Türk Dili 1 Ara 24. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi kasıtlı yaratmaya örnektir?
Arge |
Bayan |
Okul |
Santim |
Futbol |
Bayan kasıtlı yaratmaya örnektir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Ünsüzlerle ilgili ses özelliklerinden hangisi doğrudur?
Türkçede iki ünsüz yan yana gelemez. |
Türkçede üç ünsüz yan yana gelemez. |
Sözcük kökünde ya da hece sonunda yan yana üç ünsüz bulunabilir. |
Yazılışta söz başında iki ünsüz bulunan sözcükler yabancı kökenlidir. |
Sözcük kökünde uzun ünsüz olabilir. |
Yazılışta söz başında iki ünsüz bulunan sözcükler yabancı kökenlidir: Yabancı
kökenli sözcüklerde söz başında bulunan ünsüz çiftlerinin arasında kredi /kıredi/,
trafik /tırafik/ vb. söyleyişte dar ünlü türer. Ancak yazımda kopyalandıkları dilde
yazılışın etkisiyle söyleyişteki dar ünlüler gösterilmez.
3.Soru
Köktürk ve Uygur dönemleri adıyla ikiye ayrılan Türkçenin MS 5. – 10. yüzyılları arasında geçirdiği dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Hun Türkçesi |
Kuzey Türkçesi |
Eski Türkçe Dönemi |
Çağatay Türkçesi |
Orta Türkçe Dönemi |
Amaç 2
4.Soru
Aşağıdaki dönemlerin hangisinde Türkçe bağımsız bir dil haline gelerek İlk Türkçe adını almıştır?
Avrupa Hun İmparatorluğu Dönemi |
Büyük Hun İmparatorluğu Dönemi |
Göktürk Dönemi |
Ana Altayca Dönemi |
Uygur Dönemi |
Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ‘Ana Altayca Dönemi’ adı verilir. Türkçe İlk Türkçe adı verilen süreçte, yani Büyük Hun İmparatorluğu döneminde bağımsız bir dil hâline gelmiş, Avrupa Hun İmparatorluğu döneminde ise Ana Türkçe adı verilen süreç başlamıştır. Yazılı ilk olgunlaşmış Türkçe belgelerin bulunduğu Göktürk ve Uygur dönemlerine de ‘Eski Türkçe Dönemi’ adı verilir.
5.Soru
Kesinlik kazanmamakla birlikte Türkçe'nin, Ural-Altay dil ailesinin Altay kolundan geldiği görüşünden hareketle, aşağıdakilerden hangisi, Türkçe ile aynı dil ailesindendir?
İtalyanca
|
İspanyolca
|
Japonca
|
Fransızca
|
Almanca
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi coğrafi açıdan "izole dil" olarak ifade edilebilir?
Prakrit |
Klasik İbranice |
Sanskrit |
Klasik Arapça |
Sümerce |
İzole dil, bir dil ailesi içinde yer alan ancak coğrafi bakımdan ailenin diğer üyelerine komşu ya da yakın olmayan ya da eldeki dil bilimsel verilere göre herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan veya aynı dil ailesi içinde yakın akrabası bulunmayan dildir. Örneğin, tarihî Mezopotamya dillerinden Sümerce, Orta Asya’daki tarihî Hint-Avrupa dili Toharca; Doğu Sibirya’da Gilyak, modern İberik yarımadasında Baskça coğrafi bakımdan izole dillerdir. Akrabası bulunmayan Baskça, dil bilimsel bakımdan da izoledir. Hint-Avrupa dilleri oldukları hâlde, bu aile içinde yakın akrabaları bulunmayan Arnavutça ve Yunanca da akrabalık ilişkileri bakımından izole dillerdir.
7.Soru
Sümerce ve Türkçede 168 ortak sözcük bulunması aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşmamıza yardımcı olmaktadır?
Sümerler pek çok yazılı belge bırakmıştır.
|
Türkçe, yaşayan diller arasında en eski yazılı belgelere sahip olan dildir.
|
Türkler çok erken çağlarda geniş ve farklı coğrafyalara dağılmıştır.
|
Sümercenin bugün yaşayan birtakım dillerle ilişkisi vardır.
|
Türkçe, bilinmeyen zamanlarda Doğu ve Batı Türkçesi olarak adlandırılmıştır.
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Altay dillerinin özelliklerinden biri değildir?
Türk dillerinin Moğolca ve Mançu-Tunguz dilleri ile akraba olması
|
Adlarda cinsiyet ayrımının olmaması
|
Ünlü uyumunun olması
|
Cümledeki ögelerin özne-nesne-fiil dizilişinde olması
|
Yapı bakımından yüksek düzeyde önden eklemelilik özelliği göstermesi
|
9.Soru
Atatürk Türk dilinin araştırılması amacıyla Dil ve Tarih-Cografya Fakültesini kaç yılında kurdurmuştur?
1935
|
1923
|
1938
|
1927
|
1921
|
10.Soru
Atatürk'ün Türkçeleştirerek Türk diline kazandırdığı terim kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
Geometri
|
Matematik
|
Tarih
|
Kimya
|
Fizik
|
11.Soru
İnsan dillerinin hayvan seslerinin taklidi esasına dayandığını ileri süren kuram hangisidir?
Güneş-Dil Kuramı |
Ünlem Kuramı |
Yansıma Kuramı |
Etkileşim Kuramı |
Ding-Dong Kuramı |
İnsan dillerinin hayvan seslerinin taklidi esasına dayandığını ileri süren yansıma kuramı; dilin doğuşunu insanın duygularını ifade etmesiyle ilişkilendiren ünlem kuramı; dilin kökenini insanların çalışırken yaptıkları iş birliği aracılığıyla açıklayan etkileşim kuramı; dilin doğuşunu insanın güneş karşısındaki duygularını dile getirdiği a/ağ seslerine bağlayan Güneş dil kuramı vb. kuramlar dillerin kökenini açıklamaya çalışan kuramlardan bazılarıdır.
