Çalışma Psikolojisi Final 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışan kişinin yurt dışına atanmasıyla yeni ülke ve işyerine uyumunda önemli hale gelen zekâ tipidir?
Varoluşçu
|
Kinestetik
|
Ritmik
|
Matematiksel |
Kültürel |
Offerman ve Phan'm (2002) ifadesiyle kişilerin sahip olduğu "kültürel zekâ" yeni ülke ve işyerine uyumlarında önemlidir. Kültürel zekâ, insanların bir başka ülke kültürüne ve orada yaşamaya yatkınlıklarını ifade eder. Buna göre kültürel zekâsı yüksek insanlar, gittikleri yeni ülkeye ve işe, diğer çalışanlara göre daha kolay uyum sağlarlar.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, işsizlik nedeniyle yaşanan şikâyetlerden biri değildir?
Yorgunluk hissi |
Uyku bozuklukları |
Baş dönmesi şikâyetleri |
Vücut direncinin azalması |
Vitamin eksikliği |
İşsiz bireylerde, oluşan sosyo-ekonomik durumun beslenme koşullarını olumsuz etkilemesi gibi nedenlerle vitamin eksikliği görülmesi muhtemel olmakla birlikte, işsiz bireylerle yapılan araştırmalar sonucu ortaya konan bir bulgu olmadığı gözlenmektedir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplu görüşmenin özellikleri açısından doğru bir ifadedir?
Her zaman bir sonuca ulaşılır. |
Taraflar arasında güç ilişkilerinin etkisi oldukça azdır. |
Görüşmelerdeki çok sayıdaki kişi rasyonel bir şekilde hareket eder. |
Toplu görüşmede objektif unsurlar önem kazanır. |
Psikolojik yöntemlerle rakibin ikna edilmesinden kaçınılır. |
Görüşmecinin rasyonelliği sorunu, araştırmalarda ön planda yer alan bir konudur. Ekonomistlerin ve oyun teorisyenlerinin aksine sosyal psikologlar, genellikle çok sayıda kişinin rasyonel bir görüşmeci olmadığını vurgulamıştır. Araştırmalar görüşmelerde kişilerin sosyal psikologlar tarafından tanımlanmış olan duygusal, algısal, kişisel ve kişiler arası konularla eş zamanlı olarak ilgilendiklerini de ortaya çıkarmıştır (Friedman, 1994: 8-9). Görüleceği gibi, beşerî ilişkiler aşaması biçiminde değerlendirilmesi durumunda toplu görüşmede sübjektif unsurlar önem kazanmakta, psikolojik ve sosyolojik yöntemlerin kullanılması gerekli hale gelmektedir. Gerçekten, bu aşamada psikolojik yöntemlerle rakibin ikna edilmesine; sosyolojik yöntemlerle ise toplu görüşme sürecine olan etkisi giderek artan kamuoyu desteğinin kazanılmasına çalışılmaktadır. Toplu görüşme, diğer görüşme tiplerinden temel bazı özellikleri ile ayrılmaktadır. Farklılık meydana getiren söz konusu özellikler, aşağıda yer almaktadır (Lewis vd., 2003: 228):
- Toplu görüşme, çözüm ihtiyacı duyulan konular üzerinde pazarlık yapmak için bir araya gelen taraflar arasındaki yüz yüze toplantıları içeren niyetsel bir olgudur,
- Toplu görüşmede temel amaç, anlaşmaya ulaşmak olduğundan her zaman bir sonuca ulaşılır,
- Taraflar arasındaki ilişki görüşmelerin bitmesinden sonra da normal olarak devam etmelidir.
- Toplu görüşme, taraflar arasındaki güç ilişkisine dayanır.
4.Soru
Aşağıdaki teorilerden hangisi pazarlık sürecinde insan davranışlarının sosyolojik ve psikolojik yönlerinden faydalanarak görüşme sonuçlarını tahmin etmeye ve bunları açıklamaya çalışır?
