Oyunun çocukların kendilerini ifade etmelerinin doğal bir yolu olması nedeniyle, öğretmenler bu çocuklarla oyun aracılığıyla iletişim kurabilirler ve çocukların kendilerini ifade etmelerini sağlayabilirler. Oyunlar aracılığı ile çocuk kendisini zor duruma sokmuş olan dış dünyaya karşı yeniden güven duygusu kazanmaya başlayabilir; kendi yaşıtlarından oluşmuş uygun grubuyla kurduğu olumlu bağları arttırarak ve güçlendirerek yalıtılmışlık ve yalnızlık duygularını azaltabilir. Dayanıklılık, direnç ve oto-kontrol duygularını güçlendirebilir.


Çocuk hakları konusunda yaşanan ilk gelişme, 1920’de Cenevre’de Uluslararası Çocuklara Yardım Birliği adında özel bir örgütün kurulmasıdır. Bu örgüt, 1923 yılında Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesini yayımlamıştır.

Geri çekilme, isteklerimizden ve ilişkimizden vazgeçme ile ilgilidir. Çatışma ve ilişki adeta yok sayılır. İki taraf da böylece çatışmada kaybetmiş olur (kaybet-kaybet taktiği).

Etkili geribildirim vermek etkili sözel tepki verme becerilerinden biridir. Bu beceri konuşulanların anlaşılıp anlaşılmadığından emin olmak ve izlenimleri dile getirmek istendiğinde kullanılır. Başkalarının yaptıklarıyla, becerileriyle, performansları ile ilgili bilgi verme süreci olan geribildirim yapıcı olduğunda son derece geliştirici bir tepki verme biçimidir. Öğrenilen bir beceri olan yapıcı geribildirim, karşıdaki kişinin daha az etkili olan davranışını değiştirmesinde büyük katkı sağlayıcıdır. Yapıcı olabilmesi için o kişiye bunun iletilmesi gerekmektedir.

Toplum ile kişi arasındaki bağı ilk planda sağlama görevini yerine getiren ve toplumun devamını sağlayan sosyal bir kurum olan ailenin işlevlerinden bazıları; nesli devam ettirme, çocuk bakımı, eğitimi ve çocuğun toplumsallaştırılmasıdır. 


Soru sormanın tipleri vardır. Bunları açık ve kapalı uçlu sorular biçiminde özetleyebiliriz. Açık uçlu soru, yönlendirici olmayan, konuşmanın devam etmesine yarayan soru tipidir. Daha fazla bilgi almayı sağlar, konuşanın keşif yapmasına yarar, dinleyenin dikkatli dinlediğini gösterir. Nasıl, ne, hangi gibi soru sözcükleri uzun açıklamalar yapmayı sağlayabilir. Kapalı uçlu sorular ise; evet ya da hayır, sevdim ya da sevmedim gibi kısaca yanıtlanır. Soru soranın belli gerçekleri elde etmesine yarar ve konuşmayı istenen belli bir alana yönlendirir. Bu durumda yanıtlayıcı az düşünür.

