Ana çocuk sağlığı ve bebek ölümleri düzensiz göçmenlerin varış ülkesinde doğmuş kayıt dışı çocukların çocuk hakları açısından karşılaştıkları başlıca risklerdir. Ayrıca bu çocukların yaşam hakları risk altındadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

“Göçün kadınlaşması” kavramı,  en başta kadın göçmenlerin sayıca artışını, daha sonra da aile birleşimi gibi erkeğe bağımlı olarak yaptıkları göçler yerine bağımsız göçlerini vurgulayan bir kavramdır. Bununla birlikte kavram, kadın göçmenlerin yaptıkları işlerin niteliklerinin kendilerine biçilen geleneksel kadın rolleriyle paralel olmasını da içerir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sağlık hakkının gerçekleştirilmesi için Sözleşmeye Taraf Devletlerin almaları gereken tedbirler şunlardır:
• Mevcut doğum oranının ve bebek ölümlerinin düşürülmesi
• Çocukların sağlıklı gelişmelerinin sağlanması
• Çevre sağlığını ve sanayi temizliğini her yönüyle ileriye götürme
• Salgın hastalıkların, yöresel hastalıkların, mesleki hastalıkların ve diğer hastalıkların önlenmesi, tedavisi ve kontrolü
• Hastalık halinde her türlü sağlık hizmetinin ve bakımının sağlanması için gerekli
şartların yaratılması.

Cevap D

1951 Mülteciler Sözleşmesi'ni, Türkiye 29.08.1951 tarihinde imzalamış, 29.08.1951 tarihli ve 359 sayılı Kanun ile Sözleşmeye taraf olmuştur. Dolayısıyla 1951 Mülteci Sözleşmesi, Anayasanın 90. maddesi uyarınca kanun hükmündedir, yani iç hukuk açısından da bağlayıcıdır. Ancak sözleşme taraflara, tarafların beyanlarına bağlı olmak üzere, mülteci statüsü verilecek kişilerle ilgili olarak coğrafya ve zaman sınırlaması konusunda bir tercih imkanı tanıyordu. Türkiye bu imkana bağlı olarak 1951'den önce Avrupa'da meydana gelen olaylar çerçevesinde Sözleşme'ye taraf olduğunu beyan etmiştir. 1967 tarihli Mülteciler Hukuki Statüsüne İlişkin protokol, 1951 Sözleşmesi'ndeki çoğrafya ve zaman sınırlamasını kaldırmıştır.Protokol, 31.Ocak.1967'de New York'ta imzalanmış, 4.Ekim.1967'de yürürlüğe girmiştir. Türkiye Protokol'e zaman sınırını kaldıran ancak coğrafi sınırı devam ettirdiğini bildiren bir deklarasyonla 01.07.1968 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile katılmıştır. Türkiye'nin mülteci statüsü tanımasıyla ilgili olarak sadece Avrupa'da meydana gelen olaylar çerçevesinde taahhütte bulunması, yani sadece Avrupa'dan Türkiye'ye gelecekler için mülteci statüsü vermesi, Türk hukukunun uluslararası hukuktan farklı bir terminolojiye sahip olması sonucunu doğurmuştur.

İnsan hakları evrensel bildirgesi Avrupa sözleşmeleri kapsamında uluslararası hukuksal düzenlemelerden biridir. Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ise ulusal hukuk düzenlemelerinden biridir. 

Göçmen nüfustan en yüksek düzeyde toplumsal yarar sağlamanın yanı sıra göçmen maliyetini de en aza indirgemek, göç alan ülkelerin hedefleridir. Bu bağlamda eşiyle birlikte göç eden kadınların ekonomik ve sosyal güvenliği eşleri ya da aileleri tarafından karşılandığı için ülkeler açısından bir yük olarak değerlendirilmez. Zira eşiyle birlikte göç sürecinde yer alan kadınlar, genelde yasal ve ekonomik açılardan bakımlarını üstlenen kocalarına eşlik ve annelik rolleri nedeniyle bağlı olarak düşünülür. Bu bakış açısı, kadınların iş piyasasında erkeklerin yerini alma riskinin söz konusu olamayacağını işaret eder. Dolayısıyla bu kadın grubunun göç edilen ülkeye giriş yapması tek başına göç eden (bağımsız) kadınlara göre çok daha kolaydır ve iş piyasasındaki konumları bağımsız kadın göçmenlerden yapısal ve işlevsel açılardan farklıdır.