Davranışçı
|
Ekonomik
|
Oyun
|
Bilişsel |
Duyuşsal |
Toplu pazarlığa ilişkin temel yaklaşımlar; konunun teorik çerçevesini çizmektedir, Ekonomik yaklaşımı esas alan toplu pazarlık teorileri, pazarlık taraflarının ekonomik mantıkla hareket ettikleri ve anlaşma yapma maliyeti ile anlaşamama maliyetlerini tahmin ederek ekonomik ya da mali kazançlarını maksimize etmeye çalıştıkları birtakım ilkelere odaklaşmaktadır. Bu teoriler, ekonomik değişkenlerin yanı sıra pazarlık sürecindeki ekonomik olmayan, duygusal faktörlerin rolünü de vurgulamaktadır. Buna karşılık, psikolojik yaklaşıma dayanan davranışsal teoriler insan davranışlarının sosyolojik ve psikolojik yönlerinden faydalanarak görüşme sonuçlarını tahmin etmeye ve bunları açıklamaya çalışmaktadır (Peterson ve Tracy, 1976: 159, Begin ve Beal, 1989: 218-219). Bu teoriler, pazarlık sürecinin bütününden çok karar alıcı kişilere yönelmekte ve böylelikle görüşmecilerin kişilikleri ile rakiplerinin tutum ve davranışlarını değiştirmeye yönelik çeşitli strateji ve taktik kullanımları önem kazanmaktadır. Son olarak oyun teorisi ise birbirlerine bağlı olarak karar verme durumunda olan iki ya da daha fazla taraf arasındaki karşılıklı stratejik etkileşimle ilgilidir. (Holley ve Jennings, 1980: 180-181).
5.Soru
Adayların; duyumsal, motor ve fiziksel genel yetenekleri hakkında bilgi edinmek için kullanılan personel seçimi testi aşağıdakilerden hangisidir?
Yetenek testleri
|
Başarı testleri
|
Zeka testleri
|
Kişilik testleri |
İlgi testleri |
Başarı testleri; adayların işle ilgili genel bilgi veya işin belli bir türü için gerekli özel bilgi düzeylerini ölçmeye yönelik testlerdir. Zeka testleri; adayların anlama, akıl yürütme, kelime akıcılığı, sözel anlama, sayılar, hafıza, kavrama gibi konulardaki zihinsel biliş kapasitelerini ölçer. Kişilik testleri; adayların değerlerine, duygusal tepkilerine, olgunluk düzeylerine ve karakteristik özelliklerine ilişkin ipuçları veren testlerdir. İlgi testleri; adayların ilgi alanlarının (hobi, tutku, zevk vs.) belirlenmesine yönelik testlerdir. Adayların; duyumsal, motor ve fiziksel genel yetenekleri hakkında bilgi edinmek için kullanılan personel seçimi testi yetenek testidir.
6.Soru
Kırk yıl öğretmenlik yapan Kemal Bey, emekli olduktan bir süre sonra sıkılmaya başlamış, çalışma hayatını özlemiştir. İçinde bulunduğu bu durumdan mutsuz olan Kemal Bey, mahalledeki okuma yazma bilmeyenleri muhtarlık aracılığıyla tespit etmiş, gönüllü olarak okuma-yazma eğitimleri vermeye başlamıştır. Çalışma ve emeklilik yaşamı ile ilgili örneği verilen durumu ifade eden en uygun seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Emekli olan tüm bireylerin insanlığa faydalı işler yapmaya devam etmeleri, yaşlılık evresini sağlıklı geçirmeleri açısından önemlidir. |
Çalışma hayatında farklı sosyal rolleri olanların emeklilik hayatlarında da bu rolleri devam ettirmesi beklenir. |
Emekli olan her birey, toprakla bahçeyle uğraşmak zorunda değildir! Bazı emekliler farklı ilgi alanlarına yönelebilirler. |
Yıllarca çalışma hayatına alışmış bireyler emekli olduklarında kendilerini işe yaramaz bireyler olarak hissedebilirler. |
Çalışma yaşamında edinilen deneyim, yetenek, değer ve tutumlar emeklilik yaşamını şekillendirir. |
Emeklilik, yıllar süren çalışma yaşamının, sonraki yaşama ilişkin bazı hakları kazanma sonucu, hukuki anlamda sona ermesi ile başlamaktadır. Ancak, çalışma yaşamından bu anlamda ayrılma, artık geride kalan çalışma yaşamının emeklilik yaşamı üzerinde de etkili olmayacağı anlamına gelmez. Mesleki sosyalleşme konusundaki birçok araştırma, çalışma yaşamında edinilen deneyim, yetenek, değer ve tutumların emeklilik yaşamının şekillendirilmesini de etkilediğini göstermektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışanların bir işte başarılı performans göstereceğine olan inancının, öğrenmesi üzerinde olumlu etki sağlayacağını ifade eder?
