Osmanlı Mutfağı Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Düğün Çorbası" malzemelerindendir?
Kemikli koyun eti |
Kuru bamya |
Patlıcan |
Kuzu kıyma |
Sarımsak |
Düğün çorbasında kemikli koyun eti bulunur. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hunlardan günümüze kadar gelen besin maddelerindendir?
Ayran |
Şerbet |
Hoşaf |
Süt |
Boza |
Hunlardan günümüze kadar gelen besin maddesi süttür.
3.Soru
13. yüzyılda Bağdat’ta yaşamış ve Kitâbü’t-Tabîh isimli yemek kitabı yazmış olan Muhammed El-Kerim’in bu eserini 15. yüzyılda Türkçe’ye çeviren kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Evliya Çelebi |
Mustafa Ali |
İbni Batuta |
Hoca Gıyaseddin Nakkaş |
Muhammed Şirvani |
Klâsik dönem yemeklerinin önemli özelliklerinden biri, çoğu Arapça ve Farsça olan yemek isimlerine sahip olmasıdır. Birçok yemeğin ismi de Arapça isimlerin Türkçeye çevrilmesinden elde edilmiştir. Muhammed Şirvani, 13. yüzyılda Bağdat’ta yaşamış ve Kitâbü’t-Tabîh isimli yemek kitabı yazmış olan Muhammed El-Kerim’in bu eserini 15. yüzyılda Türkçe’ye çeviren kişidir. Şirvani, bu şekilde 57 adet yemeğin ismini hem Türkçe hem de Arapça olarak vermiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminde ithal edilen ürünlerin dışında kalır?
Çay |
Kakao |
Hardaliye |
Gazoz |
Kahve |
Yavuz Sultan Selim'in Memlük seferi sırasında Osmanlılar kahveyi tanımışlardır. Çay kültürü ise Türkiye'ye İran ve Rusya üzerinden girmiştir. Kakao Osmanlıların Kırım harbi sırasında tanıdığı ürünlerden biridir. Gazoz Türkiye'ye giren ithal mallardan biridir. Hardaliye ise Kanuni dverinden itibaren sürekli imal edilen ve tüketilen bir üründür.
5.Soru
Soğanların yağda kavrulduktan sonra yayvan bir tencerede suyun kaynatılıp, yarım tatlı kaşığı tuz atılıp yumurtaların içine kırıldığı tarif aşağıdakilerden hangisidir?
Arap aşı çorbası |
Düğün çorbası |
Soğan üstü çılbır |
Tereyağında yumurta |
Yoğurtlu et kızartma |
Soğanların yağda kavrulduktan sonra başka yayvan bir tencerede suyun kaynatılıp, yarım tatlı kaşığı tuz atılıp yumurtaların içine şekli bozulmadan yavaşça kırıldığı tarif soğan üstü çılbırdır. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Klasik dönem Osmanlı saray mutfağında kaşık yapımında kullanılan en değerli malzeme aşağıdakilerden hangisidir?
Sedef |
Sandal |
Şîr-mâhî |
Abanoz |
Şimşir |
Kaşıkların en pahalısı, yapımında “şîr-mâhî” kullanılanıdır. Şîr-mâhî, aslan balığına verilen isimdir. Kemiklerinden kaşık sapının yanında bıçak sapı da yapılmaktaydı. Diğer
bir değerli kaşık ise sedeften yapılan “milaka-i sedef”tir.
7.Soru
Aşğıdakilerden hangisi 19. yüzyıldan önce Osmanlı'da bilinmeyen bir baharat türüdür?
Tarçın |
Sumak |
Vanilya |
Kaya tuzu |
Kakule |
Eflâk’tan getirtilen tuz, kaya tuzu, göl tuzu, karabiber, tarçın, karanfil, kakule, sakız, kimyon, safran, kırmızıbiber, yenibahar, sumak, cevz-i hindi, kekik saray mutfağında kullanılan ve yemek kitaplarında adı geçen baharat türleridir. Daha önceki yüzyıllarda bilinmeyen Amerika kökenli kırmızıbiber (bahar-ı sürh, bahar-ı Arnavud) vanilya ve yenibahar 19. yüzyıl İstanbul mutfağında yeni malzemelerdi.
8.Soru
İstanbul'un Avrupa ile ticari ve ekonomik bağları ne zaman artmaya başlamıştır?
1750'lerden itibaren |
1800 yılında |
1850'lerden itibaren |
1750 yılında |
1820 yılında |
Osmanlı mutfağındaki değişimlerin sebepleri arasında 18. yüzyıl sonlarından itibaren Osmanlı mutfağına girmeye başlayan domates, fasulye gibi Amerikan menşeli sebzelerin mutfakta kullanımının artması; 1850’lerden itibaren Istanbul’un Avrupa’yla ticari ve ekonomik bağlarının artmasıyla kente gelen ithal gıda malzemelerinin niteliğinin çeşitlenmesi; Tanzimat döneminden itibaren Avrupa’ya ait bazı kültürel kalıpların Osmanlı seçkin çevrelerde tanınması ve kabul edilmeye başlanması ve bununla ilişkili olarak alafranga sofra düzeni ve adabının seçkin çevrelerde uygulanmaya başlanmasıdır. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Mide ağılarına karşı iyi gelen şurup aşağıdakilerden hangisidir?
