Gastronomi Tarihi Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“Bir topluluğun tinsel niteliğini, duyuş ve düşünüş birliğini oluşturan gelenek hâlindeki her türlü yaşayış, düşünce ve sanat varlıklarının tümü” olarak ifade edilen kavram hangisidir?
Gastronomi |
Kültür |
Keyif |
Nomos |
Gastro |
Kültür, Latince “Cultura” sözcüğünden gelmekte ve tarladaki ekini tanımlamakta iken; aynı dildeki “Colere” sözcüğü ise özen göstermek, korumak, ikâmet etmek, toprağı sürmek, ekip biçmek, yetiştirmek, ibadetle onurlandırmak anlamlarında kullanılmaktadır. Sözlüklerde, “bir topluluğun tinsel niteliğini, duyuş ve düşünüş birliğini oluşturan gelenek hâlindeki her türlü yaşayış, düşünce ve sanat varlıklarının tümü” olarak tanımlanmaktadır.
2.Soru
Mellaart da göre süt ürünleri ilk olarak hangi dönemde nerede üretilmiştir?
Kalkolitik Dönem- Göbeklitepe |
Erken Tunç Çağı- Barçın Höyük |
Neolitik Dönem- Aşıklıhöyük |
Kalkolitik Dönem- Boğazköy |
Neolitik Dönem- Çatalhöyük |
Mellaart’ın, yaptığı kazılardan sonra yazdığı kitapta ilginç bir yorum bulunmaktadır. Bu yorum, kazıda ortaya çıkarılan meşe palamudu kapsülleriyle ilgilidir. Etnoarkeolojik veriler, Anadolu’da hâlen meşe palamudu kapsülünden elde edilen asidin yoğurt yapımında starter olarak kullanıldığını gösterdiğinden, Mellaart da süt ürünlerinin neolitik Çatalhöyük’te üretilmiş olabileceği yorumunu yapmaktadır (Mellaart, 1967: s. 224). Bir diğer deyişle Çatalhöyük’te yaşayanlar olasılıkla sütten elde edilen ürünleri yapmayı biliyorlardı.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde kuru sıcaklıkta pişirmede kullanılan yöntemler doğru olarak verilmiştir?
Kızartma- Közleme- Tandır |
Kızartma- Közleme- Haşlama |
Haşlama- Közleme- Tandır |
Kızartma- Haşlama- Tandır |
Buğulama- Haşlama- Tandır |
Kuru sıcaklıkta pişirme için ilk yöntem doğrudan ateşe atıp kızartma olmuş olmalıdır. Burada “kızartma” ile anlatılmak istenen bugün bilinen anlamda yağda kızartma değildir. “Kızartma”yı burada bir sıfat olarak kabul edip besin maddesinin çıplak ateşte ve kuru sıcaklıkta pişirilmesi ve yüzeyinin kızarması olarak anlamak gerekmektedir. Bunu izleyen görece gelişmiş yöntemse doğrudan ateşe değil közlerin üzerine atıp kızartma yani közleme olarak düşünülebilir. Bu yöntemleri izleyen ve belki de ocakların evrimiyle de bağlantılı olan diğer iki yöntem ise içine ateşte ısıtılmış taşların döşendiği ya da içinde yakılan ateşle taşların ısıtıldığı ve sonra közlerin uzaklaştırıldığı çukurlara eti koyup pişirme yani basit bir tandır tekniğidir.
4.Soru
Romalılar hangi yüzyılın sonuna doğru Yunan yiyeceklerini keşfetmişlerdir?
MÖ 2. Yüzyıl |
MÖ 3. Yüzyıl |
MS 3. Yüzyıl |
MS 2. Yüzyıl |
MÖ 4. Yüzyıl |
Romalılar MÖ 3. Yüzyılın sonuna doğru Yunan yiyeceklerini keşfettiklerine değinilmekte.
5.Soru
Çatalhöyük'te yapılan kazılarda arkeozoolojik değerlendirme sonucu beslenmenin ağırlıklı olarak aşağıdakilerden hangisi ile yapıldığı söylenebilir?
