TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ Dersi SÜT İNEKLERİNDE SÜRÜ SAĞLIĞI VE ÜRETİMİ soru cevapları:

Toplam 59 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Masitisi etkileyen faktörler nelerdir? Bu faktörler masitisi nasıl etkilerler?


CEVAP: Mastitis başlıca 3 büyük faktörün karmaşık bir ilişkisi sonucu ortaya çıkar: ? Konak direnci ? Mikrobiyal ajanlar ? Çevre Konağın savunma sistemi, meme dokusunun enfeksiyona karşı hassasiyetini belirleyen en önemli faktördür. Ayrıca, mikrobiyel ajanların sahip oldukları bazı özellikler ve çevre de hastalık gelişimini etkilemektedir. Süt ineği yetiştiriciliğinde çevre hayvanlara temiz, kuru ve rahat bir ortam sağlayabilmelidir. Barınaklarda özellikle altlık ve yatak materyali (özellikle talaş ya da saman gibi organik materyal) bakteriler için besin maddesi niteliğindedir. Bu materyalin nemli ya da ıslak olması, patojen bakterilerin üremesini teşvik etmekte dolayısıyla da meme başlarının daha fazla bakteriye maruz kalarak mastitis ihtimalinin artmasına neden olmaktadır. Bu nedenle, bir mastitis kontrol programı; kuru dönemde ve doğum bölmelerinde bulunanlar da dahil olmak üzere laktasyonun her seviyesindeki hayvanın direncinin mümkün olduğunca yüksek tutulmasını içermelidir.

#2

SORU: Sürü yöneticilerinin hangi konulara bağlı kalmaları ile hayvan refahı sağlanabilmektedir?


CEVAP: ? Planlama, bakım ve idarenin şefkatli ve sorumluluk duygusu ile yapılması, ? Kalifiye, bilgili ve vicdan sahibi yetiştirici, ? Uygun barınak ve işletme tasarımı, ? Nazik davranış ve nakliye, ? Yeterli sağlık hizmeti ve gıdanın temin edilmesi, ? İnsanca kesim

#3

SORU: Mastitis kontrol programlarının sahip olması gereken 10 temel kural nedir?


CEVAP: ? Meme sağlığına ilişkin hedeflerin oluşturulması ? Uygun sağım metodu ? İnekler için temiz ve rahat bir ortamın (barınma) sağlanması ? Sağım sistemi ve ekipmanlarının düzenli bakımı ve uygun şekilde kullanımı ? Klinik mastitisli (laktasyondaki) ineklerin uygun şekilde tedavi edilmesi ? Kuru dönemdeki ineklerin uygun şekilde bakım ve yönetimi ? Biyogüvenlik kurallarının sürekli uygulanması ve kronik enfeksiyona sahip hayvanların sürüden çıkarılması ? Kayıtların iyi tutulması ? Meme sağlığının düzenli kontrol edilmesi ? Mastitis kontrol programının düzenli olarak gözden geçirilmesi.

#4

SORU: Sağım sistemleri hangi yollarla yeni meme enfeksiyonlarının çıkmasına yol açabilir?


CEVAP: ? Mastitis etkenlerini bir inekten diğerine taşıyarak, ? Hayvanlar arasında çapraz enfeksiyon geçişi için bir yol oluşturarak, ? Sağım sisteminin yanlış kullanılması ya da sistemdeki bir sorun nedeniyle memedeki sütün tümünü boşaltmayıp, hem meme başında yaralanma meydana getirerek, hem de meme içi enfeksiyon oluşumuna zemin hazırlayarak, ? Sağım sisteminde vakumun aniden düşmesi sonucu hava hareketinin değişerek sağılan sütün sağım başlıklarından meme başına geri kaçması ile patojenlerin meme kanalını geçmesine neden olarak.

#5

SORU: Gelişmiş ülkelerin kendi üreticilerini büyük süt üreticilerine karşı oluşabilecek zarardan korumak ve üreticilerin gelirlerini muhafaza edebilmeleri için aldıkları tedbirler nelerdir?


CEVAP: ? Doğrudan fiyat destekleri: Ürünlerin hükümetlerce açıklanan müdahale fiyatları üzerinden satın alınması. ? Doğrudan gelir ödemesi ve tarımsal malzeme ya da araç destekleri. ? Ürün kullanımı destekleri. ? İthalatın sınırlanması ya da yasaklanması: ? Gümrük vergileri ? Kota ? Yetki belgesi ? Envanter (stok mal) kontrolü. ? Ticaretin sınırlandırılması

#6

SORU: Büyük süt üreticisi olan gelişmiş ülkelerde, üretimi desteklemek amacıyla yapılan destekler nelerdir?


