Çalışma Ekonomisi 1 Final 9. Deneme Sınavı

Beşeri sermayede işçiler ve işverenler rasyoneldir ve tam rekabetçi işgücü piyasası etkin çalışır,Ücret beşeri sermayenin bir fonksiyonudur,Beşeri sermaye yatırımı fiziksel sermaye yatırımına benzer,Beşeri sermaye yatırımı, verimlilik ve ücret/kazanç düzeyi arasında, doğru orantılı ve kuvvetli bir ilişki vardır ve beşeri sermaye, ilave yatırımın ilave üretim artışına yol açtığı bir üretim aracıdır.

A şıkkı sağlık talebiyle ilgilidir.

Firmalar istihdam kararını verirken, çoğumuzun gündelik hayatta -belki de farkında olmadan- uyguladığımız marjinal karar alma kuralını uygularlar. Bu kural herhangi bir eylemi yapmakla elde edilecek getiri ve maliyetin karşılaştırılması esasına dayanır. Buna göre kâr, maliyeti aştığı sürece o eylemi yapmak tercih edilecektir

Tekelci firma piyasadaki tek firma olduğundan, bu firmanın ürününe olan talep eğrisi aynı zamanda piyasa talep eğrisi olacaktır. Bir malın piyasa talep eğrisinin negatif eğimli bir eğri olduğu hatırlanırsa şunu söylemek mümkündür: Tekelci bir firma daha çok mal satabilmek için fiyatı düşürmek zorundadır. İşte bu nedenle söz konusu firma için marjinal gelir fiyata eşit olmayacaktır.

Bir malın piyasa denge fiyatı arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktada oluşmaktadır. Aynı analiz emek piyasasına uyarlanıldığında, tam rekabetçi bir emek piyasasında piyasa dengesinin emek arz (SL) ve talep (DL) eğrilerinin kesiştiği X noktasında kurulduğu görülmektedir. X noktasında denge ücreti olan WTR ücretine razı olup çalışmak isteyen herkes (LTR kadar işgücü) işverenler tarafından talep edileceğinden, piyasada işsizlik olmayacaktır. 

Marjinal Ürün Değeri: İlave işçinin istihdam edilmesi ile para birimi cinsinden toplumun sağladığı ekstra üretimi gösterir. Son işçinin verimliliği ürün fiyatı ile çarpılarak bulunur.

Ücret Katılığı: Parasal ücretlerin; sendikalar, toplu sözleşme düzeni veya işverenlerden kaynaklanan sebeplerle azalamaması halidir.

Ücret farklılıklarının çok sayıda nedeni olabilmektedir. Ancak bu soruya kestirmeden bir cevap vermek gerekirse ‘ücret farklılıklarının temel nedeninin gerçek hayatta tam rekabet piyasasının varsayımlarının geçerli olmamasıdır’ diyebiliriz. Çünkü gerçek hayatta işler ve işgücü homojen değildir ve emek piyasaları da mükemmel bir şekilde işlemez, aksar.

Yanlış olan cevapları eleyerek soruyu cevaplayabiliriz. Ayrımcılığın en önemli sonucu eşit üretkenliğe sahip kişi ve gruplar arasında ücret farklılığı yaratmasıdır. Ayrımcılık uygulamada istihdam, meslek ve ücret ayrımı olmak üzere üç şekilde görülür. Mesleki ayrım sonucunda ayrıma tabi tutulan grupların belli mesleklere girmeleri engellenerek istenmeyen mesleklerde yoğunlaşmaları sağlanır. Emek piyasalarında ayrımcılığı işveren, müşteriler ve diğer çalışma arkadaşları yapabilir. Emek piyasasının en çok mağdur edilen dezavantajlı grupları ise kadınlar, göçmenler, azınlıklardır.

Oligopol piyasası, bildiğiniz gibi endüstrideki üretimin büyük bir kısmının az sayıda firma tarafından yapıldığı bir piyasa türüdür. Oligopol piyasasında firmaların üretim, satış, yatırım ve reklam planlarında karşılıklı bağımlılık söz konusudur. Bir firmanın bu değişkenlerle ilgili bir manüpülasyonu diğer firmaların buna misillemede bulunmalarına neden olmaktadır.