Eğitime direnç
|
Hazır bulunuşluk
|
Kişisel etki
|
Eğitilebilirlik |
Motivasyon |
Çalışanların eğitimin yararına inanmamaları ya da eğitimde başarılı olamayacaklarını düşünerek öğrenme çabası içine girmemelerine eğitime direnç denir. Öğrenmeyi ve eğitimin etkisini artıran, eğitilebilirlik, istek ve motivasyon kavramlarının yanısıra, çalışanların bir işte başarılı performans göstereceğine olan inancı yani hissettiği kişisel etki de öğrenmeleri üzerinde etkilidir.
8.Soru
Üretime ara vermeden üretimin devamlılığını sağlayabilmek için çalışma saatlerinin iki ya da daha fazla gruplar halinde düzenleyen çalışma şekli aşağıdakilerden hangisidir?
Tam zamanlı çalışma
|
Yarı zamanlı çalışma
|
Esnek çalışma
|
Evde çalışma |
Vardiyalı çalışma |
Üretime ara vermeden üretimin devamlılığını sağlayabilmek için çalışma saatlerinin iki ya da daha fazla gruplar halinde düzenleyen çalışma şekli vardiyalı çalışmadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aderfer’in ERG Teorisindeki aidiyet ihtiyacının Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Modelindeki karşılığıdır?
Fizyolojik ihtiyaçlar |
Sosyal ihtiyaçlar |
Kendini gerçekleştirme ihtiyacı |
Güvenlik ihtiyaçları |
Var olma ihtiyacı |
Aderfer’in ERG Teorisindeki Aidiyet İhtiyacı: Birey için önemli olan, başka insanlarla ilişkide bulunmasıdır. Bu gereksinimde karşılıklılık vardır. Doyuma ulaşmak, başka insanlarla birlikte zaman geçirmektir. Başka insanlar da bireylerin düşüncelerini, duygularını paylaştığı kimselerdir (Onaran, 1981:39). Aidiyet ihtiyacı, işte ve iş dışındaki yaşamda başkalarıyla ilişki içinde olma ve başkaları tarafından kabul görme, takdir edilme ihtiyaçlarını içermektedir. Maslow'un sosyal ihtiyaçlarına karşılık gelmektedir.
10.Soru
Çalışanın fiziksel ve psikolojik sağlığına etki eden işyeri koşulları olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
İşyerinin psikolojik çevresi
|
İşyerinin yerleşkesi
|
Açık ofis
|
Işıklandırma |
Gürültü |
Çalışanın fiziksel ve psikolojik sağlığına etki eden işyeri koşullarına işyerinin psikolojik çevresi denir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş tatminin boyutları arasında en çok ön plana çıkandır?
Ücret |
İşin özelliği |
Çalışma koşulları |
Yönetim politikaları |
Kariyer fırsatları |
Birey, günlük yaşamının devamlılığı için, asgari yaşam standardına karşılık gelen bir gelire ihtiyaç duyar. Bu nedenle "ücret", çalışanın en temel çalışma amaçları arasında yer almaktadır. Bireyin her türlü gereksinimi karşılaması sahip olduğu ekonomik güce bağlıdır. Bu nedenle çalışanların ücretleri, toplum içindeki statülerini de belirlemektedir. Dolayısıyla ücret, çalışanın toplumdaki statü ve konumunun oluşmasında önemli rol oynamaktadır. Gerek ekonomik güce sahip olma gerekse toplumda iyi bir yere sahip olma açısından ücretin düzeyi çalışanların iş tatmininde önemli bir değişken olarak dikkati çekmektedir. Kısacası ücretin bireyin iyilik hali ve yaşam kalitesinde önemli bir belirleyici olduğunu söylemek mümkündür.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplu görüşmelerin yapılacağı yerin belirlenmesinde tarafsız bir bakış açısının gerekliliğiyle ilgilidir?
