Türk Dili 1 Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk dilinin yayılma alanlarından biri değildir?
İstanbul Türkçesi
|
Altay Türkçesi
|
Türkmen Türkçesi
|
Horasan Türkçesi
|
Kaşgay Türkçesi
|
2.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazımı yanlış olan bir kelime bulunmaktadır?
Makinalar tıkır tıkır çalışıyordu. |
Egzoz borusuna bir şeyler kaçmış. |
Çocukların yakalarında birer tane kurdele vardı. |
Saatlerdir ayakta bekletiliyoruz. |
Vitamin ihtiyacı genellikle meyvelerden karşılanır. |
Türk Dil Kurumu'na göre doğru yazımı "makine"dir.
3.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi addan ad yapma eki almıştır?
Oyna |
Küçümse |
Gözük |
Gizle |
Komuta |
Oyna, küçümse, gözük ve gizle sözcükleri addan eylem yapma ekleri almışlardır. Komuta sözcüğü ise addan ad yapma eki almıştır.
4.Soru
Finlandiya'da konuşulan Türkçe hangisidir?
Kırgız |
Şor |
Tuva |
Tatar |
Teleüt |
Finlandiya'da konuşulan Türkçe Tatar Türkçesidir. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Aynı, yakın ya da karşıt anlamlı iki sözcüğün; anlamı güçlendirmek, çokluk veya abartı bildirmek, süreklilik belirtmek, ortalama veya yaklaşıklık ifadesi kazandırma amacıyla bir tek sözcük gibi işlev görmek üzere oluşan sözcük öbeğine ne ad verilir?
Aynı, yakın ya da karşıt anlamlı iki sözcüğün; anlamı güçlendirmek, çokluk veya abartı bildirmek, süreklilik belirtmek, ortalama veya yaklaşıklık ifadesi kazandırma amacıyla bir tek sözcük gibi işlev görmek üzere oluşan sözcük öbeğine ne ad verilir?
Bağlama öbeği |
Edat öbeği |
Birleşik sözcükler |
Eylem öbeği |
Tekrar öbeği |
Tekrar O¨beği (İkilemeler): Aynı, yakın ya da karşıt anlamlı iki sözcüğün; anlamı güçlendirmek, çokluk veya abartı bildirmek, süreklilik belirtmek, ortalama veya yaklaşıklık ifadesi kazandırma amacıyla bir tek sözcük gibi işlev görmek üzere oluşan sözcük öbeğidir. Cümlede ad, sıfat, zarf ve eylem görevinde kullanılırlar. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi edat öbeği içermez?
İpince, dal gibi bir çocuktu |
Yaşamak için çok güzel bir yer diye düşündü. |
Bütün gün arabayla şehri gezdi. |
Sınava zar zor çalıştı. |
Her şeyi bilmesine rağmen hiç sesini çıkarmadı. |
Edat Öbeği Bir ad/ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir. Örnek: İpince, dal gibi bir çocuktu. Yaşamak için çok güzel bir yer diye düşündü. Bütün gün arabayla şehri gezdi. Her şeyi bilmesine rağmen hiç sesini çıkarmadı.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küçük ünlü uyumuna örnektir?
Uçak |
Ödev |
Üzüm |
Üçgen |
Öğretmen |
Yapım eklerinin işlevsel ve sayıca çok olduğu Türkçede köklerden ve yapım eklerinden yararlanılarak türetilen açı, aday, anı, araştırma, artı, bakan, beğeni, bilişim, bölü, donanım, duyum, eksi, görüntü, kavram, olağan, olgu, olumlu, onarmak, onay, ondalık, oturum, ödenek, ödev, öğrenci, öğretmen, sanık, savcı, sayı, sınav, tanık, terim, tüketim, uçak, üçgen, üretici, yargı, yazılım gibi binlerce sözcük ve terim dilin söz varlığına eklenmiştir. Ses uyumlarının güçlü oluşu, Türkçenin bir başka özelliğidir. Türkçe sözcüklerde kalınlık incelik açısından uyum (büyük ünlü uyumu) güçlüdür: ağaçlık, başarılı, dağcılık, doğaçlama, koruyucu, kuşatıcı gibi kalın bir ünlüyle başlayan sözcükteki ünlüler kalın sıradan devam eder; çiçekçilik, değerli, eğitici, öğretim, önderlik, üretim gibi ince ünlülü sözcüklerde ise bu ünlüleri yine ince ünlüler izler. Türkçe sözcüklerde düzlük yuvarlaklık açısından da bir uyum (küçük ünlü uyumu) bulunmaktadır. Düz bir ünlüyle başlayan sözcüklerde birbirini izleyen ünlüler de düz olur: yaşlılık, gecelik; yuvarlak bir ünlüyle başlayan sözcüklerde ise birbirini izleyen ünlüler ya düz geniş ya da yuvarlak dar niteliktedir: ocak, üzüm gibi.
8.Soru
I. Denizcilik alanındaki İtalyanca sözcükler
II. Farsça ön ek ve edat biçimleri
III. Fransızca hitap biçimleri
IV. İngilizceden alıntılar
V. Arapça ikili çokluk biçimleri
Yukarıda sıralanan özellikler Türkçenin diğer dillerle etkileşimi ile ilgilidir. Bu özelliklerden hangisi ya da hangileri Batı dillerinin Türkçeye etkisine örnektir?
