesi gereken en kısa yolun belirlenmesi problemidir. Bir noktadan diğerine geçilebilecek alternatif noktalar bulunduğunda, başlangıç noktasından bitiş noktasına farklı güzergahlar oluşabilir. Toplamda katedilen mesafeyi enküçüklemek istenebilir.
8.Soru
Bir mağaza yıl içinde 300 gün çalışmaktadır. Mağaza için yıllık talep 9600 birim ürün ve sipariş miktarı 160 birim ürün olduğunda iki sipariş arasında geçen süre (envanter devir hızı) kaç gün olmalıdır?
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
9.Soru
f(x) = 4x12 + 5x22 + x1.x2 fonksiyonunun Hessian matrisini bulunuz.
[¦(8&1@10&1)] |
[¦(8&0@10&0)] |
[¦(4&5@8&10)] |
[¦(8&1@0&10)] |
[¦(8&1@1&10)] |
Önce gradient vektörünü bulalım. (8x1 +x2 , 10x2+x1 )
Bu durumda Hessian Matrisinin
ilk satırı 8x1 +x2 fonksiyonunun sırasıyla önce x1 ‘e göre türevinden (8) ve sonra x2’ ye göre türevinden (1)oluşur.
İkincisatırı ise 10x2+x1 fonksiyonunun sırasıyla önce x1 ‘e göre türevinden (1 ) ve sonra x2’ ye göre türevinden (10)oluşur. Matrisimiz ise [¦(8&1@1&10)] şeklinde olur.
10.Soru
I – Eşit olabilirlik karar kriteri yetersiz neden ilkesine dayanır , II – Karar verici her bir karar seçeneğine aynı olasılığı atayarak o her bir seçenek için beklenen değeri hesaplar , III – Beklenen değeri en iyi olan seçenek optimal seçenek olur , IV – Karar verici her bir doğa durumunun olasılığını; biri, doğa durumları sayısına bölerek bulur. Eşit olabilirlik (Laplace) kriteri için yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
I – II
|
I – III
|
II – III
|
I – II – III
|
I – II – III -IV
|
11.Soru
Birim kapasite kullanım miktarları ve seçilmeleri halinde ortaya çıkacak birim katkıları bilinen belirli sayıda nesneden hangilerinin, eldeki kapasiteyi aşmadan ve toplam katkıyı enbüyükleyecek şekilde, seçilmeleri gerektiğine dönük problemler, aşağıda verilen problem tiplerinden hangisine ilişkindir?
Küme Örtme Problemi |
Gezgin Satıcı Problemi |
En Kısa Yol Problemi |
Sırt Çantası Problemi |
Könisberg Köprü Problemi |
Birim kapasite kullanım miktarları ve seçilmeleri halinde ortaya çıkacak birim katkıları bilinen belirli sayıda nesneden hangilerinin, eldeki kapasiteyi aşmadan ve toplam katkıyı enbüyükleyecek şekilde, seçilmeleri gerektiğine dönük problemler, sırt çantası problemleri olarak bilinirler.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi karar vericiye kazanç beklentisi terimlerinde bilgi edinim fırsatının ne kazandırabileceğinin bir değerlendirmesini sağlar?
Optimal seçeneğin değeri
|
Fırsat kaybı
|
Beklenen değer
|
Tam bilginin beklenen değeri
|
Karar düğümleri
|
13.Soru
Verilen fonksiyonda yerine konduğunda karşılığı hesaplanabilen ve o fonksiyon için anlamlı olan bütün değerleri kümesine ne ad verilir?
Değer kümesi
|
Veri kümesi
|
Tanım kümesi
|
Değişkenler kümesi
|
En büyük değerler kümesi
|
14.Soru
Envanteri tamamlanmış ürünlerin stoğuna ne ad verilir?
Nihai mallar
|
Bileşenler
|
Hammaddeler
|
Ara malı
|
Süreç içi malzemeler
|
15.Soru
İyimserlik katsayı (Hurwics) kriterine göre iyimserlik katsayısı α’nın alabileceği değerler aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir?
α=1
|
α=0
|
0≤α≤1
|
0<α<1
|
α>1
|
16.Soru
Bir fırın Ramazan ayı boyunca yumurtalı ve yumurtasız olarak iki tür pide ve köy ekmeği yapımını öngörmektedir. Bu ürünlerin yapımına ilişkin başlangıç yatırım tutarı, nakit giriş değerleri ve olasılıklar aşağıda verilmiştir:Ürünler Yatırım (I) Bugünkü nakit giriş OlasılıkKöy ekmeği 3500 TL - 1,0 5000 TL 0,4 4200 TL 0,5 -300 TL 0,1Yumurtalı pide 3000 TL - 1,0 5200 TL 0,5 4000 TL 0,4 -1000 TL 0,1Yumurtasız pide 2500 TL - 1,0 5800 TL 0,6 3000 TL 0,2 -500 TL 0,2Beklenen net bugünkü değere göre fırıncı hangi ürünlerin yapımını üstlenmelidir?
