Afet Tıbbı ve Yönetim İlkeleri Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 16 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlığı belirleyen ekonomik faktörlerden biridir?
Eğitim |
İşsizlik |
Barınma |
Bireysel özellikler |
Kültürel değerler |
Sağlığı belirleyen birçok faktör vardır. Bu faktörler temel olarak dört başlık altında toplanmaktadır; sosyal (eğitim, kültürel değerler gibi) ekonomik (gelir düzeyi ve işsizlik gibi) ve fiziksel çevre (kaliteli su ve hava, barınma gibi), bireysel karakteristikler ve davranışlar (genetik faktörler ve egzersiz alışkanlığı gibi)
2.Soru
Bireyin içinde bulunduğu acil durumun özelliklerine göre ihtiyaç duyabileceği güvenlik, itfaiye, arama ve kurtarma gibi yardım ihtiyaçları aşağıdaki seçeneklerden hangisi ile ilişkilendirilebilir?
Acil sağlık hizmetleri, |
Acil yardım hizmetleri, |
Acil çağrı hizmetleri, |
Afet hizmetleri, |
Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri, |
Acil yardım hizmetlerinin genel tanımı, “acil durumun oluşturabileceği zararın engellenmesi ya da en aza indirilmesi için gerekli, organizasyonu yapılan ve sunulan hizmetlerdir. Birey içinde bulunduğu acil durumun özelliklerine göre birçok farklı acil yardım hizmetine ihtiyaç duyabilir. Bu hizmetlerin en önemlileri, acil durumlarda sunul- ması gereken güvenlik, itfaiye, arama-kurtarma ve acil sağlık hizmetleri olarak sayılabilir.
3.Soru
Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinden "Franco-German Model, hastane koşullarının olay yerine götürülmesi üzerine kurgulanır. Olay yerinde hastanın stabilizasyonu tam olarak sağlanana kadar, acil tıbbi müdahalelerin devam etmesi önerilir". Aşağıda ki ülkelerden hangisin de Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerin de bu model uygulanmaktadır?
Malta, |
ABD, |
Kanada, |
Avustralya, |
Hollanda, |
Genellikle Avrupa ülkelerinde uygulanan sistemin en katı hali Fransa’da görülmektedir. Fransa dışında Almanya, Yunanistan, Malta ve Avusturya gibi ülkelerde de bu sistemin özellikleri görülmektedir.
4.Soru
- Zarar Vermemek
- İnsan Haklarına Saygı Duymak
- Güçlendirme
- Toplum Katılımı
Yukarıda verilenlerden hangileri psikososyal müdahalenin temel prensipleri olarak sayılır?
I ve II |
I ve III |
II ve IV |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Afet bölgesinde hizmet vermeden önce tüm yardım çalışanlarının kendi mesleki etik ilkelerine ek olarak ortak davranış kurallarını (etik ilkeler) benimsemesi gerekmektedir. Zarar vermemek, insan haklarına saygı duymak, güçlendirme ve toplum katılımı sayılabilir.
5.Soru
Afetten etkilenenlerin politik, etnik vb. bir ayrım gözetmeksizin, herhangi bir taraf tutmaksızın, insanların onurlu biçimde yaşamlarını sürdürebilecekleri asgari koşullar yerine getirilmesini savunan psikososyal müdahale prensibi aşağıdakilerden hangisidir?
Zarar vermemek |
Güçlendirme |
Toplum katılımı |
İnsan haklarına saygı duymak |
Hazırlık ve Koordinasyon |
İnsan Haklarına Saygı Duymak: Afet yönetimi döngüsündeki tüm faaliyetlerde olduğu gibi psikososyal müdahalelerde de politik, etnik vb. bir ayrım gözetmeksizin, herhangi bir taraf tutmaksızın, insanların onurlu biçimde yaşamlarını sürdürebilecekleri asgari koşullar yerine getirilmelidir. Afetin yol açtığı zorluklardan ve insan onuru ile bağdaşmayan uygulamalardan, şiddet ve tehditten kaynaklanan psikolojik tehlikelerden korunma sağlanmalıdır. Afetin yol açtığı zararların yanısıra, şiddet, istismar, işkence, kötüye kullanım maruziyetine yol açacak riskler psikososyal açıdan ele alınmalıdır.
6.Soru
Yaralanmalar ve ölümler afetlerin halk sağlığına etkileri olan genel başlıkların hangisi altında değerlendirilebilir?
Toplum sağlığına doğrudan etkileri |
Sağlık sistemine doğrudan etkileri |
Toplum sağlığına dolaylı etkileri |
Sağlık Sistemine dolaylı etkileri |
Çevre sağlığına doğrudan etkileri |
Yaralanmalar ve ölümler afetlerin en açık görülen etkilerinden biri olup toplum sağlığına doğrudan etkiler başlığı altında değerlendirilmektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afetlerden sonra bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkmasına neden olan etmenlerden biri değildir?
