Yanıt Açıklaması:

Sistem yaklaşımı, bir biyolog olan Ludwig Von Bertalanffy’nin 1928 yılında öne sürdüğü “Genel Sistem Teorisi”nin yönetim alanına yansımasıdır. Bu teoriye göre, her sistem kendi çevresinden bağımsız şekilde değil, bir bütün içinde alt sistemleriyle ilişkisi de dikkate alınarak incelenmelidir. Sibernetik biliminin kurucusu matematikçi bir bilim adamı olan Norbert Wiener geri besleme, kontrol ve iletişim kavramlarını ekleyerek yaklaşımı geliştirmiştir. Sistem yaklaşımı genel bir kuramdır, sosyal, örgütsel ve hatta biyolojik yapıları ve oluşumları anlayabilmek için genel bir analiz yöntemidir. Chester Barnard, Ludwig Von Bertalanffy, Norbert Wiener alana katkı sağlayan bilim insanlarıdır. James Thompson örgüt ve teknoloji ilişkisi üzerine gerçekleştirdiği çalışmalar ile Durumsallık Yaklaşımına önemli katkılarda bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik Yönetim Kuramı doğrultusunda gerçekleştirilen modellerin ortak özelliği, işletmede çalışanların verimliliklerinin ve etkinliklerinin artırılması doğrultusunda öne sürülen varsayımlara (deneyle kanıtlanmamış doğru olduğu kabul edilen görüşlere) dayanmasıdır. Yönetim bilimi konusunda çalışan akademisyenler, kişisel görüşeri doğrultusunda modeller oluşturarak Elton Mayo ve ekibi tarafından gerçekleştirilen araştırmalara katkıda bulunmuşlardır

Yanıt Açıklaması:

I’inci konu, “gerçek bir bilimsel çalışmanın yapılması” ilkesi kapsamındadır. Bu ilkeye göre, mevcut çalışma koşullarında sıradan bir işçi tarafından gerçekleştirilecek günlük faaliyetler, işletme yönetimi tarafından bilimsel çalışmayla ayrıntılı olarak belirlenmelidir. Diğer bir ilke, işçilerin bilimsel yöntemlerle seçilmesi ve sürekli olarak eğitilmesidir. Dolayısıyla, işçilerin işe alınmasında bilimsel metotlar kullanılmalıdır. Son olarak da, ustabaşıların işçilerden keyfi isteklerde bulunmaması ve ustabaşıların isteklerinin akıl ve mantığa (bilimsel metotlara) dayanması, ustabaşılarla işçilerin yakın iş birliği sırasında çıkabilecek çatışmaların ortadan kaldırılmasını sağlayacaktır. Özetle, bilimsel yönetim yaklaşımında I’inci, II’nci ve III’üncü maddelerde yer alan konuların tümüne yönelik olarak bilimsel metotlar kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: orta vadeli planlar genellikle 1-5 yıllık bir süreci kapsamaktadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Taylor’un yöntemlerini ilk izleyenler arasında Henry L. Gantt, Frank ve Lillian Gilberth bulunmaktadır. İzleyicileri onun düşüncelerinden yola çıkarak “iş analizi/iş etüdü/iş dizaynı” ve “primli ücret sistemleri” olarak bilinen uygulamaları geliştirmişler ve günümüzde “endüstri mühendisliği” olarak adlandırılan bir mühendislik dalına önemli katkılarda bulunmuşlardır. Henry L. Gantt ‘ de bu akımın izleyicileri arasındadır.

Yanıt Açıklaması:

Yönetim Kurulu, diğer sorumluluklarının yanı sıra şirketin misyon ve stratejisini belirler. Bazı şirketlerde kurul, planlama sürecinde de aktif rol oynar.

Yanıt Açıklaması:

Henri Fayol ve Yönetim Süreci Yaklaşımı

Fayol, yönetim faaliyetinin evrensel olduğunu vurgulayarak “yönetim nedir?” sorusunu yönetimi beş ayrı fonksiyona ayırarak tanımlamıştır. Fayol’un yaptığı bu tanım “yönetim süreci” olarak adlandırılmıştır.

1. Tahmin etmek ve planlamak: Geleceği öngörüp eylem planını hazırlamak.
2. Örgütlemek: İşletmede eşya (bina, makine, hammadde, malzeme vb.) ve insan yapısını oluşturmak.
3. Yöneltmek: Çalışanları faaliyete geçirmek ve bunu sürdürmek.
4. Koordine etmek: Tüm faaliyet ve çabaları birbirine bağlamak, bütünleştirmek ve uyumlu hale getirmek.
5. Denetlemek: Her şeyin belirlenmiş davranış standartlarına (normlara) ve verilmiş emirlere uygun olarak yapılıp yapılmadığını saptamak.

