Savaş ve barış dönemlerinde halkın hayatını idame ettirebilme yeteneğini geliştirebilmesi sebebiyle öncelikle can ve mal kaybına yönelik tehlikelerden korunması, bu tehlikelerin meydana getireceği zararları en aza indirmek için insancıl amaçları görev edinmiş tedbir ve faaliyetler bütünü Sivil Savunma olarak tanımlanmaktadır.

Sivil Savunma Teşkilatı 1959 tarihinden itibaren 7126 sayılı yasa gereği afetlerde can ve mal kayıplarını en aza indirme hizmetlerini, illerde yükümlülük
esasına göre halktan oluşturulan ekiplerin, valiler tarafından gerekli görülmesi üzere göreve çağrılmaları ve merkezde Sivil Savunma Genel Müdürlüğü
bünyesinde görev yapan memurlardan oluşturulan ekiplerin afet bölgesine gönderilmesi esasına dayanmaktaydı. Ulusal arama kurtarma mevzuatının,
kanunlar, KHK lar, Bakanlar Kurulu Kararları, yönetmelikler, yönergeler, genelgeler, tebliğler, mevzuatlar, mevzuat el kitapları, KİK larda detaylı olarak
tanımlanması ve gelişmesi, acil bir durum halinde uygun ve hazırlıklı ekipler ile uygun müdahalenin yapılabilmesine imkan vermektedir.

Sivil Savunma Teşkilatı 1959 tarihinden itibaren 7126 sayılı yasa gereği afetlerde can ve mal kayıplarını en aza indirme hizmetlerini, illerde yükümlülük esasına göre halktan oluşturulan ekiplerin valiler tarafından gerekli görülmesi üzere göreve çağrılmaları ve merkezde Sivil Savunma Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan memurlardan oluşturulan ekiplerin afet bölgesine gönderilmesi
esasına dayanılan sistem uygulanmıştır.

Sivil Savunma Teşkilatı 1959 tarihinden itibaren 7126 sayılı yasa gereği afetlerde can ve mal kayıplarını en aza indirme hizmetlerini, illerde yükümlülük esasına göre halktan oluşturulan ekiplerin valiler tarafından gerekli görülmesi üzere göreve çağrılmaları ve merkezde Sivil Savunma Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan memurlardan oluşturulan ekiplerin afet bölgesine gönderilmesi
esasına dayanılan sistem uygulanmıştır.

Bu sistemle, 1966-1983 yılları arasında ülkemizde meydana gelen
• 1966 Varto,
• 1970 Gediz,
• 1971 Burdur- Bingöl,
• 1976 Van Muradiye,
• 1977 Lice,

• 1983 Erzurum depremlerinde görev yapılmıştır.
Bu afetlerden edinilen deneyimlerin sonuçlarında arama kurtarma hizmetlerinin;
• Halktan seçilen ekiplerde görev yapan kişilerin kendilerinin afetzede olmaları,
• Merkezden gönderilen ekiplerin sayısının yetersiz olması,
• Teknik araç ve gerecin çağın gereklerine uygun olmaması, gibi sebeplerle istenilen verimi sağlayamadığı bu hizmetlerin; gelişen teknolojiye uygun donanımlara sahip, eğitimli, profesyonel olarak yetiştirilmiş kadrolu birimlerce yapılmasının kaçınılmaz olduğu sonucuna varılmıştır.
1986 yılında Ankara’da Sivil Savunma Genel Müdürlüğü bünyesinde, yönetim kadrosu Sivil Savunma Teşkilatınca, personeli Silahlı Kuvvetler ihtiyaç fazlası erlerden karşılanan 340 kişilik Sivil Savunma Arama Kurtarma Birliği kurularak faaliyete geçirilmiştir. 1992 yılında, Silahlı Kuvvetlerden karşılanan insan gücü kaynağı sona ermiştir.
1993 yılında kadrolu personelden oluşan Ankara Sivil Savunma Arama Kurtarma Birliği kurulmuştur. 1996 yılında İstanbul ve Erzurum’da da Sivil Savunma Arama Kurtarma Birliği kurulmuştur. İhdas edilen kadro 110’ar kişiliktir. Üç birlikteki
personel sayısı Ankara 61, İstanbul 24, Erzurum 30 olmak üzere toplam 115 kişidir. 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen Marmara depremine mevcut 115 kişilik kadro ile müdahale edilmiştir. Bu deprem, ülkemizde afetlere
hazırlık açısında bir milat olarak kabul edilmiştir. Bu deprem can ve mal kaybına sebep olmuş, DPT verilerine göre 15-19 milyar dolar civarında bir maliyet ortaya çıkmıştır.
Bu üç birlik çeşitli afetler ve yerel acil durumlara başarılı müdahaleler yapmıştır. Ankara Mamak seli, Hekimbaşı çöplük patlaması, Kars/Aralık seli, Iraklı sığınmacılara Yardım, Senirkent sel ve heyelanı, Dinar ve Adana depremlerinde başarılı çalışma ve deneyim kazanmışlardır. 17 Ağustos Marmara depremi ve 12 Kasım 1999 Düzce depremlerine çok hızlı müdahale ederek ülkemizin profesyonel ve hareketli Arama Kurtarma Ekiplerine ihtiyacının önemini belirlemişlerdir. Yine ilk defa Yurt dışı operasyona katılarak Yunanistan/Atina ve Taiwan depreminde görev almıştır.