CEVAP: ? Düşük faizli kredi, ? Mahsul (bitkisel ürün) sigortası, ? Sulama ve arazi desteği, ? Tarımsal araştırma laboratuvarları, ? Teşhis ve tanı laboratuvarları.

#7

SORU: Fiziksel özellikler, meme başı lezyonları ve sızıntı süt genel direnci nasıl etkiler?


CEVAP: Meme ve meme başının anatomik özellikleri mastitise karşı olan genel direnci etkiler. Özellikle meme başının yapısı (konik, silindirik, kadeh v.b.) klinik mastitis riskinin artmasında rol oynar. Benzer şekilde meme başı kanalının durumu da önemlidir. Sağım arasında meme başından damlayan süt klinik mastitis riskini artıran faktörlerden biridir. Meme başından sürekli damlayan sütün varlığı dış ortamdaki mikroorganizmaların meme dokusuna girişleri için bir yol oluşturur. Meme başı lezyonları da benzer şekilde çalışarak mastitis riskinin artmasına neden olur.

#8

SORU: Bağışıklık sisteminin düzenlenmesi genel direnci nasıl etkiler?


CEVAP: Bağışıklık sisteminde meydana getirilen değişimin asıl amacı mastitise olan direnci artırtmaktır. Fiziksel bağışıklığın uyarılması amacıyla meme içi uygulama yapılan ineklerde klinik mastitisin, meme içi uygulama yapılmayan ineklere göre 4,6 kat daha düşük olduğu ortaya konmuştur. Ancak saha çalışmalarında henüz spesifik olmayan bağışıklığın uyarılması konusunda kesin kanıtlara ulaşılabilmiş değildir.

#9

SORU: Hayvancılıkta uygulanan desteklerin amacı nedir?


CEVAP: Hayvancılık destekleri ilgili ülkelerin kendi insanlarına ucuz, bol ve sağlıklı gıda teminin sürekliliğinin sağlanabilmesi için uygulanmaktadır.

#10

SORU: Topallığın neden olduğu değişimler nelerdir?


CEVAP: ? Yeme gitme de isteksizlik, ? Yem tüketiminde düşme, ? Ayakta kalma süresinin kısalması, ? Yatma süresinde artış, ? Kızgınlık davranışlarının belirsizleşmesi, ? Kızgınlık süresinin kısalması olarak özetlenebilir

#11

SORU: Sağım sistemine bağlı meme problemlerinin ana kaynağıdır?


CEVAP: Sağım sistemine bağlı meme problemlerinin ana kaynağı olarak, istikrarsız pulzasyon (ya da pulzasyon kaybı) ve meme ucunda vakumun sabit tutulamaması gösterilmektedir. Uygun pulzasyon özellikle yeterli meme başı masajı için gerekir. Çünkü sürekli basınç uygulanması memedeki sütü alırken aynı zamanda memede ödem, konjesyon ve meme başında yaralanmaya neden olur. Bu nedenle sağım sırasında vakumun belirli aralıklarla uygulanıp gevşetilmesi gerekir. Pulzasyon sütün mümkün olduğunca boşaltılmasını sağlarken, basıncın meme üzerindeki olumsuz etkilerini de en aza indirir. Pulzatörler sağımın, sütün boşaltıldığı vakum fazı ve vakumun engellendiği dinlenme (ya da masaj) fazı olmak üzere iki safhada yapılabilmesini sağlar. Meme başına belirli sıklıkta uygun bir basınç uygulanması gerekir, böylece vakum sırasında meme başına dolan kan nedeniyle meydana gelen konjesyon da rahatlatılmış olur. Pulzatör de meydana gelen mekanik arızalar, sağım başlıklarının içindeki kauçuk kılıfların kısa olması, dinlenme fazının uzunluğu sağım sistemlerinde en sık karşılaşılan sorunlardır. Sütün meme başlıklarından meme içine geri kaçması, sağım sisteminde fark edilemeyen bir hava kaçağına bağlı olarak sağım için uygun basıncın sağlanamadığı durumlarda ortaya çıkar. Bu durum özellikle sağım başlıkları içerisindeki kauçuk kılıfların ya da hava hortumlarının delinmesi ya da kırılmasından kaynaklanabilir.

#12

SORU: Aşılama genel direnci nasıl etkiler?