Zamanlama
|
Fiziksel yapı
|
Pazarlık durumu
|
Tarafların birbirilerini algılama şekli |
Taraflar arasındaki ilişki biçimi |
Toplu görüşmelerin yürütüm aşamasında başarılı sonuçlara ulaşmayı çeşitli faktörler etkilemektedir. Öncelikle taraflar arasında önceden mevcut olan bir toplu pazarlık ilişkisi, görüşmelerde izlenecek strateji ve taktikleri ve dolayısıyla toplu görüşmelerin yürütümünü biçimlendirici bir etkiye sahiptir. Örneğin, taraflar arasındaki ilişki geleneksel olarak çatışma şeklinde süre gelmişse, sonradan açık bir haberleşmeyi sağlayan birleştirici pazarlık taktiklerini kullanmak, her iki taraf için de güç olabilir. Bu doğrultuda, grev oylaması ve grev tehditleri gibi bölüştürücü pazarlık taktiklerinin, bir ön pazarlık davranışı olarak işçi sendikasınca benimsenmesi olasılığı yüksektir (Begin ve Beal, 1989: 248). Toplu görüşmelerin yürütümü bakımından önem kazanan bir diğer nokta da tarafların pazarlık durumu ve birbirlerini algılama şekilleridir. Görüşmelerin başlangıcında her iki taraf, mevcut ekonomik gerçekler ve koşullarla karşı karşıyadır, ancak, taraflar açısından koşulların farklı ve menfaatlerin zıt olması sonucunda, iki tarafın mevcut durumu algılayışı ve kaynakların nasıl bölüşüleceği konusundaki görüşleri farklılık gösterebilmektedir (Mills, 1989: 249). Bu anlamda, toplu görüşmelerde ücretler ve diğer parasal gelirlerin nasıl bölüştürüleceği konusunda tarafların zıt pozisyonlar sergilemeleri, görüşmelerin yürütümünde taraflar arası ilişkilerin genel havasını etkilemektedir (Barbash, 1984: 6). Öte yandan, toplu görüşmelerin fiziksel yapısı ile görüşmelerde zamanlamanın toplu görüşmelerin yürütümündeki öneminden söz edilebilir. Buna göre, toplu görüşmelerin yapılacağı yerin belirlenmesinde tarafsız bir bakış açısı gereklidir. Görüşme yeri ile pazarlık davranışı arasında yakın bir ilişkinin var olması nedeniyle görüşmelerin olanaklar elverdiği ölçüde tarafsız bir yerde gerçekleştirilmesi çok sayıda psikolojik faydaya sahiptir (Duane vd. 1987: 377).
13.Soru
Maslow’un modern ihtiyaçlar hiyerarşisi modeline göre, aşağıdakilerden hangisi düşük düzeyli ihtiyaçlardandır?
Bilme
|
Tanıma
|
Estetik
|
Kendini gerçekleştirme
|
Saygınlık
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işe yeni başlayan çalışanların, işe ve örgüte uyumunu sağlamak için tasarlanan uyum ve alıştırma programlarının tanımıdır?
Tazeleme Eğitimleri
|
Eğitim Programları
|
Oryantasyon Programları
|
Sürekli Eğitim
|
Yurdışı Görevlere Atananlar için Eğitimler
|
15.Soru
Çalışma hayatına çocuk yaşlarda başlayan ve çalıştığı iş yerinde yirmi beşinci yılının içerisinde olan Muhittin Bey yakın arkadaşlarına "aynı işi yapmaktan çok sıkıldım, artık ayaklarım geri geri gidiyor, her sabah kalktığımda işe gitmemek için bahaneler aramaya başlıyorum ama emeklilik için dört yılım daha var mecburen katlanıyorum" demektedir. Muhittin Bey'in yaşadığı duygu durumunu anlatan emeklilik kavramı aşağıdakilerden hangisidir?
