Gastronomi Tarihi Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sümerler döneminde tüm içkiler hangi tanrı(ça)nın koruması altındaydı?
Ninkasi |
Zeus |
İmera |
Uranüs |
Okyanus |
Sümerler döneminde tüm içkiler Tanrıça Ninkasi’nin koruması altındadır.
2.Soru
Hititlilerin şekeri ya da şekerli tadı duyumsadığı maddeler içinde aşağıdakilerden hangisi bulunamaz?
Kuru meyveler |
Bal |
Pekmez |
Pestil |
Şeker kamışı |
İnsanın dünyada şekeri ya da şekerli tadı ilk duyumsadığı maddeler meyveler ve balın yanı sıra şeker kamışıdır. S¸eker kamışı bitkisi saccharum officinarum’un ilk olarak M.O¨. 8000 gibi çok erken bir tarihte Yeni Gine’de evcilleştirildiği bitki bilimciler tarafından ileri sürülmektedir. Ancak konu Hititler olduğunda durum biraz zorlaşmaktadır. Kesin olarak bilinen ilk nokta pancardan elde edilen kristalize şekerin dünyadaki tarihinin 18. yy. dan geriye gitmediğidir. Bu topraklarda çok daha eski tarihlerden beri yetişmiş olabilecek pancarın, Hititler Dönem’inde şeker için kullanılmış olamayacağı, yazılı belgeler yardımıyla saptanmaktadır. S¸eker ya da şekerli tat için Hititlerin kuru meyveler, pestil, pekmez ya da bal kullandıklarını tahmin etmek de mümkün olmaktadır.
3.Soru
İnsanların yaşamları boyunca süt içebilmelerini sağlayan laktaz kalıcılığı genetik mutasyonunun nerede ve ne zaman ortaya çıktığı ileri sürülmektedir?
Macaristan’da 7500 yıl önce |
Güneydoğu Anadolu’da 7500 yıl önce |
Çatalhöyük’te 7500 yıl önce |
Göbeklitepe’de 3500 yıl önce |
Güneydoğu Anadolu’da 3500 yıl önce |
Yapılan araştırmalar Laktoz İntoleransı oranının yaklaşık olarak 11000 yıl önce daha da yüksek olduğunu göstermiştir. Son Buzul Çağı’ndan sonra Yakın Doğu’da yaşayan avcı ve toplayıcılarda süt toksik bir etki yapmaktaydı. Bununla birlikte bu avcı toplayıcılardan ortaya çıktıkları düşünülebilecek çiftçi topluklar sütteki laktozun düzeyini tolere edilebilir seviyelere çekecek mayalanma yöntemleri geliştirerek peynir ve yoğurt yapmayı öğrendiler. Bu gelişmeyi izleyen birkaç bin yıl içinde Avrupa’da yaşanan bir genetik mutasyon insanlara yaşamları boyunca süt içebilmelerini sağlayacak laktoz üretme yeteneğini verdi ve bu sayede beslenmede yeni ve zengin bir kaynak açılmış oldu. Araştırmacılar, Avrupa’daki günümüz toplumlarının genetik varyasyonları üzerine yaptıkları çalışmalarla “Laktaz Kalıcılığı” denilen bu genetik mutasyonun günümüzden 7500 yıl önce Macaristan’ın bereketli ovalarında ortaya çıktığını ileri sürmektedirler.
4.Soru
I. Cinsiyete dayalı olan iş bölümünün yerini uzmanlığa bırakmaya başlaması
II. Kamusal yapıların büyümesi
III. Ana tanrıça kültürünün biraz gerileyerek evin içinde fırın, ocak ve mutfakla ilintili olarak devam etmesi
Yukarıdakiler arasında hangisi veya hangileri Anadolu'da Erken Tunç Çağı ile görülen yenilikler arasındadır?
Yalnızca I |
Yalnızca II |
I-II |
II-III |
I-II-III |
Erken Tunç C¸ağı ise Anadolu için birçok yeniliğin başlangıcı olarak görülebilir. Bu yenilikler aşağıdaki gibi özetlenebilir:
1. Metalürji teknolojisinde ortaya çıkan gelişmeler,
2. C¸oğu zaman cinsiyete dayalı olan iş bölümünün yerini uzmanlığa bırakmaya başlaması,
3. Toprağın verimliliği ve kadının doğurganlığı arasında kurulan koşutluktan kaynağını aldığı düşünülen ana tanrıça kültünün belki biraz gerileyerek evin içinde olasılıkla fırın, ocak ve mutfakla ilintili olarak devam etmesi,
4. Kamusal yapıların büyümesi,
5. Yerleşimlerde surların belirgin biçimde ortaya çıkması ve Erken Tunç C¸ağı’nın III. evresinden itibaren kent ya da merkez olarak nitelenebilecek yerleşimlere geçiş.