Keçi eti |
Koyun eti |
Hindi eti |
Sığır eti |
Diğer yabani hayvanlar |
C¸atalhöyük insanlarının hayvancılık konusundaki bilgilerine, yetiştirdikleri ve avladıkları hayvanlara göz atılacak olursa başta evcilleştirilmiş koyun, keçi ve köpeğin yerleşimin en erken evrelerinden itibaren bulunduğu saptamasını yapmak gerekmektedir. Son dönem kazılarında ortaya çıkarılan hayvan kemiklerinin arkeozoolojik değerlendirilmesi sonucu beslenmenin ağırlıklı olarak koyun etine dayandığı, bunu sığır, keçi, ve diğer yabani hayvanların izlediği görülmektedir. Yapılan oransal ölçümler, koyunun %56 ile birinci sırada olduğunu, bunu %15 ile sığır ve %9 ile keçinin izlediğini göstermiştir.
6.Soru
İnsanlara yaşamları boyunca süt içebilmelerini sağlayacak laktoz üretme yeteneğini veren ve bu sayede beslenmede yeni ve zengin bir kaynak açılmasına yol açan genetik mutasyon nerede gerçekleşmiştir?
İnsanlara yaşamları boyunca süt içebilmelerini sağlayacak laktoz üretme yeteneğini veren ve bu sayede beslenmede yeni ve zengin bir kaynak açılmasına yol açan genetik mutasyon nerede gerçekleşmiştir?
Afrika |
Amerika |
Anadolu |
Avrupa |
Asya |
Yapılan araştırmalar Laktoz İntoleransı oranının yaklaşık olarak 11000 yıl önce daha da yüksek olduğunu göstermiştir. Son Buzul C¸ağı’ndan sonra Yakın Doğu’da yaşayan avcı ve toplayıcılarda süt toksik bir etki yapmaktaydı. Bununla birlikte bu avcı toplayıcılardan ortaya çıktıkları düşünülebilecek çiftçi topluklar sütteki laktozun düzeyini tolere edilebilir seviyelere çekecek mayalanma yöntemleri geliştirerek peynir ve yoğurt yapmayı öğrendiler. Bu gelişmeyi izleyen birkaç bin yıl içinde Avrupa’da yaşanan bir genetik mutasyon insanlara yaşamları boyunca süt içebilmelerini sağlayacak laktoz üretme yeteneğini verdi ve bu sayede beslenmede yeni ve zengin bir kaynak açılmış oldu. Araştırmacılar, Avrupa’daki günümüz toplumlarının genetik varyasyonları üzerine yaptıkları çalışmalarla “Laktaz Kalıcılığı” denilen bu genetik mutasyonun günümüzden 7500 yıl önce Macaristan’ın bereketli ovalarında ortaya çıktığını ileri sürmektedirler
7.Soru
Çatalhöyük insanlarının et tüketimi oransal olarak değerlendirildiğinde tüketim sıklığına göre hangisi doğru olarak sıralanmıştır?
Sığır-koyun-kaz |
Sığır-keçi-tavuk |
Deve-sığır-koyun |
Keçi-sığır-deve |
Koyun-sığır-keçi |
Son dönem kazılarında ortaya çıkarılan hayvan kemiklerinin arkeozoolojik değerlendirilmesi sonucu beslenmenin ağırlıklı olarak koyun etine dayandığı, bunu sığır, keçi, ve diğer yabani hayvanların izlediği görülmektedir. Yapılan oransal ölçümler, koyunun %56 ile birinci sırada olduğunu, bunu %15 ile sığır ve %9 ile keçinin izlediğini göstermiştir.
8.Soru
Mezopotamya yeme-içme kültürünün, günümüzdeki yansımasını temsil eden göstergelerden hangisi doğrudur?
