Türk Dili 1 Final 48. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
‘Öğretmenim, düşünce, evim, eğlence’ sözcüklerinin ne tür ek aldıkları sırayla aşağıdaki şıkların hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Çekim, yapım, yapım, çekim ekleri |
Yapım, çekim, yapım, çekim ekleri |
Çekim, yapım, çekim, yapım ekleri |
Çekim, çekim, çekim, yapım ekleri |
Yapım, yapım, çekim, çekim ekleri |
Verilen sözcüklerin aldığı ekleri sırayla çekim, yapım, çekim ve yapım eki olarak sıralanmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tamlayan-tamlanan ilişkisi bulunmayan sözcük öbeklerinden “birleşik eylem öbeği” grubuna girer?
Yapmadan |
Gidedur |
Elalem |
Yavaş yavaş |
Karagöz ile Hacıvat |
“Gidedur” birleşik eylem öbeğidir. Doğru cevap B’dir.
3.Soru
Diller arasındaki etkileşim düşünüldüğünde aşağıda ifadelerden hangisi doğrudur?
Toplumlar etkileşime girdiğinde diller de etkileşime girer. |
Toplumlar etkileşime girse bile diller etkileşime girmez. |
Toplumlar etkileşime girse bile yazı sistemleri değişmez. |
Toplumlar etkileşime girse bile söz varlığı değişmez. |
Toplumlar etkileşime girdiğinde saf diller bundan etkilenmez. |
Toplumların bir kültür alanına girmeleri, bir inancı benimsemeleri yazının da değişmesini, farklı yazıların benimsenmesini sağlayabilmektedir. Toplumlar arasındaki etkileşimin izleri söz varlığında ve yazıda kendisini en açık bir biçimde göstermektedir. Yeryüzünde hiçbir dil saf değildir. İnsanoğlunun yaşadığı bu toplumsal etkileşimler ve değişimler sayesinde diller de başka dillerden etkilenmiştir. Dillerin bu etkileşimleri tarihsel gelişimleri içerisinde değişimler yaşamalarını sağlarken dillerin bazı özelliklerinin belirginleşmesine, söz varlığının gelişmesine de katkıda bulunmuştur. Bütün bu gelişmeler dillerin birbirinden farklılaşmasına ama kurdukları ilişkiler sonucu da etkileşimlerine yardımcı olmuştur. Bu durumda, doğru cevap A’ dır.
4.Soru
Türkçe'nin yapı bakımından eklemeli olması aşağıdakilerden hangisine katkı sağlamıştır?
Etkileşime girdiği dil sayısının artmasına |
Yeterli edebiyat ürününün ortaya çıkarılamamasına |
Diğer dillerden kelimeler kullanılmasına |
Yeni sözcük türetmenin kolaylığına |
Ses uyumunun güçlü oluşuna |
Yapı bakımından eklemeli dil olması dolayısıyla Türkçede yeni sözcükler, terimler tü- retmek çok daha kolaydır. Hiç kuşkusuz bu özellik, yalnız Türkçe için değil yapı bakımından aynı özelliğe sahip diğer diller için de geçerlidir. Yapım eklerinin sayıca çok ve işlevsel olduğu dillerde bu özellik daha güçlü iken daha az sayıda yapım ekine sahip olan dillerde ekler yoluyla türetilen sözcükler daha sınırlı sayıdadır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Birleşik sözler ve deyimler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Birleşik sözlerin bir kısmı bitişik yazılır, deyimler ise kesinlikle bitişik yazılmaz. |
Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük arasına başka hiçbir ek giremezken deyimde girebilir. |
Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük de değiştirilemezken deyimi oluşturan sözcüklerden biri bazen değiştirilebilir. |
Deyimde de birleşik sözcükte de iki sözcük arasına soru edatı girebilir. |
Deyimler derin anlama sahip yapılar iken birleşik sözcüklerin böyle bir özelliği yoktur. |
Birleşik sözlerin bir kısmı bitişik yazılır, deyimler ise kesinlikle bitişik yazılmaz. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük de değiştirilemezken deyimi oluşturan sözcüklerden biri bazen değiştirilebilir. Deyimler derin anlama sahip yapılar iken birleşik sözcüklerin böyle bir özelliği yoktur. Bu iki yapı, anlam bakımından birbirinden tamamen farklıdır. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük arasında başka hiçbir ek giremezken deyimde girebilir. Aynı durum ek için de geçerlidir. Örneğin “göze almak” deyiminde “Göze mi almış?” kullanımında deyimin iki sözcüğü arasına soru edatı getirilmiştir.