CEVAP: : Süt ineklerinde en çok karşılaşılan mastitis etkenlerine karşı aşılama yoluyla spesifik direnç oluşturmak günümüzde oldukça ilgi duyulan ve üzerinde çokça çalışılan bir konudur. Bu çalışmalardan pek çoğu Staphylococcus aureus ve Escherichia coli kaynaklı mastitislerin önlenmesine odaklanmaktadır. Günümüzde her iki mikroorganizmaya karşı deneyesel koşullarda oldukça ümit vaad eden aflılar geliştirilmişti. Henüz geniş kullanım alanı olmamasına, çiftlikler arasında farklı sonuçlar elde edilmesine rağmen mastitise karşı aşı çalışmaları halen devam etmektedir.

#13

SORU: Günümüzde süt ineği barınaklarının tasarımında öncelikli konular nelerdir?


CEVAP: Süt ineği barınakları günümüzde yalnızca personel rahatı değil aynı zamanda ve öncelikli olarak ineklerin rahatı düşünülerek tasarlanmakta ve doğal havalandırma öncelikli kriter olarak düşünülmektedir. Önceki yıllarda süt ineği barınakları için özellikle rüzgârdan korunmuş bölgeler seçilirken, günümüzde doğal havalandırmadan mümkün olan en yüksek derecede faydalanabilmek için açık alanlar hatta tepe üstleri tercih edilmektedir.

#14

SORU: Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde süt üreten işletmelerin yapısında ne tür değişiklikler meydana gelmiştir?


CEVAP: Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde süt üreten işletmelerin yapısında meydana gelen değişiklikler işletme sayılarının azalarak büyüklüklerinin artışı ile kendini gösteren bir yeniden yapılanma ve yüksek verimliliği devam ettirebilmek için özel bazı bakım ve idare metotlarının benimsenmesi şeklinde özetlenebilir.

#15

SORU: Süt İneği işletmelerinde mastitis kontrolü neden sürü sağlığı programlarının bir parçası olmalıdır?


CEVAP: Mastitis kontrolünün amacı kaliteli süt üretimidir. Süt üreten çiftlikler ticari birer işletmedirler ve bu nedenle de Veteriner Hekimler ve Teknisyenler sürü sağlığına ilişkin yaptıkları uygulamalarda hayvanların refahını iyileştirmenin yanında bir ticari işletme olarak çiftliklerin ekonomik yeteneklerini geliştirmeyi de hesaba katmalıdırlar. Mastitis dünyanın her yerinde süt üreten işletmelerde diğer hastalıklara göre daha büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Nitekim hastalık maliyetleri içerisinde de en büyük pay %26 ile mastitise aittir. Ayrıca mastitis süt ineği yetiştiriciliğinde sürüden çıkarma nedenleri arasında 2. sırada (ortalama %16,3) yer alırken, en sık karşılaşılan hastalıklar içerisinde ilk sırada (ortalama %14,2) yer almaktadır. Kayıpların en büyük nedeni hastalık nedeniyle üretim de meydana gelen büyük düşüşlerdir. Özellikle kronik mastitis nedeniyle meydana gelen günlük süt verimindeki düşüşler ciddi klinik enfeksiyonlardaki kadar büyük değildir ancak tüm laktasyon boyunca meydana getirdikleri kayıplar çok daha büyüktür. Somatik Hücre Sayısı (SHS), meme enfeksiyonları dolayısıyla da süt verimi kayıpları için iyi bir göstergedir.

#16

SORU: Laktasyon sırası genel direnci nasıl etkiler?


CEVAP: Hayvanlarda doğum sayısı arttıkça hem klinik hem de subklinik mastitis görülme sıklığı giderek artar. Düveler aslında patojen mikroorganizmalara ineklerle aynı düzeyde maruz kaldıkları halde doğum öncesi dönemde ineklerden farklı şekilde bakılırlar. Daha genç hayvanlar mastitise karşı yaşlı hayvanlar kadar hassas olmazlar, çünkü gençlerde daha etkin bir savunma sistemi vardır. Ancak bazı araştırıcılar klinik mastitis görülme sıklığının ilk doğumunu yapan ineklerde daha yüksek olduğunu da bildirilmektedir.

#17

SORU: İyi bir sürü sağlığı programı için en iyi yol nedir?


CEVAP: İyi bir sürü sağlığı programı için en iyi yol; ? Hastalıkların en aza indirilmesi, ? Hayvan refahının en üst düzeyde tutulması ve ? İşletme sahipleri ve çalışanlar için sağlıklı bir ekonomik yapının sağlanmasından geçer.

#18

SORU: Süt ineklerinde topallığa neden olan bireysel risk faktörleri nelerdir?