Yanıt Açıklaması:

İşletme organizasyonlarında plan yapılırken Proje, Program ve Bütçe planları gelecekte tekrarlanma olasılığı oldukça düşük olan planlar tek kullanımlık planlarken Prosedür ve Politika belirli aralıklarla tekrar eden faaliyetler için kullanılan sürekli planlar kapsamında ele alınır.

Yanıt Açıklaması:

Taylor’un bilimsel yönetim yaklaşımında, işçilerin verimliliğinin ve etkinliğinin nasıl artırılabileceği üzerinde durulmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Seçeneklerdeki tüm ifadeler, bürokratik örgütün etkin olmasına katkı sağlar. Ancak, bürokrasinin akılcı-yasal örgüt yapısı modelini benimsemesi, etkinliğinin temelinde yatan nedendir. Weber’in bürokrasiyi akılcı-yasal örgüt olarak tanımlamasını şöyle açıklayabiliriz: Bürokrasi, örgütün belirlenmiş hedeflerini yerine getirebilmek için tasarımı iyi yapılmış bir makineye benzer. Bu makinenin her bir parçası, görevini en üst düzeyde başarmaya çalışarak bütüne katkıda bulunur (akılcıdır). Ayrıca, görevlerini yerine getiren örgüt üyeleri otoritelerini yasalar, yönetmelikler, yönergeler ve kurallar doğrultusunda kullanırlar; başka bir ifadeyle örgüt üyelerinin otoriteleri yasaldır.

Yanıt Açıklaması:

Ayrı ayrı düşüncelerin ya da öğelerin birleşip bir bütün oluşturmasına "sentez" adı verilir.

Yanıt Açıklaması:

Yönetim Süreci Yaklaşımının İzleyicileri

Amitai Etzioni, New York’da bulunan Columbia Üniversitesi’nde çalışan bir sosyologdur. Daha önceleri Kudüs’de konuşlanmış Hebrev Üniversitesi’nde ve Cali­fornia Üniversitesi’nin Berkeley Kampüsü’nde görev yapmıştır. Çalışmalarına, sos­yal düzen sorununu ele alarak ve örgütlerin yaşamlarını nasıl sürdürdükleri soru­suna yanıt arayarak başlamıştır.

Örgüt üyelerinin sorumluluk üstlenmeye istekli (rızalı) olmaları durumunda, biçimsel denetim me­kanizmasının yükü azalmaktadır. Bu bağlamda Etzioni, örgüt üyelerini örgütte tu­tabilmek için kullanılan güç türlerini; zorlayıcı ya da fiziksel acı çektirmeye dayanan güç (emre uymadığı için öldürmek gibi), ödüllendirici ya da faydacı güç (yüksek üc­ret gibi) ve normatif ya da kendini ispatlayıcı güç (sevgi, saygı gibi) olarak sınıflan­dırmakta ve “kandırıcı ya da anlamlı güç” olarak tanımladığı normatif gücün akılcı yönetimin göstergesi olduğunu ve ekip ruhu için gerekli olduğunu söylemektedir.

Yanıt Açıklaması: Her şeyin belirlenmiş davranış standartlarına (normlara) ve verilmiş emirlere uygun olarak yapılıp yapılmadığının saptandığı fonksiyon Denetleme fonksiyonudur.

Yanıt Açıklaması:

Organik örgütlerde görev ve sorumlulukların ayrıntılı olarak belirlendiği iş tanımları ve örgüt şemaları bulunmamaktadır. Feodal örgütte, örgüt üyeleri ile liderler (yöneticiler) arasında pederşahi (baba ne derse o olur) bir ilişki veya gelenekler nedeniyle liderlerine bağlılık söz konusudur. Karizmatik örgütte otoriteyi kullanma biçimi, karizmatik liderin kişisel niteliklerine bağlıdır. Geleneksel örgütlerde otorite ve emirlerin temeli alışkanlık, gelenek ve göreneklerdir. Özetle, bu dört örgüt modeli bürokratik örgüt modeline benzemez. Tom Burns tarafından tanımlanmış olan mekanik örgüt modeli göre, işletme yönetimi tarafından sorumluluklar ve yetkiler, yöneticilerin bizzat üstlendikleri kesin olarak tanımlanmış görevler ve yürüttükleri uzmanlık alanları arasında paylaştırılmaktadır. Kapsamlı bilgi ve koordinasyon sorumluluğu hiyerarşik yapı içinde üst düzey yöneticilere ait olduğundan, belirgin bir hiyerarşik denetim söz konusudur. Astlar ve üstler arasında dikey iletişim ve etkileşim bulunmaktadır. Dolayısıyla, akılcı-yasal örgüt modeline oldukça benzeyen model, mekanik örgüttür.