Gelişimsel Yetersizliklerin Bakım ve Rehabilitasyonu Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tuvalet öğretimi sürecinde izlenmesi gereken adımlar arasında gösterilemez?
Tuvalet öğretimi sırasında altına kaçırmalar olursa görmezden gelinmemelidir. |
Tüm doğru boşaltımlar tüm ortamlarda aynı tutarlılıkta pekiştirilmelidir. |
Boşaltım gerçekleşmezse pekiştirme ya da cezaya yer verilmez. |
Bireyin kas kontrolü yeterli değilse tuvaletin arkasına yanlarına destek konulmalıdır. |
Etkili olan pekiştireçler bireysel olarak saptanmalı ve öğretime başlamadan önce etki durumu test edilmelidir. |
Tuvalet öğretimi için belirlenen boşaltım saatinden birkaç dakika önce birey tuvalete oturtulur. Boşaltım gerçekleşirse bunun için pekiştirilir. Tüm doğru boşaltımlar tüm ortamlarda aynı tutarlılıkta pekiştirmelidir. Bu bireyin farkındalığını artıracaktır. Boşaltım gerçekleşmezse pekiştirme ya da cezaya yer verilmez. Etkili olan pekiştireçler bireysel olarak saptanmalı ve öğretime başlamadan önce etki durumu test edilmelidir. Kullanılacak pekiştireçlerin tuvalet ortamı içinde kullanılabilecek özellikte olmasına dikkat edilmelidir. A seçeneğinde verilen ifade doğru değildir. Tuvalet öğretimi sırasında altına kaçırmalar olursa görmezden gelinmelidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
2.Soru
Bakıma Muhtaç Engellilere Yönelik Özel Bakım Merkezleri Yönetmeliği” ile faaliyet göstermekte olup, ihtiyaçlarını başka birinin yardımı olmadan karşılayamayan bireylere hizmet eden kurum hangisidir?
Evde bakım hizmeti |
Yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezi |
Umut evleri |
Özel bakım merkezleri |
Koruma evleri |
Özel bakım merkezleri, “Bakıma Muhtaç Engellilere Yönelik Özel Bakım Merkezleri Yönetmeliği” ile faaliyet göstermekte olup, ihtiyaçlarını başka birinin yardımı olmadan karşılayamayan bireylere hizmet etmektedir.
3.Soru
Erken çocukluk döneminde ortaya çıkan, sözel ve sözel olmayan iletişim ve sosyal etkileşim becerilerinde sınırlılıklar ile birlikte takıntılı, yineleyici davranışlar ve ilgi alanlarında sınırlılık ile karakterize edilen bir yaygın gelişimsel bozukluktur.
Yukarıdaki tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
Otizm Spektrum Bozukluğu |
Disgrafi |
Disleksi |
Diskalkuli |
Öğrenme Güçlüğü |
DSM-5 e göre Otizm, Asperger Sendromu,
Atipik Otizm ve Çocukluk Dezentegratif Bozukluğu alt kategorileri “Otizm Spektrum Bozukluğu” (OSB) çatısı altında toplanmaktadır. Ayrıca,
DSM-5 kılavuzunda otizm, (a) sınırlı/yinelenen
ilgi ve davranış örüntüleri, (b) sosyal etkileşim ve
iletişimde belirgin yetersizliklerle kendini iki boyutta gösteren nöro-gelişimsel bir bozukluk olarak
ifade edilmektedir.
4.Soru
Gelişimsel yetersizliği olan bireyin yapması gereken pek çok şeyi anne-babalar kendilerine yaparak çocuğun bu tür deneyimlerden yararlanmasının önüne geçebilir. Bu tutumla büyüyen gelişimsel yetersizliği olan bireylerde ilerleyen yıllarda görülebilecek olumsuz özelliklerden birisi hangisidir?
Yalancı |
Empati yeteneği yüksek |
İletişim kabiliyeti güçlü |
İçine kapanık |
Sosyal |
Gelişimsel yetersizliği olan bireyin yapması gereken pek çok şeyi anne-babalar kendilerine yaparak çocuğun bu tür deneyimlerden yararlanmasının önüne geçebilir. Bu tutumla büyüyen gelişimsel yetersizliği olan bireyler ilerleyen yıllarda kendini savunamayan, çekingen, sessiz, içe kapanık olabilirler.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın gelişimsel yetersizliği olan bireylere hizmet sunduğu alanlardan birisi değildir?