CEVAP: ? Yaş ve Laktasyon Dönemi ? Daha Önce Yaşanan Topallıklar ? Vücut Ağırlığı ve Vücut Kondüsyon Skoru ? Irk ve Genetik Yatkınlık

#19

SORU: Ayak hastalıklarına bağlı ekonomik kayıplar nelerdir?


CEVAP: ? Ek işgücüne ihtiyaç duyulması, ? Tedavi süresinde atılan süt, ? Süt veriminin düşmesi, ? Sürüden çıkarma, ? Buzağılama aralığının uzaması, ? İlave tohumlama masrafları, ? Gerileyen dölverimi parametreleri, ? Diğer hastalıkların artmasına bağlı giderleri de içermektedir.

#20

SORU: Ortalama servis periyodu nedir?


CEVAP: Açık periyot ya da servis periyodu, doğumdan tekrar gebe kalıncaya kadar geçen süre olarak tanımlanabilir. Bu süre sürünün döl verimi performansı hakkında bilgi edinilebilmesi için başlangıç noktası olarak kabul edilir. Sürüden çıkarma kriterleri içerisinde dikkate alınan verilerden biri de servis periyodudur. Herhangi bir nedenle gebe kalmayan ya da tedaviye cevap vermeyen hayvanların sürüden çıkarılması gerekir. Servis periyodu sürüden sürüye değişiklik gösterir ve başta süt verimi olmak üzere pek çok faktörden etkilenir. Ortalama servis periyodu 85-125 gün arasında değişir.

#21

SORU: Beslenme ve periparturient dönem hastalıkları masitisi nasıl etkiler?


CEVAP: ? Güç doğum sonrası mastitis olgularıyla karşılaşılma olasılığı normal doğuma göre1,5 kat daha fazladır. ? Doğum sonrası felci görülen multiparous ineklerde klinik mastitis görülme olasılığı doğum sonrası felci görülmeyen multiparous ineklere göre 5 kat daha fazladır. ? Plasentanın atılamadığı durumlarda mastitis riski 2-3 kat artar. ? Geçmişte ketozis geçirmiş olan ineklerde mastitis riski artar.

#22

SORU: Topallığa sebep olan sürü düzeyindeki risk faktörleri nelerdir? Açıklayınız.


CEVAP: ? Yetiştiricilerin Ayak Hastalıkları Konusunda Bilgi Düzeyleri: Yetiştiricilerin tutum ve davranışları ile yetiştirme pratikleri topallıkların görülme sıklığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Yetiştiricilerin yetiştirme, hastalıklar gibi konulardaki bilgi ve eğitim düzeyleri ile topallık görülme sıklığı arasında ters bir korelasyon mevcuttur. Yani, eğitim ve bilgi düzeyi yüksek yetiştiricilerce yönetilen işletmelerde topallık görülme sıklığı diğer işletmecilere göre daha düşüktür. ? Rasyondaki Konsantre-Kaba Yem Oranı: Özellikle laktasyonun ilk birkaç haftasında yüksek süt verimli ineklerin ihtiyaçları doğrultusunda yüksek enerjili rasyonlarla beslenmeleri, değişik düzeylerde tırnak lezyonlarının ve topallıkların görüldüğü ayak sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur. ? Barınak ve Zemin: Beton zeminler, özellikle barınaklar yeni yapıldığında ya da pürüzlü olduklarında tırnak tabanlarında aşırı aşınmaya neden olarak ayak sorunlarının ortaya çıkmasına neden olurlar. Serbest dolaşımlı barınaklarda topallık görülme sıklığı bağlı yetiştirme yapılan barınaklara göre daha yüksektir. Topallık görülme sıklığını artıran bir diğer faktör de altlıktır. Kullanılan altlık miktarına bağlı olarak topallık görülme sıklığı da değişir. ? Tırnak Kesimi Sığırlarda tırnaklar sürekli olarak uzar ve kesilmedikleri sürece ağırlığın tırnaklar üzerindeki dağılımı ile ağırlığın taşındığı bölgeler değişir ve topallık ihtimali artar. Dolayısıyla tırnakların düzenli olarak kesilmeleri ya da düzeltmeleri gerekir. Tırnak kesimi her laktasyonda en az bir ve tercihen yılda 2 kez ( 6 ayda bir) yapılmalıdır.

#23

SORU: Süt ineklerinde topallığın nedenleri kaça ayrılır?


CEVAP: Süt ineklerinde pek çok topallığın sebebi tırnak lezyonlarıdır ancak topallık pek çok faktörün işe karıştığı oldukça karmaşık bir hastalıktır. Topallıkların nedenleri genel olarak “Sürü Düzeyinde Risk Faktörleri” ve “Bireysel Risk Faktörleri” olarak iki başlık altında incelenebilir.

