Yaşlılarda Çatışma Ve Stres Yönetimi 2 Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bakım hizmeti sağlayan çalışanların, “Şu an sizin için önemli olan konular hakkında konuşalım.”, “Bunun neden sizi üzdüğünü anlamama yardımcı olun, lütfen. gibi sorularla yaşlı bireylere yaklaşımı hangi iletişimle ilgili hedefi yerine getirmektedir.
Aktif dinleme |
Empati |
Duygusal empati |
Bilişsel empati |
İddialı iletişim |
Aktif dinlemenin tüm etkileşimlerin en temel unsuru olduğunu ifade edebiliriz. Yaşlı
bireylerin önceliklerine saygı duymak, sözünü kesmemek, duygularını anlamaya çalışmak aktif dinlemenin temel unsurlarıdır.
Bakım hizmeti sağlayan çalışanların, “Şu an sizin için önemli olan konular hakkında konuşalım.”, “Bunun neden sizi üzdüğünü anlamama yardımcı olun, lütfen. gibi sorularla yaşlı bireylere yaklaşımı hangi iletişimle ilgili hedefi yerine getirmektedir.
Bireylerin gerçekten ihtiyaçlarını, isteklerini anlayabilmek için sadece ağızlarından
çıkan kelimelere göre hareket edemeyiz. Tüm duyularını kullanmak ve tamamıyla odaklanmak sayesinde anlamak ve yorumlamak mümkün olacaktır.
2.Soru
Yaşlı annesine bakım vermeyi çeşitli faktörlerden dolayı stresli olarak değerlendiren, bu duruma uyum sağlamayan ve annesine karşı sabırsız, öfkeli ve rahatsız edici şekilde yaklaşan birinin kişilik özellikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Nörotizm – A Tipi – Kötümser |
İçe dönüklük – B Tipi – Kötümser |
Öz denetim – A Tipi – İyimser |
Dışa dönüklük – B Tipi – İyimser |
İçe dönüklük – B Tipi – Kötümser |
Nörotizm – A Tipi – Kötümser
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılara bakım yapan ve tükenmişlik yaşayan bireyler konusunda yapılacak düzenlemeler arasında yer almaz?
Kardeşler yaşlı bakımını sırayla yapmalıdır. |
Dinlenmek için tatiller verilmelidir. |
Yaşlı bakımında destek alınabilecek kurumlar öğrenilmelidir. |
Sadece yaşlılara yönelik hastaneler açılmalıdır. |
Tükenmişlik belirtileri görmezden gelinmelidir. |
NE YAPALIM?
• Tükenmişlik kavramını önemseyin.
• Tükenmişlik belirtilerini öğrenin.
• Bakım işinin bazen diğer kardeşler tarafından üstlenilmesi, gereksinim duyduğunda yaşlının geçici süre bakımını üstlenecek kişilerin olması bakım veren kişinin bir parça olsun nefes almasını sağlar.
• Bakım veren kişiler de genellikle orta yaşın üzerinde oldukları için kendilerinin de bedensel ve ruhsal sağlıkları bozulabilir. Bakım işi nedeniyle bağımsızlıkları neredeyse ortadan kalkar. Sonuçta bakım veren kişiler tükenmişliği çok sık yaşarlar. Sorumlulukların ve iş yükünüzü azaltın.
• Kardeşleriniz varsa yaşlı bakımını sırayla yapın.
• Kendi gereksinimlerinizi karşılamayı önemseyin.
• Dinlenmek için tatil, müzik dinleme, yalnız kalma vb. fırsatlar yaratın.
• Yaşlının bakımı konusunda ayrıntılı bilgi edinin. Yaygın yaşlı hastalıkları konusunda Halk Eğitimi Merkezlerinde kurslar düzenlenebilir.
• Yaşlı bakımında destek alabileceğiniz kurumları (Belediyeler, Sağlık Bakanlığı,
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı gibi) öğrenin.
• Bakım veren kişi kendi bedensel sağlığını umursamalı ve düzenli sağlık kontrollerini yaptırmalıdır. Kibar ve şefkatli sağlık çalışanları da bu süreçte destekleyici bir rol üstlenebilirler.