Bu başarılar sonunda;
• Ülkemizin coğrafi yapısı ve deprem bölgeleri göz önüne alınarak bölge esasına göre çalışacak, 11 ilde 120’şer kişilik profesyonel Arama ve Kurtarma Birliklerinin oluşturulması için ilin özelliği ve nüfus yoğunluğu dikkate alınarak Afad İl Müdürlüklerinin bünyesinde, 70 ilde 10 - 30 personelden oluşan arama ve kurtarma ekiplerinin oluşturulması, için 586 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname çıkartılmıştır.
• 586 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ayrıca Sivil Toplum Örgütleri ve Gönüllülerin Sivil Savunma hizmetlerine katılmaları esasa bağlanmıştır.
• 596 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile birlik ve ekiplerde görev yapacak bir kısım personelin sözleşmeli olarak çalıştırılması imkânı sağlanmıştır.

7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu, 13/06/1958 tarihinde yayınlanan 9931 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kanuna göre Sivil Savunma; düşman taaruzlarına, tabii afetlere ve büyük yangınlara karşı halkın can ve mal kaybının asgari hadde indirilmesi, hayati ehemmiyete haiz her
türlü resmi ve hususi tesis ve teşekküllerin korunması ve faaliyetlerinin idamesi için acil tamir ve ıslahı, savunma gayretlerininin sivil hal tarafından azami surette desteklenmesi ve cephe gerisi maneviyatının muhafazası maksadıyla alınacak her türlü silahsız ve kurtarıcı tedbir ve faaliyetler olarak tanımlanmıştır.

Hayati ehemmiyetler ve hususiyetlerden dolayı düşman taarruzlarına bilhassa hedef olabilecek şehir, kasaba ve mevkilerle tesisler ve tabii afetlerin tehditlerine maruz kalması muhtemel mahallelere “Hassas bölge” denir. Buraları öncelikle sivil savuma mecburiyet ve mükellefiyetine tabi tutulur (Madde 2 – (Değişik: 20/9/1960- 85/1 md.)).…..tabi afetlere maruz kalması muhtemel bölgeler 7269 sayılı kanunun 2 nci maddesine göre tesbit ve ilan olunur. Hassas bölgelerde sivil savunmayı teşkilatlandırmaktan ve sivil savunmanın eğitim, idare ve umumi kontrolünden me mükelleflerin hizmete çağrılmasından İçişleri Bakanı sorumludur. Bu işlerin maksada uygun şekilde planlamasını, tatbikini ve hassas bölgeler arasındaki iş birliği ve yardımlaşmayı temin için İçişleri Bakanlığına bağlı ve Bakana karşı sorumlu bir Sivil Savunma Genel Müdürlüğü kurulur (Madde 3 –
(Değişik: 20/9/1960- 85/1 md.)).
Mülki idare amirleri, bu kanun hükümleri ve bunlara müsteniden İçişleri Bakanlığınca tesbit ve tebliğ olunacak esaslar dahilinde kendi mülki hudutları içindeki hassas bölgelerde sivil savunma teşkilat ve tesisatının kurulmasından, donatımından, sevk ve idaresinden, kontrolünden ve bölgelerine müteveccih düşman taarruzlarına, tabii afetlere ve büyük yangınlara karşı barıştan itibaren sivil savunmayı fiilen tahakkuk ettirmekten bizzat mesuldürler. (Madde 5 – (Değişik : 20/9/1960 - 85/1 md.)) Tabii afetler ve büyük yangınlarda; 4373 sayılı (Taşkın sular ve su baskınlarına karşı korunma) ve 4623 sayılı (Yer sarsıntısından evvel ve sonra alınacak tedbirler) hakkında kanunlar hükümleri dairesinde yapılacak her türlü kurtarma ve yardım işlerine, mahalli mülki amirliklerce görülecek lüzum üzerine, bu bölgede bulunan Sivil Savunma teşkillerinin de katılması mecburidir (Madde 6).
Hassas bölgelerdeki resmi ve hususi daire, müessese ve teşekküller arasında Sivil Savunma bakımından işbirliği ve karşılıklı yardımlaşma valiler ve kaymakamlar tarafından tertip ve tanzim olunur (Madde 7).
Hassas bölgedeki belediyeler ve hususi idareler Sivil Savunma isteklerini yerine getirmekle mükellef ve bu yönden mahallin mülki amirlerine karşı mesuldürler (Madde 8).
Hassas bölgeler dışındaki şehir kasaba ve mevkilerde sağlık, yangın ve radyoaktif serpintiye karşı korunma, seyyar destekleme ve tahliye edilenlerin kabulü ile ilgili sivil savunma tedbirleri alınır (Madde 9 – (Değişik : 20/9/1960 - 85/1 md.).
Mahallin en büyük mülkiye amiri sivil savunma hizmetlerinin planlanması ve karşılıklı yardım hususlarında mahallin garnizon kumandanı ve yoksa en büyük askeri amiri ile iş birliği yapar. Askeri makamlarca sivil savunmaya yapılacak yardımlarda muharebe görevinin aksatılmaması göz önünde tutulur. Madde 10 – (Değişik : 20/9/1960 - 85/1 md.)