Çoklu tanı ve değerlendirme hizmeti |
Evde bakım hizmeti |
Yatılı bakım ve rehabilitasyon hizmeti |
Umut evleri hizmeti |
Özel bakım merkezleri hizmeti |
Gelişimsel yetersizliği olan bireylere yönelik bu başlık altında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından sunulan hizmetler yer almaktadır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı gelişimsel yetersizliği olan bireyler şu alanlarda hizmet sunmaktadır: (a) evde bakım hizmeti, (b) yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezi, (c) umut evleri ve (d) özel bakım merkezleri.
Çoklu tanı ve değerlendirme hizmeti ise, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Rehberlik ve Araştırma Merkezleri tarafından sunulabilen bir hizmet olup, doğru cevap A'dır.
6.Soru
OSB olan bireyin gününü oluşturan etkinlikleri hedeflenen sırada yerine getirmesini sağlamak amacıyla geliştirilen resim ya da sözcükler dizisine ne ad verilir?
Video modelle öğretim |
İpucu sunma |
Etkinlik çizelgesi |
Ayrık denemelerle öğretim |
Doğal öğretim yöntemleri |
Etkinlik çizelgesi, OSB olan bireyin gününü oluşturan etkinlikleri hedeflenen sırada yerine getirmesini sağlamak amacıyla geliştiren resim ya da sözcükler dizisidir. Etkinlik çizelgeleri OSB’li bireyin gününü tahmin edilebilir hâle getirmekte ve bireye günlük rutinlerdeki değişimlere hazır olma fırsatı sunmaktadır. Özellikle günün farklı zamanlarında yerine getirmesi gereken öz bakım ve gün lük yaşam becerilerinin sırasının ve basamaklarının öğretilmesi için oldukça kullanışlıdır. Genel olarak etkinlik çizelgesi hazırlanma aşamasında gerçekleştirilmesi gereken basamaklar şu şekilde sıralanabilir. : (a) etkinlikleri seçme, (b) resimleri oluşturma, (c) araç-gereçleri hazırlama, (d) pekiştireçleri belirleme ve hazırlama, (e) çevreyi düzenleme ve (f ) sosyal etkileşim becerilerinin öğretimi planlanma.
7.Soru
Aşağıda yer alan problem davranışlardan hangisi zihinsel yetersizliği olan bireylerde nadiren görülmektedir?
Planlı zarar verici davranışlar |
Tepkisel zarar verici davranışlar |
Başkalarına karşı vurma davranışı |
Yıkıcı davranışlar |
Kendine karşı zarar verici davranışlar |
Zarar verme davranışları (a) başkalarına karşı zarar verme davranışları, (b) yıkıcı davranışlar ve kendine karşı zarar verme davranışları olmak üzere üç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır. Başkalarına zarar verme davranışları ve yıkıcı davranışların kendi içinde alt sınıflamaları yer almaktadır. Bunlar; planlı zarar verici davranışlar ve tepkisel zarar verici davranışlardır. Zihinsel yetersizliği olan bireylerde planlı zarar verme davranışları oldukça nadir görülmektedir. Doğru cevap A'dır.
8.Soru
Hangisi gelişimsel yetersizliği olan bireylerin gereksinim duyduğu psikososyal destek hizmetlerinden birisi değildir?
Bakıma muhtaç olan engelli bireylerin engel durumunu ve içinde bulunduğu durumu kabullenmelerine, konu hakkında bilgilendirilmelerine, gelişim alanlarının |
Bakıma muhtaç olan engelli bireylerin ve ailelerinin sosyal hakları ve var olan kaynakların kullanılmasına yönelik bireysel veya grup çalışmaları yapılması. |
Bakıma muhtaç olan engelli bireylerin sosyal hayata uyum ve katılımına, bağımsız |
Bakıma muhtaç olan engelli bireylerin yalnızlık, umutsuzluk, intihar eğilimi, stresi |
Bakıma muhtaç olan engelli bireylerin ailelerinin, engelli bireyi ve engel durumlarını ve yaşam kalitesini kolaylaştırmak adına verilecek olan mali destek. |
Maddi destek psikolojik destek değildir. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Otizm ile ilgili en yoğun gelişmeler hangi yıldan sonra görülmektedir?
1950 |
1960 |
1970 |
1980 |
1990 |
Otizmle ilgili en yoğun gelişmeler 1980 sonrasında görülmektedir. Doğru yanıt D şıkkıdır.
10.Soru
Beceri analizi kullanılarak bireyle ilgili aşağıdakilerden hangisi belirlenir?
