Türk Dili 1 Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde bütün kelimeler addan ad yapan yapım eki almıştır?
olanak, sevecen, basamak |
yırtmaç, kömür, dolmuş |
direnç, çökelek, ödev |
ilçe, insancıl, güzel |
asalak, sinsi, kurum |
Bu seçenekteki kelimeler addan ad yapan yapım ekleri almışlardır.
2.Soru
Mani dinini kabul edip, Mani alfabesini kullanmaya başlayan kişi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Köktürk |
Bögü Kağan |
Baga Tarkan |
Bumin Kağan |
Tapo Kağan |
Mani dinini kabul edip, Mani alfabesini kullanmaya başlayan kişi Bögü Kağandır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 'ünlümsü' adı verilen ünsüzlerden biridir?
f |
y |
z |
t |
s |
Boğumlanmaları sırasında diğer ünsüzlerin aksine, herhangi bir engelle karşılaşmayan ve herhangi bir noktada temas gerçekleşmeyen ğ, y, v
gibi ‘ünsüz’lere ünlülere yakınlığı nedeniyle ünlümsü adı verilir.
4.Soru
Aşağıda verilen sözcüklerin hangisi türemiş sözcüktür?
Tahta |
Zaman |
Balkon |
Gelinlik |
Merdiven |
‘gel- (i)- n – lik’ sözcüğü görüldüğü üzere biçim birimlerden oluşmaktadır ve sözcüğün kökü birde fazla ek alarak türetilmiştir. Bu yüzden ‘gelinlik’ sözcüğü türemiş sözcüktür.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültürün tanımı olamaz?
Toplumun üyesi olarak insanoğlunun öğrendiği ya da kazandığı bilgi, sanat, gele¬nek- görenek vb. yetenek, beceri ve alışkanlıkları içine alan karmaşık bir bütündür.
|
Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler bütünüdür.
|
Anne ve babalarımızdan bizlere miras kalan maddi ve manevi değerler bütünüdür.
|
İnsanlar arasında iletişim kurmamıza olanak sağlayan yegane tek araçtır.
|
Toplumların eğitim, teknoloji, siyaset, hukuk, iktisat, sanat ve dine ilişkin sorunları¬nı çözdükleri kendilerine özgü yola denir.
|
6.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Türkçe kökenli sözlerde /j/ bulunmaz. |
Eski Türkçe (ET) yazılı belgelerde c, f, ğ, h, v ünsüzleri bulunabilir. |
Söz başında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r, ş, v, z/ ünsüzleri bulunmaz. |
Türkçe kökenli sözcüklerde bulunan /c, f, ğ, h, v/ ikincil ünsüzlerdir. |
Sözcük sonunda /b, c, d, g, g/ ünsüzleri bulunmaz. |
Türkçe kökenli sözcüklerde bulunan /c, f, ğ, h, v/ ikincil ünsüzlerdir: Eski Türkçe (ET) yazılı belgelerde c, f, ğ, h, v ünsüzleri bulunmaz. Bu ünsüzler esas olarak ç, p, g, k, b ünsüzlerinin ET yupka > yufka, ET açık-> acık-, ET yag > yağ, ET takı > dâhi, ET eb > ev vb. örneklerde olduğu gibi ötümlüleşmiş veya sızıcılaşmış biçimleridir.
7.Soru
Altı çizili sözcükte hangi ses olayı görülmektedir?
Mutluluklar diliyor.
Ünlü daralması |
Ünlü türemesi |
Ünlü düşmesi |
Ünlü genişlemesi |
Ünlü yuvarlaklaşması |
Ünlü Daralması: Daralma; benzeşme, daraltıcı ünsüzlerin etkisi vb. seslik nedenlerle geniş ünlülerin dar ünlü hâline gelmesidir. Eklenme sırasında da daralma görülebilir: bilmeyor > bilmiyor, de-yor > diyor, ye-yor > yiyor vb. Verilen örnek de dilemek fiilinin dile-yor değil diliyor biçiminde kullanıldığını göstermektedir. Doğru cevap A’ dır.
8.Soru
Türkçe'nin ilk yazılı belgesi aşağıdakilerden hangisidir?
Orhun Yazıtları |
Çoyr Yazıtı |
Nihon Şoki |
Tihanyi Vakıfnamesi |
Bilge Kağan Yazıtı |
Türk dili : Çoyr yazıtı. Japonca : Nihon Şoki Macarca : Tihanyi Vakıfnamesi'dır. Orhun Yazıtları ve Bilge Kağan Yazıtı daha sonraki yüzyıllarda yazılmıştır.
9.Soru
Türk kültür tarihi açısından çok önemli olan Nesayimü’l-Mahabbe’nin yazarı kimdir?
Sultan Veled |
Ali Şir Nevâyî |
Yunus Emre |
Şeyyad Hamza |
Gülşehrî |
Ali Şir Nevâyî, Türk kültür tarihi açısından çok önemli olan Nesayimü’l-Mahabbe’nin, dört adet divânın, beş adet mesnevinin, Türk edebiyatının ilk biyografi örneklerinin yazarıdır.
