Türk Dili 1 Final 26. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi sosyal medya veya iletişim kanallarında dilin yanlış kullanımına ait bir örnek değildir?
Ünlü harfleri kullanmama |
Kuralsız kısaltmalara yer verme |
Büyük harflere dikkat etmeme |
Yabancı sözcükleri sık kullanma |
Küçük ünlü uyumuna uymama |
Sınırlı sayıda harfin kullanılabildiği ortamlarda sözcüklerde ünlü harfleri yazmadan yalnızca ünsüzlerle yazışma, büyük harf ile ilgili kurallara aykırılık, sözcüklerin yazımında özensizlik gibi olumsuzluklar dikkat çekmektedir.
2.Soru
Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde eş anlamlı sözcüklerden oluşan olan bir ikileme kullanılmıştır?
Pazarda simitleri satarken ağzı dili kurudu. |
Uslu uslu oturan çocuğu deliye döndürdüler. |
Okuldan ayrılırken arkasına dönüp dönüp baktı. |
Harıl harıl çalışarak tüm ödevleri zamanında bitirdi. |
Akıllı uslu duran öğrenci birden bağırmaya başladı. |
Akıllı uslu ikilemesi eş anlamlı sözcüklerden oluşan bir ikilemedir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
I. Ajràn ‘ayran’
II. Bej ‘bey’
III. Boyadziya ‘boyacı’
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Bulgarcaya Türkçeden geçen kelime çiftleridir?
Yalnız I |
Yalnız II |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnız III |
Ajràn ‘ayran’, Bej ‘bey’, Boyadziya ‘boyacı’ Türkçeden Bulgarcaya geçmiş kelimelerdir.
4.Soru
Kar yağarsa, bu gece yürüyüş yapacağım.
Verilen cümlenin türü aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?
Basit cümle |
Sıralı cümle |
Şartlı bileşik cümle |
Devrik cümle |
Bağlı cümle |
Temel cümleye şart ifadesine dayalı bir yan cümle ile bağlanmış cümlelerdir. Türkçede –sA şart eki almış yan cümle, temel cümleyi şart, zaman, tahmin, benzetme gibi anlamlarla tamamlar ve çoğu zaman zarf işlevinde temel cümleden önce gelir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi atasözleriyle ilgili yanlış bir ifadedir?
Yeryüzündeki her dilin atasözü vardır. |
Toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler verirler. |
Dillerin yaşını gösteren söz varlığı ögeleridir. |
İfade edilmesi zor duygu ve düşünceleri açık bir biçimde ortaya koyarlar. |
Bazı deyimlerin benzerleri başka dillerde görülebilir. |
Atasözleri ve deyimler anlatıma açıklık kazandıran ve renk katan söz varlığı ögeleridir. Her dilin söz varlığında deyimler vardır. Kimi deyimler belirli dillere özgü olsa da bunların benzerleri başka dillerde de görülebilir. Ancak yeryüzündeki her dilin atasözü yoktur. Bir atasözünün oluşabilmesi için yüzyılların geçmesi gerekmektedir. Başlangıçta bir kişi tarafından söylenen ancak dilin konuşurları tarafından benimsenen, yüzyıllarca tekrarlanarak belirli bir kalıba dökülen atasözleri dillerin yaşını da gösteren söz varlığı ögeleridir. Atasözlerimizin anlatım gücü, ifade edilmesi zor duygu ve düşünceleri açık bir biçimde ortaya koyabilmesindedir. Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan atasözleri içerisinde toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler veren, sağlık için yapılması gerekenleri bildiren, iklim olaylarını açıklayıp önlem almayı öğütleyen atasözleri mevcuttur. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öge dizilişi "nesne/dolaylı tümleç/yüklem" şeklindedir?
Başkalarından medet umanlar hiçbir şeye sahip olamazlar.
|
Kendine güveni olmayan bir insana başkaları da güven duymaz
|
Aşiret ağasının düğününde geline milyonlarca lira takıldı.
|
Dünkü maçta şiddetli rüzgar maçın oynanmasına izin vermiyordu
|
Bütün pahalı resimlerimi büyük galerilerde sattım.