Girit bademi şurubu |
Kına şurubu |
Hindiba şurubu |
Sirkencebin |
Ihlamur şurubu |
Kaynaklarda şerbetle karıştırıldığı görülen şurup, şerbet yapmak üzere hazırlanan koyu kıvamlı sıvıdır. Meyvelerin, çiçeklerin ve çeşitli baharatların özsuyuyla yapılan şurup, bu haliyle de tüketilmekle birlikte, asıl ihtiyaç halinde sulandırılarak içilmesi için hazırlanan bir içecekti. Başlıca şuruplar, müleyyin yani yumuşatıcı ve ishal yapıcı etkisi olan demirhindi şurubu, kuvvetlendirici oğulotu ve gelincik şurubu; kan tazeleyen şahtere ve nar şurubu; kanı rahatlatıcı Frenk üzümü şurubu; göğüs ağrılarına karşı Girit bademi şurubu; bal ile sirkeden yapılan iştah açıcı sirkencebin, kuvvetlendirici ve yumuşatıcı pelin ve kına şurubu, mide ağılarına karşı hindiba şurubu, terletici ıhlamur şurubu gibi sağaltıcı etkileri bilinen şuruplardan başka, şeftali çiçeği, keçiboynuzu, gül ve hatmi şurupları da yaygındı. 1898 yılında bir şekerlemecinin gazeteye vermiş olduğu ilanda satışını yaptığını duyurduğu vişne, ananas, mandalina, menekşe, badem, gül, fulya, kızılcık, ahududu, çilek, portakal, turunç, koruk, taze kayısı, böğürtlen, demirhindi şurupları, dönemin gözde şurupları olarak düşünülebilir. Bunlardan başka birtakım yöresel meyvelerden ve endemik çiçeklerden şuruplar yapılmaktaydı. Kastamonu bölgesinin kızılcık şurubu bunlardan birisidir. İstanbul seçkinlerin ağızlarını tatlandıran reybâs özel bir şurup türüydü. Arapçada ribâs denilen ve Doğu Anadolu, Lübnan, Suriye ve İran’da yetişen ışgın (Latincesi riheum ribes) bitkisinin ekşi tadındaki uzun ve kalın saplarından elde edilen reybâs şurubu tıbbî faydaları için içilmekteydi. Halep’te üretilen reybâs şurubu 16. yüzyılda Osmanlı Sarayı’na yollandığı gibi yurtdışına da ihraç edilmekteydi.
10.Soru
Hangi padişah döneminde kilercibaşılığın kuruluşuyla çaşnigirlerin sorumlulukları, dış hizmetlerle sınırlı kalmış; padişahın yemek hizmeti kilercibaşı ve ekibi tarafından görülmeye başlanmıştır?
I. Mehmed |
I. Murad |
II. Murad |
II. Mehmed |
II. Mahmud |
Erken dönemlerde, çaşnigirlerin padişahın yemek hizmetinde bulundukları bilinmekteyse de bunların saray halkının tamamına hizmet verip vermedikleri açık değildir. Sultan II. Murad (1421-1451) döneminde kilercibaşılığın kuruluşuyla çaşnigirlerin sorumlulukları, dış hizmetlerle sınırlı kalmış; padişahın yemek hizmeti kilercibaşı ve ekibi tarafından görülmeye başlanmıştır.
11.Soru
Saray mutfağından bir şekilde satılmak üzere dışarı çıkarılmış eşyalar nasıl anlaşılmaktaydı ?
Parasından |
Ağırlığından |
İşlemesinden |
Tuğrasından |
Değerli taşlardan |
İstanbul kadısının yardımıyla şehir çarşılarında yapılan teftişlerle saraya ait tuğralı kap kacaklar tespit edilmeye çalışılmaktaydı.
12.Soru
Topkapı Sarayı'nda sarayın beslenmesinden sorumlu olan kuruluş hangisidir?
Matbah-ı Âmire Emâneti |
Çaşnigirlik |
Helvahane |
Has Fırın |
Matbah-ı Ağayân |
Topkapı Sarayı'nda sarayın beslenmesinden sorumlu olan kuruluş Matbah-ı Âmire Emâneti'dir.
13.Soru
Saray mutfağına bağlı bir birim olarak kalayhaneler hangi yüzyılda kurulmuştur?
14.yüzyıl |
15.yüzyıl |
16.yüzyıl |
17.yüzyıl |
18.yüzyıl |
Saray mutfağına bağlı bir birim olan “kalayhane” (kârhâne-i kal’îgerân) 16. yüzyılda kurulmuştu.
