Bir dili bilmek için genetik olarak bilinen biyolojik bir yatkınlık zemininde beyin ve ilgili diğer yapıların gelişmesi gereklidir. Beyinsel gelişim ise doğum sonrası konuşulan bir dilin varlığında çevresel etkileşime açılarak farklı bir dinamik kazanır ve beyinde dil örgütlenmesinin gerçekleşmesine zemin hazırlar. Bilişsel, duyusal (işitme, görme, vb.) ve çevresel sistem tam olmalıdır. Bununla birlikte bu süreçte 0-12 yaş dilimi, özellikle de 0-6 yaş beyindeki hücre bağlantılarının gerçekleşmesinde kritik bir dönemdir. Bu bağlamda çevresel etkileşim ve bu çevrenin dil girdisi, dil ediniminin en temel tetikleyici uyaranlarıdır.

Şıklarda ifade edilen planların bireyselleştirilmiş aile hizmet planı dışında tamamında özel gereksinimi olan çocuklara odaklanılmaktadır. Bu planlardan yalnızca bireyselleştirilmiş aile hizmet planında ailenin tüm gereksinim ve ihtiyaçları göz önünde bulundurulmaktadır.

İleri düzeyde ve çoklu yetersizliği olan çocukların iletişim gelişimleri oldukça sınırlıdır. Pek çoğu anlaşılır bir konuşma geliştiremez; hatta grafiksel semboller, işaret dili gibi sembolik bir dil sistemini de kazanamayabilir. Bazıları dil ediniminin erken evrelerinde takılı kalırken bazıları da orta evrelere ilerleyebilir, bazıları ise konuşma-dışı iletişim sistemlerinden yarar görür. İleri düzeyde duyusal ve motor yetersizlikleri olanlarda dilde gecikme riski yüksektir, çoklu yetersizlikleri olanların bilişsel ve dilsel yetersizliklerinin ne düzeyde olduğunu belirlemek ve bunları çevresel (periferik), duyusal ve motor yetersizliklerden ayırmak gerekir.

Bebeğin kontrollü davranışları geliştikçe istemli davranışlar amaçlı iletişim eylemlerine dönüşür. 9-10 aylık bebekler istek ve gereksinimlerinin yerine getirilmesi için gösterme, bakışı yönlendirme, seslenme, dikkat çekme gibi eylemlerle sözel olmayan iletişimsel eylemler yapar. Bu iletişimsel amaçlar edimsöz evresi olarak tanımlanır. İletişimsel amaçlar, dinleyici üzerinde bir etki yaratır. Yetişkinlerin sözöncesi dönemden itibaren amaçsız ya da amaçlı bu iletişimsel amaçları anlamlandırmaları ve yorumlamaları ise etkisöz evresi olarak tanımlanır. Çocuklar mesajlarını iletebilmek için ilk sözcükler, önermeler ve tümceler kullanarak sözel bir evreye geçmeye başladıklarında ise bu iletişimsel amaçlar düzsöz evresi olarak tanımlanır. İletişime katılan her bir kişi, iletişim eşleri olarak tanımlanıp bir diğerini gelişimin bir noktasındaki etkili sosyal iletişimin gerekli bir parçası olarak hisseder. Sözdizimi, dilin biçim bileşenin bir alt alanıdır.

Fırsat Olumlu davranışsal destek, geleneksel davranış yönetiminin bir uyarlaması olup sorunlu davranışların işlevlerini belirleyip değiştirerek davranış sorunlarını azaltmayı, bunların yerine ise uygun alternatif davranışlar kazandırmayı hedefleyen disiplindir.

Hoskins (1996), ekip üyelerinin karşı koyma davranışlarını anlamak için pek çok duruma dikkat edilmesi gerektiğini savunmaktadır Bu durumları aşamalar şeklinde tanımladığımız zaman birinci aşama karşı koymanın kaynağını oluşturan korku ya da kaygıları tanımlamadır.