• Savaşta, afetlerde, büyük yangınlarda ve önemli kazalarda arama, kurtarma, ilk yardım ve sosyal yardım hizmetlerini yürütmek,
• Savaşta, afetlerde ve kazalarda; nükleer, biyolojik, kimyasal (NBC) maddelerin ölçüm hizmetlerini imkânlar ölçüsünde yürütmek, ilgili birimlere ulaştırmak, (NBC) maddelerinin arındırılmasına (Dekontaminasyon) yardım etmek,
• Ülkemize gelen sığınmacılara sosyal yardım hizmeti vermek, bunların geçici barındırılma hizmetlerine yardım etmek,
• Arama ve kurtarma faaliyetlerine katılan yerli ve yabancı, kamu ve özel kuruluşların arama ve kurtarma ekipleri ile gönüllü kişi ve kuruluşların çalışmalarını koordine etmek,

• Birlik ve ekip personelinin nazari, tatbiki, bilgi ve becerileri ile fiziki kabiliyetlerini arttırmak ve göreve her an hazırlıklı bulunmaları için haftalık, aylık, yıllık eğitim programları hazırlamak, uygulanmasını sağlamak,
• Kamu ve özel kuruluşların arama ve kurtarma hizmetlerinde görevlendirilen ekipleri ile gönüllü kuruluş ve kişilerin eğitimlerini Bakanlık veya Valiliğin uygun görüşü ile yapmak,
• Gece ve gündüz tatbikatları planlamak ve uygulamak,
• Eğitim amacı ile yurt içi ve yurt dışında yapılacak eğitim ve tatbikatlara, istek yapılması halinde veya gerektiğinde yurt dışında meydana gelecek afetlerde de kurtarma ve yardım faaliyetlerine katılmak,
• Sivil savunma koleji ve valiliklerce açılan kursların kurtarma, ilk yardım ve sosyal yardım konularındaki tatbiki bölümlerine yardımcı olmak,
• Afet bölgelerine en seri şekilde ulaşabilmek için haberleşme, toplanma, yükleme ve intikal tatbikatları yapmak,
• Bakanlık ve Valilikçe verilecek diğer görevleri yapmak.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının kuruluş ve görevleri, 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 30 ila 56. maddeleri arasında (RG: 15/7/2018, 30479) düzenlenmektedir. Bu düzenlemede afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin hizmetleri yürütmek üzere, İçişleri Bakanlığına bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının kurulması, teşkilatı ile görev ve yetkileri yer almaktadır. Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığının Kuruluş amacı, afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin hizmetlerin ülke düzeyinde etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli önlemlerin alınmasının sağlanmasıdır. Bu kararname ile afet öncesinde yapılması gereken hazırlık ve zarar azaltma; afet sırasında yapılacak müdahale ve afet sonrasında gerçekleştirilecek iyileştirme çalışmaları olmak üzere üç ayrı evrede çalışmalarını yürüten kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanması ve bu konularda politikaların üretilmesi ve uygulanması, AFAD’ın sorumluluğu altına alınmıştır.

INSARAG (Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu), 1985 Meksika depremi ve 1988 Ermenistan depreminde birlikte faaliyet gösteren, alanında uzman uluslararası USAR (Kentsel Arama Kurtarma) ekiplerinin inisiyatiflerinin ardından 1991 yılında oluşturulmuştur. INSARAG, Birleşmiş Milletler çatısı altında faaliyet gösteren afet yöneticileri, devlet memurları, sivil toplum kuruluşları (STK’lar) ve USAR uygulayıcılarından oluşan bir hükümetler arası insani ağ olup, yetkisi
dahilinde Uluslararası Afet Zararlarının Azaltılması Stratejisinin (ISDR) uygulanmasına katkıda bulunur. INSARAG, 2002 yılında GA57/150 sayılı
“Uluslararası arama ve kurtarma yardımının etkinlik ve eş güdümünün güçlendirilmesi” konulu bir Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu Kararını başarıyla kabul etmiştir. Bu karar, INSARAG’ın kaydettiği ilerlemenin büyük bir kısmına dayanak oluşturmuştur.
INSARAG’ın vizyonu, ortak kılavuz ve metodolojilere uygunluk temelinde ulusal ve uluslararası USAR ekipleri arasında verimliliği, artan kaliteyi ve eş güdümü destekleyerek hayat kurtarmaktır. INSARAG’ın rolü, çökmüş yapıların bulunduğu acil durumlarda afetten etkilenen bir ülkeyi desteklemek için etkili ve ilkeli uluslararası USAR yardımını hazırlamak, seferber etmek ve koordine etmek; uluslararası, bölgesel, alt bölgesel ve ulusal seviyede kapasite geliştirmeyi desteklemektir. INSARAG bunu aşağıdaki yollarla yapar:
USAR yardımı, eş güdüm metodoloji ve araçları ve ilgili paydaşlar arasındaki seferberlik ve bilgi alışverişi protokollerine ilişkin ortak standartların geliştirilmesi ve desteklenmesi
Üye Devletler, STK’lar ve ulusal, bölgesel ve uluslararası ortaklar arasında işbirliği ve deneyim paylaşımının ve bunlarla işbirliğinin desteklenmesi. İlk kez düzenlenen INSARAG Küresel Toplantısı sırasında kabul edilen, “Uluslararası Kentsel Arama ve Kurtarma Operasyon Standartlarının Tanınması ve Güçlendirilmesi” hakkındaki 2010 INSARAG Hyogo Beyannamesi, çalışmaları için INSARAG’a yeni bir güç vermiş ve rehberlik sağlamış, ulusal müdahale kapasitelerinin güçlendirilmesi ihtiyacını vurgulamış olup; ulusal, yerel ve
toplumsal kapasitenin geliştirilmesinin etkili müdahale için çok önemli olduğunu önermektedir. 