#24

SORU: Süt ineklerinde topallıkların kontrol altına alınabilmesi için yapılması gerekenler nelerdir?


CEVAP: ? Problemlerin farkına varılabilirliğinin artırılması ? Erken teşhis ve tedavi ? Durak dizaynları ve altlık ? Zemin ? Temizlik ? Ayak banyosu ? Düzenli tırnak kesimi ? Dengeli rasyon

#25

SORU: Multiparous nedir?


CEVAP: İki ya da fazla doğum yapmış olan dişidir.

#26

SORU: Konak nedir?


CEVAP: Bakteri, virüs ya da parazitlerin yerleştikleri bitki ya da hayvan gibi canlı organizmadır.

#27

SORU: Genel direnç nasıl artırılabilir?


CEVAP: Konağın sahip olduğu özellikler, mastitisin ortaya çıkmasında belirleyici rol oynarlar. Bu özellikler, spesifik ve nonspesifik konak savunma mekanizmalarının (genel direnç) gelişmesi ile ilgilidir. Genel direnç; konağın sahip olduğu genetik yatkınlık, anatomik özellikler, beslenme düzeyi, laktasyon dönemi, laktasyon sayısı ve uygulanan bakımla artırılabilir.

#28

SORU: Mastitise bağlı sürüden çıkarma nedenleri nelerdir?


CEVAP: ? Tekrarlayan enfeksyionlar, ? Hayvanların kesin tedavi edilememeleri, ? Kronik enfekte hayvanların sürünün genel süt kalitesini düşürmesi

#29

SORU: Mastitisin önlenmesine yönelik dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?


CEVAP: ? Sağım sonrası meme başlarının dezenfeksiyonu (teat deeping), ? Ön sağım ve memelerin sağıma hazırlanması, ? Sağım sistemi ve amaca uygun kullanımı, ? Sağımın belirli bir düzen içinde yapılması, ? Sağım sisteminin dezenfeksiyonu, ? Aşılama, ? Enfeksiyon odakları ve taşıyıcılarının sürüden çıkarılması.

#30

SORU: Periparturient nedir?


CEVAP: Periparturient, gebeliğin son ayı ile doğum sonrası birkaç haftalık süreyi içine alan dönemdir.

#31

SORU: Döl verimi problemlerinin neden olduğu olumsuzluklar nelerdir?


CEVAP: ? Laktasyon süresinin uzaması, ? Uzayan laktasyona bağlı düşük süt verimi, ? Ayıklama etkinliğinin zayışaması, ? Tabii tohumlama nedeniyle genetik ilerlemenin yavaşlaması, ? İlk buzağılama yaşının artışı, ? İşçilik ve ilaç giderlerinin artması

#32

SORU: Herhangi bir sürünün döl verimi hakkında bilgi sahibi olunabilmesi için bakılabilecek veriler nelerdir?


CEVAP: ? Ortalama Servis Periyodu (ya da açık periyot) ? Buzağılama Aralığı ? Ortalama Laktasyon Süresi ? Doğum-İlk Tohumlama Arası Süre ? Kızgınlık (Östrus) Belirleme Oranı ? İlk Tohumlama Gebelik Oranı ? Gebelik Başına Tohumlama Sayısı

#33

SORU: Buzağılama aralığı nedir?


CEVAP: Bir buzağılamadan diğerine kadar geçen süredir. Buzağılama aralığı döl verimi verileri içerisinde en uzun süredir dikkate alınan değerdir. Buzağılama aralığının 12,5-13,5 ay olması hedeflenir

#34

SORU: Ayak hastalıklarının barınak ve yönetimsel nedenleri nelerdir?


CEVAP: ? İneklerin meraya çıkarılmaması, ? Genelde beton zeminlerde barındırma, ? Süt veriminin ve vücut ağırlığının yüksek olması, ? Yüksek enerjili rasyonlarla besleme sayılabilir

#35

SORU: Somatik Hücre Sayısının hangi açıdan önemlidir?


CEVAP: Somatik Hücre Sayısı (SHS), meme enfeksiyonları dolayısıyla da süt verimi kayıpları için iyi bir göstergedir. Ayrıca SHS üretimdeki kayıpları işaret etmesinin yanında bir kalite kriteri olarak özellikle gelişmiş ülkelerde pazarlanabilir süt kalitesinin bir ölçütü olarak ta kullanılmaktadır. Gelişmiş ülkelerde, SHS belirli sınırlar içerisinde kalması halinde üreticiler prim ile ödüllendirilirken, sınır değerlerin aşılması halinde de ceza uygulanmaktadır.