• Yaşlının belli saatlerde bırakılabileceği günlük bakım merkezlerini yaygınlaştırın.
• Kısa tatiller, ailenin doğum günleri, bayramlar gibi özel günleri planlaması bakım vereni rutin günlük işlerden uzaklaştırır.
• Sadece kaygı yönetimi, stres yönetimi gibi bireysel müdahale yöntemlerini değil, örgüt düzeyinde müdahaleleri kullanın. (çalışan sayısının arttırılması, çalışma saatlerinin düzenlenmesi, adil bir yönetim anlayışı gibi).
• Bakım veren kişilere gereksinimleri karşılayabilecek düzeyde bakım aylığı bağlanmalıdır.
• Sadece yaşlılara yönelik hastaneler açılmalıdır.
• Bakım veren kişinin maddi zorluklarının az olması önemlidir. Bu konuda devlet gerekli düzenlemeleri yapmalıdır. Ayrıca belediyelerin gerekmektedir. Yaşlının
sağlık hizmetleri alması da kolaylaştırılmalı,
• Bakım veren kişi eğlenme, dinlenme, sevdiği etkinlikler için zaman ayırabilmeli, bu konuya öncelik vermelidir. Genellikle yaşlıya bakan kişi kendi gereksinimlerini görmezden gelmektedir. Yürüyüş, açık havada zaman geçirme, çeşitli spor etkinlikleri bakım veren kişinin tükenmişliğinin önlenmesinde etkilidir.
• Bakım verenlerin daha çok desteğe ve anlaşılmaya gereksinimi olabilir. Bakım veren kişinin bazen sadece kendisini dinleyen ve anlayan kişilere gereksinimi vardır. Arkadaşları ve komşuları ile neşeli ve eğlenceli zaman geçirmesi yararlı olacaktır. Aileden ve arkadaşlardan alınan sosyal destek tükenmişliğin önlenmesinde çok etkilidir.
4.Soru
Asağıdakilerden hangisi yaşlılara serbest zaman etkinlikleri düzenlemede bireye ilişkin değerlendirilmesi gereken özelliklerden biri değildir?
Soygeçmişi |
Eğitim düzeyi |
Konsantrasyon düzeyi |
Günlük genel rutini |
Psikolojik özellikler |
“Soygeçmişi” yaşlılara serbest zaman etkinlikleri düzenlemede bireye ilişkin değerlendirilmesi gereken özelliklerden biri değildir.
5.Soru
Beş Faktör Kişilik Kuramı'na göre sosyal etkileşim ve aktivitelere eğilimi olan, enerjik, coşkulu yapıdaki insanları hangi kişilik sınıfına dahil edilebilir?
Dışa dönüklük |
İçe dönüklük |
Yumuşak başlılık |
Nörotizm |
Gelişime açıklık |
Dışa dönüklük, sosyal etkileşim ve aktivitelere eğilim anlamına gelmektedir. Dışa dönük kişilik özelliği, enerjik, konuşkan, sıcakkanlı, heyecanlı, coşkulu ve sosyal olma gibi özelliklerden oluşmaktadır. Dışa dönük insanlar sosyal, aktif, konuşkan, kişi odaklı, iyimser ve heyecan arama özellikleri sergilemektedirler. Dışa dönük bireyler insanlarla kolay ilişki kurabilen, insanlarla olmayı seven, iş birliğine yatkın, sempatik bireyler olarak değerlendirilmektedir. Dışa dönük bakıcılar, yaşlıyla iletişim kurarak onun hoşça zaman geçirmesini sağlarken kendileri de geniş sosyal çevrelerinden kolaylıkla destek alabilme özelliğindedirler.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılık dönemi ile ilgili olarak söylenemez?