Emek talep esnekliği, emek talebinin ücret değişmelerine karşı duyarlılığının bir göstergesidir. Esneklik bir çeşit tepki ölçme aracıdır. Bir malın fiyatı değiştiğinde talep miktarındaki değişim nasıl olacaktır? Bu değişim görece daha büyükse, esnek bir talep; görece daha düşükse esnek olmayan bir talep söz konusudur. Doğru cevap C'dir.

Talep Fazlası
Bir piyasada talep fazlası; ya emek arzı sabitken emek talebinin artması ya da emek talebi sabitken
emek arzının azalması nedeniyle olabilir.

Tam rekabetçi emek piyasası; işlerin ve İşgücünün homojen ve çok sayıda
olduğu, şeffaflık ve emek hareketliliğinin tam olduğu, sendikaların olmadığı bir emek piyasasıdır.

Amartya Sen’in Yapabilirlikler Yaklaşımına göre eğitim-gelir ilişkisi ya da eğitimin sağladığı yararın Beşeri Sermaye Teorisinin odaklandığı gibi sadece gelir artışı ile ölçülmesi çok yetersiz bir çabadır. Zira bireylerin sahip oldukları gelir gibi iktisadi
kaynaklar bireyin bundan yarar sağladığı anlamına gelmeyebilir. Bireyin bu kaynakları davranışlara dönüştürme kapasitesi ‘yapabilirlikleri’ sonucunda uygun bir biçimde işlevsel hale gelmeleri ile ilgilidir. Dolayısıyla Sen’in yaklaşımında eğitim sadece gelir arttıran bir araç değil kendi içinde bir amaçtır.

Gelir Etkisi

Ücret sabitken gelir değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir.

Oligapolcü firmaların piyasadaki üretimin büyük kısmını gerçekleştiren büyük kuruluşlar olduğu gerçeğinin altını çizmekte fayda vardır. Bu nedenle oligapolcü firmaların karşılaşacakları emek arz eğrisi asla tam rekabetçi bir firmanın karşılaştığı gibi sonsuz esneklikte olmaz. Doğru cevap A'dır.

Bireyler, emek arzı ile ilgili kararlarını verirken sadece çalıştıkları işte aldıkları ücretlerle ilgilenmezler. Aynı zamanda, diğer ücret oranlarıyla, ücret dışı gelirle, boş zamanla, işlerin ücret dışı yönleriyle ve işçi sayısıyla da ilgilenirler. Erken emeklilik imkanı ise kitapta bu bağlamda incelenmemiştir. Doğru cevap A'dır.

Marjinal Verimlilik Teorisi marjinal fayda ilkesinin tam rekabet piyasalarında mübadele (değişim) değerini belirlemeye yettiği görüşünden hareketle mübadele değerinin kaynağının emek değil fayda ya da kullanım değeri olduğunu savunmaktadır. Teorinin ana aktörü ‘işveren’ dir. Çünkü işveren hem tüketici tercihlerini gözetlemek zorundadır hem de çalışacak emek miktarının (istihdam) belirlenmesinde karar alıcı konumundadır.

Emek piyasalarında gözlenen ücret farklılıklarının açıklayan nedenlerinden biri de Kurumsal iktisatçıların formüle ettikleri Katmanlı Emek Piyasaları Teorisi (KEPT)’ dir.

Beklenen çalışma süresi, bireylerin yatırım kararını etkileyen faktörlerden birisi olarak analiz edilir. Beşeri Sermaye modeline göre, beşeri sermaye yatırımlarında kadın-erkek açısından gözlenen farklılıkların nedeni, kadınların çalışma hayatlarının kesintiye uğramasıdır. Bu kesintinin nedeni de kadının ailedeki geleneksel rolleri, ev işi, çocuk bakımı gibi sorumluluklar olarak ifade edilir, ancak bu sorumluluklar doğal kabul edilir ve sorgulanmaz.