Psikanalitik görüşe göre, fallik dönemde çocuklar cinsiyetlerine özgü çatışmalar yaşarlar. Erkek çocuklarında Oedipus karmaşası ve kız çocuklarında Elektra karmaşası olarak betimlenen bu çatışmada, çocuklar karşıt cinsiyetten anne babaya karşı bilinçli olmayan duygusal bir yakınlık, ilgi ve aynı cinsiyetten anne babanın yerini alma isteği duyarlar. Çocuklar, bu isteklerinden dolayı kendi cinsiyetindeki ana babası tarafından cezalandırılacağı endişesi duyarlar. Ayrıca, fallik dönemde erkek çocuklar, kızların kendisi gibi cinsel organa sahip olmadığını fark ettikleri zaman kendi organlarının da kızlarınki gibi yok edileceği, kesileceği gibi bir korku oluşturur. Bu korku, cinsel organını kaybetme korkusu olarak (kastrasyon korkusu) olarak adlandırılır. Erikson ise psikososyal gelişim açısından yaşanan karmaşayı girişimciliğe karşı suçluluk olarak belirtmektedir. Bu dönemde çocuk, bağımsız bir biçimde etkinliklere girişme arzusu, isteği ile böyle etkinliklerin istenmeyen ve beklenmeyen sonuçları karşısında ortaya çıkan suçluluk arasında çatışma yaşar. Okulöncesi dönemde çocuklar çevreleri ile daha çok ilgilenirler ve merak ederler. Bunun sonucunda da sürekli sorular sorar ve girişimlerde bulunurlar. Çocukların bu davranışlarının anne babaları ve çevresi tarafından engellenmesi çocuklarda suçluluk duygularını ortaya çıkaracaktır. Okul öncesi dönemde ise 4-5 yaşındaki okulöncesi dönem çocuğunun, anne babası tarafından kız ise erkek gibi, erkek ise kız gibi giydirilmesi, saçlarının ona göre biçimlendirilmesi ve bu cinsiyetlere özgü özellikler ve davranışlarla yetiştirilmeye gayret edilmesi sonucunda çocuğun cinsel kimliğini kazanması güçleşecek, cinsel kimlik sapması ortaya çıkabilecektir.

Açık uçlu soru, yönlendirici olmayan, konuşmanın devam etmesine yarayan soru tipidir. Daha fazla bilgi almayı sağlar, konuşanın keşif yapmasına yarar, dinleyenin dikkatli dinlediğini gösterir. Nasıl, ne, hangi gibi soru sözcükleri uzun açıklamalar yapmayı sağlayabilir.

Kapalı uçlu sorular ise; evet ya da hayır, sevdim ya da sevmedim gibi kısaca yanıtlanır. Soru soranın belli gerçekleri elde etmesine yarar ve konuşmayı istenen belli bir alana yönlendirir. Bu durumda yanıtlayıcı az düşünür.

Planlama aşamasında öğretmen anne babalara yönelik gerçekleştireceği cinsel eğitim programını en akılcı ve düzenli bir biçimde nasıl gerçekleştireceğini sistemli bir biçimde önceden tasarlar. Planlama çalışmalarında öncelikle eğitimi kimin vereceğinin belirlenmesi gerekir. Öğretmen, anne babaların ihtiyaçları doğrultusunda öncelikle cinsel eğitim programının amaçlarını belirler. Daha sonra öğretmen anne babaların özelliklerine ve programın amacına uygun içeriği oluşturur. Buna göre, anne babaların çocukların cinsellikle ilgili soruları karşısında ne yapacakları, nasıl davranacakları, ne yanıt vermeleri gerektiği, tutumlarının nasıl olması gerektiği konusunda ilgili içerik düzenlenir.

Aile katılımı, anne babalara okulun veya kurumun programının içeriğini, politkalarını ve işleyiş biçimine daha iyi anlamalarına ve daha destekleyici olmalarına yardım eder ancak içeriği belirleme imkanı sunmaz.

Asgari düzeyde teşvik: Dinlerken ve dinledikten sonra çok az başka deyişle asgari düzeyde teşvik edici sözcükler kullanılarak da etkili sözel tepki verilebilir. Bu teşvik, konuşanın anlattıklarında yer alan anahtar sözcüklerin tekrarlanması ile (..dün,..gördün.), tek sözcüklü devam ettiricilerle, (hıhı, eee, sonra, başka), konuşmanın sürdürebilecek kısa soruların sorulması ile (nasıl oldu?) gerçekleştirilebilir.

Powell'ın anne baba eğitimi için tanımladığı dört koşul vardır. Bunlardan birisi eğitim programları hedef kitlenin sosyo-ekonomik ve kültürel özelliklerine uygun olmalıdır seçeneğidir. Diğer seçenekler Powell'ın tanımladığı dört koşula uymamaktadır.