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi diş-dudak ünsüzlerindendir?
b, p
|
d, z
|
f, v
|
t, v
|
m, n
|
8.Soru
İlk yazılı metinlerden itibaren, aşağıda verilen seçeneklerden hangisi Atasözlerine verilen isimlerden birisi değildir?
Altın söz
|
Nakıl
|
Makal
|
Atar
|
Dilin gülzarı
|
9.Soru
Cümle, değişik işlevlerdeki parçalardan oluşan bir bütündür. Bu bütünün parçaları da işlevlerine göre özne, yüklem, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı olarak adlandırılan cümle ögeleridir.
Cümlede iş, oluş, kılış, düşünce, duygu, imge, yargı anlatan sözcük olarak tanımlamanan öge aşağıdakilerden hangisidir?
Cümle, değişik işlevlerdeki parçalardan oluşan bir bütündür. Bu bütünün parçaları da işlevlerine göre özne, yüklem, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı olarak adlandırılan cümle ögeleridir.
Cümlede iş, oluş, kılış, düşünce, duygu, imge, yargı anlatan sözcük olarak tanımlamanan öge aşağıdakilerden hangisidir?
Özne |
Yüklem |
Nesne |
Dolaylı Tümleç |
Zart tümleci |
Cümlenin yargı taşıyan en temel öğesi durumundaki yüklemi Gencan, cümlede iş, oluş, kılış, düşünce, duygu, imge, yargı anlatan sözcük olarak tanımlamaktadır. Yüklem, cümlede yargı bildiren çekimli öğedir. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
“İşinin değişmesi şansını da değiştirmişti.”
Yukarıdaki cümlede aşağıdaki sözcük öbeklerinden hangisi vardır?
Belirtisiz ad tamlaması |
Belirtili ad tamlaması |
Takısız ad tamlaması |
Sıfat tamlaması |
Aitlik öbeği |
İşinin değişmesi şansını da değiştirmişti.Belirtili ad tamlaması vardır.
11.Soru
Karahanlılar döneminden itibaren Türkçe'ye geçtiği bilinen "haber, nefs, mezalim" gibi kelimeler hangi dilden alınmıştır?
Arapça |
Farsça |
Hintçe |
Uygurca |
Göktürkçe |
Türklerin İslam dinine girmesiyle birlikte bu kez de Arapça, Farsça sözcükler Karahanlı Dönemi eserlerinden itibaren Türk yazı dillerinde görülmeye başlanır. Bu dönemin ilk eserlerinden Yusuf Has Hacib’in yazdığı Kutadgu Bilig’de Arapçadan alınma haber, hacet, fitne, kudret, mezalim, nefs, Rab, rahmet, sohbet kelimeleri kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi söyleyiş bozukluluklarından biri değildir?
Yerel kullanım etkisiyle bazı sözcüklerin düşürülmesi |
Yerel kullanım etkisiyle bazı sözcüklerin kullanımında ses türemesi |
Bazı sözcüklerde kalın ünlü olduğu halde ince ünlü olarak telaffuz edilmesi |
Kimi sözcüklerin ilk hecesinde uzatma yapılması |
Kimi sözcüklerde fazladan inceltme yapılması |
Yerel kullanım etkisiyle bazı sözcüklerin çekiminde /r/ sesi ile birlikte birtakım seslerin düşürüldüğü (örneğin alıyo, bakıyon) görülürken kimi sözcüklerin kullanımında da ses türemesine (örneğin evdeykene, arabaylan) tanık olunmaktadır. Yerel söyleyiş özelliği olarak nitelenebilecek bu türden kullanımların ölçünlü Türkçede yer almaması gerekir. Rakip yerine rākip, hakem yerine hākem, ekonomi yerine ekönomi gibi söyleyiş bozukluklarının çoğunlukla alıntı sözcüklerde görülmesi dikkat çekicidir. Türkçe kökenli sözlerde söyleyiş bozukluğu fazla görülmemektedir. Doğru yanıt E'dir.
13.Soru
Bir dilin söz varılığına bakılarak aşağıdakilerden hangisi anlaşılabilir?