• Acil durum hazırlık ve müdahale faaliyetlerini daha etkili hale getirmek ve bu sayede daha çok hayat kurtarmak, çekilen acıları azaltmak ve olumsuz sonuçları en aza indirmek
• INSARAG Harici Sınıflandırma (IEC) sürecinin yönetilmesi yoluyla da olabilecek
şekilde, bir afet bölgesindeki göçüklerde çalışan uluslararası USAR ekipleri arasındaki işbirliğinde verimliliği artırmak
• Afete yatkın ülkelerde arama-kurtarma hazırlığını iyileştirmek üzere tasarlanmış ulusal USAR kapasite ve faaliyetlerinin güçlendirilmesini desteklemek; böylece ulusal
USAR ekip sınıflandırma süreçlerinin düzenlenmesi konusunda ülkelere yardımcı
olmak suretiyle gelişmekte olan ülkelere öncelik vermek
• Uluslararası düzeyde faaliyet gösteren ulusal USAR ekipleri arasında sürekli işbirliği için uluslararası alanda kabul edilmiş prosedür ve sistemler geliştirmek
• USAR prosedürleri, kılavuz ilkeleri ve en iyi uygulamaları geliştirmek ve acil durum yardım aşaması boyunca ilgili kuruluşlar arasında işbirliğini güçlendirmek

Ortak standartlara ve metodolojiye bağlılık:
INSARAG üyeleri, uzman bilgisi ve uzun vadeli deneyime dayanan, dünyaca kabul görmüş ve bağımsız olarak doğrulanabilir asgari işletim standart ve prosedürleri olarak INSARAG Yönergeleri ve metodolojisine sadık kalmayı taahhüt eder. INSARAG ağı, paylaşılan ve devam eden öğrenme yoluyla bu standart ve prosedürleri geliştirmeye devam eder.

Kapsayıcılık: INSARAG; hükümetleri, devlet kurumlarını, STK’ları ve afet hazırlık ve müdahale uzmanlarını bir araya getirir. INSARAG özellikle de afete yatkın ülkeleri ve USAR müdahale kapasitesine sahip her ülke veya kuruluşu ağa katılmaya teşvik eder. INSARAG, afetten etkilenen bölgelerde çalışırken cinsiyet farkındalığı ve dikkate alınacak hususların önemini vurgular.

Profesyonellik: INSARAG, USAR ekipleri ve paydaşlar arasında sorumlu, etik ve profesyonel standartları destekler.

Farklılıklara saygı: INSARAG, INSARAG ağı tarafından kararlaştırılan ilke ve asgari standartları yayarken ortak hedeflere ulaşma konusunda USAR ekiplerinin farklı işletme prosedürlerini kabul eder ve bunlara saygı gösterir.

Kültürel hassasiyet: INSARAG, uluslararası USAR ekiplerinin ulusal ve uluslararası aktörlerle daha etkili bir biçimde işbirliği yapabilmesi amacıyla kültürel farklılıklara sahip uluslararası USAR ekipleri tarafından farkındalık ve saygı gösterilmesini destekler.

İhtiyaç odaklı: Uluslararası USAR ekiplerinin seferber edilmesi ve görevlendirilmesi yalnızca afetten etkilenen ülke kapasitelerinin, göçüklerin bulunduğu bir acil durumun etkisi altında kaldığı ve ulusal makamların uluslararası yardımı kabul etmeye razı olduğu durumlarda desteklenir. Ayrıca, yapılan uluslararası yardımın türü, afetten etkilenen ülkenin ihtiyaçlarını temel alır ve kaynakların kullanılabilirliğine dayalı değildir.

Eş güdüm: INSARAG, OCHA (İnsani İşler Eş Güdüm Ofisi)’nın düzenlediği ve desteklediği kararlaştırılmış eş güdüm yapılarını destekler, hazırlık ve kapasite geliştirme faaliyetlerinin eş güdümünü destekler ve bir faaliyet boyunca acil durum müdahalesi eş güdümünün sağlanmasında ülkelere yardımcı olur.
INSARAG, insani eylemin merkezini oluşturan insani ilkelere uygun şekilde faaliyet gösterir.

Sekreterliğin desteklediği Yürütme Grubu politika geliştirir ve INSARAG’ın stratejik yönünün sağlanmasından sorumludur.
Yürütme Grubu; Genel Başkan, Üç Bölge Grubu Başkanı ve Başkan Yardımcıları, Çalışma Grupları (genellikle Genel Başkan olmak üzere), Sekreterlik ve Uluslararası Kızıl Haç ve Kızılay Dernekleri Federasyonundan oluşur. Sınıflandırılmış STK ekiplerinden temsilciler dâhil olmak üzere IEC (INSARAG Harici Sınıflandırma)’ye göre sınıflandırılmış ekipleri bulunan üye devletlerin Politika Odak Noktaları ve USAR Ekip Liderleri katılır.

INSARAG Sekreterliği, BM Sekreterliği kapsamında acil durumlara müdahale olarak çok taraflı insani eylemi seferber etmek ve eş güdümlemekle yetkilendirilmiş bölüm olan OCHA bünyesinde yer alır. OCHA bünyesinde INSARAG Sekreterliği OCHA-Cenevre Acil Durum Hizmetleri Şubesinin Saha Koordinasyon Destek Biriminde (FCSS) yer alır. FCSS aynı zamanda Birleşmiş Milletler Afet Değerlendirme ve Koordinasyon Ekibi (UNDAC) mekanizmasını yönetir.
Sekreterlik; Küresel ve Bölgesel Başkanlar, INSARAG Odak Noktaları, USAR ekipleri ve INSARAG ağı arasında doğrudan bir bağlantı olarak hizmet verir. Bölge Grubu toplantıları, atölyeler, USAR ekipleri için IEC ve IER uygulamaları ve eğitim etkinlikleri dâhil olmak üzere tüm INSARAG toplantılarını, ev
sahibi ülkelerle işbirliği içinde ortak bir şekilde düzenler.
Sekreterlik aynı zamanda INSARAG internet sitesinin yönetiminden ve bakımından sorumludur INSARAG üyeleri ve üyelerin ekiplerinden oluşan USAR Dizini de buna dahildir.
Sekreterlik ayrıca INSARAG ağı tarafından kararlaştırılmış ve başlatılmış olan her türlü ilgili projeyi kolaylaştırır.