5.Soru
Aşağıdakilerin hangisi Erken Tunç Çağının Anadolu'ya getirdiği yeniliklerden biri değildir?
Metalürji alanında gelişmeler |
Cinsiyetçi iş bölümünün erkek egemen olması |
Kamusal yapıların büyümesi |
Yerleşimlerde surların ortaya çıkması |
Kent ve merkezlere geçişin olması |
1. Metalürji teknolojisinde ortaya çıkan gelişmeler,
2. Çoğu zaman cinsiyete dayalı olan iş bölümünün yerini uzmanlığa bırakmaya başlaması,
3. Toprağın verimliliği ve kadının doğurganlığı arasında kurulan koşutluktan kaynağını aldığı düşünülen ana tanrıça kültünün belki biraz gerileyerek evin içinde
olasılıkla fırın, ocak ve mutfakla ilintili olarak devam etmesi,
4. Kamusal yapıların büyümesi,
5. Yerleşimlerde surların belirgin biçimde ortaya çıkması ve Erken Tunç Çağı’nın III.
evresinden itibaren kent ya da merkez olarak nitelenebilecek yerleşimlere geçiş.
Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Sapıens’ın, dünyada tek insan türü olarak kalması günümüzden yaklaşık kaç yıl önce gerçekleşmiştir?
30000 yıl önce |
31000 yıl önce |
32000 yıl önce |
33000 yıl önce |
34000 yıl önce |
Ateşin bulunması ve pişirme ile de akıllı yaratık olarak modern insanın önü açılmıştır denilebilir. İşte bu andan itibaren Homo Neandert-halensıs ve Homo sapıens’ın paylaştıkları aynı coğrafya içindeki rekabetleri Sapıens’ın galibiyetiyle sonuçlanmıştır. Bu rekabet sonucu Sapıens’ın, dünyada tek insan türü olarak kalması günümüzden yaklaşık 32.000 yıl önce gerçekleşmiştir. Bu tarihten başlayarak, özellikle Mezolitik Çağ’dan itibaren gözlemlenebilen bazı bitki üretim denemeleri, günümüzden yaklaşık 13.000 yıl öncesinde insanın yerleşik yasama geçmesiyle noktalanmıştır.
7.Soru
"İnsanın doğayı gözlemlemesiyle elde ettiği örneğin, kuşların ve diğer hayvanların göç zamanı, mevsimler, yağmurun ne zaman yağacağı gibi bilgileri edinip bunları işlediği ve çıkan sonuçları hayatta kalmak ve karın doyurmak için kullandığı zekâsıdır."
Yukarıda bahsedilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Tarım zekası |
DFoğal tarih zekası |
Teknik zeka |
Sözel zeka |
İçsel zeka |
Doğal Tarih Zekâsı: İnsanın doğayı gözlemlemesiyle elde ettiği örneğin, kuşların ve diğer hayvanların göç zamanı, mevsimler, yağmurun ne zaman yağacağı gibi bilgileri edinip bunları işlediği ve çıkan sonuçları hayatta kalmak ve karın doyurmak için kullandığı zekâsıdır.
8.Soru
Yapılan araştırmalara göre insan olarak ilk ortaya çıkan canlı aşağıdakilerden hangisidir?
Homo habilis |
Homo erectus |
Homo sapiens |
Homo neanderthalensıs |
Austroluphıtecus aferensıs |
Günümüzden 3,5 mılyon yıl önce Austroluphıtecus aferensıs gibi öncüllerle başladığı düşünülen insanoğlunun dünyadaki beslenme macerasında ilk sırayı leş yiyicilik ile sonrasında avcılık ve toplayıcılık alır.
9.Soru
Hangisi Besin Üretimi Evresi’nin ilk evresinde gerçekleşmemiş bir olaydır?
