Türk Dili 1 Ara 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki bilim alanlarından hangisinin dil bilim ile yakından ilişkisi yoktur?
Eğitim bilimleri
|
Antropoloji
|
Refleksoloji
|
Sosyoloji
|
Felsefe
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hagisi ünlülerin sınıflandırılmasında esas olan boğumlanmayla ilgili belli başlı ölçütlerden biri değildir?
Artlık/Önlük |
Darlık/Genişlik |
Düzlük/Yuvarlaklık |
Uzunluk/Kısalık |
Yükseklik/Alçaklık |
Ünlülerin sınıflandırılmasında esas olan boğumlanmayla ilgili belli başlı ölçütler şu şekildedir:
Artlık/Önlük
Darlık/Genişlik
Düzlük/Yuvarlaklık
Uzunluk/Kısalık.
Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Dil, kültür ve toplum ilişkisi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Dil, kültürün varlığını ve devamlılığını sağlar. |
Dil, sözlü ve yazılı kültür ögelerini bizzat yaratır. |
Dil kullanımında toplumsal mesafe belirleyicidir. |
Dil davranışları, toplumsal statüden bağımsızdır. |
Dil, bireyin dünya görüşünü belirleyen bir olgudur. |
Toplumsal statü, yaş, eğitim, toplumsal roller, cinsiyet vb. toplumsal unsurlar, bireylerin dil davranışlarını etkilemektedir. Doğru cevap D' dir.
4.Soru
I. Dil bilgisinin amaç olduğunu savunur.
II. Bireylerin dil üzerinde belli bir bilgisinin olduğunu kabul eder.
III. Dil ile ilgili temel kurallar değişmez ancak bireylerde bazı farklılıklar görülebilir.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi betimleyici dil bilgisi ile ilgili olarak doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, II |
II, III |
Betimleyici dil bilgisi, bireylerin dil üzerinde belli bir bilgisinin olduğunu kabul eder. Farklılıklar olmakla beraber dil ile ilgili temel kurallar değişmediğini savunur. Betimleyici dil bilgisine göre dil bilgisi amaç değil, araçtır.
5.Soru
"ekşi > eşki", "yalnız > yanlız", "kirpik > kiprik" örneklerindeki ses olayı aşağıdakilerden hangisidir?
Ünsüz düşmesi
|
Ünsüz türemesi
|
Ötümlüleşme
|
Göçüşme
|
Ünsüz benzeşmesi
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Türkçede söz başında bulunmayan seslerden birine yer verilmiştir?
b |
c |
d |
k |
y |
Söz başında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r, ş, v, z/ ünsüzleri bulunmaz
7.Soru
Aşağıdaki tümcelerin hangisinde zamir kullanılmamıştır?
Benden sana yar olmaz. |
Bana öyle bakma. |
Kapat gözlerini kimse görmesin. |
Ne yaptığını herkes biliyor. |
Ne desem yalan olur. |
A seçeneğinde 'benden' ve 'sana' sözcükleri, B seçeneğinde 'bana' sözcüğü, C seçeneğinde 'kimse' sözcüğü, D seçeneğinde ise 'herkes' sözcüğü zamirdir. E seçeneğinde ise herhangi bir zamir yoktur. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin ses özelliklerine uygun bir sözcüktür?
Kolej |
Puan |
Sert |
Horoz |
Tavuk |
Türkçe kökenli sözlerde /j/ bulunmaz. Aynı ya da farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelemez. Öyleyse A, B şıklarındaki sözcükler Türkçenin kurallarına uygun değildir. Birinci heceden sonra o/ö ünlüleri bulunan sözcükler yabancı kökenlidir. D şıkkındaki sözcük de bu nedenle Türkçenin ses kurallarına uymamaktadır. Türkçe kökenli sözlerde dudak uyumu vardır. Buna göre düz ünlülerden sonra ancak düz ünlüler, yuvarlak ünlülerden sonra dar-yuvarlak veya düz-geniş ünlüler gelebilir. Öyleyse E şıkkındaki sözcük de bu özelliğe uymamaktadır. Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir: ‘Türkçede iki sessizin yan yana gelemeyeceği’ kanısı oldukça yaygındır oysa Türkçede iki hatta üç ünsüz yan yana gelebilir. Türkçede iki ünsüzün veya üç ünsüzün yana yana gelebileceği veya gelemeyeceği özel durumlar şu şekildedir: Türkçe kökenli sözcüklerde söz başında, bir iki tartışmalı örnek göz önüne alınmazsa söyleyişte ve yazımda iki ünsüz yan yana bulunamaz. Ancak sözcük veya heceler Türk, alt, ölç, üst vb. belirli ünsüz çiftleri ile sona erebilir. Altı, aldı, eller, gitmiş vb. örneklerdeki gibi farklı hecelerde iki ünsüz yana bulunabilir. Türkçe, altta, ölçtü, üstten örneklerinde olduğu gibi ikisi hecenin sonunda, üçüncüsü sonraki hecenin başında olmak üzere üç ünsüz yan yana gelebilir. Sert sözcüğü bu kurallarla uyumludur. Doğru cevap C’ dir.