Fizyolojik ve ruhsal değişimler ortaya çıkar |
Geleneklere ve toplumsal değerlere bağlılık artar. |
Ruhsal yönden çevreye karşı ilgisizlik oluşabilir. |
İnsanlar rol ve bulunduğu konum açısından pasif hâle gelir. |
Yaşamdan zevk almama gibi değişimler oluşabilir. |
Yaşlılık yaşam süresinde gelişme ve olgunlaşmayı takip eden genetik yapı ve çevre arasındaki etkileşimin en üst düzeyde görüldüğü fizyolojik ve ruhsal değişimlerin ortaya çıkmasıdır. Bir insan kendini yaşlı gibi hissediyorsa yaşlı gibi davranıyorsa “yaşlanmış” demektir. Bu da ruhsal yönden çevreye karşı ilgisizlik, içe kapanma, yaşamdan zevk almama gibi değişimlerle kendini belli eder. Yaşlılık bireyin fiziksel görünüm, güç, rol ve bulunduğu konum açısından pasif hâle geldiği bir dönem olarak tanımlanırken bu dönemi yaşayan insanların ruhsal ve fiziksel durumlarına yönelik yaklaşımın diğer yaş gruplarına olan yaklaşımdan farklı olması gerekliliği vurgulanmıştır.
7.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bir kurumun öğrenen örgüte dönüşmesini engelleyen faktörler arasında sayılamaz?
Telaş ve panik içinde sistematik olmayan adımlar atmak. |
Akıllı çalışma sistemini ödüllendirip, çok çalışmayı önemsememek. |
Özgün fikirlere değer vermeden, onları göz ardı ederek alışılagelmiş fikirlere bağlı kalmak. |
Öğrenen örgüt olmayı bir zihniyet veya kültür değişimi sürecinden çok belirli sistem ve süreçlerin uygulanması olarak görmek. |
Örgüt içinde alınan kararlardan kısa sürede sonuçlar beklemek ve sonuçlar hemen ortaya çıkmayınca bunları uygulamaktan vazgeçmek. |
Bir kurumun öğrenen örgüte dönüşmesini engelleyen bazı faktörler şu şekilde sıralanabilir:
- Telaş ve panik içinde sistematik olmayan adımlar atmak, bunlardan kısa sürede
sonuçlar beklemek ve sonuçlar hemen ortaya çıkmayınca bunları uygulamaktan
vazgeçmek, - Öğrenen örgüt olmayı bir zihniyet veya kültür değişimi sürecinden çok belirli sistem ve süreçlerin uygulanması olarak görmek,
- Özgün fikirlere değer vermeden, onları göz ardı ederek alışılagelmiş fikirlere bağlı
kalmak, - Çok çalışmayı ödüllendirip, akıllı çalışma sistemini ödüllendirmemek. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi serbest zaman etkinliklerine katılmanın fiziksel yararlarından birisidir?
Kendini değerli hissetme, |
Öfkeli ve katı tutumda yumuşama, |
Sosyalleşmede artış, |
Yönetme ve yürütme becerilerinde artış, |
Hareket öncesi motor planlama sürecinde gelişim |
Serbest Zaman Etkinliklerine Katılmanın Fiziksel Yararları:
- Kan dolaşımında artış,
- Kaba ve ince motor işlevler, her iki uzvu kullanma ve el-göz koordinasyonunda artış,
- Vücudun denge kontrolünde payı olan
- Vestibuler sistemin işlevini geliştirme,
- Duyusal girdileri sağlama,
- Hareket öncesi motor planlama sürecinde gelişim,
- Algısal becerilerde ilerleme,
- Kuvvet, eklem hareket genişliği ev fiziksel dayanıklılıkta artış,
- Denge ve duruş kontrolünde gelişme,
- Aktiviteleri aşamalı şekilde yerine getirme becerisinde artış.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlının merak ettiği bir filme giderek yaptığı serbest zaman etkinliğidir?
Sanat etkinliği |
Su içi etkinliği |
Spor etkinliği |
Duyusal müdahale |
Bilimsel etkinlik |
“Sanat etkinliği” yaşlının merak ettiği bir filme giderek yaptığı serbest zaman etkinliğidir.
10.Soru
Hangileri bireysel olmayan problemlere örnek gösterilebilir?
