Tuvalet becerilerinin öğretilebilmesi için gerekli önkoşul beceriler: Tuvalet becerilerinin öğretilebilmesi için sahip olunması gereken bazı önkoşul beceriler bulunmaktadır. Bu önkoşul beceriler; (a) çiş ya da kaka yapmada bir düzenlilik olması, (b) günde bir-iki saatlik kuru zamanlar olması ve (c) takvim yaşının iki ve üzeri olması, (d) çocuğun tuvalet gereksinimi içinde olduğunu anlamasıdır. Çamaşırını ayak bileklerine kadar indirmesi tuvalet becerilerinin tam olarak yerine getirilmesini sağlamaktadır.

Ekip çalışanlarıyla işbirliği yapılmalı. Sosyal olarak geçerli ve öğrencinin yaşına ve kültürüne uygun programlar kullanılmalı. Akranlardan yararlanılmalı. Kısmi katılımdan yararlanılmalı. Öğretim sırasında sürekli değerlendirme yapılmalı ve değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak karar alınmalıdır. Öğretim için birbiriyle ilgili beceriler seçilmeli.

Model ipucu: Çocuktan yapması ya da söylemesi beklenen davranışı öğretmen, akran ya da bir başkasının sergilemesi biçiminde sunulur. Öğretimin ilk başlarında öğretmenin kendisinin bu davranışa model olması, davranışı sergilemesi, uygundur. Model ipucunun etkili olabilmesi için çocuğun taklit etme becerisinin olması gerekir. Taklit becerisi olmayan bir çocukta öncelikle basit taklit becerilerinin öğretimi çalışılmalıdır.

Tek-basamaklı davranışlar başlangıcı ve sona erişi kolayca ayırt edilebilen davranışlardır. Sözcük okuma, sıraya dokunma, çarpım tablosunu okuma tek basamaklı davranışlara örnek olarak verilebilir. Zincirleme davranışlar ise, birden fazla tek-basamaklı davranışın ard arda gelerek daha karmaşık bir davranış oluşturmasıdır. Davranış zincirleme bir davranış ise, zincirleme öğretimi yapılır. Zincirleme bir becerinin tamamlanması için o beceriyi oluşturan basamakların belirli bir sırayla yerine getirilmesinin öğretilmesidir. Zincirleme öğretimi sırasında beceri analizi kullanılır. Beceri analizi, bir beceriyi oluşturan her bir öğretilebilir basamağın davranışın oluşum hiyerarşisine göre sıralanmasıdır.  Beceri analizi geliştirildikten sonra davranışın nasıl öğretileceğine karar verilir. Zincirleme bir davranış üç biçimde öğretilebilir. Bunlar; (a) ileriye zincirleme, (b) geriye zincirleme ve (c) tüm basamakların bir arada öğretimidir. İleriye zincirlemede beceri analizinde yer alan ilk basamağın öğretimi ile öğretime başlanır ve her denemede yalnızca bir basamağın öğretimi hedeşenir. Basamaklarda öğrenme gerçekleştikçe bir sonraki basamağın öğretimine geçilir. Geriye zincirlemede, beceri analizinde yer alan son basamağın öğretimi ile öğretime başlanır ve her denemede yalnızca bir basamağın öğretimi hedeşenir. Basamaklarda öğrenme gerçekleştikçe bir önceki basamağın öğretimine geçilir. Geriye zincirleme ileriye zincirlemenin tam tersidir. Tüm basamakların bir arada öğretimi ise, her denemede beceri analizinde yer alan basamakların tümünün birden öğretilmesidir. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Uyumsal beceriler gelişimsel becerilerdir; dolayısıyla, okulöncesi yıllarda aşama aşama öğrenilirler. Pek çok uyumsal beceri zincirleme aşamalardan oluşur. Uyumsal beceriler en etkili şekilde, gerçek ortamlarda ve do¤al zamanlarda öğretilebilirler. Uyumsal davranışlar günlük rutinlerde ve günlük etkinliklerde her zaman gereklidir. Uyumsal beceriler yeteri kadar akıcı bir şekilde ve gerekli olduğu her ortamda gerçekleştirilebilmelidir.

Çocuğun öğrenme geçmişini ve özelliklerini dikkate alma: Öğretmen (a) çocu-ğun geçmiş öğrenmelerinde ne tür pekiştireçlerin etkili olduğu, (b) çocuğun engellenme duygusunun öğrenmesinde ne şekilde bir etki yarattığı, (c) grup öğretiminin mi yoksa birebir öğretimin mi çocuk için daha uygun olduğu ve (d) akranlarıyla etkileşimin nasıl olduğu gibi konulara ilişkin bilgi toplamalı ve bu anlamda çocuğu değerlendirmelidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Davranışların türünden yola çıkarak öğretim sürecine karar verme: Davranışlar tek-basamaklı ve zincirleme davranış olmak üzere iki grupta toplanırlar. Tek-basamaklı davranışlar başlangıcı ve sona erişi kolayca ayırt edilebilen davranışlardır. Sözcük okuma, sıraya dokunma, çarpım tablosunu okuma tek basamaklı davranışlara örnek olarak verilebilir. Doğru cevap A şıkkdır.