#36

SORU: Mastitis kontrol programları tasarlanırken dikkat edilmesi gereken hususular nelerdir?


CEVAP: ? Hedeflerin işletme yöneticileri ile birlikte belirlenmesi, ? Uygulanan mastitis kontrol programı eğer hedeflerle uyumlu ise devam ettirilmesi, ? Mastitis kontrolüne ilişkin yapılan uygulamaların verim kayıplarını en aza indirmesi, ? Yapılan uygulamaların başarısının değerlendirilebilmesi için bir kontrol programının kurulması.

#37

SORU:

Süte olan talebin artmasının sonuçları nelerdir?


CEVAP:

Azalan süt ineği işletmelerine rağmen, süte olan talebin devam etmesi hatta artması, sürülerin verimliliğinin artırılması için bir baskı oluşturmaktadır.  Son yıllarda gelişmiş ülkelerde süt endüstrisinin yapısında dikkat çekici değişimler olmuştur. Bu değişliklikler; işletme sayılarının azalarak büyüklüklerinin artışı ile kendini gösteren bir yeniden yapılanma ve yüksek verimliliği devam ettirebilmek için özel bazı bakım ve idare metotlarının benimsenmesi şeklinde özetlenebilir. 


#38

SORU:

İşletme büyüklüklerinin artması hangi gereklilikleri beraberinde getirmiştir?


CEVAP:

İşletme büyüklükleri artarken, personel eğitimi, bakım ve yönetim için harcanan para da önemli bir şekilde artmaktadır. Küçük işletmelerde sağım, yemleme
ve hayvanların bakımı gibi işler işletme sahiplerince yapılmaktadır. İşletme büyüklükleri arttıkça, bakış açısı giderek profesyonelleşmekte, gerek işgücü gerekse yönetimde profesyonellere daha çok yer verilmektedir.


#39

SORU:

Günümüzde süt ineği barınakları nasıl tasarlanmaktadır?


CEVAP:

Geçmişe göre oldukça önemli farklılıklar gösteren süt ineği barınakları artık yalnızca personel rahatı değil aynı zamanda ve öncelikli olarak ineklerin rahatı düşünülerek tasarlanmakta ve doğal havalandırma öncelikli kriter olarak düşünülmektedir.


#40

SORU:

Günümüzün modern sağım sistemleri nasıl tasarlanmaktadır?


CEVAP:

Günümüzün modern sağım sistemleri, iş gücünü en aza indirebilmek için farklı
derecelerde bilgisayar destekli ve mekanize sistemlerdir. Bazı sağım sistemleri sağım başlıklarının takılması için memelerin hazırlanmasından (ön sağım, dezenfeksiyon v.b.) sağım sonrası uygulamalara (sağım başlıklarının çıkarılması, son daldırma v.b.) kadar pek çok işlemi hiçbir müdahaleye gerek kalmadan yapabilmektedirler. 


#41

SORU:

Dünya süt ve süt ürünlerinin uluslararası ticaretini engelleyen hususlar nelerdir?


CEVAP:

Süt ve süt ürünlerinin; kolay bozulabilir olması, nakliyesi için özel şartlar gerekmesi ve kısa ömürlü olmaları gibi nedenlerden ötürü, dünya süt ve süt ürünleri üretiminin ancak %5-6’sı ülkeler arasında alınıp satılmaktadır. Dolayısıyla üretilen süt ve süt ürünlerinin tüketimi büyük oranda ülkelerin kendi içlerinde gerçekleşmektedir. Ticareti engelleyen önemli bir husus ta bazı ülkelerin ki bunların içinde gelişmiş ülkeler de yer almaktadır, süt ve süt ürünleri ithalatını kendi üreticilerini koruyabilmek için sınırlandırmak istemeleridir.


#42

SORU:

Gelişmiş ülkeler kendi süt üreticilerini olası bir mali zarardan korumak için hangi tedbirleri almaktadır?


CEVAP:

Söz konusu  tedbirler şunları içermektedir (Blayney & Fallert, 1990):
• Doğrudan fiyat destekleri: Ürünlerin hükümetlerce açıklanan müdahale fiyatları üzerinden satın alınması.
• Doğrudan gelir ödemesi ve tarımsal malzeme ya da araç destekleri.
• Ürün kullanımı destekleri.
• İthalatın sınırlanması ya da yasaklanması:
•Gümrük vergileri
•Kota
•Yetki belgesi
• Envanter (stok mal) kontrolü.
• Ticaretin sınırlandırılması.