Üç INSARAG Bölge Grubu şunlardır:
• Afrika-Avrupa-Orta Doğu bölgesi
• Güney ve Kuzey Amerika bölgesi
• Asya-Pasifik bölgesi
Bu Bölge Grupları, ulusal ve bölgesel afete hazırlık ve USAR müdahalesini güçlendirmeye yönelik önlemler almak amacıyla her yıl toplanır. Bölge Grupları, Yürütme Grubundan gelen stratejik talimat ve politikaların uygulanmasını sağlamak ve yeniden Yürütme Grubuna sunmak üzere iştirakçi ülkelerden
alınan ilgili bilgileri özümlemek için çalışır.
Her Bölge Grubu, bir Genel Başkan ve iki Başkan Yardımcısının bulunduğu üç kişilik bir sistemle yönetilmekte olup, gelen başkan ile önceki giden başkandan oluşur. Bir yıl görev süreleri bulunur ve bölgeyi Yürütme Grubunda temsil ederler. Ülke ve kuruluşlar, INSARAG Politikası ve Operasyonel Odak Noktaları aracılığıyla Bölge Gruplarında temsil edilirler.
Bölge Grupları, Yürütme Grubu kararlarının bölgesel seviyede uygulanmasından ve bölge için planlanan yıllık iş programı ve faaliyetlerin yürütülmesinden sorumludur. Sekreterlikle birlikte, OCHA’nın bölgeye yönelik plan ve öncelikleriyle sinerji sağlamak üzere OCHA Bölge Grubu ve Ülke Bürolarıyla yakın çalışmalar içindedirler. Aynı zamanda konuyla ilgili olarak katılımcı ortaklardan oluşan alt bölge gruplarının oluşturulmasını onaylarlar.
Coğrafi, kültürel ve dilsel benzerliklerden dolayı kuruluşlarının INSARAG yetkisinin etkili bir biçimde uygulanmasını sağladığı bölgelerde katılımcı ortaklardan oluşan alt bölge grupları başlatılır.
2010 yılında Kobe-Japonya’dan beri ve her beş yılda bir tüm bölge grupları, küresel ağın güçlendirilmesi amacıyla ağın toplanarak günümüzün hızla değişen dünyasında amacına uygun olmasının sağlandığı INSARAG Küresel Toplantısında bir araya gelir.

Yürütme Grubu, Bölge Grupları veya USAR Ekip Liderleri tarafından talep edildiğinde ve Yürütme Grubu tarafından uygun bulunduğunda göreve özgü Çalışma Grupları oluşturulabilir. Bu grupların amacı, özel teknik konulara yönelik çözümler geliştirmektir. Aynı zamanda INSARAG deprem müdahale simülasyon uygulaması gibi ilgili eğitim ve uygulamalara ilişkin eğitim paketlerinin hazırlanması ve geliştirilmesiyle görevlendirilebilirler.
USAR Ekip Liderleri Toplantıları tarafından gündeme getirilen operasyon ve eğitim konuları hakkında tam ve dünya çapında bir bakış açısı sağlamak amacıyla her Çalışma Grubunun bir Başkanı ve ayrıca her bölgeden aday gösterilmiş iki veya üç üyesi vardır.
Görüşülmekte olan özel konuyu ele alacak ilgili deneyim ve yeterliliklere sahip uygun USAR ekip üyelerini üye olarak seçebilir. Sekreterlik, bu grupların seçilmesini kolaylaştırır, iş tanımının belirlenmesine yardımcı olur, rehberlik sunar ve iş bitirmeye ilişkin zaman çizelgelerini oluşturur.
Kendilerine verilen görevleri tamamladıklarında Çalışma Gruplarına son verilir. Çalışma Grubunun süresinin, verilen görev süresini aşacak şekilde uzatılmasına Cenevre’deki yıllık toplantısında Yürütme Grubu tarafından karar verilir.

USAR Ekip Liderleri, göçük vakalarına ve uygun görüldüğü takdirde diğer afetlere müdahale eden deneyimli ulusal ve uluslararası USAR uygulamacılarından oluşan bir ağdır. Üye ülkelerden USAR Ekip Liderleri ve INSARAG Operasyonel
Odak Noktalarından oluşur.  Bu ağa aynı zamanda adaylıkların Çalışma Gruplarına katılması, kapasite geliştirme dahil olmak üzere diğer INSARAG faaliyetleri ile ilgilenmesi ve INSARAG’ın bir bütün olarak sürekli gelişimine katkıda bulunması için başvurulur.
Bu uzman grubu her yıl en iyi uygulamaları, teknik fikirleri ve işletme konularını paylaşmak ve görüşmek için INSARAG Ekip Liderleri Toplantısında buluşur. USAR Ekip Liderlerinin bilgi, tavsiye ve deneyimleri, ulusal ve uluslararası USAR
müdahalesi için INSARAG metodolojisinin işletme kabiliyetlerini iyileştirmeye yardım eder. Ekip Liderleri, iki taraflı ve sürekli olarak teknik bilgi ve en iyi uygulama alışverişinde bulunmaları ve bunları Sanal Saha Operasyonları Koordinasyon Merkezi (VO) aracılığıyla paylaşmaları konusunda teşvik edilirler.