6.Soru
I. Orhon Yazıtları'nda kullanılan dil son derece gelişmiştir.
II. Kurallı bir dil bilgisinin varlığı dikkati çeker.
III. Üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir.
IV. Türk edebiyatında hitabet türünün ilk örneğidir.
Yukarıda Orhon Yazıtları ile ilgili verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız IV |
I ve II |
II ve III |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Türk yazı dili, İkinci Göktürk Kağanlığı Dönemi’nde VIII. yüzyılın ilk yarısında dikilen
Orhon Yazıtları ile başlar. Ancak bu yazıtlarda kullanılan dil son derece gelişmiştir, işlektir. Henüz yazı dili niteliğini kazanmış, yeni yazı dili olmuş bir dil gibi değildir. Kurallı
bir dil bilgisinin varlığı dikkati çeker. Sözcüklerin gerçek anlamlarının yanı sıra mecaz
anlamları da gelişmiştir. Orhon Yazıtları’nda deyimler, atasözü niteliğini kazanmış söz
kalıpları vardır. Bir dilde deyim ve atasözlerinin oluşabilmesi için yüzlerce yılın geçmesi
gerekmektedir. Üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir. Türk edebiyatında hitabet türünün ilk örneği olmasına karşın son derece etkileyici bir anlatım söz konusudur. Bütün bu
özellikler, Türk dilinin tarihinin çok daha öncelere, tarihin karanlık dönemlerine kadar
uzandığını gösteren kanıtlardır. Doğru cevap E seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdaki ikilemelerden hangisi kuruluş bakımından diğerlerinden farklıdır?
Baş başa |
Güp güp |
Oradan buradan |
Pisi pisine |
Dereden tepeden |
A, C, D ve E şıklarındaki ikilemeler çeşitli ekler alarak kurulmuştur. B şıkkındaki ikileme ise yansıma kaynaklıdır. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Türk Dil Kurumu tarafından 2011 yılında yayımlanan on birinci baskı Türkçe Sözlüğe göre en çok sözcük alıntısı yapılan dil hangisidir?
Portekizce |
Slavca |
Arapça |
Fransızca |
Farsça |
Türk Dil Kurumu tarafından 2011 yılında yayımlanan on birinci baskı Türkçe Sözlüğe göre en çok sözcük alıntısı yapılan dil Arapça'dır. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Türkçe yazılı metinlerde deyim kullanımını ilk olarak hangi metinlerde görüyoruz?
Hikâye- Ebu AliSina ve Ebu’l-Hars |
Esrar-ı Hikmet |
Orhun Yazıtları |
Evliya Çelebi Seyahatnamesi |
Manas Destanı |
Türkçe, köklü ve zengin bir dildir. Bir dilin köklü bir tarihe sahip olması, bir anlamda deyim varlığının da zenginleşmesi demektir. Çünkü deyim oluşması, biraz da zamanla ilgili bir durumdur. Türkçe, bugünkü bilgilerimizle ilk yazılı metinler olarak adlandırdığımız Orhun Yazıtları’nda çok yüksek bir anlatım gücüne sahiptir.
10.Soru
Tanzimat Fermanı ile birlikte Batı’ya yöneliş, Türkçenin söz varlığında hangi dilin etkisini başlatmıştır?
İtalyanca |
Fransızca |
Japonca |
Almanca |
İspanyolca |
Tanzimat Fermanı ile birlikte Batı’ya yöneliş, Türkçenin söz varlığında bu kez de Fransızcanın etkisini başlatmıştır. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemine ne denir?
Atasözü |
İstiare |
Mecaz-ı mürsel |
Argo |
Kargış |
Argo; toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak
algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemidir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Yusuf Has Hacip tarafından yazılan önemli bir eserdir?
