Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 Final 12. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

"...erkân-ı devlet ve a‛yân-ı saltanat ve erbâb-ı ehl-i dîvân ve çavuşân-ı erkân ve ocakhâ-i sâyire bi’l-külliye tertîb-i sufûf-ı alay ile hâzır u âmâde olup..." cümlesinde "divan toplantılarına katılma hakkına sahip olanları yani divan üyeleri"ni kasteden tamlama hangisidir? 


erkân-ı devlet

a‛yân-ı saltanat

çavuşân-ı erkân

ocakhâ-i sâyire

ehl-i dîvân


2.Soru

Aşağıda verilenlerden hangisi ''sülâsî mücerred masdar ism-i fâil'' kuralına uygun bir kelimedir?


Teveccüh

İlhak

Mezbûr

Vürûd

Gâlib


3.Soru

"Husûsâ Moskov elçisi bir haşîn kâfir ve Venedik elçisi bir müteharrik ve lecûc
mel‛ûn, yirmi güne dek sözü bir yere koyup mükâlemeye mübâşeret olmağa imkân olmadı."

Yukarıdaki cümlede yer alan, çok çekişen, çok inatçı anlamlarındaki kelime aşağıdakilerden hangisidir?


Lecûc

Mükâleme

Haşîn

Mel‛ûn

Müteharrik


4.Soru

“Hükmi irdügi yerlere tâ Sivas kapusına degin çeriler cem‘ itmege âdemler gönderdi.” ifadesinin tam olarak günümüz Türkçesine karşılık gelen biçimi hangisidir?


Tâ Sivas kapısına kadar hükmettiği yerlerden askerler geldi ve savaşmaya başladı.

Sivas kapısında hükmetmek için asker topladı.

Tâ Sivas kapısına kadar hükmettiği yerlerden asker toplamaya adamlar gönderdi.

Tâ Sivas kapısının önünde yapılan savaşta askerlerini topladı.

Tâ Sivas kapısında topladığı askerlere hükmetti.


5.Soru

Aşağıdaki metinde yer alan hangi sözcük "kaleden küçük müstahkem mevki" anlamına gelmektedir?


çehrin

tabur

palanka 

toprak 

def'


6.Soru

Aşağıdaki kelime ve anlamları eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? 


Âmme: Herkes, kamu

Cerî: Cesûr, yiğit, cüretli

Fevt: Ölüm

Karye: Köy

Muhâsara: Barış


7.Soru

"Rusya Devleti’nin Asya kıt‘asında vech-i mezkûr üzre kesb-i vüs‘at ve izdiyâd itmesinin..." ifadelerinin günümüz Türkçesine çevirisi aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru verilmiştir?


Rusya Devleti’nin Asya topraklarından bahsedildiği şekliyle ayrılmasının... 

Rusya Devleti’nin Asya üzerinde fetihlerden sonra yayılmasının... 

Rusya Devleti’nin Asya kıtasından bahsedildiği şekliyle ayrılmasının... 

Rusya Devleti’nin Asya kıtasında bahsedildiği şekliyle genişlemesinin... 

Rusya Devleti’nin Asya kıtasına doğru görüldüğü üzere genişlemesinin... 


8.Soru

“Beklemek, durmak, duraklamak” anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?


tevakkuf 
mübaşeret 
ibtidâ 
te’hîr 
hulûl 

9.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisi sülâsî mezîdünfîh masdarlardan "İf'âl" bâbına uygundur?


الفت ülfet

علم ilm

تصرف tasarruf

ازدياد izdiyâd

امرار imrâr


10.Soru

Bazı istisnalar dışında padişahın kendi el yazısı ile kaleme aldığı yazı ve emirler hangi terimle anılır? 


Tuğ-ı hümayun

Mühimme

Hatt-ı hümayun

Berat 

Tezkire


11.Soru

“Andan Temür, gılâz ve şidâdile yemîn idüp, Yıldırım Hân’ı inandurdı ki eger sultân gelecek olursa Temür’ün ana hiç zararı ve ziyânı yetişmeyüp, anı bağrına basup, kendü kızın virüp güyegü idine ve Yıldırım Hân’ı yene memleketine göndere.”

Yukarıdaki tırnak içinde yer alan cümlenin içinde geçen  “gılâz ve şidâdile” kelimelerinin bugünkü dilde karşılığını aşağıdakilerden hangisi doğru olarak verir?


Alayla

İçtenlikle

İnançla

Kızarak

Şiddetle


12.Soru

Aşağıdaki eserlerden hangisi 1688-1704 yılları arasındaki olayları ihtiva eder?


Çerkes

Ahvâl-i Anapa

Sefînetü’r-rü’esâ

Halîkatü’r-rü’esâ

Anonim Tevârîh-i Âl-i Osman


13.Soru

Asıl adı Halîkatü’r-rü’esâ olmakla birlikte daha çok Sefînetü’r-rü’esâ adıyla bilinen ve ün kazanan biyografi türündeki eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?


Yozgatlı Mehmet Akif Efendi

Ahmed Resmî Efendi

Nişancı Mustafa Çelebi

Süleyman Faik Efendi

Ragıp Mehmed Paşa


14.Soru

( OSMANLICA )

Deli Petro’nun 1711 sene-i Mîlâdiyesinde ( ..... )  ile vâkı’ olan seferinde giriftâr olduğu ( ..... ) devlet-i müşârun-ileyhânın za’af ve i’tilâli ve Mesîhî olan re’âyâsının adem-i hoşnûdîleri bâbında şây’ olan mütâla’ât-bâtılanın bir müddet def’ ve izâlesine kâfi olup Fokşan kasabasında akd olunan mu’âhedede dahi Azak Denizi’nde ve Karadeniz’de ihtirâ’ı musammem bulunan ticâret-i cedîdenin icrâsı ( ..... )  men’ olundu. Velâkin müşârun-ileyhin tasmim-gerdesi olan husûsatın tahsiline lâ-yenkatı’ ve bilâ-fütûr say’itmek hem kendü mu’tâdı ve hem dahi kuvvet-i meksûbesi ilelinden bulunduğu misüllü ticâret-i şarkıyyenin icâd ve ikâmesi vesâ’ilinin tahsiline sarf-ı efkârdan hiçbir vakit ( .... ) olmadığı meşhur olup.

