Gıda Güvenliğinin Temel Prensipleri Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Yem üretimi
II. Gıda işleme
III. Depolama
IV. Nakliye
AB gıda güvenliği politikasının hedefi; gıda zincirinin tüm aşamalarında “çiftlikten-sofraya” yaklaşımıyla gıda güvenliğini sağlamaktır.
Yukarıdakilerden hangisi söz konusu gıda zincirinin aşamalarındandır?
I ve II |
II ve III |
I, II ve IV |
I ve III |
I, II, III ve IV |
AB gıda güvenliği politikasının hedefi; yem üretimi, birincil üretim, gıda işleme, depolama, nakliye ve piyasaya arzını içine alan gıda zincirinin tüm aşamalarında “çiftlikten-sofraya” yaklaşımıyla gıda güvenliğini, hayvan sağlığını, hayvan refahını ve bitki sağlığını güvence altına almaktır.
2.Soru
Et ve et ürünlerinde sıklıkla gözlenen sümüksel yapı bozulma belirtisinin nedeni olan bakteri aşağıdakilerden hangisidir?
Shewanella |
Vibrio |
Clostridium |
Enterecoccus |
Burkholderia |
Sümüksel yapı bozulma belirtisinin nedeni olan bakteriler, Pseudomonas, Lactobacillus, Enterecoccus, Weissella ve Brochothrix’tir.
3.Soru
Özellikle yağlı balıkların muhafaza süresini kısıtlayan, yağların acılaşmasıyla kendini gösteren bir bozulma şeklidir nedir?
Sümüksel yapı
|
Asidik bozulma
|
Ekşime
|
Oksidasyon
|
Kokuşma
|
Oksidasyon özellikle yağlı balıkların muhafaza süresini kısıtlayan, yağların acılaşmasıyla kendini gösteren bir bozulma şeklidir. Oksidasyonda yağ miktarı, yağların doymamışlık düzeyi, oksijen miktarı ve muhafaza sıcaklığı önemli rol oynar.
4.Soru
Patojen mikroorganizmaların vejetatif formlarının tamamının ve bozulmaya neden olan mikroorganizmaların (saprofit) vejetatif formlarının büyük bir kısmının yıkımlanarak mikrobiyel güvenliğin sağlanması ve gıdaların raf ömrünün uzatılmasını esas alan yöntem nedir?
Sterilizasyon
|
Mikrodalga
|
Pastörizasyon
|
Letalite
|
Dondurma |
Pastörizasyon, patojen mikroorganizmaların vejetatif formlarının tamamının ve bozulmaya neden olan mikroorganizmaların (saprofit) vejetatif formlarının büyük bir kısmının yıkımlanarak mikrobiyel güvenliğin sağlanması ve gıdaların raf ömrünün uzatılmasını esas alan bir yöntemdir.
5.Soru
İnsan ve hayvan sağlığı ve hayvan refahı için risklerin ortadan kaldırılması veya kabul edilebilir limitlere çekilmesi amacıyla resmi kontrollerin performans değerleri hakkında genel prensipleri kapsayan regülasyon aşağıdakilerden hangisidir?
854/2004 Hayvansal Gıdaların Resmi Kontrolleri |
882/2004 Gıda ve Yem Yasası ile Hayvan Sağlığı ve Refahı Uygulamalarının Resmi Kontrolleri |
853/2004 Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları |
852/2004 Genel Gıda Hijyeni |
858/2004 İnsanlar için tüketime sunulacak bitkisel gıdaların resmi kontrolleri |
AB gıda güvenliği mevzuatının esasını şu regülasyonlar oluşturur;
1. EC, 178/2002 (28.01.2002) Gıda yasasıyla ilgili temel ilke ve koşulları belirleyen ve Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesini kuran regülasyon.
2. EC, 852/2004 (29.04.2004) Genel gıda hijyeni (gıda güvenliği, HACCP, mikrobiyolojik kriterler ve sıcaklık kontrolleri vd.) hakkında regülasyon.
3. EC, 853/2004 (29.04.2004) Hayvansal gıdalar için spesifik hijyen kuralları (kesim hijyeni, parçalama, muhafaza, kanatlı eti, yabani hayvan eti, kıyma, et ürünleri, kabuklu deniz ürünleri, balık ve ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta ve ürünleri, hayvansal yağ, kollajen, jelatin) hakkında regülasyon.
4. EC, 854/2004 (29.04.2004) İnsanlar için tüketime sunulacak hayvansal gıdaların resmi kontrolleri (852 ve 853’ün kontrolü, HACCP, iyi hijyen uygulamaları, mikrobiyolojik kontroller) hakkında regülasyon.
5. EC, 882/2004 (28.05.2004) Gıda ve yem yasası ile hayvan sağlığı ve refahı uygulamalarının resmi kontrolleri hakkında regülasyon.