INSARAG Üyeliği, USAR faaliyetlerine karışan ve ilgili hükümetlerinin tavsiyesi ve onayı üzerine tüm BM Üye Devletleri, STK ve kuruluşlara açıktır. INSARAG aynı zamanda bölgesel mekanizmalarla yakın işbirliğini sürdürür.
INSARAG üyeleri, ilgili INSARAG Bölge Grubu ve USAR Ekip Liderlerinin toplantılarına ve Ekip Liderleri ile Bölge Grupları tarafından tayin
edilen uygun uzmanlardan oluşan ve bu uzmanların ilgili sponsor kuruluşları tarafından desteklenen Çalışma Gruplarına katılmaya davet edilir.
Üyelerin INSARAG internet sitesi aracılığıyla ve Sanal Saha Operasyonları Koordinasyon Merkezinin (VO) de dahil olduğu Küresel Afet Alarm ve
Koordinasyon Sistemi (GDACS) gibi afet alarm ve bilgi paylaşımı platformları aracılığıyla INSARAG bilgilerine ve bilgi paylaşım araçlarına erişimi bulunur.
Uluslararası ölçekte yayılmış USAR ekiplerine sahip Üye Devletler, INSARAG Harici Sınıflandırmasını üstlenmeye teşvik edilir, ancak INSARAG ağının bir üyesi olmak için bu şart değildir. İlk adım olarak ekipler, ulusal sınıflandırmayı üstlenmeye teşvik edilir.

INSARAG’a katılan tüm üye devletlerin, ilgili ulusal afet yönetim yapısına uygun şekilde yerinde ve etkili bilgi alışverişini sağlamak için politika ve işletme irtibat noktaları belirlemeleri tavsiye edilir. Hazırlık ve müdahale aşamalarında INSARAG
Odak Noktaları, ülke ve INSARAG ağı arasında öncelikli bağlantı ve bilgi kanalı görevi görür. Bu kanal, afetten etkilenen ülke ve müdahalede bulunacak uluslararası potansiyel kurum ve ülkeler arasında etkili bir bilgi akışı olmasını sağlamak amacıyla acil durumlara müdahalede bulunma konusunda özel önem taşır. INSARAG’a katılan Bölgesel, hükümetlerarası ve uluslararası kuruluşlar aynı zamanda politika ve işletme odak noktaları tespit etme konusunda teşvik edilir.
Politika Odak Noktası; Sekreterlik, INSARAG topluluğu ve söz konusu ülkede INSARAG ağına katılmış tüm kuruluşlar arasında merkezi irtibat noktası olacaktır. Bu kişi, normalde bir USAR uzmanı olan işletme odak noktasının işletmeyle ilgili konularda yardımcı olduğu, USAR yardımı sağlama veya alma konusunda ülkenin kabiliyetlerini temsil eder.
Politika Odak Noktası normal şartlar altında ulusal afet yönetim yapısı merkezi kurum veya dairesinde ya da uluslararası işbirliği ve insani müdahaleden sorumlu dairelerde bulunur ve Bölge Grubu kapsamında ve uygun görüldüğü takdirde Yürütme Grubu kapsamında USAR politika konularıyla ilgili olarak ülkeyi temsil eder.

Operasyonel Odak Noktasının normal şartlar altında günlük işlerinin bir parçası olarak USAR sorumlulukları bulunmalıdır ve bunun sonucunda da USAR uzmanı olmaları tavsiye edilir. INSARAG toplantı, atölye ve etkinliklerinde öncelikli olarak işletme ile ilgili USAR konuları hakkında ülkeyi temsil ederler.
INSARAG Odak Noktalarının sorumlulukları, kapasite geliştirme, politika konuları, acil durum alarmları, talepler veya yardımın kabul edilmesi, seferberlik ve uluslararası yardımın sağlanması da dâhil olmak üzere USAR meseleleri hazırlık ve müdahale aşamalarında uygun seviyelerde etkili bilgi alışverişinin sağlanması ve doğrulanması olarak tanımlanabilir. Yıllık bütçe planlama süreci ile ilgili olarak Odak Noktaları, INSARAG etkinlikleri ve iş planının desteklenmesine katılım ve dâhil olmaya ilişkin hesap maliyetlerini dikkate almak zorundadır.
INSARAG Odak Noktalarının belirlenmesi, hükümetin ilgili afet yönetim yapısı doğrultusunda hükümetin takdirindedir ve ulusal hükümet ile INSARAG Sekreterliği ve Bölge ve Yürütme Grupları dahil olmak üzere INSARAG ağı arasında irtibat noktası görevi görür. Üye Devletlerden INSARAG Odak Noktalarının belirlenmesi konusunda INSARAG Sekreterliğini bilgilendirmeleri ve Odak Noktaları her değiştiğinde bu bilgileri güncellemeleri talep edilir.

Ekip
Küçük bir insan gurubunun ortak çıkarlar ve değerler doğrultusunda belirli bir amaç için bir araya gelmiş topluluktur.

Afet ve Acil durumlarda yeri bilinmeyen muhtemel kazazedenin kurtarılması amacıyla yer ve durumunun tespiti için yapılan çalışmalar bütününe arama, yaralı olan ya da hayati tehlikesi bulunan, kendi başına kurtulamayan afetzede veya kazazedenin bulunduğu yerden güvenli bir yere alınmasına ve kazazedeyi
tehlikeden uzaklaştırma çalışmalarına kurtarma denir. Arama ve kurtarmadaki amaç, kazazedeyi kurtarma hareketi başladığı andaki durumu korunarak veya daha iyi halde olacak şekilde olay yerinden çıkartmak ve bir tıbbi bakım ünitesine ulaştırmaktır.

