Ev Endüstrisi Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
'İşçilerin iş tanımlarının değişen üretim yükümlülüklerine bağlı olarak değiştirilebilmesidir. Bu durum işletmenin iç hareketliliğini artırıcı önlemleri içermektedir.' Bu tanıma göre atipik istihdam ile ilgili hangi tür esneklikten bahsedilmektedir?
Fonksiyonel esneklik |
Sayısal esneklik |
Zamana göre esneklik |
İşlevsel esneklik |
Ücret esnekliği |
Fonksiyonel esneklik; işçilerin iş tanımlarının değişen üretim yükümlülüklerine bağlı olarak değiştirilebilmesidir. Fonksiyonel esneklik işletmenin iç hareketliliğini artırıcı önlemleri içermektedir.
2.Soru
Triko dokumayı birleştirme, oyuncak, mandal, nikah şekeri üretimi gibi işler hangi iş grubuna örnektir?
Evde yapılan iş |
El sanatları |
Endüstriyel |
Kendi hesabına |
Sipariş usulü |
Endüstriyel işler; triko dokumayı birleştirme, oyuncak, mandal, nikah şekeri üretimi gibi işlerdir. Doğru cevap C seçeneğidir.
3.Soru
Çeyizlik eşya üretilmesi, ev terziliği hangi evde çalışma şekline örnek olabilir?
Kendi hesabına çalışma |
İşverene bağlı çalışma |
Kurum adına çalışma |
Sipariş usulü çalışma |
Fason çalışma |
Çeyizlik eşya üretimi, ev terziliği, baklava börek yapma gibi işler sipariş usulü çalışma şeklidir. Doğru cevap D seçeneğidir
4.Soru
Arapça kökenli bir kelime olan Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde bir görevde bir işte kullanma olarak tanımlanan kelime aşağıdakilerden hangisidir?
Endüstri |
İstihtam |
İşgücü |
Ekonomi |
Enformel sektör |
Arapça kökenli bir kelime olan istihdam, Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde bir görevde bir işte kullanma olarak tanımlanmaktadır.
5.Soru
Aşağıdaki Fransız İş Kodu ile ilgili bilgilerden hangisi doğrudur?
Kanun, evde çalışma sözleşmesini iş sözleşmesine benzer kabul etmiştir. |
Ev çalışanı ile işveren arasında hukuki bağımlılık ilişkisi aranmaktadır. |
Fransız İş Kodu’ndaki düzenlemeye göre, ev çalışanı özel müşterilere hizmet vermelidir. |
Evde çalışan kişinin faaliyetinin düşünsel veya el emeğine dayanıyor olması kanun açısından çok önem taşımaktadır. |
Fransız hukukunda ev çalışması, işçiye benzetilmekle birlikte ürettiği parça başına ücret alması, iş süresinin toplu iş sözleşmeleriyle belirlenmiş olması halinde işçi benzeri olarak kabul edilmektedir. |
Ev endüstrisi kapsamında evde çalışmaya ilişkin olarak Fransız hukukunda evde çalışma, İş Kodu’nda düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre, yalnız başına veya eşi ile bakmakla yükümlü olduğu çocukları veya bir yardımcıyla götürü ücret karşılığında bir veya birden fazla sanayi, ticaret, zanaat veya tarımsal işyeri için doğrudan bu kişiler tarafından veya bir aracı kullanılarak kendisine verilen bir işi yapan kişiler ev çalışanı olarak tanımlanmaktadır. Bu kişiler, İş Kodu’nun işçilere uygulanan hükümlerinden yararlandırılmaktadırlar. Kanun, evde çalışma sözleşmesini iş sözleşmesine benzer kabul etmiştir. Ev çalışanı ile işveren arasında hukuki bağımlılık ilişkisi aranmamakla birlikte Kanun ekonomik bağımlılığın olmasını aramaktadır. Fransız İş Kodu’ndaki düzenlemeye göre, ev çalışanı özel müşterilere hizmet vermemelidir. Aksi durumda, bağımsız bir alt müteahhit olarak değerlendirileceklerdir. Evde çalışan kişinin faaliyetinin düşünsel veya el emeğine dayanıyor olması anun açısından önem taşımamaktadır. Fransız hukukunda ev çalışması, işçiye benzetilmekle birlikte ürettiği parça başına ücret alması, iş süresinin toplu iş sözleşmeleriyle belirlenmiş olması halinde işçi benzeri olarak değil işçi olarak kabul edilmektedir. Hukuken karma bir durumu ifade eden hallerde entegre mesleki faaliyet, sınırlı veya eksik bağımlılık gibi kavramlara başvurmanın doğru olmayacağı vurgulanmaktadır.