Kutadgu Bilig
|
Atebetü'l-Hakayık
|
Divanü Lügati't-Türk
|
Mukaddimetü'l-Edeb
|
Divan-ı Hikmet
|
13.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde telgrafik konuşma örneği yer almaktadır?
Anne gel! |
Anne, baba! |
Anne mama ver! |
Anne, anne! |
Anneeeee! |
Telgrafik konuşma çocuğun dil ediniminde 2 yaş civarında, iki sözcükten oluşan cümlelerle konuşmasına verilen addır. “Anne gel!” diyen çocuk telgrafik konuşmuş olur.8
14.Soru
Bir dilin zenginliğini bize gösteren en önemli unsurlar aşağıdakilerden hangisidir?
Sözcük sayısının çokluğu.
|
O dili konuşan insan sayısının fazlalığı.
|
Dilin konuşulduğu coğrafyanın genişliği.
|
Dilin çesitli duygu, düşünce ve kavramları anlatabilme gücü ve dilin sözcük türetme ve soyutlama gücüdür.
|
Dilin lehçelerinin çokluğu.
|
15.Soru
"Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer" atasözü hangi konuda öğüt vermektedir?
Bir çaba harcamadan yalnızca tatlı sözlerle oyalama tutumunu anlatır |
Bir işi zora sokmanın yanlış olduğunu anlatır |
Sağlık için yapılması gerekenleri anlatır |
İklim olayları konusunda önlem alınması gerektiğini anlatır |
Toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri konusunda öğütler verir |
Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan "Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer" gibi atasözlerimiz toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler vermektedir. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
I. Söz varlığı yalnızca bir sözcük dizisi değildir. II. Bir toplumun kültürüne ilişkin ilk bilgiler, söz varlığından elde edilebilir. III. Söz varlığı, toplumun konuştuğu dilin sözcüklerini, deyimlerini, hazır söz kalıplarını, atasözlerini kapsar. IV. Bir dilin söz varlığı, o dili konuşan toplumun dünya görüşünün göstergesidir. V. Söz varlığı, kültürün aynasıdır. Yukarıda söz varlığı ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I, II, III
|
II, III, IV
|
I, II, III, IV
|
I, II, III, IV, V
|
II, III, IV, V
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bağlama öbeğidir?
Senin gibi |
Sevgi Teyze |
Ferhat ile Şirin |
Hayata dair |
Gözü açık |
Bağlama Öbeği En az iki eş ögenin bağlaç ile bağlanmasıyla oluşan sözcük öbeğidir. Eğer bağlanan ikiden fazla öge varsa bağlaç son iki öge arasına girer. Bağlama öbeği, cümlede ad, sıfat ve zarf görevinde bulunabilirler. Örnek: Kardeşim ve teyzem yarın İstanbul’a gidecekler. Çalışkan fakat hırslı bir kişiliği vardı. Ne para ne şöhret mutlu etmişti. Zengin mi fakir mi belli değildi
18.Soru
Türkçe'deki anlamı değişmeden önceki halleriyle atasözlerinin yer aldığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Mesnevi |
Kutadgu Bilig |
Garibname |
Divanü Lügati’t-Türk |
Atabetül Hakayık |
Türkçede yaklaşık 4.500 atasözü bulunmaktadır. Bu atasözlerinden kimileri küçük ses farklılıkları dışında yüzyıllardır değişmeden günümüze gelirken kimilerinde az çok sözcük değişmeleri yaşanmıştır. Atasözlerinin değişmeden önceki hallerinin içeren eser, Kaşgarlı Mahmut'un Divanü Lügati’t-Türk isimli eseridir.
19.Soru
Türkçenin ilk yazılı izlerine hangi tarihte rastlanır?
MÖ 4000 |
MÖ 3500 |
MÖ 3000 |
MÖ 2000 |
MÖ 1500 |
MÖ 4000
20.Soru
Bir sözcüğü veya kavramı kabul edilenin dışında başka anlamlara gelecek biçimde kullanma, metafor aşağıdaki terimlerden hangisine karşılık gelmektedir?
anlam |
mecaz |
eş anlam |
zıt anlam |
deyim |
Mecaz
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