Sayıları kavrayıp kavramadığı |
Bulunduğu performans düzeyi |
Resim yapabilme yeteneği |
Görsel algısı |
Müzik yeteneği |
Beceri analizi kullanılarak çocuğun bulunduğu performans düzeyi belirlenir. Doğru yanıt B şıkkıdır.
11.Soru
- Bardaktan sıvı içme
- Bıçak kullanma
- Düğme ilikleme
- Çıt çıt açma
- Bağcık çözme
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri otizm spektrum bozukluğu olan bireylerin yemek yeme becerileri arasında yer almaktadır?
I-II |
II-III |
III-IV |
IV-V |
V-I |
I-II
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ailenin psiko- sosyal destek hizmetleri arasında yer almamaktadır ?
Yetersizlik durumunu kabullenmesine destek |
Bilgilendirilmesine yönelik destek |
Sosyal haklarının kullanmasında yönelik verilecek hizmetler |
Sosyal hayata katılma için refakat hizmetleri |
Sağlık için maddi gereksinim |
Psikososyal destek hizmetleri ise, aşağıdaki konularda destek hizmetlerin sunulmasını içermektedir.
-
Ailenin, yetersizliği olan bireyi ve yetersizlik durumunu kabullenmesine, bilgilendirilmesine yöne- lik verilecek hizmetler,
-
Bakıma muhtaç bireyin kendisinin, mevcut durumunu ve yerleştirildiği ortamı kabullenmesine, bilgilenmesine ve gelişim alanlarında desteklenmesine yönelik verilecek hizmetler,
-
Yetersizliği olan birey ve ailesinin sosyal hakları ve mevcut kaynakların kullanılmasına yönelik veri- lecek hizmetler,
-
Yetersizliği olan bireyin bağımsız yaşama, sosyal hayata uyumuna ve katılımına yönelik sosyal, kül- türel, sanatsal ve sportif etkinlikler ile düzenlenecek bu tür etkinliklere katılabilmesi için refakat hizmetleri,
• Yetersizliği olan bireyin terk edilme, reddedilme, durumunu kabullenememe, ümitsizlik, intihar etme, yalnızlık, sevgisizlik ve benzeri olumsuz duygulardan kurtarılmasına ve depresyon, stres ve benzeri durumların yaşanmasının engellenmesine yönelik verilecek hizmetler psikososyal destek hizmetleridir. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Genel olarak uygulamacı yardımı olarak tanımlanan bu stratejiler; ipucu sunarak OSB’li bireyin beklenilen davranışı sergilemesini sağlaması, ardından sergilenen davranışın bir sonucu olarak onu pekiştirmesini ve performansa dayalı olarak ipucunu aşamalı biçimde silikleştirmesini içermektedir. İpuçları çeşitlilik gösterebilir. Alan yazında genel olarak beş temel ipucu biçimden söz edilir. Hangisi bu ipuçlarından birisi değildir?
Mantıksal ipucu |
Fiziksel ipucu |
Model ipucu |
Jestsel ipucu |
Görsel ipucu |
Genel olarak uygulamacı yardımı olarak tanımlanan bu stratejiler; ipucu sunarak OSB’li bireyin beklenilen davranışı sergilemesini sağlaması, ardından sergilenen davranışın bir sonucu olarak onu pekiştirmesini ve performansa dayalı olarak ipucunu aşamalı biçimde silikleştirmesini içermektedir. İpuçları çeşitlilik gösterebilir. Alan yazında genel olarak beş temel ipucu biçimden söz edilir.
(a) sözel ipucu, (b) jestsel ipucu, (c) görsel ipucu, (d) model ipucu ve (e) fiziksel ipucu.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sinir sistemiyle ilgili fiziksel yetersizliklerden biridir?
Epilepsi |
Hemofili |
Romatoid artrit |
Kalça çıkığı |
Multiple skleroz |
Sinir sistemi ile ilgili yetersizlikler bireyin sinir sisteminde meydana gelen ve her hangi bir nedene dayalı olan ve bireyin normal performans göstermesini engelleyen yetersizliklerdir. Fiziksel yetersizliklerin bu alt başlığı altında yer alan yetersizlikler şunlardır: (a) serebral palsi, (b) spina bifida, (c) çocuk felci, (d) multiple skleroz. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde anayasada yetersizliği olan bireylerin temel kamusal haklarını belirleyen maddeler doğru olarak verilmiştir?