Mekanize olmayan, bireysel ve ailesel uğraşlar |
Akeramik Neolitik’in ilk evresi |
Yerleşik yaşama doğru ilerleme |
İlk tarımcı köy toplulukları |
Metal kullanımının başlaması |
İlk dört seçenek Besin Üretimi Evresi’nin ilk evresi süresince gerçekleşen olaylardır. Metal kullanımının başlaması ve yaygınlaşması ise ikinci evrede görülen ilk olaydır.
10.Soru
Aşasıdakilerden hangisi Neolitik dönemden Kalkolitik Dönem’e geçişte yaşanan değişimlerden biri değildir?
Nüfus ve yerleşimdeki artış |
Yazının ortaya çıkması |
Dokumacılığı öğrenme |
Metalürji tekniklerinde yaşanan gelişme |
Ticaretin daha uzun soluklu hale gelmesi |
Kalkolitik dönemde Neolitik dönemde olduğu gibi tarım, dokumacılık ve hayvancılık biliniyor, taş temelli ya da doğrudan toprak üzerine kerpiçten yapılmış evlerde yaşanıyor, evlerin içinde ocaklar, fırınlar, depolama alanları bulunuyor, aynı bitki ve hayvan besin maddeleri kullanılıyordu. Bu yeni dönemle birlikte meydana gelen farklılıklar ise nüfus ve yerleşimin artması, metal kullanımının ve metalürji tekniklerinin gelişmesi, ticaretin daha uzun soluklu olması ve Mezopotamya’da yazının ortaya çıkmasıdır.
11.Soru
Etnoarkeolojik verilere göre hangi üründen elde edilen asit yoğurt yapımında starter olarak kullanılmaktadır?
Meşe palamudu kapsülü |
Çam reçinesi |
Çınar ağacı yaprağı |
Buğday sapı |
Kavak ağacı özü |
Etnoarkeolojik verilere göre Anadolu’da halen meşe palamudu kapsülünden elde edilen asit yoğurt yapımında starter olarak kullanılmaktadır.
12.Soru
Güneydoğu Anadolu’da ortaya çıkan bitkisel ve hayvansal besin maddelerine ilişkin verilmiş bilgilerden hangisi yanlıştır?
Buğday ve arpa öğütülerek su ile karıştırılmış ve böylece hamur veya bulamaçlar yapılmıştır. |
Arpa ve buğdaydan yapılan bulamaçlar etle karıştırılmıştır. |
Çimlenmiş arpadan yapılan bira, buğdaydan yapılan boza gibi fermantif ürünler geliştirilmiştir. |
Hamur, bulamaç ya da fermantif ürünlerin Akeramik Neolitik Dönem’e ait olması yemek yapmanın uzun bir süreç olarak görülemeyeceğini kanıtlamaktadır. |
Yapılan hamur, bulamaç ya da fermantif ürünlerin maddi kanıtları Göbelitepe’de ortaya çıkarılan ve kireç taşından yapılmış yedi adet teknedir. |
Güneydoğu Anadolu bölgesinde buğday veya arpa öğütülerek su ile karıştırılmış, böylece de hamur ve bulamaçlar yapılmıştır. Bunlar etle karıştırılarak tüketilmiştir. Bu iki besin maddesinin yanı sıra fermantif ürünlerin de yapılmıştır. Hamur, bulamaç ya da fermantif ürünlerin yapıldığı ise Göbeklitepe’de ortaya çıkarılan taş teknelerden anlaşılmaktadır. Ancak tüm bu besin maddeleri, çanak çömlek yapılmayan evrenin sonlarına doğru (Akeramik Neolitik Dönem ) üretilmiştir. Bu da yemek yapmanın bir süreç olduğunu ve zaman içinde denemelerle geliştiğini ifade etmektedir.
13.Soru
Neolitik Bilgi paketi aşağıdakilerden hangisini barındırmaz?
Tarım aletleri teknolojisi |
Çanak çömlek yapım teknolojisi |
Süt ve süt ürünleri teknolojisi |
Tekerlek ve atlı araba teknolojisi |
Tarım ve Hayvancılık Bilgisi |
Böyle bir bilgi hiç bir kaynakta bulunmamaktadır. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden Güneydoğu Anadolu’da evcilleştirilen ilk hayvanlardan değildir?
