Han kavramı yerine kervansaray ve ribat kavramı da kullanılmaktadır. Bu tesisler içerisinde yatakhane, aşhane, erzak ambarları, ticari eşya depoları, hamamlar, şadırvanlar, hastane, eczane gibi tesisleri bünyesinde bulunduruyordu. Ayrıca tüm bölümlere ait gelir ve giderden sorumlu büro ve bunların görevli memurları da hizmet vermekteydi

Otel yönetim faaliyetlerini oluşturan birimleri inceleyen en önemli çalışmalardan biri Üç Alan Modeli’ dir . Bu modele göre otel işletmelerinin içinde yer aldığı konaklama sektörü; kültürel ve sosyal, özel ve ticari alanı içeren 3 farklı açıdan ele alınabilir.

Modelin kültürel ve sosyal alanı otel işletmelerinin müşterilerini “misafir” olarak kabul eden, misafirlerinin psikolojik ihtiyaçlarını gidermeyi amaç edinen yönünü oluşturmaktadır.

Modelin özel alanı otel işletmelerinin misafirlerle bire bir iletişimde olmasından, misafirlerinin ihtiyaçlarını anlayabilmelerini ve bunları karşılamak için misafir- lerine hizmet etme motivasyonuna sahip olmalarını ifade etmektedir.

Üç Alan Modelinin son kısmını oluşturan ticari alan ise otel işletmelerinin kâr amacı gü- den ticari bir işletme olmalarını ve hizmet edilen grubu misafir olarak değil, ücret ödeyerek, bir hizmeti satın alan müşteri olarak kabul etmeyi gerektirir.

Bir kurumda örgütsel anlamda yönetimden söz edebilmek için belirli kriterlerin sağlanması gerekir :

• Yöneticiler (üstler) ve çalışanlar (astlar) olmalı,
• Bu insanlar arasında işbirliği ve uzmanlaşma sağlanmış olmalı,
• Bu işbirliği ve uzmanlaşmanın belli bir amacı olmalı (örneğin, otelin yaz sezonunda %70 doluluk oranı ile çalışması gibi),
• Örgütsel etkinlik ve verimlilik esas alınmalıdır.

• Yönetim, bir grup faaliyetidir.

• Yönetim, bir süreçtir.

• Yönetim, bir bilim dalıdır.

• Yönetim, bir sanat ve meslektir.

• Yönetim, işbirliğine dayalı bir süreçtir.

   

• Yönetim düzeyi,
• İşletme fonksiyonu,

• Sorumluluk alanı,
• Ünvan,
• Hizmet bölgeleri.

Sorumluluk alanlarına göre yöneticiler; genel müdür, bölüm müdürü ve proje müdürü (yöneticisi) olmak üzere üç gruba ayrılır.

Otel işletmelerinde yönetim sürecini oluşturan işlevler (planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve denetim) otel işletmesinin bütün bölümlerindeki yönetim faaliyetlerinin de temelini oluşturmaktadır.

Örgütleme, organizasyon ile yönetim fonksiyonunun birleştikleri ortak bir çalışma konusu olmaktadır. Örgütleme, “bir kuruluşun amacına ulaşabilmesi için yapılması gerekli işlerin belirli kişilere verilecek biçimde bölünmesi ve bu kişiler arasındaki ilişkilerin saptanmasıdır”.

Koordinasyon, işletmedeki çalışanların çabalarını birleştirmeyi, zaman bakımın- dan ayarlamayı, ortak amaca ulaşmak için faaliyetlerin birbiri ardı sıra gelmeleri- ni sağlama olarak ifade edilebilir.

Yöneltme, planlama sürecinde belirlenen planlar doğrultusunda işletmenin yürütülmesini sağlayan bir yönetim fonksiyonudur. Yöneltme, yöneticilerin çalışanlara emir verme veya başka yollarla ne yapılması gerektiğini bildirmesini ifade eder.

Bağlantı sağlama rolü; yöneticinin kendi dikey emir- komuta zincirinin dışında kurduğu ilişkiler kapsamında oluşan rolüdür. Yöneticinin temasta olduğu kişiler arasında; astları, müşterileri, iş ortakları, tedarikçiler, benzer organizasyonların yöneticileri, devlet ve ticaret organizasyonu yetkilileri, diğer bölümlerdeki arkadaşlar, yöneticiler vb. bulunmaktadır. Yönetici, ilişkilerini daha çok, örgüt için gerekli bilgiyi elde etmek amacı ile kullanır ve bu rolü yöneticinin kendi dış bilgi sistemini kurmasına yöneliktir.

Yöneticinin bilginin dağıtımına ve kullanılmasına bağlı olarak üç tür rolü ortaya çıkar: İzleme rolü, dağıtım rolü ve sözcülük rolü.

İzleme rolü; örgütün gereksinim duyduğu bilgilerin içeriği ve şekli, bunların hangi kaynaklardan, ne zaman ve hangi yollarla elde edileceği ile ilgili kararları ve davranışları kapsar.