6.Soru
I. Rutin tarama II. Semptomlara göre tarama III. Laboratuvar bazlı tarama IV. Gıda zinciri ile entegre tarama Yukarıda verilen ve WHO’ya göre gıda kaynaklı hastalıkların taranmasında kullanılan yöntemlerden hangisi ya da hangileri yeterli veri üretmede yetersiz kalmaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
III ve IV |
I-II-IV |
I-III-IV |
WHO’ya göre kategorize edilen gıda kaynaklı hastalıkların taranmasında kullanılan yöntemlerden rutin tarama, yeterli veri üretmeyen sistemdir. Diğer yöntemlerde spesifik belirtilere göre vakalar standardize edilebilir, kaliteli veri sağlanabilir, salgınların epidemiyolojisi araştırılabilir ve risk faktörleri belirlenebilir.
7.Soru
Dezenfeksiyon işleminin temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Ilık veya soğuk su ile yüzeylerdeki kurumuş-sertleflmiş kirlerin yumuşatılması
|
Önce temizliği yapılacak bölgedeki iri gıda parçaları, katkı maddesi kutuları, artan ambalaj malzemeleri gibi çalışmayı zorlaştıracak malzemeler uzaklaştırılma
|
Organik kirlerin uzaklaştırılması
|
Temizlikten sonra yüzeylerde kalan mikroorganizmaların yıkımlanması
|
Üretim bittikten sonra bu yüzeylerin bir sonraki kullanıma hazır hale getirilmesi |
Dezenfeksiyon işleminin temel amacı, temizlikten sonra yüzeylerde kalan mikroorganizmaların yıkımlanmasıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tatlandırıcılardan değildir?
Sakarin
|
Siklamik Asit
|
Nitratlar
|
Taumatin
|
Aspartam |
Tatlandırıcılar, Sakarin, Siklamik Asit, Taumatin, Steviol Glikozitler, Aspartamdır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi keneler aracılığıyla bulaşır?
Adenovirüs
|
Poliovirüs
|
Astrovirüs
|
Norovirüs
|
Tick-borne ensefalitis virüsü
|
10.Soru
Ana hedefi gıda kaynaklı hastalık etkenlerinin PFGE yöntemi kullanılarak tespitini sağlamak olan ağ sistemi aşağıdakilerden hangisidir?
Foodnet |
Salm-Net |
PulseNet |
EnterNet |
EsterNet |
PulseNet’in asıl görevi, gıda kaynaklı hastalık etkenlerinin Pulse-field jel elektroforez (PFGE) yöntemi kullanılarak tespitini sağlamaktır.
11.Soru
Domuz etinde bulunması muhtemel patojen hangisidir?
Trichinella
|
Brucella
|
Norovirüs |
Vibrio
|
Campylobacter |
Çözüm: Trichinella, domuz etinde bulunması muhtemel patojendir.
12.Soru
Civa içermesi açısından en riskli gıda grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Süt ürünleri
|
Balık eti
|
Sebzeler
|
Kırmızı et
|
Beyaz et |
Gıdaların civa ile kontamine olması atık gaz ve sularla olur. Geçtiğimiz yüzyılda kontamine gıda kaynaklı civa zehirlenmesine bağlı olarak büyük kayıplar yaşanmıştır. Bunlardan en çok bilineni “Minamata vakası” olup Japonya’nın Minamata körfezinde kimya endüstrisine ait civa içeren atık sularla kontamine olan balık ve midyelerin tüketilmesi sonucu meydana gelmiştir. Civanın başlıca kaynağı balıklardır. Özellikle denizdeki gıda zincirinin üst sıralarında bulunan turna balığı, kılıç balığı gibi balıklarda fazla miktarda metil civa bulunabilir.
13.Soru
Elde edilen verilerin sistematik olarak toplanması, derlenmesi, analizi ve yorumlanması, yaygınlaştırılması ve bu verilere yönelik çeşitli uygulamaların yapılması aşağıdakilerden hangisidir?
İzleme
|
Tarama
|
Denetleme
|
Gözlem
|
Güvenlik |
Tarama (sürveyans, surveillance) ise, “elde edilen verilerin sistematik olarak toplanması, derlenmesi, analizi ve yorumlanması, yaygınlaştırılması ve bu verilere yönelik çeşitli uygulamaların yapılması” olarak tanımlanmaktadır.
14.Soru
I. Tüketim şekli
II. PH
III. Raf ömrü
IV. Tüketici kitlesi
HACCP her bir ürün için ya da benzer gıdaların üretim hatları için ayrı ayrı hazırlanır. Yukarıdakilerden hangileri ürün özellikleri için toplanması gereken bilgilerdendir?
I ve III |
II ve III |
II, III ve IV |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Ürün tanıtım bilgilerinin toplanması: HACCP prensiplerinin üretime uygulanmasında kullanılır. HACCP her bir ürün için ya da benzer gıdaların üretim hatları için ayrı ayrı hazırlanır. Toplanması gereken bilgiler şunlardır:
- Önemli ürün özellikleri (tüketim şekli, tüketici kitlesi, pH, su aktivitesi, nem gibi mikrobiyel gelişimi etkileyen faktörler, raf ömrü, ambalaj şekli, etiketteki uyarılar ve dağıtım koşulları)
15.Soru
Aşağıdaki hangi parazitin son konağı köpeklerdir?