Koyun |
Köpek |
Keçi |
Domuz |
Sığır |
Arkeobotanik ve arkeozoolojik çalışmalar evcilleştirilen ilk hayvanların köpek, koyun, keçi ve domuz olduğunu göstermektedir.
15.Soru
Roma ve Yunan mutfaklarında ölçü kullanılmasının nedeni aşağıdakilerden hangisiyle açıklanmaktadır?
Yemekleri şölenlerde yalnızca usta aşçıların yapması |
Yemek pişirmenin yalnızca kadınların sorumluluğu olması |
Yunan ve Roma toplumlarının tümünün çok iyi aşçılardan oluşması |
Yemekte kullanılan malzemeleri aşçıya anımsatmak için yazılması |
Bu tariflerin yalnızca saraylar için kullanılmış olması |
Ayrıca, bir önemli nokta Romalıların da Yunanlılar gibi yemek tariflerinde ölçü kullanmamalarıdır. Ölçüyü daha çok aşçının yaratıcılığına bırakan Roma mutfağından kalan bu tarifler aslında sadece yapılan yemekte kullanılacak malzemeyi aşçıya anımsatmak için yazılmış notlardır.
16.Soru
Eski Yunanca da “lahanon” sözcüğü ne anlama gelmektedir?
Lahana bitkisi |
Yenilen bütün yabani ve bahçe bitkileri |
Sebze ve balıkla yapılan bir yemek |
Lahana ve etle yapılan bir yemek |
Buğday ekmeği |
Eski Yunanca’da sebze ya da bütün yenilebilen yabani ya da bahçe bitkileri için kullanılan sözcük “lahanon”du.
17.Soru
“Bir ulusun kaderini yediği yemekler belirler” sözü kime aittir?
Jean Anthelme Brillat- Savarin |
Grainger Dalby |
Cleopatra |
Antonius |
Herodotos |
Bir ulusun kaderini yediği yemekler belirler sözü Jean Anthelme Brillat- Savarin’e aittir.
18.Soru
Steotobojik nedir ?
Yunanca ateş anlamına gelen pyro sözcüğünden türeyen bu kavram, üretiminde ateş kullanılan her türlü tekniğin genel adıdır. |
Protein veya nükleik asitlerin doğal yapısında mevcut olan bazı yapıların fiziksel veya kimyasal yolla bozulmaları ve kimyasal yapılarının değişmesidir. |
Erken dönem sanat eserlerinde görülen ve cinsel organların abartılı biçimde betimlendiği özellikle kadın figürinlerini tanımlamak için kullanılan terimdir. |
Hititçe'de şarap için kullanılan sözcüktür. |
M.Ö. 1. Bin yılı ifade eden kelimedir. |
Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Baklagiller evcilleştirilirken insanoğlunun yaşamış olduğu en önemli sorun aşağıdakilerden hangisidir?
Baklagillerin azot salgılaması |
Tohum zarflarının kolayca açılarak toprağa dökülmesi |
Baklagillerin bazılarının zehirli olması |
Azot’un bitki içinde nitrogenaz’a dönüşmesi |
Amonyağın baklagillerde aminoasit’e dönüşmesi |
Baklagilleri evcilleştirirken insanın karşılaştığı en büyük sorun yabanı bitkilerin tohum zarlarının kolayca açılması ve dolayısıyla tohumun hemen dökülmesidir. Ancak bazen baklanın tohum zarfındaki bütün tohumlar hemen dökülmezler. Bir diğer deyişle evcilleştirme denemeleri yapan avcı toplayıcılar dökülmeyen taneleri toplayarak onları toprağa ekmeyi öğrenmiş ve bitkiye tohumunu öyle kolayca dökmemesi gerektiğini öğretmiş olabilirler. İnsan, aynen tahıl türlerini bir yerde yetişmeye ikna ettiği gibi baklagilleri de belki ilk kez bu şekilde evcilleştirmiş olabilir. Bunu binyıllar içinde diğer baklagiller türleri de izlemiş olabilir.
20.Soru
“İncir besleyiciliciğinin yanı sıra Eski Mısır ve Yunan’da verimlilik sembolü olarak da görülmektedir” sözü kime aittir?
Herodotos |
Zeus |
Mnemosyne |
D Kalliopo |
Kleio |
“İncir besleyeliciğinin yanı sıra Eski Mısır ve Yunan’da verimlilik sembolü olarak da görülmektedir” sözü tarihin babası Herodotos’a aittir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