Cevap D

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi BM düzenlemelerinden biridir.

Etnik yapı ve topluluk içi örgütlenme, göçmen yaşlılığının temel boyutlarından sosyal ağlar içinde yer alır.

Düzenli ya da düzensiz olsun göç öncesi, göç yolculuğu ve göç sonrası olmak üzere tüm dönemleriyle göç süreci, çocuklar için kaygı verici bir deneyimdir. Çocukların aileleri ile birlikte olmaya, şefkate ve güven duygusuna ihtiyacının hayati önemde olduğu bir gelişim döneminde yaşandığında, göçün olumsuz etkileri daha fazla yıpratıcıdır.Çocukların hem bedensel hem ruhsal açıdan hassasiyetlerini göz önüne alındığında  ve özel ihtiyaçlarının olabildiğince düşünüldüğünde göç sürecini bir çocuk olarak tecrübe etmenin zorluğu anlaşılabilir. Çocukların biyolojik ve sosyal gelişmelerin devam etmesi ve bu nedenle korunmaya ve bakıma gereksinim duymaları söz konusudur. Fiziksel ve ruhsal rahatsızlıklara karşı yetişkinlere göre daha savunmasızdırlar. Özellikle  anne ve babasından, akrabalarından ayrı olan ve yasal olarak kendisine bakmakla yükümlü yetişkin sorumluluğunda olmayan çocuklar olarak  tanımlanan refakatsiz çocuklar, göçün tüm olumsuzlukları ile karşı daha fazla risk altındadır. Göç etmiş olan her yaş grubundan bireylerin karşılaştığı sorunlar onlar içinde geçerlidir. Göç, en uygun koşullarda yaşandığında bile çocuklar açısından "ev" ya da "yurt" olarak benimsenen fiziksel ve sosyal çevrenin değişimi, tanınmayanı tanıma, bilinmeyeni öğrenip alışma süreci ve aynı zamanda alışılmış olanı da kaybetme süreci olarak psikolojik, sosyal ve ekonomik mücadeleyi gerektirir. Çocuk göçmenler bu süreçte, göç edilen bölgenin kültürel özelliklerine, yaşam tarzlarına ve alışkanlıklarına uyum sağlama konusunda güçlük çekme, dil yetersizliği nedeniyle yerli halkla olan iletişimlerinde aksaklıkların ortaya çıkması gibi sorunlar yaşamaktadır. Kötü yaşam koşulları ve hijyenik olmayan koşullarda barınmaları nedeniyle hastalıklara karşı savunmasız olan düzensiz göçmen çocuklar için ise, sağlık bakım hizmetlerine erişmek zor ve sınırlıdır. Bununla beraber, beslenme yetersizliği, barınma sorunu, eğitime devam edememe, arkadaş edinmeye ilişkin yaşanan sorunlarla karşı karşıyadır. Refakatsiz göçmen çocuklar sıklıkla çocuk işçiliğinin en kötü koşullarına maruz kalmaktadır.    

Kadın göçmenlerin çalıştıkları iş alanları enformel sektörün işletmeleri ya da ev hizmetleri gibi çoğunlukla kayıt dışı alanda gerçekleşen işlerdir. Kayıt dışında çalışmak ise kadın göçmenlerin iş güvenliğini tehlikeye atmakta ve çalışma koşullarını kötüleştirmektedir. Her ne kadar yatılı ev işçiliği ve bakıcılık kadın göçmenler için barınma sorununu çözme ve para biriktirebilme imkânı sağlasa da ev ve bakım işinin kapsamı işverene ya da çalışma süresine göre değişebilmektedir. Örneğin bakıcılık yapmak üzere işe başlayan bir kişiden, işe başlarken belirtilmeyen birçok işi (yemek hazırlamak, evi temizlemek vb) yapması beklenebilmektedir. Düzensiz konumda bulunan göçmen bakıcıların herhangi bir kötü muamelede polise ya da yerel otoritelere başvuramama durumları, onları sömürüye daha açık hale getirmektedir.