Kaba motor beceriler; boyun, gövde, kollar ve bacaklardaki kasları kullanmayı gerektiren becerilerdir. Çocuklar öncelikle duruş kontrolü (baş, omuz, gövde ve kalça kontrolüne vücut duruşu) geliştirirler. Daha sonra yürüme, koşma, yakalama, atlama gibi motor becerileri öğrenirler. A, B, C, D şıklarında kaba motor becerilerinin gelişimine yönelik örnekler yer almaktadır. İnce motor beceriler, küçük kasları kapsar. Bu beceriler ellerin ve parmakların hareketleri ile gözlerin hareketinin bileşimini içerir. Eller ve parmakların koordinasyonu çoğunlukla güç, esneklik ve beceriklilik gerektirir. Göz-el hareketlerinin koordinasyonu görsel-motor beceri olarak betimlenmektedir. Küçük nesneleri toplama, düğme çözme/ilikleme, kalem tutma, çizgi çizme, yazma, boncuk dizme, makasla kesme; ince motor beceri örnekleridir.

Yazmaya hazırlık becerilerinin gelişimi için okul öncesi eğitimde parmak boyaları kullanılarak şekil çizme gibi etkinlikler yapılmaktadır.

Bili Erken özel eğitim hizmetlerinin konuşulmaya başlandığı ve uygulamaya geçildiği ilk yıllarda kurumlar, birer okul ya da sınıf olma özelliğinin dışında daha çok bakımevleri işlevini görmekteydi. Bu yıllar içinde erken özel eğitim hizmetleri önemli değişikliklere uğramıştır. Bu değişikliklere bağlı olarak artık günümüzde tartışma konusu, erken özel eğitim hizmetlerinin sunulup sunulmaması değil bu hizmetlerin en iyi biçimde nasıl sunulacağıdır. Bu değişikliklere kimi zaman yasal düzenlemeler, kimi zaman toplumsal hareketler öncülük etmiş, kimi zaman da alandaki bilimsel gelişme ve ilerlemeler başta olmak üzere daha başka etmenler etkili olmuştur.

Anne babanın çocuklarının okulöncesi eğitim programlarına başarılı geçiş yapabilmesi için gereksinim duyduğu bilgiler Şunlardır:
-Çocuğun okulöncesi eğitimde gereksinim duyacağı beceriler
-Mevcut okulöncesi eğitim kurumları ya da programları
-Çocuk için uygun olan okulöncesi eğitim kurumları ve programları

Öğretimsel düzenlemelerde yer alan planlamalar; çocuğun içinde yer alacağı programın özelliğini, bu programdaki yetişkin ya da eğitimcilerin rolünü, çocuğun rolünü, programın odaklandığı bilgi ve becerileri, programın işleyişini ve programın felsefesini ya da kuramsal temellerini içerir.

Testler, formal değerlendirme kapsamına girmektedir.

Sözel iletişim becerilerinde etkili olmanın bazı temel ilkeleri bulunmaktadır. Bu temel ilkeler: Sohbette ya da etkileşimde baskın olmama, dostça yaklaşımda bulunma, başkalarının görüşlerini anlama ve görüşlerine saygı duyma, “Ben” odaklı mesajlar verme, daha fazla bilgi isteme, nitelik isteme ve “Dur ve bekle” yaklaşımını uygulamadır.

Özel gereksinimi olan öğrenciler için çoğu kez eğitim programında, sınıf ortamında ve materyallerde bazı uyarlamalara gidilmesi gerekebilir. 

Küçük Adımlar serisi; Avustralya’da Macquarie Üniversitesi’nde geliştirilmiş ve 1995 yılında Zihinsel Engellilere Destek Derneği’nin öncülüğünde Türkçeye uyarlanmıştır.

Fırsat öğretimi yetişkin ve çocuk arasındaki etkileşimlere dayanır. Sistematik bir öğretim yoludur ve beş basamak vardır: izle ve dinle, katıl, bekle, destekle ve onayla.

Değerlendirme, süreci erken özel eğitim hizmetlerine özgü bir süreç değildir; eğitim yaşamı boyunca hemen her yaştaki yetersizliği olan ve olmayan öğrenciler için uygulanan bir süreçtir.