Etin çiğ şekilde ve terbiye edilerek yendiği dönemin günümüzdeki yansıması çiğ köftedir. |
Ateşin bulunduğu, avlanmada kullanılan ince uçlu sopaların kullanıldığı ancak henüz yemek pişirme araç gerecinin olmadığı dönemin günümüzdeki yansıması sosistir. |
Tereyağı ve sıvıyağ içerisinde yemek pişirilen dönemin günümüzdeki yansıması carpacciodur. |
Hayvan bağırsaklarının baharatlı etlerle doldurulduğu dönemin günümüzdeki yansıması kuzu çevirmedir. |
Hayvanların çay taşından yapılan kesici aletlerle parçalandığı ve taşlara vurularak yontulduğu dönemin günümüzdeki yansıması pişidir. |
Ateşin bulunduğu, avlanmada kullanılan ince uçlu sopaların kullanıldığı ancak henüz yemek pişirme araç gerecinin olmadığı dönemin günümüzdeki yansıması kuzu çevirmedir. Tereyağı ve sıvıyağ içerisinde yemek pişirilen dönemin günümüzdeki yansıması pişidir. Hayvan bağırsaklarının baharatlı etlerle doldurulduğu dönemin günümüzdeki yansıması sosistir. Hayvanların çay taşından yapılan kesici aletlerle parçalandığı ve taşlara vurularak yontulduğu dönemin günümüzdeki yansıması carpacciodur.
9.Soru
Boğazköy’de ortaya çıkarılan tabletlerde, Hitit'lerin tuz mineralini ifade için Sümerce’den gelen, aşağıdaki hangi Sümerogram’ı kullandıkları bilinmektedir ?
UTABAT |
UMN |
NUM |
MUN |
UTBAT |
Diğerleri tamamen hayal ürünü kavramlardır. Doğru cevap D'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hitit Metinlerinde geçen şarap türlerinden birisi değildir ?
GEŠTIN GIBIL |
GEŠTIN LIBIR.RA |
GEŠTIN SA |
GEŠTIN LÁL |
GEŠTIN SAKAS |
Yanıt E dir. Zira, ilgili metinlerde bu adı taşıyan bir şarap yoktur.
11.Soru
Roma döneminde yapılan şölenlerle ilgili gösteriş örneğini hangi ünlü yazar “Satirae II” adlı eserinde yer vermiştir?
Herodotos |
Jean Anthelme Brillat- Savarin |
Horahius |
Antonius |
Mnemosyne |
Şölenlerle ilgili bir diğer gösteriş örneğini ünlü Romalı şair Horatius Satirae II adlı eserinde anlatmaktadır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Homo erectus" un özelliklerinden birisi değildir?
İlk kez tam anlamıyla iki ayak üzerinde yürüyen canlıdır. |
Ateşi ilk kez kullandığı düşünülmektedir. |
Homo erectus evcilleştirmenin ilk uygulamalarına örnek vermiştir. |
Homo erectus’un beslenme alanına katkısı sadece ateşi kullanmaya başlamış olmasıdır. |
İnsanın bilişsel gelişimi içinde besin üretimi açısından doğayla kurduğu ilişkinin bir yönü daha ilk kez bu canlıyla birlikte görülmektedir. |
Homo erectus’un beslenme alanına katkısı sadece ateşi kullanmaya başlamış olması değildir. Bunun yanı sıra daha önce değinildiği gibi leş yiyicilikten avcılığa geçiş süreci de bu dönemde hızlanmıştır ve dolayısıyla insan beslenmesinde çok uzun bir dönemi kapsayacak avcı-toplayıcı beslenme biçimi de bu dönemde ortaya çıkmıştır denilebilir.
13.Soru
I-İlk taş aletler
II-Ateşin kullanımı
III-Etçil beslenmenin ilk işaretleri
IV-İleri alet yapımı
Yukarıda verilenler, aşağıdakilerin hangisinde doğru zaman sırasına göre verilmiştir?
II, I, III, IV |
I, III, II, IV |
I, II, IV, III |
III, II, I, IV |
III, I, II, IV |
Arkeolojik verilere insanlığın gelişmesi Doğu Afrika’da Olduvai Nehri vadisinde şu sıra ile olmuştur: ilk taş aletler, etçil beslenmenin ilk işaretleri, ateşin kullanımı, ileri alet yapımı.
14.Soru
Kentleşme, uluslararası ticaret, sosyal sınıfların toplum içerisinde oluşması, devlet figürünün oluşması ve en önemlisi yazının geliştirilmesi gibi günümüz uygarlığını şekillendiren her türlü gelişmenin kaynağı neresidir?