Bireylerin cinsel yönden gelişimi yaşamın başlangıcından itibaren ortaya çıkmaya başlar. Böylece, cinsel gelişim kendileri de iki farklı kategorinin veya cinsiyetin (kadın ve erkek gibi) üyesi olan anne ve babanın çocuk sahibi olmaya karar vermesi sonucunda, döllenme anında doğacak bebeğin cinsiyetinin belirlenmesi ile biyolojik anlamda başlamaktadır. Bebeğin cinsiyeti, döllenme sırasında anne ve babanın cinsiyet kromozomları tarafından rastlantısal olarak belirlenir. 

Aile danışmanlığı uzmanlık gerektiren ve profesyonel düzeyde verilen hizmetler olduğu için öğretmenler bu hizmetleri gerçekleştiremezler.

Özellikle olumsuz duygular yaşandığımız durumlarda, bu duyguları hissettiğimiz kişiye onun davranışını veya var olan durum hakkında bilgi verdiğimiz, bu davranış veya durumdan nasıl etkilenildiğimizi, neler hissettiğimizi içeren mesajlardan oluşur. Ben dilinin kullanılması da etkili sözel tepki vermede son derece önemlidir. Burada sözü edilen, ben zamiri ile başlayan cümleler kullanmak değildir. Ben dili, olaydan kişinin nasıl etkilendiğini anlatmaya dayalı bir dildir.

Öğretmen, programı uyguladıktan sonra anne babalarla birlikte programın ne derece amacına ulaşıp ulaşmadığını ve başarısını değerlendirir. Anne babaların çocukların sorularına gerekli cevapları oluşturup oluşturamayacakları, yeterli bir anlayışın gelişip gelişmediği, varsa eksikliklerin, engellerin neler olduğu üzerinde hep birlikte değerlendirmeler yapılır. Bu amaçla, öğretmen anket gibi ölçme araçlarını da bilgi toplamak üzere kullanabilir. Böylece, öğretmen anne babaların çocuklarına nasıl bir cinsel eğitim vermeleri gerektiği konusunda onları bilgilendirmiş, gerekli becerileri kazandırmış ve uygun, sağlıklı bir anlayış kazandırmış olur.

Yapılan araştırmalar zayıf iletişim becerilerine sahip olmanın, yeme bozukluklarına, şiddet ve saldırganlık eğilimine madde kullanımına zemin hazırlaması nedeniyle bir risk etmeni olarak göstermektedir.

Çocukların travma sonrası ortaya koydukları bu tür belirtiler travmatik olaydan sonraki dört hafta içinde ortaya çıkar. Bu belirtiler olaydan hemen sonra dört haftadan kısa sürecek şekilde ortaya çıkarsa akut; dört haftadan daha fazla sürdüğü durumlarda da kronik bir hâl alabilir. Bu durum travma sonrası stres bozukluğu olarak isimlendirilebilir. Bazı durumlarda da travmatik olaydan hemen sonra çocuk herhangi bir tepki göstermeyip olayın üzerinden en az altı ay geçtikten sonra travmatik olaya bağlı belirtiler göstermeye başlayabilir bu duruma gecikmeli başlangıç denir. Çocuğun bu konuda bir yardım almaması durumunda yaşadıkları travmanın türüne, şiddetine ve çocuk ile ebeveynlerin özelliklerine göre travma sonrası stres bozuklukları, kaygı tepkileri, şiddetli üzüntü, yas, depresyon ve diğer duygu durum bozuklukları gibi rahatsızlıklara sahip olabilir. Duygu durum bozukluğu tedavi edilmeyen belirtiler sonrası ortaya çıkan bir rahatsızlık durumudur.

Başlangıç noktasından bugüne doğru insan hakları tarihine bir göz atılırsa; insan hakları kavramının ilk belgesi sayılan Hürriyetlerin Büyük Beratı (Magna Charte Libertatum) 15 Haziran 1215’te baronlar ve lordlar tarafından İngiltere kralına kabul ettirilmiştir.