Değişkenlerin çokluğunun ekonomik analizi karmaşık hale getirmesi nedeniyle, diğer bilimlerde olduğu gibi, iktisatçılar bazı basitleştirici varsayımlar altında çalışmalarını yürütmektedir. Bunların en önemlilerinden birisi “ceteris paribus” varsayımıdır. Latince bir terim olan “ceteris paribus"; “diğer şeyler eşit", “aynı şartlar altında”, “diğer tüm durumlar sabit kalmak şartıyla” ve “diğerleri sabit kalmak üzere” gibi anlamlara gelmektedir. Bu basitleştirmeden amaç, herhangi bir faktörün, ilgilendiğimiz değişken üzerindeki etkisini ölçebilmek için diğer tüm faktörlerin değişmediğini varsaymaktır. Aksi hâlde, birden çok faktördeki değişme, analiz ettiğimiz faktörü de eş zamanlı olarak etkileyeceğinden, diğer değişkenlerin her birinin etkilerinin ne kadar olduğunu belirlememiz mümkün olmayacaktır. Bu şekilde yapılan basitleştirme ile gerçekleştirilen analiz kısmi analizdir. Basitleştirme olmadan yapılan analiz ise Genel denge analizidir. Örneğin Ceteris paribus varsayımı altında yapılan kısmı analiz tek bir piyasa analizini kapsar. Genel denge analizi ise, bir piyasadaki değişmenin bu piyasalarla etkileşim (ilişki) içinde olunan tüm piyasalardaki etkilerini inceler. Doğru cevap C şıkkıdır.

Bir ekonomide herhangi bir yılın üretim miktarı aynı yılın fiyatları ile çarpılıyorsa buna
nominalGSYİH’ ya da cari fiyatlarla GSYİH denir. Örneğin, 2010 yılının üretim miktarı ile 2010 yılının fiyatları çarpıldığında bulunan değer nominal GSYİH’dır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Piyasa ekonomileri sisteminde, üretimi gerçekleştirmede kullanılan sermayenin (üretim araçlarının) sahipliği özel mülkiyete aittir. Bu sistemde iktisadi denge yani; ne, nasıl ve kimler için üretilecek sorularının cevapları piyasa mekanizması yoluyla kendiliğinden gerçekleşir. Piyasa ekonomilerinde, ekonomik faaliyetler girdi, mal ve hizmet ve finans olmak üzere üç alt piyasada gerçekleşir. Ekonominin işleyişini, üretim araçlarının sahibi olan girişimci-firmalar, piyasada oluşan fiyatlar aracılığıyla organize ederler. Serbest piyasanın kendi halinde işleyişini ifade eden görünmeyen el mekanizması kavramı, iktisadın kurucusu Adam Smith tarafından ortaya atılmıştır.

Herkese yetecek kadar bol olmayan, elde edilebilmesi için mutlaka belirli bir çaba harcanması ya da bir bedel ödenmesi gereken mallara ekonomik mal denir.

Kumanda ekonomileri yani merkezi planlamanın geçerli olduğu (sosyalist) ekonomilerde piyasa mekanizmasının temel aracı olan fiyat sisteminin yerini merkezi otoritenin kararları almaktadır. Kumanda ekonomisinin işleyişinde; ne, nasıl ve kimler için üretilecek sorularının cevapları merkezi otoritenin planları aracılığıyla oluşturulmaya çalışılır. Bu sistemde üretim araçlarının sahipliği özel mülkiyete değil, kamu adına devlete aittir. Bu durum ekonomide özel girişimci sınıf olmadığını göstermektedir. Ülkede hem yönetenler hem de yönetilenler emekçi olduğuna göre, tek sınıflı bir toplum görünümü vardır. Ancak tüm iktisadi işlemleri planlayacak, düzenleyecek ve denetleyecek bir bürokrat ekibi emekçilerin önünde yer alacaktır.

Bir malın değerini bir yandan talep ediliyor olması diğer yandan o malın kıt (az) ya da serbest(çok) olması belirler. Bir mal kıt ve hem de talep ediliyorsa diğer mallara göre daha değerli olacaktır. Yaşamak için vazgeçilmez olmasına karşın suyun bir elmas parçasından çok daha az değer taşıması değer paradoksu yaratır. Elmasın suya göre kıt olması ve talebinin olması onu suya göre daha değerli kılmıştır.

İhtiyaçların şiddeti birbirinden farklılık gösterir. İhtiyaçlar sonsuzdur, İhtiyaçlar giderildikçe şiddeti azalır,Alışkanlık ihtiyacın şiddetini artırır, D seçeneğinde verilen ifade yanlıştır. İhtiyaçlar ve onları gideren araçlar birbirinin yerine ikame edilebilir: İhtiyaçlar çoğu zaman birbirinin yerine geçebilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Pozitif analiz bir ekonomik olayın-sistemin mevcut halini inceleyerek nasıl çalıştığını açıklamaya çalışır, durumunu tespit eder. Normatif analiz ise yorum içeren yani “ne olmalı” ya da “nasıl olmalı” gibi soruları soran, değer yargılarını içeren bir analizdir.