6.Soru
Yeni ev işi başlığı altında değerlendirilebilecek çalışma alanlarında iş, geleneksel emek işinden hangi iş başlığına dönüşmektedir?
Makine işi |
Ekip işi |
Pazarlama işi |
Yetenek işi |
Bilgi işi |
Bugünün ofis işi, geleneksel emek işinden, “bilgi işi”ne ofis çalışanları da, klasik “emek işçisi”nden, “bilgi işçisi”ne dönüşmektedir.
7.Soru
Uzman olduğu bir konu hakkında kişi ya da kurumlara destek veren meslek hangisidir?
Danışmanlık |
Bilirkişilik |
Çevirmenlik |
Tercümanlık |
Müşavirlik |
Belirli bir konuda uzman olan kişilerde bu konu üzerine danışmanlık hizmetini evde çalışarak gerçekleştirebilmektedirler. Örneğin, elektronik ticaret, proje yönetimi, Tübitak veya Avrupa Birliği projeleri konuları ile ilgili olarak uyulması gereken standart ve usulleri konusunda ilgili dosyaların hazırlanması için firmalara destek veren ve bu işi evde çalışmayla birleştiren kişiler olduğu bilinmektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi enformel sektörde çalışanlardandır?
Az topraklı çiftçiler, |
Mevsimlik tarım işçileri, |
Esnaf tipi olarak da adlandırabileceğimiz 2-3 kişiyi geçmeyen küçük (mikro) işletmelerin sahipleri ve çalışanları |
|
Hepsi |
Enformel sektörde çalışanları örneklerle şöyle
sıralayabiliriz:
• Az topraklı çiftçiler,
• Mevsimlik tarım işçileri,
• Esnaf tipi olarak da adlandırabileceğimiz 2-3 kişiyi geçmeyen küçük (mikro) işletmelerin
sahipleri ve çalışanları,
• Sokak satıcıları (seyyar satıcılar, işportacılar),
• Kapıdan pazarlamacılar,
• Ücretsiz aile işçileri dahil her türlü ücretsiz çalışanlar,
• Sözleşmesiz çalışan çıraklar,
• Gündelikçi temizlikçiler,
• Yevmiyeliler (örneğin işçi pazarında yevmiyeli iş arayanlar),
• Parça başı ya da götürü işler bularak çalışanlar,
• “Çile atölyeleri” de denilen küçük işyerlerinde iş geldikçe çalışanlar,
• Tamir-bakım hizmetlerindeki dükkanların iş çıktığı takdirde çağırarak işe gönderdikleri kişiler,
• Götürü iş alanların işi yetiştirmek için geçici olarak çalıştırdığı kişiler,
• Çöp ayıklayıcılar ve toplayıcılar,
• Pazarcılar ve yanlarında çalıştırdıkları kişiler,
• Sipariş alarak ya da kendi adına evde satılabilir şeyler üretenler,
• Aracılardan parça başı iş alıp evde çalışanlar, vb.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi evde tele çalışma kapsamına girebilir?
Çeviri yapmak |
Balık temizlemek |
Kışlık gıda üretimi |
Başkalarının çamaşırlarını yıkamak |
Çeyizlik eşya üretmek |
Yaşanan teknolojik gelişmelerle birlikte “uzaktan iletişim”, “uzak/ayrı çalışma”, “mesafe çalışması”, “uzaktan çalışma”, “elektronik evde çalışma” ve “tele çalışma” adı verilen yeni çalışma şekillerinin bazılarının evde yapılması karşımıza çıkmaktadır. Daha çok vasıf gerektirmeyen, emek yoğun çalışmanın olduğu ve el işlerinin yapıldığı geleneksel ev endüstrisine ek olarak yeni iletişim ve bilgi teknolojilerinin sağladığı imkanlarla daha nitelikli işler de ev endüstrisi kapsamında yapılır olmuştur. Seyahat acentalarının, yazarların, satıcıların, emlakçıların, tercümanların, sigorta acentalarının, bilgisayar sistem analizcilerinin, mühendislerin, bilgisayar operatörlerinin ve mimarların da gelir getirici faaliyet olarak işlerini ev endüstrisi kapsamında evlerde yapması mümkündür. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi ev endüstrisi kapsamında yapılan işler arasında yer almaz?