(Bugünkü Türkçeyle )

Deli Petro’nun 1711 Miladi senesinde Osmanlı Devleti’yle yaptığı savaşta, içine düştüğü sıkıntılı hal, Osmanlı Devleti’nin hasta ve zayıf olduğuna ve Hristiyan olan halkının memnuniyetsizliklerine dair gerçek dışı değerlendirmelerin bir süre ortadan kalkmasına yeterli olmuştur. Fokşan kasabasında yapılan anlaşmada da Azak Denizi’nde ve Karadeniz’de oluşturmayı tasarladığı yeni ticaretin oluşumu tamamıyla engellendi. Ancak Petro’nun önceden kafasına koyduğu hedeflerin gerçekleşmesi için kesintisiz ve ümitsizliğe kapılmadan çalışmak hem kendi adeti hem de kazandığı gücün sebebi olduğu gibi, doğu ticaretinin gerçekleştirilmesi için gerekenlerin yapılmasına kafa yormaktan da hiçbir zaman vazgeçmediği bilinmektedir.

Seyyid Ahmed Hırsovavî’nin yazısından alınan yukarıdaki Osmanlıca parçada boşluklara aşağıda verilen sözcüklerden hangisi uygun düşmez?


muzâyaka

Külliyen

Devlet-i Osmaniyye

Gâret

Fariğ


15.Soru

"Bir meselenin iç yüzünü dikkatle araştırma" anlamına gelen sözcüğün yazılışı hangisinde doğru verilmiştir? 


تفحص

تافحص

تفححص

تفحض

تفاحص


16.Soru

Aşağıdaki metnin günümüz Türkçe çevirisi hangisinde doğru verilmiştir? 


Bilinmeli ki Rusya İmparatoru Deli Petro, İsveç Kralı Karl’a karşı Poltava isimli yerde galip geldi

Rusya İmparatoru Deli Petro'nun İsveç Kralı On İkinci Karl’a Poltava isimli yeri verdiği bilinmeli ki

Bilinmeli ki Rusya İmparatoru Deli Petro'nun İsveç Kralı On İkinci Karl’a karşı Poltava isimli yerde mağlup olduğu

Bilinmeli ki Rusya İmparatoru Deli Petro, İsveç Kralı On İkinci Karl’a karşı Poltava isimli yerde galip olduğu

Bilinmeli ki Rusya İmparatoru Deli Petro, İsveç Kralı On İkinci Karl’a karşı Poltava isimli yeri iade etti 


17.Soru

Aşağıdaki sözcükler ve vezinleri eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? 


ni‘met (fu‘ûl)

da‘vet (fa‘let)

hikâyet (fi‘âlet)

vücûd (fu‘ûl)

nedâmet (fa‘âlet)


18.Soru

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yukarıdaki metnin günümüz Türkçesine aktarılmış hali doğru olarak verilmiştir?


Bundan kadem Nemçe çâsârı bilâ-evlâd-ı zükûr vefât ittikde, Nemçe devletinin erkân ü ricâli ittifâklarıyla müteveffânın velîahdı olan kızını çâsâriçe olmak üzre ihtiyâr ü i‛tibâr itmişler idi. Lakin Nemçe memâliki fî’l-asl yedi ve hâlâ dokuz aded hükûmetten ibâret olup

Bundan akdem Nemçe çâsârı bilâ-evlâd-ı zükûr vefât ittikde, Nemçe devletinin erkân ü ricâli ittifâklarıyla müteveffânın velîahdı olan kızını çâsâriçe olmak üzre ihtiyâr ü i‛tibâr itmişler idi. Lakin Nemçe memâliki fî’l-asl yedi ve hâlâ dokuz aded hükûmetten ibâret olup

Bundan akdem Nemçe çâsârı bilâ-evlâd-ı zükûr vefât ittikde, Nemçe devletinin erkân ü ricâli ittifâklarıyla müteveffânın valinin kızını çâsâriçe olmak üzre ihtiyâr ü i‛tibâr itmişler idi. Lakin Nemçe memâliki fî’l-asl yedi ve hâlâ dokuz aded hükûmetten ibâret olup

Bundan akdem Nemçe çâsârı bilâ-evlâd-ı zükûr vefât ittikde, Nemçe devletinin erkân ü ricâli ittifâklarıyla müteveffânın velîahdı olan kızını çâsâriçe olmak üzre ihtiyâr ü i‛tibâr itmişler idi. Lakin ne memâliki fî’l-asl yedi ve hâlâ dokuz aded hükûmetten ibret olup

Bundan akdem Nemçe çâsârı bilâ-evlâd-ı zükûr vefât ittikde, Nemçe devletinin erkân ü ricâli ittifâklarıyla müteveffânın velîahdı olan kızını çâsâriçe olmak üzre ihtiyâr ü i‛tibâr itmişler idi. Lakin Nemçe memâliki fî’l-asl onyedi ve hâlâ ondokuz aded hükûmetten ibâret olup


19.Soru

Metne göre Petro Azak Denizi'ne hangi tarihte asker sevketmiştir? 


1295

1695

1395

1390

1690


20.Soru

“Yoğunluk” anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?


Hengâm

Hemtâ

Cisr

Kesâfet

Karîb