9.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi "kalıplaşma" ya örnektir?
okul |
tümce |
kilo |
yakacak |
motel |
Çekim ekleri hatta cümleler kimi zaman kendi işlevlerinin ve görevlerinin dışında, yeni
anlamlar kazanabilir; buna kalıplaşma adı verilir. "Yakacak" buna örnektir.
10.Soru
“Giyindim, küreklere asıldık” örneklerindeki gibi, -n- ve –l- ekleri alarak yapılan, yüklemin bildirdiği eylemin özneye döndüğünü, eylemin özne tarafından kendi kendine yapıldığını gösteren çatı aşağıdakilerden hangisidir?
İşteş çatı |
Sıklık çatısı |
Dönüşlü çatı |
Edilgen çatı |
Ettirgen çatı |
“Giyindim, küreklere asıldık” örneklerindeki gibi yüklemin bildirdiği eylemin özneye döndüğünü, eylemin özne tarafından kendi kendine yapıldığını gösteren çatılar dönüşlü çatılardır. Dönüşlü çatı ekleri -n- ve –l-‘dir.Doğru cevap C’dir.
11.Soru
Fiziksel veya motor tanıma göre ciğerlerden gelen havanın göğüs kaslarının kasılmasıyla bir seferde çıkardığı ses ya da seslere ne ad verilir?
Kök |
Hece |
Yapım Eki |
Çekim Eki |
Yüklem |
Hece, fiziksel veya motor tanıma göre ciğerlerden gelen havanın göğüs kaslarının kasılmasıyla bir seferde çıkardığı ses ya da seslerdir. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Türkçe'nin en zayıf ünlüsü hangisidir?
/o/ |
/ö/ |
/ı/ |
/i/ |
/e/ |
Türkçe için en zayıf ünlü /ı/ harfidir.
13.Soru
Amerika’da yaşayan Kızılderililerin kullandıkları dil hangi dil türüne aittir?
Göçmen azınlık dili
|
Yerli azınlık dili
|
Uluslararası dil
|
Resmi dil
|
Yapay dil
|
14.Soru
Yeryüzündeki diller, çeşitli ölçülere göre sınıflandırılmışlardır. Bu sınıflandırma sonucunda ortaya çıkan kavramlardan biri aşağıdakilerden hangisidir?
Dil aileleri
|
Dil lehçeleri
|
Dil kökleri
|
Yaşayan diller
|
Ölü diller
|
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel açıdan dilin özellikleri arasındadır?
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur |
Dil toplumdan topluma gelişmişlik gösterir |
Dilde çözümleme yapmak imkansızdır |
İşaret dili öğrenmek zordur |
Bireyler dilde sadeliği tercih etmelidir |
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur: Yeryüzünün tarihî veya modern bütün dilleri gerçek anlamda çok gelişmiş sistemlerdir. İlk yazılı belgelerin ait olduğu dil olan Sümerce, Hititçe vd. pek çok antik dilin gramerleri yazılmıştır. Bunların hiçbiri modern dillerden ‘geri’ değildir. Bazı dillerin grameri karmaşık, bazı dillerin ise daha basittir. Gramer bakımından basit ya da karmaşık bütün diller, bugün itibarıyla her türlü ileri teknoloji araçlarından çok daha gelişmiştir. Şu ana değin kendiliğinden en basit cümleyi üretebilen makine ya da program yapılamamıştır. Doğu cevap A'dır.
16.Soru
Bir dil ailesi içinde yer alan ancak coğrafi bakımdan ailenin diğer üyelerine komşu ya da yakın olmayan ya da eldeki dil bilimsel verilere göre herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan veya aynı dil ailesi içinde yakın akrabası bulunmayan dil aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
İzole Dil |
Ağız |
Şive |
Jargon |
Ana Dil |
İzole dil, bir dil ailesi içinde yer alan ancak coğrafi bakımdan ailenin diğer üyelerine komşu ya da yakın olmayan ya da eldeki dil bilimsel verilere göre herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan veya aynı dil ailesi içinde yakın akrabası bulunmayan dildir. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ünlülerin sınıflandırılmasında esas olan özelliklerden biri değildir?
Önlük |
Artlık |
Düzlük |
Yuvarlaklık |
Sıklık |
Sıklık, ünlülerin sınıflandırılmasında esas olan özelliklerden biri değildir.
18.Soru
"Önce halıyı silkeledi, sonra yeri sildi." cümlesindeki "silkeledi" kelimesinin fiil çatısı aşağıdakilerden hangisidir?
Sıklık çatısı
|
Kuvvetlendirme çatısı
|
İşteş çatı
|
Dönüşlü çatı
|
Edilgen çatı
|
19.Soru
Bir dilin sesleri zaman içerisinde farklı nedenlerle değişebilmektedir. 'İnsanların sözcükleri söylerken mümkün olduğunca az enerji harcama eğilimi' aşağıdaki etkenlerden hangisi ile ifade edilebilir?
Seslerin özellikleri ve işlevleri
|
Tarihsel süreç
|
En az çaba yasası
|
Seslerin birbirini etkilemesi
|
Yazımın etkisi
|
20.Soru
Türkiye Türkçesi etnik sınıflandırma içerisinde hangi grupta yer alır?
Türkmen Türkçesi grubu
|
Azerbaycan Türkçesi grubu
|
Gagauz Türkçesi grubu
|
Özbek Türkçesi grubu
|
Oğuz Türkçesi grubu
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