I. Yaşlı yakına pijama alma gereksinimi
II. Arabanın lastiğinin patlaması
III. Eğitim sisteminden kaynaklanan sorunlar
IV. Yaşlı babanın bakımı konusunda kardeşlerin yaşadığı çatışma
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve III |
III |
Bireysel olmayan problemler çözümü, tanımlanması en kolay sorunlardır. Arabanın tamiri, evde herhangi bir malzemenin bitmesi, yaşlı yakınınıza giysi alma gibi. Toplumsal problemleri de üç problem türünün dışında kalan, trafikle, eğitimle ilgili olan ve çözümü bireysel olmayan, birçok toplum kesiminin ya da kurumunun bir araya gelerek çözümleyebileceği durumlardır.
11.Soru
Eşinin hasta annesine bakmak zorunda kalan Emel Hanım, bu durumdan hiç hoşnut değildir. Eşi Erhan Bey'in diğer kardeşlerinin, annelerine olan ilgisizliklerinden sürekli şikayet etmekte ve çoğu zaman yorgunluğunun acısını eşinden çıkarmaktadır.
Bu bilgilere göre Emel Hanım'ın yaşadığı durum aşağıdaki birincil stres kaynaklarından hangisini örneklendirmektedir?
Günlük yaşam etkinliklerinde bağımlılık ve hasta direnci |
Yaşlının bilişsel bozukluğu |
Bakım verenlerin rol yüklenmesi |
Bakım verenlerin rol esareti |
Yakınlığın kaybı |
Bakım verenlerin rol esareti; yaşlı bakımıyla ilgilenen aile üyelerinin yaşlı bakım rolünü gönülsüz yapmaları sonucu hoş olmayan duygular hissetmeleridir. Bu duygu, aile üyesinin başka bir şeyi yapmayı tercih ederken yaşlıya bakmak zorunda kalması sonucu yaşanır. Rol esareti, rolün güçlüğü ya da stresli olması ile ilgili değildir, daha çok yaşlı bakım rolünü üstlenmeye isteksizlik ile ilgili bir kavramdır. Bu durum kişinin yapmak istedikleri ile yapmak zorunda oldukları arasındaki gerginlikten ortaya çıkmaktadır. Doğru yanıt D'dir.
12.Soru
I.İfadesel temas,
II.Empati,
III.Aktif dinleme,
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri bireyler arasında yaşanan çatışmanın çözümünde kullanılabilecek iletişim teknikleridir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II ve III |
I ve II |
Yalnız III |
Yukarıdaki üç madde de bireyler arasında yaşanan çatışmanın çözümünde kullanılabilecek iletişim teknikleridir.
13.Soru
Güvensizlik Rol Belirsizliği İletişim Eksikliği Kızgınlık Yukarıdakilerden hangileri aile ile üyeleri ile çalışanlar arasında çatışma yaratan kaynaklardandır?
I, II |
I, IV |
I, II, III |
I, II, IV |
I, II, III, IV |
Aile ile üyeleri ile çalışanlar arasında çatışma yaratan kaynakları:
Güvensizlik
Rol Belirsizliği
İletişim Eksikliği
Cevap C'dir.
14.Soru
Kurumda şikayet yönetimi tekniği uygulanırken izlenmesi gereken aşamalardan üçüncüsü aşağıdakilerden hangisidir?
Kurum içerisinde yaşlı bireylerin şikayetlerini bildirecekleri bir mekanizmanın kurulması. |
Şikayetleri çözecek temsili bir takım oluşturulması. |
Şikayetler hakkında veri tabanı kurulması. |
Şikayetlerin hızlı ve etkili bir şekilde çözülmesi. |
Hizmetlerin verildiği anda tüketilmesi |
3. Aşama: Şikayetlerin hızlı ve etkin bir şekilde çözülmesi: Bir şikayet geldiğinde, şikayet konusu çapraz takım içerisinde kimin uzmanlık alanıyla ilgiliyse o çalışana bu şikayetin bildirilmesi ve raporlanması önemlidir. İlgili kişi, şikayet hakkında detaylı bilgi toplamalı ve çözüm yolları üzerinde düşünmelidir. Yaşlı kişilerle en çok etkileşim içerisinde olan çalışanlara yetki verilmeli ve kendilerine iletilen şikayetleri çözme konusunda sorumluluk almaları sağlanmalıdır. Şikayetler biriktiğinde önem sırasına göre çözülmesi tavsiye edilmektedir.
15.Soru
"............................kavramıyla, bireyin karar verme süreci ve sonrasındaki bireyin seçimleri vurgulanmaktadır."