Sağlık alt yapısının tahrip olması |
Sağlık hizmetlerindeki kesintiler |
Yetersiz hijyen koşulları |
Toplu barınma alanları |
Yaşam koşulları |
Afet sonrası yaşam koşulları, toplu barınma alanları, hijyen koşullarının yeterli olmaması, sağlık hizmetlerindeki ve yürütülen sağlık programlarındaki kesinti veya aksamalar bulaşıcı hastalık potansiyelini yaratan temel nedenlerdir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Medikal Kurtarma Ekipleri kapsamında özel sektör ve sivil toplum ekiplerinin afet öncesi görev ve sorumlulukları arasında bulunur?
Afet bölgesine personel ve malzeme naklini sağlamak veya kurum/kuruluşlarla koordine ederek sağlatmak. |
Tatbikat organizasyonları yapmak, ulusal ve uluslararası tatbikatlara katılımı sağlamak. |
Afet bölgesinde triyaj, ilk müdahale ve acil sağlık hizmetlerinin yürütmek. |
KBRN tehditlerine maruz kalıp arama kurtarma ekipleri tarafından arındırılan kişilere medikal müdahalede bulunmak. |
Afet ve acil durum sonrası yapılan değerlendirme raporları doğrultusunda, medikal kurtarma hizmetlerinin sunumuna yönelik iyileştirme ve düzenlemelerin yapılmasını sağlamak. |
Özel sektör ve sivil toplum ekiplerinin afet öncesi görev ve sorumlulukları:
- Afet ve acil durumlarda görev yapacak personel planlamasını yapmak.
- Görev ve sorumluluk alanı ile ilgili personelin yetiştirilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde eğitim programı hazırlamak ve uygulamak.
- Tatbikat organizasyonları yapmak, ulusal ve uluslararası tatbikatlara katılımı sağlamak.
- Afet ve acil durumlara yönelik sağlık hizmetlerinin sunumunda ihtiyaç duyulacak haberleşme, ilaç, tıbbî ve teknik malzemelere yönelik planlama, tedarik ve depolama faaliyetlerini yürütmek.
Özel sektör ve sivil toplum ekiplerinin afet sırasında görev ve sorumlulukları:
- Afet bölgesine personel ve malzeme naklini sağlamak veya kurum/kuruluşlarla koordine ederek sağlatmak.
- Afet bölgesinde triyaj, ilk müdahale ve acil sağlık hizmetlerinin yürütmek.
- KBRN tehditlerine maruz kalıp arama kurtarma ekipleri tarafından arındırılan kişilere medikal müdahalede bulunmak.
Özel sektör ve sivil toplum ekiplerinin afet sonrasında görev ve sorumlulukları:
- Görev ve sorumluluk alanı ile ilgili bilgileri değerlendirmek ve İl SAKOM’a iletmek.
- Afet ve acil durum sonrası yapılan değerlendirme raporları doğrultusunda, medikal kurtarma hizmetlerinin sunumuna yönelik iyileştirme ve düzenlemelerin yapılmasını sağlamak.
Doğru cevap B'dir çünkü diğer şıklar afet öncesi ve sonrası görevleridir.
9.Soru
I. Görev yapan personel
II. Bağlı oldukları idari birim
III. Çalışma saatleri
IV. Ambulansın donanımı
Yukarıdakilerden hangisi Türkiye’de ambulans istasyonlarının sınıflandırılmasındaki kriterlerden değildir?
Yanlız II |
Yanlız IV |
III ve IV |
I ve III |
II, III ve IV |
Türkiye’de ambulans istasyonları, görev yapan personele, bağlı oldukları idari birime ve çalışma saatlerine göre farklı kategorilerde sınıflandırılmaktadır.
10.Soru
Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer tehditlerin kısaltılması aşağıdakilerden hangisidir?
KBNR |
KBRN |
KRBN |
KRNB |
KNRB |
Kimyasal,biyolojik, radyolojik ve nükleer (KBRN) ‘in görevi tehditlerine maruz kalıp arama kurtarma ekipleri tarafından arındırılan kişilere medikal müdahalede bulunmak.
11.Soru
Afet öncesinden yapılan ve tamamlanmış hazırlıkların uygulanması hangi acil durum basamağını ifade etmektedir?
Afet öncesi-zarar azaltma |
Afet öncesi-planlama |
Afet-yanıt |
Afet sonrası-iyileştirme |
Afet anı- koruma |
Afet-yanıt, Afet öncesinden yapılan ve tamamlanmış hazırlıkların uygulanması olarak tanımlanmaktadır.
12.Soru
Ülkemizde afet yönetiminden sorumlu kuruluş hangi seçenekte verilmiştir?