Kuzey Mezopotamya |
Orta Mezopotamya |
Güney Mezopotamya |
Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
Kuzey Suriye |
Kentleşme, uluslararası ticaret, sosyal sınıfların toplum içerisinde oluşması, devlet figürünün oluşması ve en önemlisi yazının geliştirilmesi gibi günümüz uygarlığını şekillendiren her türlü gelişme; Güney Mezopotamya orjinlidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yemek yapmanın ve yemenin içeriğinde yer alır?
Yemek yapma ve yemenin kendine ait bir kimyası yoktur. |
Kişilikleri değiştirmez. |
Din ile bir bağlantısı yoktur. |
Bireyleri topluma kazandırır. |
Hastalıklar için yapabileceği bir şey yoktur. |
Yemek yapmak ve yemek yemenin birtakım özellikleri bulunmaktadır. Bireyleri topluma kazandırmak da bu özelliklerden biridir. Diğer seçeneklerin de tersi yemek yapmak ve yemenin birtakım özellikleri arasında yer alır.
16.Soru
I-Enginar
II-Hurma
III-Kereviz
IV-Susam
V-Bezelye
Hangisinde Mısır Mutfak Kültürü’nde kullanılmış olabilecek tarım ürünleri verilmiştir?
Yalnızca II |
II,IV |
I,III,V |
I,III,IV,V |
I,II,III,IV,V |
Mısır Mutfak Kültürü’nde kullanılmış olabilecek tarım ürünleri ile ilgili en önemli bilgilerse kazısı yapılan mezarlarda ortaya çıkarılan ve mezar içine sunu olarak bırakılmış bitki, yemek ve meyvelerin kömürleşmiş kalıntılarıdır. Değişik mezarlardan elde edilen bu tür bilgilere göre buğday, arpa, soğan, sarımsak, bakla, kuşkonmaz, mercimek, bezelye, nohut, karpuz, marul, radika, semizotu, enginar, kereviz, susam, hurma, incir, keçiboynuzu, elma ve nar gibi birçok meyve ve sebzenin bu mutfakta yer aldığını belirtmek olasıdır. Ayrıca, mutfakta baharat veya tat verici olarak kullanılmış olabilecek kişniş, anason, kimyon, dereotu, maydanoz, hardalotu, kekik, nane, tarçın gibi bitkilerin kalıntılarına da rastlanılmıştır.
17.Soru
Doğanın yaptıklarına karsı insanın ürettiği her şey seklinde tanımlanan öğe aşağıdakilerden hangisidir?
İnanç |
Kültür |
Gelenek |
Görenek |
Üretim |
Kültür; doğanın yaptıklarına karşı insanın ürettiği her şey şeklinde tanımlanmaktadır. Eğer öyleyse doğayı, kültürü belirleyen en temel ölçütlerden biri olarak düşünmek gerekir.
18.Soru
İlk kez ateşi kullandığı düşünülen canlı türü aşağıdakilerden hangisidir?
Austroluphitecus aferensis |
Homo neanderthalensis |
Homo habilis |
Homo sapiens |
Homo erectus |
İnsanlığın doğada varoluş macerasında bundan sonra sırada ilk kez tam anlamıyla iki ayak üzerinde yürüyen ve ateşi ilk kez kullandığı düşünülen Homo erectus vardır.
19.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde Sümerlerde temel besin maddeleri tam olarak verilmiştir?
Buğday, nohut |
Arpa, darı, fasulye |
Arpa, buğday ve darı |
Arpa, buğday, pırasa |
Arpa, buğday ve pirinç |
Arpa, buğday ve darı Sümerlerde temel besin maddeleridir.
20.Soru
Besin üreticiliğine başlandıktan sonra, bu yeni yaşam biçimi ve besin üretim teknikleri ilk olarak nerede keşfedilerek uygulanmış ve sonrasında tüm Dünya'ya yayılmıştır?
Anadolu |
Orta Avrupa |
Amerika |
Arap Yarımadası |
Güney Afrika |
Anadolu'da keşfedilerek tüm Dünya'ya yayılmıştır. Doğru cevap A'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