#43

SORU:

Büyük süt üreticisi olan gelişmiş ülkelerde üretim nasıl desteklenmektedir?


CEVAP:

Büyük süt üreticisi olan gelişmiş ülkelerde, dolaylı bazı destekler yoluyla da
üretim desteklenmektedir. Bunlar;
• Düşük faizli kredi,
• Mahsül (bitkisel ürün) sigortası,
• Sulama ve arazi desteği,
• Tarımsal araştırma laboratuarları,
• Teşhis ve tanı laboratuarları.


#44

SORU:

Hayvancılık işletmelerinde kalifiye personelin önemi nedir?


CEVAP:

Kalifiye personel konusu işletmelerin karlılıklarından ürün kalitesine pek çok
şeyi etkiler. Kalifiye personel, işletme maliyetlerini başlangıçta olumsuz etkiler gibi görünse de, elde edilecek ürünün kalitesi ve fiyatı üzerinde olumlu bir etkiye
sahiptir.


#45

SORU:

Hayvan refahını sağlamanın ana unsurları nelerdir?


CEVAP:

Hayvan refahının ancak sürü yöneticilerinin bazı konulara bağlı kalmaları ile mümkün olduğu belirtilmektedir (The Human Society of The
United States, 2011). Bunlar:
• Planlama, bak›m ve idarenin şefkatli ve sorumluluk duygusu ile yapılması,
• Kalifiye, bilgili ve vicdan sahibi yetiştirici,
• Uygun barınak ve işletme tasarımı,
• Nazik davranış ve nakliye,
• Yeterli sağlık hizmeti ve gıdanın temin edilmesi,
• İnsanca kesim


#46

SORU:

Sağım sistemleri ne şekilde meme enfeksiyonlarına neden olur?


CEVAP:

Sağım sistemleri yeni meme enfeksiyonlarının çıkmasına yol açabilir. Buna birkaç
yolla neden olabilir:
• Mastitis etkenlerini bir inekten diğerine taşıyarak,
• Hayvanlar arasında çapraz enfeksiyon geçişi için bir yol oluşturarak,
• Sağım sisteminin yanlış kullanılması ya da sistemdeki bir sorun nedeniyle
memedeki sütün tümünü boşaltmayıp, hem meme başında yaralanma meydana getirerek, hem de meme içi enfeksiyon oluşumuna zemin hazırlayarak,
• Sağım sisteminde vakumun aniden düşmesi sonucu hava hareketinin değişerek sağılan sütün sağım başlıklarından meme başına geri kaçması ile patojenlerin meme kanalını geçmesine neden olarak.


#47

SORU:

Sağım sistemine bağlı meme problemlerinin ana kaynağı nedir?


CEVAP:

Sağım sistemine bağlı meme problemlerinin ana kaynağı olarak, istikrarsız pulzasyon (ya da pulzasyon kaybı) ve meme ucunda vakumun sabit tutulamaması gösterilmektedir. Uygun pulzasyon özellikle yeterli meme başı masajı için gerekir. Çünkü sürekli basınç uygulanması memedeki sütü alırken aynı zamanda memede ödem, konjesyon ve meme başında yaralanmaya neden olur.


#48

SORU:

Bulaşıcı patojenlere bağlı yeni mastitis vakalarının önlenebilmesi için dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?


CEVAP:

Bulaşıcı patojenlere bağlı yeni mastitis vakalarının önlenebilmesi
için dikkat edilmesi gereken hususlar söz konusu olduğunda dikkatler daha çok
laktasyondaki inekler üzerinde toplanmaktadır. Sağım sonrası meme başlarının dezenfektan solüsyona daldırılması (teat deeping) ineklerin günlük rutinleri içerisinde yer alan en kritik uygulamadır. Ancak her işletmede birbirinden farklı sorunlarla karşılaşılabilir. Örneğin; sağım personelinin el temizliğine yeterince dikkat etmemesi, meme başı yaraları, ön hazırlık için gerekli özenin gösterilmemesi, sağım sistemine ait mekanik sorunlar gibi.


#49

SORU:

Mastitis kontrolünün amacı nedir?


CEVAP:

Mastitis kontrolünün amacı kaliteli süt üretimidir.


#50

SORU:

Mastitis kontrol programları tasarlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?