UMKE |
KIZILAY |
AFAD |
YEŞİLAY |
AKUT |
Ülkemiz adına afet yönetiminden sorumlu kuruluş olan Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından yayınlanan Ulusal Deprem Stratejisi Eylem Planı (2012-2023) çerçevesinde özel sektör kuruluşlarının afet yönetim sistemi içine girmelerini sağlamak için KOSGEB işbirliği ile 2013’ün son çeyreğinde toplantılar düzenlenmiş ve konunun önemine dikkat çekilmiştir.
13.Soru
Stresle baş etmeyle ilgili yardım çalışanlarına kurumsal ve bireysel düzeyde bazı öneriler verilebilir aşağıdakilerden hangisi kurumsal düzeyde önerilere örnektir?
İkincil travmatik stres, tükenmişlik gibi belirtilerin |
Hem kendinizde hem de ekip arkadaşlarında |
Problemden çok çözüme odaklamak konusunda |
Acil durum ve afet ortaya çıkmadan yardım |
Afetin zorlu koşulları ve insanların stres |
Kurumsal Düzeyde • Hazırlık evresinde kurumsal düzeyde profesyonel yardım çalışanlarına psikososyal risk analizinin yapılması, varsa özel ihtiyaçlarının (ilaç, küçük çocuğa sahip olma, özel bakıma ihtiyaç duyan aile bireyinin olması, diyet gibi) belirlenmesi, • acil durum ve afet ortaya çıkmadan yardım çalışanlarına yönelik stres faktörleri, strese bağlı tepkiler, stres yönetimi ve özbakımla ilgili eğitim çalışmalarının yürütülmesi, • ekip çalışmasına yatkın kişilerin bir araya getirilmesi, • Yardım çalışanlarının beslenme, barınma, hijyen, tuvalet, banyo, haberleşme vb. gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması için hazırlıklarınazami düzeyde yapılması, • Yardım çalışanlarının çalışma saatleriyle ilgili düzenlemelerin öncesinde yapılması, dinlenme saatleri ve dinlenme alanlarının öncesinde planlanması,Kendi de afetzede olması durumunda ailesinde ölü, yaralı olup olmadığının belirlenmesi, ihtiyaçları konusunda önceliklendirilmesi, • Afet ve acil durum sırasında ve sonrasında yardım çalışanlarının duygu ve deneyimlerini ifade edebilecekleri paylaşım gruplarının düzenlenmesi, • Yardım çalışanlarının özellikle uzun süreli görevlerde normal aktivitelerine geri dönmelerine yardımcı olacak sosyal etkinliklerin düzenlenmesi (televizyon, film izleme,spor faaliyetleri gibi), A-B-C ve E seçenekleri kişisel düzeye örnektir.
14.Soru
I. START
II. SAVE
III. SALE
IV. SALT
Yukarıdakilerden hangisi afetlerde triyaj uygulama yöntemlerinden biri değildir?
Yanlız III |
Yanlız II |
I ve III |
II ve IV |
I ve IV |
Afetler kısa sürede etkin triyaj uygulamasının yapılabilmesi için geliştirilmiş, sistematik triyaj protokolleri bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri START (Simple Triage and Rapid Treatment), SALT(Sort, Assess, Lifesaving Interventions-Treatment/Transport) ve SAVE(Secondary Assessment of Victim Endpoint) triyaj uygulama yöntemleridir.
15.Soru
I. İl Sağlık Müdürü
II. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
III. İl Halk Sağlığı Müdürü
IV. Kamu Hastaneleri Birliği Sekreteri
V. Afet Risk Azaltma- Özel Sektör İşbirliği
Yukarıda verilenlerden hangileri ilde yaşanan bir afet durumunda İl Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi’nde toplanır?
I ve III |
II ve V |
II,III,IV |
I,III,IV |
I,II,III,IV,V |
İlde yaşanan bir afet durumunda, İl Sağlık Müdürünün koordinasyonunda İl Halk Sağlı- ğı Müdürü, Kamu Hastaneleri Birliği Sekreteri İl Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi’nde toplanır. İlde Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğüne bağlı hava limanı veya kara hudut kapısı denetleme merkezi mevcut ise merkezin ildeki en üst sorumlusu da bu üçlü ile birlikte İl Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi’nde hazır bulunur.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sellerin sağlık sistemi üzerindeki etkileri arasında yer almaktadır?
Sel dolayısı ile tehlikeli maddelerin çevreyi ve su kaynaklarını kontamine etmesi. |
İlaç ve sarf malzemesi stoklarının tahrip olması |
Bulaşıcı hastalık riskinin artması |
Temizlik aşamasında enkazda cam, çivi vs bulunmasından dolayı kesikler |
Yiyecek depoların tahrip olması |
Sellerin sağlık sistemi üzerindeki etkileri arasında ilaç ve sarf malzemesi stoklarının tahrip olması yer almaktadır.