I, II, III, IV, V |
I, II, III, IV |
I, III, IV |
II, III, IV |
III, IV |
İtalyanca, İngilizce ve Fransızca Batı dillerinden etkileşime örneklerdir fakat ARApça ve Farsça Osmanlı Türkçesine etki eden dönemde yer alan örneklerdir. Doğru yanıt C'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin kullanımında yaşanan sorunlarla ilgili değildir?
Kitle iletişim araçlarında Türkçenin kullanımı |
Sosyal medyada Türkçenin kullanımı |
Yabancı sözlerin yoğunluğu |
Yazım yanlışları ve söyleyiş bozuklukları |
Konuşmada ve yazıda farklı dil kullanımı |
Kitle iletişim araçlarında Türkçenin kullanımı, sosyal medyada Türkçenin kullanımı, yabancı sözlerin yoğunluğu, yazım yanlışları ve söyleyiş bozuklukları Türkçenin kullanımında yaşanan sorunlarla ilgiliyken, konuşmada ve yazıda farklı dil kullanımı gibi bir durum yoktur. Doğru yanıt E'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde “-al” eki, addan ad yapmak için kullanılmıştır?
Azal
|
Yatalak
|
Ulusal
|
Çoğal
|
İllegal
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin bilinen ilk yazılı belgesidir?
Çoyr yazıtı
|
Esik kurganı
|
Yazılıkaya
|
Anıt mezarlar
|
Köktürk yazıtları
|
12.Soru
Türkiye Türkçesi sadece Türkiye sınırları içerisinde değil, Balkanlarda Orta Doğu'da, Kafkaslarda yazı dili olarak kullanılmaktadır. Türkiye Türkçesinin bu coğrafyada kullanılmasının nedeni aşağıdakilerde hangisi olabilir ?
Osmanlı Devleti hoşgörülü bir algısının olması |
Türklerin o coğrafyalarda devlet kurmuş olması |
Türklerin başka devletleri de etkilemiş olması |
Türkçenin Osmanlı Devleti'nin resmi dili olmasından |
Türkçenin çok zengin bir dil olması |
Türkiye Türkçesinin bu coğrafyada kullanılmasının nedeni, Türkçenin Osmanlı Devleti'nin resmi dili olmasından dolayıdır.
13.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi "alkış ve kargış"ın Türkçedeki bir diğer karşılığıdır?
Tezahürat ve Sevgi |
Tezahürat ve Yergi |
Yergi ve Övgü |
Dua ve Beddua |
Söylev ve Hiciv |
Alkış ve Kargışın Türkçedeki bir diğer karşılığı Dua ve Bedduadır. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
İki veya daha fazla sözcükten oluşan, anlatım gücünü artırmak için az çok mantık dışına kayan, gerçek anlamından uzak, ilgi çekici bir anlam yüküne sahip, bazı sözcükleri değişmeyip bazıları değişebilen, toplum tarafından ortaklaşa benimsenen kalıplaşmış söz gruplarına ne denir?
atasözü |
ikileme |
alıntı sözler |
deyim |
ağız öğeleri |
Deyim
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ikileme örneği değildir?
kış kıyamet
|
kol kanat
|
toz toprak
|
çarpık kırık
|
allak bullak
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir ad ya da ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir?
Başına gelenlerden dolayı çok üzgün. |
Annem ve babam yarın Eskişehir’e gelecekler. |
Hemen hemen yemeklerin çoğunu pişirdik. |
Murat Bey aradı ve yardım istedi. |
Kan ter içinde odaya girdi. |
Bir ad/ad soylu sözcük ve onu izleyen çekim edatının bir araya gelmesi ile oluşan sözcük öbeğidir. “Başına gelenlerden dolayı çok üzgün.” Seçeneğinde –den dolayı edatı kullanılması bu cümleyi edat öbeği yapmıştır.
17.Soru
"Elinde kocaman paketlerle gülümseyerek odaya girdi." cümlesi yapısına göre nasıl bir cümledir?
İç içe birleşik |
Bağlı |
Sıralı |
Kurallı |
Basit |
Bu cümlede bütün öbekler tek bir yükleme bağlıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yapı ve kuruluş bakımından eksiz ikilemelere örnektir?
deste deste |
fırıl fırıl dönmek |
sere serpe |
uslu uslu |
için için |
Eksiz olanlar: top top kumaş, deste deste para, çuval çuval un…
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan sorunlardan biri değildir?
Söyleyiş bozuklukları |
Cümle düşüklükleri |
Kaba dil |
Argo |
Türkçe sözcüklere yer verme |
Radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşması ile söyleyiş bozuklukları, cümle düşüklükleri, yanlış sözcük kullanma, Türkçenin söz varlığında bulunmayan yabancı sözcüklere yer verme, kaba dil ve argo gibi sorunlar ortaya çıkarmıştır. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde verilen kavramlardan hangisi biçim bilgisiyle iligili temel bir kavram değildir?
Kök |
Gövde |
Taban |
Eklenme |
Yapım eki |
Türkçede biçim bilgisi ile ilgili birçok terim kullanılmaktadır. Bu kavramlar kök, gövde, taban, ek ve eklenmedir. Yapım eki, bunlara gelen eklerden biridir. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