Ekip üyeleri birbirlerinin ve ekibin ihtiyaçlarına karşı duyarlı olmalıdır, ekip üyeleri sahip oldukları bilgileri paylaşarak bildiklerini ya da yapabileceklerini aktararak birbirleriyle işbirliği yapmaya ve tüm ekip faaliyetlerinde birlikte çalışmaya istekli davranmalıdır. Hepsinden önemlisi, etkili bir iletişimin var olması için ekip üyelerinin birbirlerine saygı ve güven duyması gerekir. Ulusal standartlara göre ulusal standartlara göre Arama Kurtarma Ekibi, 6-12 kişiden oluşmalıdır. Bu ekip,
• Ekip lideri
• Ekip lider yardımcısı (Muhabereci)
• İlk yardım personeli
• Malzeme sorumlusu (Şoför)
• Kurtarma personeli (1-6)
• Destek personel (1 – 2) den oluşur
Uluslararası standartlara göre (INSARAG) İdeal kentsel Arama Kurtarma Ekibi, en az 59 personelden oluşmaktadır.

Ekip Lideri: Operasyon alanında görev yapan ekiplerin görevlerini yerine getirmelerini ve koordinasyonlarını sağlar. Alan yönetim yetkilisine karşı sorumludur, sürekli irtibat halindedir. Kendisine gelen raporlamaları alan yönetim yetkilisine bildirir. Merkezden gelen talimatları ekip amirlerine iletir.
Ekip Lider Yardımcısı: Operasyon alanında görev yapan timlerin görevlerini ve takibini sağlar. Ekip liderine karşı sorumludur, ekip liderinden gelen talimatları sahadaki Gurup liderlerine iletir. Sahadaki Gurup liderlerinden gelen raporları ekip liderine iletir.

Güvenlik Sorumlusu: Ekibin olay yerine gidiş dönüşü ve kamp alanının güvenliğinden sorumludur.
İrtibat Görevlisi: Operasyon alanındaki ekipler ile Afet Yönetim Merkezi Yetkilileri arasında irtibatı sağlar.
Doktor: Ekip personelinin sağlığından sorumludur.
Lojistik: Ekibin malzeme, gıda, temizlik vb ihtiyaçlarının belirlenmesini ve teminini sağlar.
Haberleşme: Afet Yönetim Merkezi ve diğer ekiplerle iletişimin kurulmasını sağlar.
Arama Personeli ve K-9: Kazazedenin yerini gerekli araç, gereç ve eğitimli arama köpeklerinden faydalanarak tespit etmek. Kazazedenin durumu hakkında ekip liderine bilgi vermekten sorumludur. Ayrıca kurtarma çalışmalarına yardımcı olur.
Kurtarma Personeli: Binanın yapı tarzına, çökme şekline, enkaz da yerleri belirlenen kazazedeleri ekibin uygun gördüğü kurtarma yöntemini
uygular. İhtiyaç duyulan çeşitli kurtarma malzemelerini kullanarak enkaz altındaki kazazedeye ulaşıp kurtarılmasını sağlar. Kurtarma çalışması esnasında
kendilerini ve enkazdaki risklere karşı gerekli tedbirleri alır.
Medikal: Ekip personelinin saha içerisinde çalışması esnasında olası yaralanmalara karşı ilk müdahaleyi yapar ve ulaşılan kazazedeye ilk tıbbı müdahaleyi gerçekleştirir.
Lojistik: Timin malzeme, gıda, temizlik vb ihtiyaçlarının teminini sağlar.

T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), afet ve acil durumlara ilişkin “tek yetkili kurum”dur. “Afetlerde Türkiye’nin Ortak Gücü” anlayışıyla afet yönetimi faaliyetlerini planlamakta, yönlendirmekte, desteklemekte ve koordine etmektedir.

Bir bireyin maddi karşılık beklemeden ya da başka bir beklenti içinde olmadan, ailesi ya da yakın çevresi dışındaki bireylerin yaşam kalitesini artırmak ya da genel olarak toplumun yararına olduğu duşünülen bir hedefe ulaşmak için, yalnızca içinden gelerek ve doğru olduğuna inanarak, bir toplumsal girişime ya da bir sivil toplum kuruluşu (STK) bünyesindeki etkinliklere destek olması şeklinde tanımlanabilir.

Afetlerde ise gönüllülere düşen görev, hiçbir karşılık beklemeksizin, bilgi, beceri, imkan ve kabiliyetlerin, başka bir ifadeyle mevcut tüm maddi ve manevi kaynakların toplumun yararına kullanılmasını sağlamaktır.

Afet sonrasında uzman ekipler gelinceye kadar halkın yardımına koşmak, uzman ekipler geldikten sonra da onların komutası altında destek faaliyeti yürütmek için var olan GÖNÜLLÜLERİN, Afetlere duyarlılığı ve bilinç düzeyi artırılmış, gerekli eğitim ve ekipmanla donatılmış, afet sonrasında ilk saatlerde müdahale için
imkan ve kabiliyeti güçlenmiş vatandaşlardan oluşan organize GÖNÜLLÜ bir grup olması şüphesiz çok önemlidir.