Dikiş |
Bilgisayar üretimi |
Kışlık gıda üretimi |
Çocuk bakımı |
Temizlik |
Ev endüstrisi kapsamında genellikle dikiş, kışlık gıda üretimi, çocuk bakımıgibi ileri teknolojigerektirmeyen, basit, elle yapılan işler ağırlıklıolmakla birlikte teknoloji alanında yaşanan birçokgelişmeyle birlikte tüm çalışma hayatında olduğu gibi ev endüstrisinin niteliğinde de değişiklik olmuştur.
11.Soru
'Endüstriyel üretimde 19. yüzyılın ortalarından 1970’lerin sonuna kadar fabrika tipi kitlesel üretimin egemen olduğu fordist üretim şekli, bu dönemden sonra yerini esnek üretime bırakmıştır.' Aşağıdakilerden hangisi bu durumun nedenlerin birisi değildir?
küreselleşme |
göçler |
artan rekabet koşulları |
ekonomik gelişmeler |
teknolojik gelişmeler |
Endüstriyel üretimde 19. yüzyılın ortalarından 1970’lerin sonuna kadar fabrika tipi kitlesel üretimin egemen olduğu fordist üretim şekli, bu dönemden sonra yerini esnek üretime bırakmıştır. Çünkü küreselleşme ile birlikte artan rekabet koşulları, ekonomik ve teknolojik gelişmeler hem işlerde hem de örgütlerde yapısal değişimlere neden olmuş,
12.Soru
Part-time(Kısmi zamanlı) çalışmada, part-time çalışanın çalışma süresi tam süreli çalışanın normal haftalık çalışma süresinin en fazla kaçta kaçı olabilir?
1/2 |
2/3 |
3/4 |
1/3 |
1/4 |
Kanuna göre; çalışanın normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmi süreli iş sözleşmesidir (İş Kanunu md.13/1). Burada belirtilen “önemli ölçüde daha az” ifadesi, emsal işçinin haftalık işsüresinin 2/3’üne kadar olan çalışmaları, emsal çalışan ise, işyerinde kıdem, nitelik ve becerileri gibi özellikler de dikkate alınarak aynı veya benzeri işte tam süreli çalışanı ifade etmektedir. Bir çalışmanın kısmi süreli çalışma olarak kabul edilebilmesi için, haftalık çalışma süresinin en fazla normal haftalık çalışma süresinin 2/3'ü (30 saat) olması esastır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çağrı üzerine çalışma uygulamasının özelliklerinden biri değildir?
Ekonomik durgunluğa bağlı talebin dolayısıyla da üretimin azalması halinde işletmeye esneklik sağlaması |
Çalışma sözleşmesi yazılı olarak yapılması |
Çalıştırılmak için belirlenen sürede çalışan çalıştırılmasa dahi ücrete hak kazanması |
Çalışanın belirlenen süre dahilinde kendisine verilen işi yerine getirmekle yükümlü olması |
|
Çağrı üzerine çalışma uygulamasının özellikleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
• Çağrı üzerine çalışma kısmi süreli bir çalışma türüdür. • Çağrı üzerine çalışmada iş sürelerinde sınırlamalar vardır.
• Çağrı üzerine çalışma sözleşmesi yazılı olarak yapılır. • Çağrı üzerine çalıştırılmak için belirlenen sürede çalışan çalıştırılmasa dahi ücrete hak kazanır. • Çağrı üzerine işe çağrılan çalışan, belirlenen süre dahilinde kendisine verilen işi yerine getirmekle yükümlüdür. • Çağrı üzerine çalışmaya ilişkin kurallara uymayan işveren hakkında idari para cezası öngörülmüştür.
14.Soru
16. yüzyıldan 18. yüzyılın sonlarına kadar aynı şehirde faaliyette bulunan ve aynı mesleği icra edenlerin biraraya gelmek suretiyle oluşturdukları meslek örgütlerine ne ad verilmektedir?
Ahi birlikleri |
Lonca |
Esnaf zaviyeleri |
Tımar örgütü |
Ustalar |
16. yüzyıldan 18. yüzyılın sonlarına kadar devam eden dönemde, feodal düzen yıkılmaya ve kuvvetli idari merkezler kurulmaya başlanmıştır. Bu dönemde, aynı şehirde faaliyette bulunan ve aynı mesleği icra edenlerin biraraya gelmek suretiyle oluşturdukları lonca adı verilen meslek örgütleri oluşturulmuştur.
15.Soru
'Bir toplumda çalışma ve gelir sağlama isteğinde olan bireylerin hizmetlerinden yararlanılmak üzere çalıştırılması' olarak ifade edilen kavram aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
dış kaynak kullanımı |
istihdam |
işsizlik |
iş paylaşımı |
işgücü |
İstihdam, bir toplumda çalışma ve gelir sağlama isteğinde olan bireylerin hizmetlerinden yararlanılmak üzere çalıştırılmasıdır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisinin ücretlerin düşük olmasında etkili olduğunu söylenemez?