İpucu çocuğu destekleyici biçimde ve öğretim atmosferi içinde sunulmalıdır: ipucu çocuğu eleştirir biçimde değil destekleyici biçimde sunulmalıdır. Çocuk kendisine sunulan ipucunun yardımıyla davranışı doğru yapabileceğine, dolayısıyla pekiştireç alabileceğine ilişkin bir görüş kazanmalıdır. İpucu gelişigüzel biçimde sunulmamalıdır.

Öz-bakım becerilerinin öğretiminde değerlendirme yapılmalı ve sonuçları dikkate alınmalıdır. Yapılan değerlendirmeler öğrencinin (a) neleri yapabildiğini, (b) hangi becerileri hiç yapamadığını ya da tam yapamadığını, (c) gerçekleştiremediği becerilerin şu andaki ya da gelecekteki ortamlar için bir öncelik oluşturup oluşturmadığını, (d) beceri ve rutinlerin gerçekleştirilmesi sırasında nasıl işe katıldığını, (e) beceriyi akıcı bir şekilde gerçekleştirip gerçekleştiremediğini ve (f) öğrendiği beceriyi başka ortamlarda da gerçekleştirip gerçekleştiremediğini ortaya koymalıdır.

Sabit bekleme süreli öğretimde beş tür tepki söz konusudur: (a) ipucundan önce doğru tepkiler: Öğrencinin kontrol edici ipucu sunulmadan önce doğru tepkide bulunmasıdır. (b) ipucundan sonra doğru tepkiler: Öğrencinin kontrol edici ipucu sunulduktan sonra doğru tepkide bulunmasıdır. (c) ipucundan önce yanlış tepkiler: Öğrencinin kontrol edici ipucu sunulmadan önce yanlış tepkide bulunmasıdır. (d) ipucundan sonra yanlış tepkiler: Öğrencinin kontrol edici ipucu sunulduktan sonra yanlış tepkide bulunmasıdır. (e) Tepkide bulunmama: Öğrencinin kontrol edici ipucu sunulduktan sonra hiçbir tepkide bulunmamasıdır. Diğer şıklarda verilen tepki ipucu yöntemlerinde ve uyaran ipucu yöntemlerinde 3 tür öğrenci tepkisi bulunmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

Bir davranışsal amacın (a) çocuk, (b) davranış, (c) ölçüt ve (d) koşul olmak üzere dört ögesi vardır.

Ortamda düzenleme yapma yoluyla geliştirilen genelleme stratejileri;

• Toplum merkezli öğretim yapmak
• Benzetim ortamı yaratmak
• Çeşitli uygulamacılarla öğretim yapmak
• Çeşitli ortamlarda öğretim yapmak

İpuçlarını doğal ve öğretimsel ipucu olarak iki grupta toplamak söz konusu olabilir. Doğal ipucu, çevrede doğal olarak bulunan ve çocuğun istendik tepkide bulunmasını kolaylaştıran durumlardır. Doğal ipuçları çocuğun doğru tepkide bulunmasını sağlamaz; ancak, tepkide bulunması için uyarır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Uyumsal beceriler gelişimsel becerilerdir; dolayısıyla, okul öncesi yıllarda aşama aşama öğrenilirler. Burada öğreticilerin bilmeleri gereken normal gelişim gösteren çocukların hangi becerileri hangi sırayla ve nasıl gerçekleştirdikleridir.

Yukarıdaki ifadeden çıkan sonuca göre ipuçları etkili uygulamalardır. Dolayısıyla doğru seçenek A'dır.

Öğretim sırasında elde edilen davranış değişikliği ya da öğrenmenin öğretim koşulları ortadan kalktıktan sonra da sürüyor olmasına kalıcılık denir.

Sistematik öğretim, öğretimin bir plana bağlı olarak yürütülmesidir ve pek çok unsuru
barındırır. Değerlendirme, ipucu sunma, pekiştirme, ipuçlarını silikleştirme,
kayıt tutma sistematik öğretimin önemli unsurlarındandır. E şıkkındaki ılımlılık ise öğretim planı hazırlanırken dikkat edilecek noktalardan biridir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Sıklık, süre, zaman aralığı ve anlık zaman örneklemi olmak üzere dört temel kayıt tekniği vardır.

Özel gereksinime ya da yetersizliği olan çocuklar için öğretim yapılabilecek alanlar Özbakım becerileri, ev becerileri, toplumsal yaşam becerileri, serbest zaman etkinlikleri, iletildim becerileri, devimsel beceriler ve işlevsel akademik becerileri alanlarıyla sınırlıdır. Doğru cevap D şıkkıdır