Yukarıdaki cümlede yer alan boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Davranışsal özerklik |
İletişimsel özerklik |
Duygusal özerklik |
Değer özerkliği |
Kuramsal özerklik |
Davranışsal özerklik kavramıyla, bireyin karar verme süreci ve sonrasındaki bireyin
seçimleri vurgulanmaktadır. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Sıralanan sorunlardan hangileri bireysel problemlere örnek gösterilebilir?
I. Dış görünüşünden memnun olmama
II. Utangaç birisi olmaktan hoşnut olmama
III. Diş ağrısı çekme
IV. Yaşlı babanın bakımı konusunda kardeşlerin yaşadığı çatışma
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
III ve IV |
Bireysel problem; sağlıkla, davranışlarla veya duygularla ilgili sorunlardan oluşur. Bu konuda sorun yaşamayan kimse yoktur. Dış görünüşünden memnun olmama, sessiz bir kişi olmasından rahatsız olma bireysel probleme örnek olabilir. Kişiler arası problemler ise insan ilişkilerinde yaşadığımız sorunlardır. İnsan ilişkileri yaşamı güzel ve anlamlı kılan en önemli doyum kaynaklarından biri olduğu gibi, en büyük sorun kaynağıdır da. Yaşamda karşılaşılan en yaygın sorunlardan birisidir aynı zamanda. babalarının bakımını paylaşmadığı için kardeşler arasında yaşanan tartışmalar bu gruba girebilir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bakıcının, bakıcılık etkinliklerinden ve sorumluluklarından dolayı olumlu duygular hissetmesini ifade etmektedir?
Bakıcı ustalığı |
Bakıcı doyumu |
Düşünme yanlılığı |
Empatik beceri |
Mizahı kullanma becerisi |
Bakıcı doyumu/memnuniyeti, bakıcının, bakıcılık etkinliklerinden ve sorumluluklarından dolayı olumlu duygular hissetmesidir.
18.Soru
Meslek elemanlarında işe ve iş yerine bağlılığın azalması, güdülenmenin ve üreticiliğin düşmesi ve duygusal duyarsızlaşmadır."
Yukarıdaki tanım aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?
Duygusallaşma |
Geri çekilme |
İçe dönme |
Bilinçlenme |
Tükenmişlik |
Tükenmişlik Maslach’a göre, meslek elemanlarında işe ve iş yerine bağlılığın azalması, güdülenmenin ve üreticiliğin düşmesi ve duygusal duyarsızlaşma ile betimlenmektedir.
19.Soru
Yaşlıların stres yönetiminde serbest zaman etkinliği olarak kullanılabilecek 30 dakikalık bir fiziksel aktivite seansının kaç dakikası etkinlik fazı olmalıdır?
5 |
15 |
20 |
25 |
30 |
30 dakikalık bir fiziksel aktivite seansının, ilk beş dakikası ısınma fazı (hafif yürüyüş, esneklik egzersiz), son beş dakikası soğuma fazı (hafif yürüyüş, esneklik egzersiz), 20 dakika da etkinlik fazı (yürüyüş, yüzme, dans, bisiklet) olmalıdır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlı arabulucularının sahip olması gereken özelliklerden biri değildir?
Aile sistem, aile yaşam döngüsü gibi aile kuramlarını bilmeli |
Zayıf yanlara odaklanan, bütünsel, açık, saydam, önyargısız yaklaşıma sahip olmalı |
Yaşlanma sürecindeki bilişsel özelliklere hâkim olmalı |
Yaşlının istismar edildiğini fark edebilecek yetkinlikte olmalı |
Karar verme sürecine yaşlı kişinin katılımını arttırmak için teknikler kullanabilmeli |
yaşlı arabulucularının sahip olması gereken özellikler;
Aile sistem, aile yaşam döngüsü gibi aile kuramlarını bilmeli
Yaşlanma sürecindeki bilişsel özelliklere hâkim olmalı
Yaşlının istismar edildiğini fark edebilecek yetkinlikte olmalı
Karar verme sürecine yaşlı kişinin katılımını arttırmak için teknikler kullanabilmelidir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