Diphyllobothrium latum
|
Trichinella
|
Anisakis simplex
|
Echinococcus granulosus
|
Fasciola hepatica |
Echinococcus granulosus: Parazitin son konağı köpekler, ara konağı ise koyun, keçi, sığır ve devedir.
16.Soru
Aşağıdaki parazit sınışandırmalarından hangisi diğerlerinden farklıdır?
Ameboit
|
Ciliophora
|
Şagellalı
|
Protozoon
|
Sporozoa |
Protozoonlar tek hücreli, mikroskop altında görülebilen ökaryot organizmalardır. Protozoonlar hareket kabiliyetlerine göre Ameboit (geçici yalancı ayakları olanlar), Ciliophora (siliyalılar), Şagellalı (kamçılılar) ve Sporozoa (apikomplexa-hareketsiz, spor oluşturabilenler) olmak üzere dört gruba ayrılır. Tanımlamadan da görüleceği üzere Protozoon genel sınıf adlandırması iken diğer ifadeler alt sınışara aittir.
17.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Kodeks Alimentarius Kuruluşunun özelliklerinden biridir?
uluslararası kullanılan bir referans noktasıdır |
kriz yönetimi sağlar |
toplum sağlığına yönelik eğitimler verir |
uluslararası ticareti denetler |
dünya ticaret örgütüne bağlıdır |
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından ortaklaşa kurulan ve merkezi Roma’da bulunan Birleşmiş Milletlere bağlı bir kuruluştur. KAK’a 187 ülke ve bir organizasyon (AB) üyedir. Kuruluşun görevi dünyada gıda ile ilgili uygulamaların sağlık ve teknoloji yönünden standartlaştırılmasını sağlamaktır. Kuruluşun amacı, tüm dünya ülkeleri için güvenilir gıda üretiminde kalite ve hijyen kriterlerini belirleyen ve referans doküman olarak kabul edilen “kodeks alimentarius standartlarını” hazırlamaktır.
18.Soru
Yüksek tuz konsantrasyonunda üreyebilen bakterilere ne ad verilir?
Halofilik
|
Ozmofilik
|
Kserofilik
|
Clostridium
|
Campylobacter
|
Kuru gıdalarda üreyebilen küfe kserofilik küf, yüksek konsantrasyonda organik madde (şeker gibi) varlığında üreyebilen mayaya ozmofilik, Yüksek tuz konsantrasyonunda üreyebilen bakteriye halofilik bakteri denir.
19.Soru
Nakledilebilir süngerimsi beyin hastalıkları olarak da bilinen ölümcül hastalığın genel adı aşağıdakilerden hangisidir?
Prion hastalıkları
|
Gerstmann-Sträussler-Scheinker sendrom
|
Fatal familial insomnia
|
Creutzfeldt-Jakob-hastalığı
|
Kuru |
Prion hastalıkları olarak da bilinen nakledilebilir süngerimsi beyin hastalıkları (Transmissible Spongiform Encephalopathies-TSE) insan ve diğer memelileri etkileyen infeksiyoz, nörodejeneratif, sporadik ölümcül bir grup hastalığı kapsar. Hastalık, spongiform (süngerimsi) adını vakuolleşme sonucu beynin sünger benzeri bir yapıya dönüşmesi nedeniyle almıştır.
20.Soru
Staphylococcus aureus, Bacillus cereus, Clostridium perfringens patojenlerinin toksinlerinden kaynaklanan tehlikeler, histamin zehirlenmesi, gastroenterit yapan virüsler ve parazitler hangi kategoride tehlike arz etmektedir?
Az tehlike |
Olanaksız tehlike |
Orta tehlike |
Çok tehlike |
İhmal edilebilir tehlike |
Tehlikeler şiddetine göre 3 bölüme ayrılır.
Çok tehlikeli: Hayati tehlike oluşturan, şiddetli semptomlara neden olan E. coli O157:H7, L. monocytogenes, Clostridium botulinum, Salmonella Typhi, Vibrio cholerae gibi patojen bakteriler ve paralitik kabuklu zehirlenmesi.
Orta derecede tehlikeli: Hayati tehlikenin ender olduğu ancak şiddetli seyreden ve kronik sekellere neden olabilen Salmonella, Campylobacter jejuni, Brucella, Hepatit virüsleri gibi etkenler ile miktoksinlerden kaynaklanan zehirlenmeler.
Az tehlikeli: Genellikle hayati tehlike oluşturmayan, Staphylococcus aureus, Bacillus cereus, Clostridium perfringens patojenlerinin toksinlerinden kaynaklanan tehlikeler, histamin zehirlenmesi, gastroenterit yapan virüsler, parazitler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