Köy ekmeği
|
Yumurtalı pide ve köy ekmeği
|
Yumurtalı pide
|
Yumurtasız pide
|
Yumurtasız pide ve köy ekmeği
|
17.Soru
- Problemin belirlenmesi
- Gerekli verilerin elde edilmesi ve sistemin analiz edilmesi
- Modelin geliştirilmesi
- Modelden çözüm elde edilmesi, modelin geçerliliğinin sınanması
- Modelin uygulanması ve karar
Yukarıda verilenlerden hangileri Yöneylem Araştırması Yaklaşımının adımlarıdır?
I ve II |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
I, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Yöneylem Araştırması, problemleri disiplinlerarası bir ekiple, bilimsel bir yöntemi izleyerek ve sistemi bütünüyle ele alarak çözerken; aynı zamanda Yöneylem Araştırması Yaklaşımı da denen aşağıda verilen adımları izlemektedir:
- Problemin belirlenmesi
- Gerekli verilerin elde edilmesi ve sistemin analiz edilmesi
- Modelin geliştirilmesi
- Modelden çözüm elde edilmesi, modelin geçerliliğinin sınanması
- Modelin uygulanması ve karar
Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi seçeneklerde verilenlerin tümü Yöneylem Araştırması Yaklaşımının adımlarıdır, dolayısıyla doğru cevap E’dir.
18.Soru
Bir şirketin ürettiği ürünlere olan yıllık talep 72.000 birimdir. Bu ürünün birim satın alma maliyeti 5 Lira ve birim ürünün bir yıl boyunca elde bulundurma maliyeti 1 Liradır. Planlı stoksuzluğa izin verilen bu ürünün stoksuzluk maliyeti 0,50 ve şirket her siparişi için 10 Lira masraf yapmaktadır. Şirketin yılda 300 gün çalıştığı düşünülmektedir. Optimal sipariş miktarı 2079 olduğuna göre optimal planlanan stoksuzluk miktarı ne olmalıdır?
1186
|
1286
|
1386
|
1486
|
1586
|
19.Soru
1.İyimserlik kriteri
2.Maksimum olasılık kriteri
3.Beklenen fırsat kaybı kriteri
4.Eşit olabilirlik
Yukarıdakilerden hangileri belirsiz altında karar verme kriterlerindendir?
1 ve 2 |
1 ve 3 |
2 ve 3 |
2 ve 4 |
1 ve 4 |
Doğa durumlarının meydana geliş olasılıkları bilinmediği belirsizlik ortamında karar vermek için aşağıdaki kriterler uygulanabilir.
• İyimserlik kriteri
• Kötümserlik kriteri
• İyimserlik katsayı (Hurwicz) kriteri
• Fırsat kaybı (Pişmanlık) kriteri
• Eşit olabilirlik (Laplace) kriteri
20.Soru
- Karar problemlerinde tamsayılı değişkenlerin yer alması durumunda, doğrusallık bozulmaktadır.
- Tamsayılı değişkenler olduğunda, uygun çözüm alanı artık dışbükey bir küme değildir ve eniyi çözümün bir uç noktada olduğu teoremi de bu sebeple geçersiz olmaktadır.
- Bazı durumlarda modelde yer alan değişkenlerin bir kısmının tamsayı olması gerekirken bir diğer kısmı sürekli değişken olarak tanımlanabilir.
- Tüm değişkenlerin tamsayı olması gereken durumlarda bütünüyle tamsayılı programlama söz konusudur.
- Bazı değişkenlerin tamsayı bazılarının sürekli olabildiği durumlarda karma tamsayılı programlama söz konusudur.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Karar modeli geliştirirken değişkenlerin alacağı değerlerin tamsayı olmasını gerektiren durumlar söz konusudur. Beyaz eşya üretimi yapan bir işletmenin haftalık üretim programını hazırlarken, göz önünde bulundurduğu; eldeki kaynakların aşılmaması, taleplerin karşılanması vb. kısıtların yanı sıra değişkenlerin de tamsayı olması gerektiği koşuluna modelde yer verilmelidir. Bazı durumlarda da modelde yer alan değişkenlerin bir kısmının tamsayı olması gerekirken bir diğer kısmı sürekli değişken olarak tanımlanabilir.
Tüm değişkenlerin tamsayı olması gereken durumlar bütünüyle tamsayılı, bazı değişkenlerin tamsayı bazılarının sürekli olabildiği durumlarda karma tam sayılı programlama söz konusudur. Ayrıca değişkenlerin 0 veya 1 değerini alabildiği; bir yatırımın gerçekleşip gerçekleşmemesi, bir deponun açılıp açılmaması, bir tezgahın kullanımına bir işçinin atanıp atanmaması gibi bir kararın verilip verilmemesi durumlarının söz konusu olduğu problemlerde de 0-1 tamsayılı değişken kullanılmaktadır.
Karar problemlerinde tamsayılı değişkenlerin yer alması durumunda, doğrusallık bozulmaktadır. Modelde yer alan diğer tüm kısıtlar doğrusal görünümde fakat değişkenlerin tamsayılı olduğu durumda, uygun çözüm alanının, boş küme değilse, aslında kesikli noktalardan oluştuğu bir çözüm uzayı ortaya çıkacaktır. Tamsayılı değişkenler olduğunda, uygun çözüm alanı artık dışbükey bir küme değildir ve eniyi çözümün bir uç noktada olduğu teoremi de bu sebeple geçersiz olmaktadır.
Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi seçeneklerde yer alan ifadelerin tümü doğrudur, dolayısıyla doğru cevap E’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