Mesleki isteksizlik |
İçsel emeklilik |
Erken emeklilik |
Mobbing |
Malulen emeklilik |
Emeklilik kavramı, bazen çalışan bireyin iş ilişkisi devam ederken işiyle olan ruhsal bağının sona ermesi anlamındaki “içsel işten ayrılma” ile eş anlamlı olarak da “içsel emeklilik” şeklinde kullanılabilmektedir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ne göre yüksek düzeyli ihtiyaçlardandır?
Fizyolojik ihtiyaçlar |
Estetik ihtiyacı |
Güvenlik ihtiyacı |
Sosyal ihtiyaçlar |
Saygınlık ihtiyacı |
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’nde; fizyolojik ihtiyaçlar, güvenlik ihtiyacı, sosyal ihtiyaçlar ve saygınlık ihtiyacı düşük düzeyli ihtiyaçlar; bilme/tanıma, estetik ve gerçekleştirme ihtiyacı yüksek düzeyli ihtiyaçlar olarak ele alınmıştır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi genel olarak güdülenme konusunda akla gelen ilk teoridir?
ERG teorisi
|
Özerklik teorisi
|
Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi
|
İki faktör teorisi
|
Amaç yönelimi teorisi
|
18.Soru
Güvenirlik, inisiyatif, problem çözme vb. terimler hangi performans ölçütü kategorisine girer?
Üretim ve sayış ölçütleri |
Personel ölçütleri |
Yargısal ölçütler |
Yetkinlik ölçütleri |
Davranışsal ölçütler |
Üretim ve satış ölçütleri, üretim miktarı veya satış miktarından oluşur. Personel ölçütleri; devamsızlık, kaza sıklığı, izin, yorgunluk gibi maddelerden oluşur. Yargısal ölçütler, yöneticilerin görüşleridir. Yetkinlik bir ölçüt kategorisi değil, ölçütlerin elde edilebileceği kaynaklardan biridir. Güvenirlik, inisiyatif, problem çözme vb. terimler davranışsal ölçütler kategorisine girer.
19.Soru
Adayın gelecekteki iş performansını tahmin etmek amacıyla geçmişine ilişkin bilgilerin kullanılmasına ne ad verilir?
Grup Tartışmaları |
Değerlendirme merkezleri |
Poligraf yöntemi |
Biyoveri yöntemi |
Grafoloji yöntemi |
Biyoveri yöntemi, adayın gelecekteki iş performansını tahmin etmek amacıyla geçmişine ilişkin bilgilerin kullanılmasıdır.
20.Soru
Uygulamada en çok karşılaşılan iş analizi yöntemidir. Yazılı ve sözlü olarak düzenlenebilir. “Görevi en iyi yapan bilir” varsayımından hareket edilerek hazırlanan bir yöntemdir. Kolay hazırlanabilmesi, kısa zamanda çok sayıda kişiye uygulanabiliyor olması ve maliyetinin düşük olması olumlu yanlarıdır.
Yukarıda özellikleri sıralanan iş analizi yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Gözlem
|
Fiziksel kimyasal ölçümler
|
Laboratuvar araştırmaları
|
Değerlendirme listesi |
Anketler |
Anketler, uygulamada en çok kullanılan yapılandırılmış bir yöntemdir. Anketler, yazılı ve sözlü olarak düzenlenebilirler. “Görevi en iyi yapan bilir” varsayımından hareket edilerek hazırlanan bir yöntemdir. Bunun yanı sıra, diğer yöntemlere göre maliyetinin düşük olması, kısa zamanda çok sayıda çalışana uygulanabilmesi ve oldukça kolay hazırlanabilmeleri gibi yararları vardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