Günümüz piyasa ekonomilerinin (kapitalizmin) işleyiş süreci, birden bire ortaya çıkmamıştır. Uzun bir gelişim sürecine sahip olmasına rağmen en yoğun şekilde, Sanayi Devrimiyle birlikte, önce Avrupa’da daha sonra da Dünya’nın hemen tüm bölgelerinde farklı özellik ve uygulamalarla kendini göstermiştir. Ekonomik bir sistem olarak evrensel özellik kazanan kapitalizmin veya bu sistemin bir toplumdaki uygulanma basamaklarında göstereceği gelişim aşamalarını, Amerikalı iktisatçı Walt Whitman Rostow
5’e ayırmıştır:
• Geleneksel Toplum: Bu birinci aşamada, toplumda geleneklerin egemen, kültür düzeyinin genellikle çok düşük olduğu görülür. Bu dönemde nüfusun çoğunluğu geçimini tarımsal faaliyet sonucunda elde eder. Toprağa dayalı ekonomi koşullarındaki üretimden en yüksek payı büyük toprak sahipleri, yani egemen sınıflar alır.
• Hazırlık veya Geçiş Süreci: İkinci aşama ise tarım toplumundan sanayi toplumuna geçişin gerektirdiği uyum çalışmalarının başlandığı dönem olarak kabul edilmektedir. Şehirlerde yeni iş alanlarının ortaya çıkmaya başlamasıyla, köyden şehre akın başlamıştır. Kitlesel nüfus hareketleriyle şehirlerde, inşaat faaliyetlerinin özellikle demiryolları, karayolları, barajlar, limanlar, sulama tesisleri gibi alt yapı yatırımlarının arttığı görülür. Bu gelişmelerle, toplumda eğitim seviyesi yüksek işgücü, sermaye birikimini artıran girişimci ruhu gibi faktörler fazlalaşmaya başlamıştır.
• Kalkış Dönemi: Üçüncü aşama, artık kalkınma ve büyüme önündeki engellerin ortadan kaldırılmaya başlandığı dönemdir. Bu yapılanmayla birlikte üretimde verimlilik artmış, sermaye birikimi hızlanmış, uluslararası ekonomik ilişkiler de genişlemeye başlamıştır.
• Olgunluk Dönemi: Dördüncü aşama, üretimde modern teknolojinin kullanılmasıyla kaliteli, rekabetçi mal ve hizmet üretiminin başarılması ve piyasa olarak dışa (ihracata) açılım gösterildiği bir dönemdir. Teknolojik gelişme ve sermaye birikiminde belirli bir büyüme hızının yakalanmış olması kadar, bunun sürekliliğinin sağlanması da gerekir. Çünkü ekonomik büyümeyle birlikte nüfus artışının hızlanmasına karşın, yatırım kararlarında yapılan hatalar, finansman eksikliği, daha fazla tüketim, ithalatın artması, ihracatın azalması, cari açığın oluşması gibi olumsuz etmenler, sonraki dönemlerde büyüme hızında olumsuz etkiler yaratmaktadır. Birçok ülke bu nedenlerden ve artan küresel rekabet yüzünden kalkınmasını tamamlayamamaktadır.
• Kitlesel Tüketim Dönemi: Bu son aşama, katma değeri yüksek malların üretim ve tüketiminin kitlesel hale geldiği ve refahın arttığı dönemdir. Bu aşamanın sürekliliği, küresel pazarlara sahip olma ve üretim seviyesinde devamlılığı sağlama sayesinde mümkündür.

Cevap B şıkkıdır.

Ekonomik bir sistem olarak evrensel özellik kazanan kapitalizmin veya bu sistemin bir toplumdaki uygulanma basamaklarında göstereceği gelişim aşamalarını, Amerikalı iktisatçı Walt Whitman Rostow 5’e ayırmıştır:

• Geleneksel Toplum

• Hazırlık veya Geçiş Süreci

• Kalkış Dönemi

• Olgunluk Dönemi

• Kitlesel Tüketim Dönemi

Transfer Ödemesi: Kamunun karşılığında herhangi bir mal, hizmet veya faktör alımı olmaksızın hane halkına ekonomik ve sosyal amaçlarla yapılan ödemeleri ifade eder.
Örneğin emeklilere yapılan maaş ödemeleri, öğrenci bursları, fakirlere yapılan kömür yardımları vb.