CEVAP:

Mastitis kontrol programlar› tasarlanırken dikkat edilmesi gereken hususular kısaca şu şekilde özetlenebilir:
• Hedeflerin işletme yöneticileri ile birlikte belirlenmesi,
• Uygulanan mastitis kontrol programı eğer hedeflerle uyumlu ise devam
ettirilmesi,
• Mastitis kontrolüne ilişkin yapılan uygulamaların verim kayıplarını en aza
indirmesi,
• Yapılan uygulamaların başarısının değerlendirilebilmesi için bir kontrol
programının kurulması.


#51

SORU:

Mastitisin ortaya çıkmasında etkili olan faktörler nelerdir?


CEVAP:

Mastitis başlıca 3 büyük faktörün karmaşık bir ilişkisi sonucu ortaya çıkar: Konak
direnci, mikrobiyal ajanlar ve çevre. Konağın savunma sistemi, meme dokusunun
enfeksiyona karşı hassasiyetini belirleyen en önemli faktördür (Nickerson, 1987).


#52

SORU:

Hangi dönem meme dokusunun mastitise karşı en hassas olduğu dönemdir?


CEVAP:

Laktasyonun doğumdan hemen sonrasını içine alan ilk dönemi meme dokusunun mastitise karşı en hassas olduğu dönemdir.


#53

SORU:

 Mastitis insidensini artıran faktörler nelerdir?


CEVAP:

Güç doğum, doğum sonrası felci, plasentanın atılamaması ve ketozis gibi periparturient dönem hastalıkları mastitis insidensini artıran
faktörlerdir.


#54

SORU:

Mastitisin önlenmesine yönelik dikkat edilmesi gereken noktalar nasıl özetlenebilir?


CEVAP:

Mastitisin önlenmesine yönelik dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde özetlemek mümkündür:
• Sağım sonrası meme başlarının dezenfeksiyonu (teat deeping),
• Ön sağım ve memelerin sağıma hazırlanması,
• Sağım sistemi ve amaca uygun kullanımı,
• Sağımın belirli bir düzen içinde yapılması,
• Sağım sisteminin dezenfeksiyonu,
• Aşılama,
• Enfeksiyon odakları ve taşıyıcılarının sürüden çıkarılması,


#55

SORU:

Açık periyot ya da servis periyodu nedir?


CEVAP:

Açık periyot ya da servis periyodu, doğumdan tekrar gebe kalıncaya kadar geçen
süre olarak tanımlanabilir. Bu süre sürünün döl verimi performansı edinilebilmesi için başlangıç noktası olarak kabul edilir.


#56

SORU:

Üreme verilerinin normal sınırlar içerisinde seyretmesi halinde yılın herhangi bir gününde sürünün laktasyon süresi kaç gündür?


CEVAP:

Üreme verilerinin normal sınırlar içerisinde seyretmesi halinde yılın herhangi bir gününde sürünün laktasyon süresinin ortalama 150- 180 günler arasında seyretmesi ve 205 günü geçmemesi gerekir.


#57

SORU:

Barınak ve yönetimsel faktörlerle ilgili olarak ayak hastalıklarının nedenleri nelerdir?


CEVAP:

Ayak hastalıklarının birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler arasında barınak ve yönetimsel faktörlerle ilgili olarak;
• İneklerin meraya çıkarılmaması,
• Genelde beton zeminlerde barındırma,
• Süt veriminin ve vücut ağırlığının yüksek olması,
• Yüksek enerjili rasyonlarla besleme sayılabilir.


#58

SORU:

Ayak hastalıklarının olumsuz sonuçları nelerdir?


CEVAP:

Ayak hastalıklarının ortak semptomu olan topallık, hayvanın refahını etkileyen
ve karlılığı azaltan önemli bir faktördür. Ayak hastalıklarından kaynaklanan ekonomik kayıplar, tedavi masraflarından çok daha yüksektir. Ayak hastalıklarına bağlı ekonomik kayıplar yalnızca tedavi giderlerini değil, buna ilave olarak;
• Ek işgücüne ihtiyaç duyulması,
• Tedavi süresinde atılan süt,
• Süt veriminin düşmesi,
• Sürüden çıkarma,
• Buzağılama aralığının uzaması,
• İlave tohumlama masrafları,


#59

SORU:

Süt ineklerinde topallıkların kontrol altına alınabilmesi için yapılması gerekenler nelerdir?


CEVAP:

Süt ineklerinde topallıkların kontrol altına alınabilmesi için yapılması gerekenleri
aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
• Problemlerin farkına varılabilirliğinin artırılması
• Erken teşhis ve tedavi
• Durak dizaynları ve altlık
• Zemin
• Temizlik
• Ayak banyosu
• Düzenli tırnak kesimi
• Dengeli rasyon