Göç veren ülke olarak kabul edilen Türkiye, 1980'li yıllardan itibaren artan göç akımlarına sahne olmaktadır. Ancak, Türkiye'ye yönelen bu göçlerin çoğunlukla düzensiz göç kapsamında olması, sorunları ağırlaştıran bir etki yaratmaktadır. Kadın göçmenler, düzensiz göçün olumsuzluklarını şiddetli yaşayan ve yüksek risk altında olan bireylerdir. Türkiye'de ev hizmetlerinde çalışan kadın göçmenlerin tamamının çalışma izni olmadığı, çok büyük kısmının da ülkede yasa dışı olarak bulunduğu bilinmektedir. İçinde bulundukları bu durumlar nedeniyle söz konusu kadınlar hiçbir hakka sahip değildirler. Çalışma alanlarının ev olması, bir yandan kaçak olarak ülkede bulunan kadınların gözlerden uzak olmasını sağlarken bir yandan da enformel çalışmanın bütün olumsuzluklarını taşımaktadır. Kadın göçmenlerin yasa dışı statüleri uygulanan her türlü tehdit, sömürü ve şiddetin kaynağı olarak kendini göstermektedir. Sürekli ev içerisinde çalışma ve toplumsal yaşam içerisin yer alamama, kadınların sosyal izolasyonuna neden olmakta; sevdiklerinden ayrı yabancı bir yerde bulunmanın yarattığı psikolojik baskı, çeşitli travmalara neden olabilmektedir.Ayrıca kayıt dışı çalışan bu kadınların yaşadıkları sağlık sorunlarının çözümünde sağlık sistemini kullanmaları mümkün değildir. Göçmenlerin kamu kurumları ile oldukça sınırlı ilişkileri bulunmasında, yakalanıp sınır dışı edilme korkusu ile ekonomik engellerin payı da büyüktür. 

Mültecilik döngüsü içerisinde kadın ve kız çocuklarına yönelik cinsiyete ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti göç sürecinin her dönemine özgü olarak çatışma sırasında, kaçış sırasında, sığınılan ülkede, geri dönüş sırasında ve yeniden bütünleşme dönemi şeklinde sınıflandırmak mümkündür. Doğru cevap E seçeneğidir.

Talep yönünden ise, göç alan pek çok ülkede göçmen işçilere duyulan ihtiyacın önemine dikkat çekilmektedir. Bazı Avrupa ülkeleri yabancı işgücünü yeniden eğiterek (iş eğitimi), ithalata rakip (ithal ikameci) endüstriler ile hizmet sektöründe söz konusu olan işgücü açığını geleneksel şekilde karşılamışlardır. Bu durum, özellikle işgücü kıtlığının (açığının), başka bir deyimle emek arzındaki daralmanın yaygın şekilde yaşandığı 1950’lerin ortalarından 1970’li yılların başlarına dek görülmüş, Almanya, Fransa ve İngiltere gibi ülkeler, göçü arttırmaya yönelik özendirici politikaları aktif olarak uygulamışlardır.

Mevsimlik gezici işçi ailelerin yaşamakta olduğu sorunların çözümüne ve gereksinimlerin karşılanmasına dönük olarak genelge 2010 yılında yürürlüğe gitmiştir.

Eğitim, bireylere önceden belirlenmiş amaçlar doğrultusunda planlı bir biçimde davranış değişikliği kazandırma süreçlerinin toplamıdır.

Sığınmacıların büyük kısmının kampların dışına dağılmasının, diğer konularda olduğu gibi eğitim konusunda da çözülmesi güç problemlere neden olduğu anlaşılmaktadır. İlgili bakanlık ve kurumların olağanüstü karar ve çalışmalarına rağmen, özellikle kamp dışındaki Suriyeli çocukların eğitim sorunun çözümünde fazla bir gelişme olmadığı görülmektedir. Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap A'dır. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme BM’in insan hakları ve dolayısıyla göçmen işçilerin haklarının uluslararası düzeyde korunması ile ilgili diğer düzenlemelerindendir. 

Mübadeleler döneminde gözlemlenen göç, doğal bir nüfus hareketliliğinin aksine; siyasal aktörlerin, homojen bir ulus yaratma amacı için kullandıkları bir araç olarak öne çıkmaktadır. Gayrimüslimlerin Avrupa’ya göçüne teşvik ve mübadele anlaşmaları ise bu yargıya bir örnektir. Doğru yanıt B seçeneğidir.