Fiyat endekslerinin hesaplanabilmesi için gerekli temel değişkenler bulunmaktadır.
Bunlar aşağıdaki gibi başlıklar altında sıralanmaktadır.
Mal ve Hizmet sepeti: Madde sepeti olarak da adlandırılan fiyatların dönemsel olarak izlendiği belirli
bir mal ve hizmet listesidir. Seçilen mal ve hizmetler tür, miktar ve kalite olarak tanımlanır ve güncelliği
sağlanır.
Temel Yıl Ağırlıkları: Seçilmiş mal ve hizmetlerin toplam sepet içerisindeki değerlerine bağlı olarak
aldıkları paydır.
Temel Yıl Fiyatları: Temel yıl endeksin daha sonraki dönemlerle karşılaştırıldığı yıldır. Mal ve
hizmetlerin temel yıla ait 12 aylık ortalama fiyatlarına ise temel yıl fiyatları denir.
Cari Fiyatlar: Mal ve hizmetlerin ilgili dönemde yürürlükte olan fiyatlarına denir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Nominal GSYİH’yı reel GSYİH’ya dönüştürmek için, GSYİH deflatörü adı verilen endeks sayılarına ihtiyaç duyulmaktadır. GSMH deflatörü, belirli bir baz (temel) yıla gore GSYİH’yı meydana getiren bütün mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişmeleri gösteren endeks sayısıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bir ekonomide, üretim faktörleri piyasasında rekabetin bozulması sonucu girdi fiyatlarının yükselme sinin, maliyetlerin artmasının ve dolayısıyla toplam arzın azalmasının neden olduğu enflasyon türüdür. Maliyetlerin artmasına sebep olan her etmen ya da maliyet unsurlarının fiyatlarının artması maliyet enflasyonuna sebep olmaktadır. Bu durumda maliyet enflasyonu, üretim faktörlerinin hepsinin veya bir ya
da bir kaçının fiyatlarındaki artışların ürünlerin fiyatlarına yansıtılmasından kaynaklanmaktadır. Maliyet enflasyonu, enflasyonun arz yönünden kaynaklanan türüdür. Doğru cevap D seçeneğidir.

Mikroekonomi, ekonominin küçük üniteleri olan bireylerin-tüketicilerin ve girişimcilerin firmaların ekonomik davranışlarını inceler. Aynı zamanda mikroekonomi rasyonel ve çıkarları peşinde koşan bireylerin etkileşimlerinin yarattığı sosyal sonuçları inceler.

Sosyal bir bilim dalı olan ekonomi biliminin; kıt kaynaklar ile hangi malın, kimin için, ne miktarda üretileceği gibi sorulara yanıt bulmaya çalışan bir bilim dalı olduğunu daha önce ifade etmiştik. Ekonomistler, çeşitli ekonomik olayları-sorunları tespit etmek ve etkili çözümleri zamanında alabilmek için, bazen basit bazen de gelişmiş çeşitli analiz teknikleri kullanmaktadırlar. Çünkü ekonomik bir olayı etkileyen değişkenlerin sayısı arttıkça olay karmaşık hale geldiğinden analiz de gittikçe zorlaşmaktadır. Bir ekonomik olayın analizinde, öncelikle onun içerdiği değişkenler ve değişkenler arasındaki ilişkilerle o ekonomik olayın alanı-bölümü belirlenir. Ekonominin en kabul gören bölümlenmesi mikroekonomi ve makroekonomi şeklindedir. Diğer sınıflama yöntemleri: Mevcut durumu tespit eden veya ne olması gerektiğini ifade eden pozitif ve normatif analiz; zaman ölçütüne göre durağan ve dinamik analiz; değişkenlerin sayısına göre kısmi ve genel denge analizi şeklindedir. Piyasa ve Kumanda Ekonomik Sistemlerdir, analiz tekniği değillerdir. Cevap D şıkkıdır.

=[(360-320)/320]x100=%12.5

Çekirdek enflasyon, enflasyonun geleceğine yönelik tahmin veren, enflasyonun eğilimini belirleyen ve para politikasının oluşturulmasına yardımcı olan bir göstergedir. Diğer bir deyişle fiyatlarda gözlemlenen tüm geçici etkilerin arındırılması sonucunda fiyatlar genel düzeyindeki artışı ifade eder

Ekonomik bir sistem olarak evrensel özellik kazanan kapitalizmin veya bu sistemin bir toplumdaki uygulanma basamaklarında göstereceği gelişim aşamalarını, Amerikalı iktisatçı Walt Whitman Rostow 5’e ayırmıştır:

• Geleneksel Toplum
• Hazırlık veya Geçiş Süreci
• Kalkış Dönemi
• Olgunluk Dönemi
• Kitlesel Tüketim Dönemi

Ekonominin işleyiş sürecinde yer alan ekonomik birimlerden; hane halkı, devlet ve girişimcinin birbirleriyle olan ilişkileri ekonominin döngüsel akımlarını oluşturur. Ekonominin bu döngüsel akımlarını yani birimler arasındaki varlıkların değişiminin kolaylaşmasını sağlayan diğer bir birim de finansal sistemdir.