Ülkemizde sivil savunma hizmetlerine gönüllülerin katılması ile ilgili usul ve esaslar, 2000 yılında yürürlüğe konulan “Gönüllülerin Sivil Savunma Hizmetlerine Katılma Esasları Yönergesi” hükümlerine göre, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nün merkez ve taşra teşkilatları aracılığıyla yürütülmekteydi. 2009 yılında 5902 sayılı teşkilat kanunuyla AFAD kurulmuş; AFAD’a hem afet ve acil durumlarda hem de sivil savunma faaliyetlerinde koordinasyon yapma ve kapasite geliştirme görevleri verilmiştir. Gönüllülerin Sivil Savunma Hizmetlerine Katılma Esasları Yönergesine göre yürütülen gönüllülük faaliyetleri sadece sivil savunma ile sınırlı olup AFAD’ın yeni afet yönetimi anlayışını yansıtmamaktadır. AFAD’ın kapatılan Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nün görevlerini de üstlendiği dikkate alındığında söz konusu yönergenin hem afet ve acil durumları hem de sivil savunma faaliyetlerini kapsayacak şekilde genişletilmesi ve revize edilmesi
ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaca binaen sivil savunma gönüllüsü yerine AFAD’ın temel faaliyetlerinde görev alacak vatandaşlara “AFAD Gönüllüsü” denilmiştir.
Bu kapsamda yönergenin adı “Gönüllülerin Afet ve Acil Durumlar İle Sivil Savunma Hizmetlerine Katılma Esasları Yönergesi” olarak değiştirilmiştir. ve AFAD’ın başta TAMP (Türkiye Afet Müdahale Planı) olmak üzere etkin afet yönetimi anlayışı, revize edilen yönergede yer almıştır. Yönerge ile AFAD gönüllülerine ilgili kurumlarla protokoller yapılarak eğitimler verilmesi ve
oryantiring, ilk yardım, arama kurtarma gibi belirli alanlarda yetkinlik kazandırılması amaçlanmıştır.
Toplumun farklı kesimlerinin desteğinin alınması afet yönetiminin etkinliğini ve devamlılığını sağlamada kilit öneme sahiptir. Toplumun aktif katılımına olanak veren en etkili yollardan biri de gönüllülüktür.

Doğal Afetler Arama Kurtarma Tabur Komutanlığı (Dak)
Marmara Bölgesinde 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen deprem felaketi neticesinde, Genelkurmay Başkanlığı tarafından deprem, yangın, sel, çığ, toprak kaymaları, kaybolmalar, Kimyasal Biyolojik Radyolojik ve Nükleer (KBRN) ve büyük kazalar gibi doğal olan veya olmayan her türlü afette yurt içinde ve yurt dışında arama ve kurtarma faaliyeti icra etmek üzere TSK Doğal Afetler Arama Kurtarma Tabur Komutanlığı kurulmuş ve uluslararası standartlarda teçhiz edilmiştir.
Doğal Afetler Arama Kurtarma Taburu kurulduğu tarihten itibaren yurt içi ve yurt dışında her türlü afet ortamında arama kurtarma görevlerini başarı ile yerine getirmiş ve bu görevler neticesinde 240 kazazedeyi kurtararak en yakın sağlık kuruluşuna sevk etmiştir.

Jandarma Dağ Arama Kurtarma Timleri:(JAK)
Emniyet ve asayiş amaçlı devriye, arama ve kurtarma faaliyetleri, hasta ve yaralıları tahliye etme, dağlık ve ormanlık bölgelerde önleyici kolluk ile gerektiğinde suça el koyma görevlerini icra etmek maksadıyla Jandarma Dağ Arama ve Kurtarma Timi (Bursa-Uludağ(2), Bolu-Kartalkaya,Kayseri Erciyes, Erzurum-Palandöken, Niğde-Çamardı, Kastamonu-Ilgaz, Kars-Sarıkamış) teşkil edilmiştir. Personel, 2010 yılından itibaren şiddetli soğuklarla mücadele, kayak,kar motosikleti kullanma,kar üstü araç kullanma, ilk yardım ve dağcılık eğitimi konularında da yetiştirilmektedir.

Yerel Yönetim (Belediye) Ekipleri
Ülkemizde yaşanan afet çeşitliliği ve tecrübeler sonucunda ülkemizdeki yerel yönetimler de itfaiye teşkilatlarından farklı olarak arama kurtarma ekibi oluşturmuşlar ya da bölgelerindeki STK’ları desteklemişlerdir. Bunlardan bazıları Mudanya Belediyesi Arama Kurtarma (MAK), Kadıköy Belediyesi Arama Kurtarma Ekibi, Çiğli Belediyesi Arama Kurtarma ekibi . v.b gibi örnekler sıralanabilir.

Sivil Toplum Kuruluşları Arama Kurtarma Ekipleri
Sivil toplum kuruluşları, oda, sendika, vakıf ve dernek adı altında faaliyet gösterir. Sivil toplum kuruluşları toplumun ihtiyaçlarını karşılayabilmek için eğitim, sağlık, çevre, yardımlaşma ve dayanışma, ilk yardım ve arama kurtarma gibi alanlarda çalışmalar yapar.

Ülkemizde 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi ile birlikte STK’ların bu yöndeki faaliyetleri daha da etkili hale gelmiştir. Birçok STK, AFAD ile ortak protokol imzalamış ve arama kurtarma alanındaki gelişime hız kazandırılmıştır. Uluslararası alanda AKUT derneği Orta Sınıf ekip kategorisinde faaliyet gösterme hakkı kazanmıştır.

Sivil toplum kuruluşu (STK): Resmi kurumlar dışında ve bunlardan bağımsız olarak çalışan, politik, sosyal, kültürel, hukuki ve çevresel amaçları doğrultusunda lobi çalışmaları, ikna ve eylemlerle çalışan, üyelerini ve çalışanlarını gönüllülük usulüyle alan, kâr amacı gütmeyen ve gelirlerini bağışlar ve/veya üyelik ödemeleri ile sağlayan kuruluşlardır.