Yanıt Açıklaması:

Koşu Bandı Üretim Teorisi: Teori, kapitalist ekonomik sistem ve kapitalist toplumlarda devletin sermaye ile birleşerek nasıl ve neden çevresel yıkıma yol açan bir eğilime yol açtığı konusuna odaklanır. Kapitalist pazar ekonomisi düzeni, ekonomik büyüme ve tüketime yöneliktir. Üretim ile tüketimin artması çevreyi güçlü biçimde etkiler. Çünkü üretim ve tüketim için daha fazla doğal kaynak ve hammadde gereklidir. Bunun sonucunda ekosistemdeki doğal kaynaklar tükenir ve ekosistemdeki kirlenme artar.

Yanıt Açıklaması:

En belirgin örneğinin Hindistan’da görüldüğü kast sistemi bireylere hayat boyu taşınan sosyal statülerin verilmiş olduğu toplumsal bir sistemdir. Kast sistemi tabakalaşma sistemleri arasında en katısı olarak bilinmektedir. Her bir tabaka kast olarak adlandırılır ve hiyerarşi açıkça tanımlanmıştır. Hindu inanışları doğrultusunda bireyler doğumla birlikte verilen toplumsal pozisyonlara sahip olurlar. Reenkarnasyon inancı doğrultusunda bireylerin içine doğdukları kastın önceki yaşamlarının sonucu olduğuna inanılır.

Feodal zümreler sisteminde  ise tabakalaşma sisteminin temelini toprak sahipliği oluşturur. Zümreler arasında hareketlilik ve evlilikler belirli bir düzeyde hoş görülmektedir. Feodal zümreler sisteminde her bir zümrenin hak, yükümlülük ve ayrıcalıkları yasal olarak belirlenmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Soruda da verildiği gibi, yukarıdaki tüm ifadeler ilk dönem sosyologlarının görüşlerini yansıtmaktadır. Ancak Sosyal Darwinizm ilkesi ve ırkçılığı benimseyen Herbert Spencer'ın düşüncesi "A" şıkkında doğru olarak verilmiştir. Bu ifade akademik çevrelerde Spencer'in eleştirilmesine yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A şıkkıdır. Zira sayısal olarak eşitlik talep etmek bir hak mücadelesidir. Önemlidir ancak cinsiyet eşitsizliğinin kökenleri konusunda bir fikir vermez.

Yanıt Açıklaması:

Sosyoloji konusu ve problem alanından dolayı sosyal bilimler kategorisinde yer alan bir bilim dalıdır. Doğru yanıt A'dır. 

Yanıt Açıklaması: Weber toplumsal davranış türlerini dört sınıfta ele almıştır. Bunlar: amaçla ilişkili rasyonel davranış, değerle ilişkili rasyonel davranış, duygusal davranış ve geleneksel davranıştır. Bu durumda doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Avcı-toplayıcı toplum tipinde iş gücünün cinsiyet temelli bölüşümü, en eşitlikçi düzen vardır.  Göçebe-Çobanlık toplum tipinde şiddetli bağımsızlık, savaşçı, çobanlık ve basit tarım ile hayvanlarının değerlerini yansıtan dinler, büyük toplumsal eşitsizlik gözlenmektedir.

İlkel tarım toplumlarında savaşçı, yüksek düzeyde eşitsizlik, savaşçı asalet sıradan insanlara egemen, eşitsizlik değişken tanrılara tapınmada yansır. Tarım toplumunda çeşitli uğraşlar, meslekler ortaya çıkarır, şehirleri ortaya çıkarır, yöneticiler sıradan insanlar üzerinde tanrısal güçleri olduğuna inanılır, çok tanrıcılık, en eşitsiz düzen hakimdir. Büyük şehirleri ortaya çıkarır, önceki toplum tiplerinden daha güçlü biçimde eğitim ve ekonomi gibi kurumların etkili olması, dinin artık egemen olmaması, yaşam koşullarının iyileşmesi, görece daha az savaş, insan ilişkileri daha zayıftır. Post-endüstriyel toplum tipinde hizmet, bilgi ve bilişim işleri ile fabrika üretiminin yer değiştirmesi, bireyler için daha çok güç ve özgürlük, cinsiyet eşitsizliğinin artması söz konusudur.