Hangi inançları benimsediği |
Hangi savaşları kazandığı |
Hangi siyasi yönetimlerden geçtiği |
Hangi coğrafi olaylara uğradığı |
Hangi yollarda ticaret yaptığı |
Topluluklar hâlinde yaşayan insanoğlunun dili her dönemde başka toplulukların dilinden etkilenmiştir. Tarihin karanlık dönemlerinden bu yana bu etkilenme insanoğlunun dilinde kendisini gösterir. Bir toplumun geçmişte hangi toplumlarla ilişki içerisine girdiği, hangi kültür alanları içerisinde kaldığı, hangi inançları benimsediği söz varlığı ögelerinden anlaşılabilir. Özellikle söz varlığı, dillerin yaşadığı değişimleri, etkileşimleri göstermektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde cümlenin italik yazılı ögesi Türkçe'de sözcük öbeklerine örnek olarak verilebilir?
Giden gemiye ipek mendil sallanmaz. |
Seninle eski evin orada karşılaşmıştık. |
Araba kapısı kazadan sonra değiştirildi. |
Bahçıvan çiçekleri gün aşırı suluyor. |
Anadolu'da bir bozkır kasabasında büyümüştü. |
Araba kapısı tamlayan-tamlanan ilişkisi bulunan söz öbeklerine örnek olan belirtisiz bir ad tamlamasıdır.
15.Soru
“En hakiki mürşit, ilimdir.” cümlesindeki “en” sözcüğünün türü aşağıdakilerden hangisidir?
Zamir
|
İsim
|
Zarf
|
Bağlaç
|
Edat
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin yazıyla izlenebilen dönemlerinden biri değildir?
Hun dönemi
|
Eski Türkçe dönemi
|
Orta Türkçe dönemi
|
Osmanlı dönemi
|
Altay çağı
|
17.Soru
Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan dönem hangisidir?
Temel Türkçe Dönemi |
Ana Türk Dilleri Dönemi |
Eski Türkçe Dönemi |
Ana Türkçe Dönemi |
Ana Altayca Dönemi |
Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ‘Ana Altayca Dönemi’ adı verilir. Türkçe İlk Türkçe adı verilen süreçte, yani Büyük Hun İmparatorluğu döneminde bağımsız bir dil hâline gelmiş, Avrupa Hun İmparatorluğu döneminde ise Ana Türkçe adı verilen süreç başlamıştır. Yazılı ilk olgunlaşmış Türkçe belgelerin bulunduğu Göktürk ve Uygur dönemlerine de ‘Eski Türkçe Dönemi’ adı verilir.
18.Soru
_____ toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemidir.
Argo |
İlişki sözü |
Ağız ögesi |
Alıntı söz |
Alkış |
Argo; toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemidir. Doğru cevap A’ dır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dilin sorunlarından biri olamaz?
Sözcüklerin yanlış söylenmesi |
Bazı sözcüklere yanlış anlamlar yüklenmesi |
Konuşma dilinde ve yazı dilinde cümledeki ögeler arasındaki uyumsuzlukların yol açtığı anlatım bozukluklarının olması |
Olur olmaz her yerde yabancı kökenli sözcüklere yer verilmesi |
Konuşurların yetersizliği yüzünden dillerini gereği gibi kullanamamaları |
Türkçede bazı sözcüklerin yanlış söylenmesi ve yazılması, bazı sözcüklere yanlış anlamlar yüklenmesi; konuşma dilinde ve yazı dilinde cümledeki ögeler arasındaki uyumsuzlukların yol açtığı anlatım bozukluklarının yanı sıra olur olmaz her yerde yabancı kökenli sözcüklere yer verilmesi, iş yerlerinde, ürünlerde yabancı adlar kullanılması genellikle dilin bir sorunu olarak algılanmaktadır. Kişilerin söz varlığının sınırlı hatta kısır olması da Türkçenin bir eksikliği gibi görülür. Konuşurların yetersizliği yüzünden dillerini gereği gibi kullanamamaları dilin değil konuşurların sorunudur. Yetersiz eğitim almış olan, ana diline özen göstermeyen konuşurun yetersizliği dilden kaynaklanan bir sorun değildir. Doğru yanıt E'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde "mecazlı kullanım" söz konusudur?
Dost ile ye iç, alışveriş yapma.
|
Damlaya damlaya göl olur.
|
Bugünün işini yarına bırakma.
|
Akıl akıldan üstündür.
|
Bela geliyorum demez.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