Evde çalışmanın, birçok durumda tarım işi gibi başka bir işle birleşmesi |
Evde çalışmanın daha çok kadınlar, yaşlılar ve çocuklar tarafından yapılması |
Evde kalabilmek için çocuklu ve evli kadınlar tarafından tercih edilmesi |
Evde çalışan işçilerin güçsüz olmaları |
Evde çalışmaya devletin verdiği teşvik |
Evde çalışmaya devletin verdiği teşvik gibi bir durumun söz konusu değildir ve bunun ücretlerin düşük olmasında etkili olduğunu söylenemez.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi atipik istihdamda çalışma şekillerinden birisi değildir?
kısmi zamanlı çalışma |
çağrı üzerine çalışma |
tele çalışma |
evde çalışma |
klasik 9-5 çalışma |
Çalışma sürelerinde, klasik bir biçimde sabah başlayıp akşam sona eren tipik çalışma yerine, part time (kısmi zamanlı) çalışma, çağrı üzerine çalışma, iş paylaşımı, evde çalışma, tele çalışma ve dış kaynak kullanımı gibi değişik zamanlı çalışma şekillerinin uygulanması, atipik istihdamda çalışma şekilleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
18.Soru
Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Ev endüstrisinde küçük el sanatı mahiyetindeki kişilerin ağırlıklı çalıştıkları görülmektedir. |
17.yüzyılda İngiltere ve İskoçya’da, demirden imal edilen ve mekanik bir şekilde işletilen iplik makineleri ve mekanik dokuma tezgahları keşfedilmiştir. |
İplik makinesi ile el veya çıkrık ile iplik eğirenlerin yaptığı iş daha kolay, çabuk ama kötü bir şekilde yapılmıştır. |
Kadınlar ve genç kızların özellikle kış aylarında şehirlerde ve köylerde yaptıkları iplik eğirme işi, iplik makineleri ve mekanik dokuma tezgahları sayesinde daha da artmıştır. |
Ev endüstrisi kapsamında evlerde dokumacılıkla geçinen kişiler, geçimlerini temin etmeye çalışsalar bile sonunda pes etmişlerdir. |
Ev endüstrisinde, kadın ve çocukların ağırlıklı çalıştıkları görülmektedir. Ancak, ev endüstrisinde küçük el sanatı mahiyetindeki işlerin fabrikalarda yapılan üretimle rekabet edememesi sonucunda bu kişiler önemli güçlüklerle karşılaşmışlardır.18. yüzyılda İngiltere ve İskoçya’da, demirden imal edilen ve mekanik bir şekilde işletilen iplik makineleri ve mekanik dokuma tezgahlarının keşfi ve bunların fabrikalarda kurulmasıyla birlikte ev endüstrisi kapsamında çalışanların durumlarında kötüleşme yaşanmaya başlamıştır. Çünkü iplik makinesi ile el veya çıkrık ile iplik eğirenlerin yaptığı iş daha kolay, çabuk ve daha iyi bir şekilde yapılmıştır. Bunun sonucunda da ev endüstrisi kapsamında iplik eğirmek suretiyle geçimlerini sağlayan birçok kişi zor duruma düşmüştür. Kadınlar ve genç kızların özellikle kış aylarında şehirlerde ve köylerde yaptıkları iplik eğirme işi ortadan kalkmıştır. Ev endüstrisi kapsamında evlerde dokumacılıkla geçinen kişiler, geçimlerini temin etmeye çalışsalar bile sonunda pes etmişlerdir.
19.Soru
Bakıma muhtaç, yoksul ve engellilerin evde ya da bakım merkezinde bakılması SHÇEK tarafından hangi yıl finanse edilmeye başlanmıştır?
2007 |
2008 |
2009 |
2009 |
2010 |
2007 yılında başlamıştır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi atipik çalışma şekillerinden birisi olarak gösterilemez?
İş paylaşımı |
Evde çalışma |
Tele çalışma |
İç kaynaktan yararlanma |
Part-time çalışma |
Atipik çalışma şekilleri ile ilgili farklı sınıflandırmalar olmakla birlikte, part time (kısmi zamanlı) çalışma, iş paylaşımı, çağrı üzerine çalışma, evde çalışma, tele çalışma, dış kaynaktan yararlanma şeklinde gerçekleştirilen çalışma şekilleridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