42.,44.,50.,60. ve 62. maddeler |
41.,42.,49.,50.,60. ve 61. maddeler |
32.,41.,50. ve 61. maddeler |
40.,42.,51.,60. ve 61. maddeler |
39.,41.,43.,51.,59. ve 60. maddeler |
Anayasa yetersizliği olan bireylerinde temel kamusal haklarını belirlemektedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası altı maddesi (41., 42., 49., 50., 60. ve 61. maddeler) yetersizliği olan bireylerin temel haklarını düzenlemektedir. Doğru cevap B'dir.
16.Soru
26244 sayılı Resmî Gazete’de yer alan ‘Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik’ hangi tarihte yayınlanmıştır?
2003 |
2004 |
2006 |
2007 |
2009 |
2006
17.Soru
Özürlü bireylerin ortez ya da yardımcı cihazının tayininde bireyi ve aileyi bilgilendirmek ve Fiziksel rehabilitasyona alınan özürlü bireylerdeki gelişimleri takip etmek ve gelişim raporu hazırlamak aşağıdakilerden hangisinin görevidir?
Psikolog |
Odyolog |
Dil konuşma |
Fizyoterapist |
Özel Eğitim Öğretmeni |
Özürlü bireylerin ortez ya da yardımcı cihazının
tayininde bireyi ve aileyi bilgilendirmek
Fiziksel rehabilitasyona alınan özürlü bireylerdeki
gelişimleri takip etmek ve gelişim
raporu hazırlamak
Özürlü bireyin gelişen aşamalarından ve
doktor kontrollerinden okul/eğitim kurumu
müdürünü ve aileyi bilgilendirmek fiyoterapistin görevidir. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel yetersizliğe neden olan doğum öncesi nedenlerden biri değildir?
Annenin gebeliği sonlandırma çabaları |
Bebeğin oksijensiz kalması |
Hamilelikte yaşanan duygusal travmalar |
Kan uyuşmazlığı |
Anne-baba arasındaki akrabalık |
Doğum Öncesi Nedenler: Anne-baba arasındaki akrabalık, kan uyuşmazlığı, annenin leğen kemiğinin dar olması, anne yaşının 20’nin altında ya da 35’in üstünde olması, annenin yaptığı doğum sayısı, baba yaşının yüksek olması, hormonal bozukluklar, annede şeker hastalığı, hamilelikte yaşanan duygusal travmalar, annenin madde bağımlılığı, annenin hamileliğinin özellikle ilk üç ayında geçirdiği kızamık, suçiçeği gibi bulaşıcı hastalıklar, gebelik sürecinde annenin röntgen ışınına maruz kalması, annenin aldığı bazı ilaçlar, annenin gebeliği sonlandırma çabaları, geçirdiği travmalar, kötü ya da yetersiz beslenme, plasentanın anne rahminden erken ayrılması, plasenta yetersizliği gibi durumlar çocuğun beyninde gelişim bozukluğuna neden olabilmektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zihinsel yetersizliğe sahip bireylerde görülen yemek reddi/seçiciliği probleminin oluşum şekillerinden değildir?
Besleyen kişiye göre |
Yemeği hazırlayan kişiye göre |
Türüne göre |
Dokusuna göre |
Isısına göre |
Yemek reddi ve/veya seçiciliği genellikle yemeğin türüne, dokusuna, ısısına, yemek yenen yere ve besleyen kişiye göre şekillenmektedir.
20.Soru
I. Kalıtsal nedenler anne ve babadan geçen ve çocuğun gelişimsel olarak geri kalmasına neden olan biyolojik temelli olgulardır. II. Düşük doğum ağırlığı, prematüre doğum, kafa travması, oksijensiz kalmak, uzman olmayan kişilerin müdahalesi ve benzeri gibi durumlar gelişimsel geriliğe neden olabilmektedir. III. Bebeğin veya çocuğun metabolizması ile ilgili olumsuz durumlar, ileri derecede beslenme yetersizlikleri, boğulma, ciddi kafa travmaları, çocuk ihmal ve istismarı, yaralanma ve fiziksel etkiler, bulaşıcı hastalıklar, zehirlenmeler, uygun olmayan çevresel koşullar da gelişim geriliğine neden olan etmenler arasında sayılmaktadır. Yukarıdaki tanımlardan hangisi gelişimsel geriliğin nedenleri arasında doğum öncesi nedenler içerisinde yer almaktadır?
Yalnız III |
Yalnız II |
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
Doğum Öncesindeki (Prenatal) Nedenler: Gelişimsel geriliğin doğum öncesi nedenlerinin içinde en önemli olanı kalıtsal nedenlerdir. Kalıtsal nedenler anne ve babadan geçen ve çocuğun gelişimsel olarak geri kalmasına neden olan biyolojik temelli olgulardır. Doğru cevap "C" dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