Yanıt Açıklaması:

Manevi kültür, kültürün iki türünden biridir.Kültürlenme, bir kültürden başka bir kültüre ait değeri kendisine katma, geniş bir medeniyetin içinde yaşayan bir grubun egemen olan farklı kültürel özelliklere, farklı bir dile, farklı değerler ve normlara uyum sağlaması ve toplumsal kurumlar içinde eşit konum kazanması halinde yutulma, küçük ve görece zayıf bir grubun büyük bir medeniyetle temas halinde dahi öz kültürünü koruyabilmesi durumunda ise uyma söz konusudur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Sınıf düzeninin diğer tabakalaşma biçimlerinden farklarını:
• Sınıflar arasındaki sınırlar keskin değildir. Sınıflar arası evlilikleri engelleyen yasal düzenlemeler yoktur.
• Birey sınıfını sadece doğumla elde etmez. Yukarı ve aşağı doğru hareketlilik diğer türlerden daha yaygındır.
• Sınıf düzenleri büyük çaplıdır, kişisel değildir şeklinde sıralayabiliriz. Bu anlamda doğru cevap C'dir. 

 

Yanıt Açıklaması:

III. ifadenin aksine, teknolojik gelişmelerin toplumsal, kültürel ve manevi yaşamın ilerlemesine katkıda bulunduğu varsayılır. IV. ifade de yanlıştır çünkü uygarlaşmış batı ülkelerinde, teknolojinin en üst seviyelere ulaştığı varsayılır.

Yanıt Açıklaması:

Yeni Ekolojik Paradigmanın temel özellikleri şunlardır;
• İnsan ayrıcalıklıdır ancak bununla birlikte insan, karşılıklı bağımlılık içinde olan çok sayıdaki canlıdan sadece biridir.
• İnsan ilişkileri ile insanın toplumsal yaşantısı, toplumsal ve kültürel güçlerin yanı sıra biyolojik ve fiziksel çevre tarafından da etkilenir.
• İnsan eylemlerine etkide bulunan biyolojik ve fiziksel çevre önem taşır.
• İnsanı üstün gören dünya görüşü kalkınmanın sürdürülmesinin sınırsızlığını ifade eder. Buna karşılık Yeni Ekolojik Paradigma, insanoğlunun buluş yeteneği ile bilim ve teknolojinin, termodinamiğin yasaları gibi ekolojik ilkeleri aşamayacağını; bundan dolayı insan toplumlarının büyümesinin kesin sınırları olduğunu öne sürer.

Yanıt Açıklaması:

Liberal feminizm, toplumun var olan yapısını fazla sorgulamadan eşit haklar ve olanaklar etrafında kampanyalar yürütmüştür.

Yanıt Açıklaması:

'Sınıf ayrımı, yapılacak işi belirleyen yetenek,yeterlik ve niteliklerden de etkilenir' ifadesi hariç diğer şıklar, tabakalaşma konusunda Marx’ın görüşleridir. Doğru cevap A seçeneğir.

Yanıt Açıklaması:

Sembolik etkileşimci yaklaşım, ekonomik düzenin işleyişi ve sonuçları üzerinde duran diğer iki yaklaşımdan farklı olarak, bireyler, ekonomi ve gruplar arasındaki etkileşime odaklanır.

Yanıt Açıklaması:

Bireyler üyesi oldukları toplumun kültürünü farklı düzeylerde benimseyerek özdeşlik kurabilirler. Bir bireyin kendi kültürünü diğer kültürlerden üstün görmesine etnosantrizm denir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E şıkkıdır. Ev işleri "iş" olarak görülmediği ve kadınların göreviymişcesine kadınlara yüklendiği için kadın değersizleştirilmektedir. Bu yolla kadın ikincil konuma itilmektedir.