12.Soru
Dilin tanımını içeren aşağıdaki ifadelerden hangisi seçenekte yer alan araştırmacıya ait değildir?
Dil, sınırlı anlamın sınırsız kullanımıdır. ( W. Von Humboldt ) |
Dil, zihnin birikimlerinin temsilidir. (D. Aksan) |
Dil, kendi düşüncelerini sesin yardımıyla, özne ve yüklem aracılığıyla anlaşılır duruma getirmektir. (Eflatun) |
Dil, insanların meramlarını anlatmak için kullandıkları sesli işaretler sistemidir. ( T. Banguoğlu ) |
Dil, yalnızca insana özgü olan, ülkülerin, duyguların ve arzuların isteyerek üretilen simgeler yoluyla aktarılmasını sağlayan içgüdüsel olmayan iletişim yöntemidir. (E. Sapir) |
‘’ Dil, zihnin birikimlerinin temsilidir’’ ifadesi Aristo’ya aittir. Doğan Aksan dili şöyle tanımlar: ‘’Dil; düşünce, duygu ve isteklerin, bir toplumda ses ve anlam yönünden ortak olan öğeler ve kurallardan yararlanılarak başkalarına aktarılmasını sağlayan çok yönlü, çok gelişmiş bir sistemdir.’’
13.Soru
"‘Dil nedir?’ sorusunun tek bir cevabı yoktur ancak iletilmek istenen duygu ve düşünceler, verilmek istenen ......... konuşurun beyni tarafından yönetilen bir dizi zihnî, anatomik, fizyolojik işlemlerle fiziksel niceliklere dönüştürülen ses dalgalarına aktarılır. Söz dizimsel boyutta ileti taşıyan ses dalgaları dinleyicinin kulağı tarafından algılanarak elektrokimyasal yollarla ........ ilgili merkezine aktarılır ve bu merkezde çözümlenerek anlamlandırılır."
Yukarıda boşluk bırakılan yere, sırayla aşağıdaki kelimelerden hangileri gelebilir?
Mesaj - Korteks |
Mesaj - Betimleme |
Korteks - Betimleme |
Betimleme- Korteks |
İnanışlar - korteks |
‘Dil nedir?’ sorusunun tek bir cevabı yoktur ancak iletilmek istenen duygu ve düşünceler, verilmek istenen iletiler (mesaj) konuşurun beyni tarafından yönetilen bir dizi zihnî, anatomik, fizyolojik işlemlerle fiziksel niceliklere dönüştürülen ses dalgalarına aktarılır. Söz dizimsel boyutta ileti taşıyan ses dalgaları dinleyicinin kulağı tarafından algılanarak elektrokimyasal yollarla beyin kabuğunun (korteks) ilgili merkezine aktarılır ve bu merkezde çözümlenerek anlamlandırılır. Bu nedenle doğru cevap A'dır.
14.Soru
Aşağıdaki yazı sistemlerinden hangisi Türkçe'nin sesleri yazıya geçirebilme özelliği bakımından diğerlerine göre daha yeterlidir?
Latin Alfabesi |
Köktürk Alfabesi |
Arap Alfabesi |
Kiril Alfabesi |
Uygur Alfabesi |
Köktürk Alfabesi yazı sistemi, Türkçenin seslerini yazıya geçirebilme özelliği bakımından bugün kullandığımız Latin kökenli alfabe bir yana tarih boyunca kullandığımız bütün alfabelerden daha yeterlidir. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
1. Ses bilgisi, sesle ilgili olarak aşağıda sıralanan konulardan hangisine öncelik verir?
Bir dilin ses dizgesini oluşturan sesbirimleri belirleme
|
Parçalar üstü ses birimlerinin işlevlerini betimleme
|
Ses incelemelerini bir dil kuramına dayandırma
|
Sesleri fiziksel özelliklerine göre inceleyerek sınıflandırma
|
Sesler ile harfler arasındaki ilişkileri düzenleme
|
16.Soru
Bir dilin lehçe, ağız vb. sözlü ve yazılı farklı biçimleri ile karma dillerin ve sözel olmayan dillerin tamamını veya herhangi birini ifade eden terim aşağıdakilerden hangisidir?
Gösterilen |
Betimleyici |
Diyalekt |
Değişke |
Gösterge |
Değişke (Dil değişkesi, varyant), bir dilin lehçe, ağız vb. sözlü ve yazılı farklı biçimleri ile karma dillerin ve sözel olmayan dillerin tamamını veya herhangi birini ifade etmektedir. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde ikinci çoğul kişi iyelik eki vardır?
eve |
eviniz |
evden |
evin |
evce |
"iniz" ikinci çoğul kişi iyelik ekidir. Düğer kelimelerdeki ekler ad durum ekidir. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi manevi kültürel değerlerimizdendir?
İstiklal Marşı
|
TCDD Ankara garı
|
Milli Kütüphane Binası
|
Paşabahçe cam fabrikası
|
Arçelik A.Ş.
|
19.Soru
Dil ediniminde bilinçaltındaki bir dil edinim aygıtından söz eden bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
W. von Humboldt
|
N. Chomsky
|
B. F. Skinner
|
J. Piaget
|
L. Vygotsky
|
20.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses olaylarından “ünlü düşmesi” vardır?
Dinledim kuşların teranesini.
|
Onu gün geçtikçe daha iyi anlıyorum.
|
Sevgi yürekten yüreğe konar.
|
Bütün zenginlerden daha zenginim.
|
Gönlüm bu topraktan ayrı değildir.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