10.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde eylemden ad yapma eki kullanılmıştır?
küçümsemek |
katmer |
susak |
düşünce |
açılmak |
Düşünce kelimesindeki -CA eki eylemden ad yapma ekidir. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
"Çocuklar eve gitti" cümlesindeki sözcüklerin bağımsız biçim birimleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
çocuk, ev, git |
çocuklar, ev, git |
çocuk, eve, gitti |
çocuklar, eve, git |
çocuk, ev, gitti |
Bağımsız biçim birimler (kök): Tek başlarına kullanılabilen biçim birimlerdir. Bağımlı biçim birimler (ek) ise tek başlarına kullanılamayan biçim birimlerdir. Bağımlı biçim birimler görevlerini yerine getirebilmeleri için bağımsız biçim birimlerine ihtiyaç duyarlar. Örneğin, “kızlar eve gitti.” cümlesinde “kız, ev, git” bağımsız biçim birimlerken sözcüklere eklenen “-lar, -e, -ti” ekleri bağımlı biçim birimlerdir. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde vurgunun değişmesi sözcüğün anlamını da değiştirir?
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde vurgunun değişmesi sözcüğün anlamını da değiştirir?
Konuşma |
Kitap |
Halı |
Gitme |
Jandarma |
Herhangi bir sözcenin parçasının diğer parçalara göre daha baskılı ve güçlü biçimde söylenmesidir. Böylelikle daha baskılı söylenen parçaya önem verilmiş olur. A şıkkındaki 'konuşma' vurgu son hecedeyken olumsuz emir cümlesi , vurgu ilk hecedeyken konuşma eyleminin isim halidir. Bu yüzden doğru cevap A seçeneğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Balkan ülkelerinde konuşulan Rumeli Türkçesinin de içinde bulunduğu dil türüdür?
Göçmen azınlık dili
|
Yerli azınlık dili
|
Uluslararası dil
|
Çalışma dili
|
Yapay dil
|
14.Soru
"Kilo" sözcüğü sözcük yapımı ile ilgili başlıca yollardan hangisine örnektir?
Birleştirme |
Türetme |
Kırpma |
Örnekseme |
karma |
Kırpma: Kimi zaman, bir sözcüğün ilk hecesi ya da bir bölümü ile anlam kaybı olmadan aynı kavram ifade edilebilir. Kırpma, çok heceli bir sözcüğün bir veya daha fazla hecesini kaldırarak yeni sözcük oluşturma yoludur: Kilo (< kilogram), motel (< motor otel), pop (<popüler), santim (< santimetre) vb.
Doğru yanıt C
15.Soru
Titreşimli/titreşimsiz ünsüzler için kullanılan diğer terim aşağıdakilerden hangisidir?
Ötümlü/ötümsüz |
Ağız/geniz |
Ön/art |
Alt/üst |
Sürekli/süreksiz |
Titreşimli/titreşimsiz ünsüzler için ötümlü/ötümsüz veya tonlu/tonsuz terimleri kullanılmaktadır.
16.Soru
Diğer sözcük ya da sözcük öbekleriyle doğrudan söz dizimsel ilişkisi bulunmayan ve çekime girmeyen ‘aşırı ve ani’ duygu (ah, vah), seslenme (bre, hey, yahu), sorma (hani, niçin), gösterme (işte), cevap (evet, hayır, yok) vb. ifade eden veya doğa seslerini taklit eden (çat, fıs, pat) sözcüklere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Bağlaçlar |
Edatlar |
Sıfatlar |
Ünlemler |
Zamirler |
Ünlemler; diğer sözcük ya da sözcük öbekleriyle doğrudan söz dizimsel ilişkisi bulunmayan ve çekime girmeyen ‘aşırı ve ani’ duygu (ah, vah), seslenme (bre, hey, yahu), sorma (hani, niçin), gösterme (işte), cevap (evet, hayır, yok) vb. ifade eden veya doğa seslerini taklit eden (çat, fıs, pat) sözcüklerdir. Doğru cevap D’dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geniz seslerine örnektir?
b-z
|
c-f
|
h-k
|
b-l
|
m-n
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eşlenen ses olayını örneklemez?
Göçüşme: yalnız > yalnız
|
Ünsüz benzeşmesi: penbe > pembe
|
Ünsüz İkizleşmesi: muşamma >muşamba
|
Süreklileşme: öpke > öfke
|
Hece Düşmesi: ilerile > ilerle
|
19.Soru
Hangisi ad çekim eki değildir?
Kişi (şahıs) ekleri |
Durum ekleri |
İyelik ekleri |
Çoğul ekleri |
Soru ekleri |
Kişi (şahıs) ekleri: Kişi ekleri, yüklemin belirttiği işle doğrudan bağlantılı olan kişiyi gösterir ve bir eylem çekim ekidir. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Sor sözcüğündeki ünlünün yalnızca darlığı değiştirildiğinde hangi sözcük elde edilir?
Ser |
Sır |
Sur |
Sür |
Sar |
/o/ sesi, art, geniş ve yuvarlak bir ünlüdür. Bu sesin yalnızca darlığı değiştirildiğinde art, dar, yuvarlak bir ses olan /u/ ortaya çıkar. Doğru cevap C’ dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