14.Soru
Evliya Çelebi'nin 1631 yılına ait İstanbul izlenimleri arasında, faydasından bahsettiği, Gümrükhanede hizmetçiler tarafından sunulan içecekler arasında Yemen kahvesi ile salebin yanı sıra bahsettiği içecek aşağıdakilerden hangisidir?
Çay |
Hardaliye |
Boza |
Şarap |
Ayran |
İstanbul’da ve Anadolu’da çay kullanımına dair en erken kayıtlar Evliya Çelebi’de bulunmaktadır. Evliya, 1631 yılına ait İstanbul izlenimleri arasında, çayın faydasından bahsetmiş, Gümrükhanede hizmetçiler tarafından sunulan içecekler arasında Yemen kahvesi ile salebin yanı sıra çayı da zikretmiştir. Buna göre doğru cevap A'dır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Saray mutfağında Tedarik sırasında kullanılan kaplardan biridir?
Garar |
Gazavi |
Zembil ve küfe |
Varil ve tulum |
Hepsi |
Çoğunluğu Batı Anadolu’dan tedarik edilen kuru meyveler, kilim, hasır, çul, kelter ve büyük çuvallarla (garar) taşınıyordu. Gazavi, pirinç, nohut ve mercimek gibi Mısır zahiresi ile Batı Anadolu’dan yapılan zerdali transferinde; zembil ve küfe kar taşımakta, küfe aynı zamanda bal kavanozlarını koymada; varil, sıvı gıdaların nakliyesinde; tulum ise sadeyağ, bal ve zeytinyağı taşımada tercih edilmiştir.
16.Soru
I. Zihin açıcı
II. Sinir sistemini düzenleyici
III. Öksürüğü söken, kabızlığı gideren
IV. Cinsel gücü arttıran, felci geçiren
İbn-i Sina' nın 11. yüzyılda kaleme aldığı El-Kânun fi’t-Tıbb adlı kitabına göre yukarıdakilerden hangisi Salep' in özelliklerinden biridir?
Yalnızca I |
I ve II |
I, II, IV |
I, II, III, IV |
III ve IV |
I, II, III ve IV şıklarının hepsi bn-i Sina' nın 11. yüzyılda kaleme aldığı El-Kânun fi’t-Tıbb adlı kitabına göre Salep' in özelliklerinden biridir?
17.Soru
Aşağıdakilerden Osmanlı yemeklerinden hangisinde “Kuru Bamya” kullanılır?
Acem Pilavı |
Tavuk Dolma |
Düğün Çorbası |
Kavun Dolması
|
Arap Aşı Çorbası |
Arap aşı çorbasında kuru bamya kullanılır. Doğru cevap E’dir.
18.Soru
Önceki dönemlerde olduğu gibi geç dönem Osmanlı mutfağında en çok tercih edilen et çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Dana eti |
Koyun eti |
Keçi eti |
Tavuk eti |
Hindi eti |
Koyun ve kuzu eti önceki dönemler gibi geç dönem Osmanlı mutfağında en çok tercih
edilen et çeşitleridir. Kelle, paça, ciğer, işkembe ve bumbar gibi sakatat hem saray hem de kent genelinde tüketilir, sığır eti ise özellikle pastırma ve sucuk yapımında kullanılırdı. İstanbul piyasasında yerli pastırma ve sucuktan başka Kayseri, Edirne, Silistre ve Kili pastırmaları da bulunurdu. Osmanlı saray mutfağında dana eti tüketimi alafranga yemeklerin uygulanmasıyla başladı. Dana ve sığır eti file, sığır filetosu, dana butu ve pirzola olarak yabancı misafirlere sunulan alafranga yemeklerin hazırlanması için 1880’li yıllardan itibaren saray mutfaklarına alınmaya başlandı. İstanbul piyasasında koyun ve kuzu etinden başka keçi eti, sığır eti ve Hıristiyan cemaat için domuz eti de satılırdı. Sarayda tavuk, piliç ve az miktarda hindi tüketilen kanatlı çeşitleri arasında yer alırken ördek, kaz, bıldırcın gibi av etleri özellikle ziyafetler için kullanılırdı.
19.Soru
İstanbul ve Taşrada Osmanlı İmaretlerinde her gün fakirlere dağıtılan yemeklerdir?
Gülsulu pilav |
Dane |
Buğday ve pirinç çorbası |
Baklava |
Zerde |
İstanbul ve taşrada Osmanlı İmaretlerinde her gün fakirlere buğday veya pirinç çorbası dağıtılırdı.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı saraylarında bulunan mutfakların genel adıdır?
Matbah-ı Ağayan |
Matbah-ı Darüssaade |
Matbah-ı Babüssaade |
Matbah-ı Amire |
Matbah-ı Has |
Matbah-ı Amire: Osmanlı saraylarında bulunan mutfakların
genel adıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