Gıda Mevzuatı ve Kalite Yönetimi Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Radyonüklit denildiği zaman, kararlı duruma gelmek için radyasyon enerjisi yayan izotoplar anlaşılmaktadır. |
Pestisit, gıdaları hastalıklardan ve zararlılardan korumak amacı ile uygulanan kimyasalların genel adıdır. |
Gıdalardaki metalik kontaminant miktarı, gıda kodeksinde belirlenen limitleri aşmamalıdır. |
Pestisit kullanılmasının başlıca gerekçesi; gıda yetersizliğine karşılık zararlıların önemli boyutta ürün kaybına yol açmasıdır. |
Hormonlar;bitkide tozlaşmayı sağlamak, olgunlaşmayı hızlandırmak, filizlenmeyi önlemek vb. amaçlarla kullanılmaktadır. |
Pestisit, gıdaları değil bitkileri hastalıklardan ve zararlılardan korumak amacı ile uygulanan
kimyasalların genel adıdır.
2.Soru
Tüketiciyi korumak için çıkarılan, gıda maddelerinin üretildiği, depolandığı ve satıldığı yerlerin niteliklerini belirleyen yasal düzenlemelerin bütününe ne denir?
Gıda mevzuatı |
Gıda kontrolü |
Gıda tüzüğü |
Kanun ve yönetmelikler |
Gıda güvenliği |
Gıda mevzuatı temel olarak tüketiciyi korumak için çıkarılan ve genel anlamda gıda maddelerinin üretildiği, depolandığı ve satıldığı yerlerin niteliklerini belirleyen yasal düzenlemelerin (kanun, tüzük ve yönetmelikler, vb.) bütününe verilen addır. Mevcut mevzuat çerçevesinde gıda kontrolü gıdanın tüketici çıkarları için otorite tarafından denetlenmesi, gıda güvenliği ise gıda maddelerinin her türlü bozulma ve bulaşma riskinden uzaklaştırılarak tüketime uygun halinin sağlanarak korunması demektir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
3.Soru
“Bir ya da birden fazla besin ögeleri; vitamin, mineral, protein, bitki, botanik, bitkisel kaynaklı maddeler, amino asitler ve benzeri bileşenler ile bunların konsantresi ve/veya ekstraktlarından oluşan ve günlük alım dozu belirlenmiş ürünleri ifade eder.” Tanımı yapılan gıda türü aşağıdakilerden hangisidir?
Güvenli gıda |
Organik gıda |
Mamul gıda |
Takviye edici gıda |
Genetik modifiye gıda |
Bir ya da birden fazla besin ögeleri; vitamin, mineral, protein, bitki, botanik, bitkisel kaynaklı maddeler, amino asitler ve benzeri bileşenler ile bunların konsantresi ve/veya ekstraktlarından oluşan ve günlük alım dozu belirlenmiş ürünler;takviye edici gıdalardır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıda katkısı değildir?
Antioksidan |
Hormon |
Emülgatör |
Antimikrobiyel |
Kıvam artırıcı |
Gıda katkısı; gıdaya belirli bir işlevi yerine getirmek amacı ile bilerek katılan, tek başına gıda olarak tüketilmeyen ve gıda bileşeni olmayan, besleyici değeri olan veya olmayan maddelerin genel adıdır. Bunların işlevleri; asitliği düzenleyici, oksitlenmeyi önleyici (antioksidan), emülsifiye edici (emülgatör), tatlandırıcı, koruyucu (antimikrobiyel), renklendirici (pigment, boya), kıvam artırıcı, topraklanmayı önleyici, lezzet artırıcı gibi başlıklar altında toplanmaktadır.
5.Soru
Ürün veya hizmetten beklenen özelliklerin yazılı olduğu belgeye ne ad verilir?
Proforma |
Hizmet belgesi |
Şartname |
Sertifika |
Makbuz |
Ürün veya hizmetten beklenen özelliklerin yazılı olduğu belgeye şartname veya
spesifikasyon denilmektedir.
6.Soru
Gıda katkısı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Her türlü gıdada kullanılabilir |
Gıda kodeksinde yazılı maksimum doz aşılmamalıdır |
Katıldığı gıda kusursuz olmalıdır |
Katıldığı gıdanın etiketinde; işlevi ve adı veya işlevi ve E kodu ile belirtilmelidir. |
Gıdadaki herhangi bir kusuru kapatmak amacı ile kullanılmamalıdır |
Gıda katkısı;
*Yalnızca izin verildiği gıdalarda kullanılmalıdır,
*Gıda kodeksinde yazılı maksimum doz aşılmamalıdır,*
* Katıldığı gıda kusursuz olmalı, kusuru kapatmak amacı ile kullanılmamalıdır,
*Katıldığı gıdanın etiketinde; işlevi ve adı veya işlevi ve E kodu ile belirtilmelidir.
*Her türlü gıdada kullanılamaz, sadece izin verilen gıdalarda kullanılabilir.
7.Soru
Valiliklerin koordinasyonunda yetkili idareler tarafından il genelinde uygulanmak üzere hazırlanan ve güncellenen programların adı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Günlük denetim programı |
Haftalık denetim Programı |
Aylık denetim programı |
Yıllık denetim programı |
Üç yıllık denetim programı |
Valiliklerin koordinasyonunda yetkili idareler il genelinde uygulanmak üzere yıllık denetim programı hazırlar ve günceller. Denetim ve kontroller, uygun sıklıkta ve gıda maddesinin taşıdığı riskle orantılı olur.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ithalatta, gıdanın uygunluğuna verilen belgedir?
Kontrol belgesi |
Gümrük belgesi |
Helal belgesi |
Kalite belgesi |
İthal ürün belgesi |
İthalatta ithal edilen ülke kuralları için analiz raporu ve gıda güvenliği sertifikası istenir. Ülkeye giriş için ise Türk Gıda Kodeksi’ne uygunluğuna ilişkin analiz raporu talep edilir. Analiz raporu uygunsa kontrol belgesi verilir. İthal edilen gıdanın etiketinde bu belgenin tarih ve sayısı belirtilmek zorundadır. Doğru cevap A’dır.
9.Soru
Kodeks komitelerinin görevi aşağıdakilerden hangisidir?
Bölgesel gıda standartlarını koordine eder. |
Ürün standartlarındaki ilgili hükümleri desteklemek için tüm gıda gruplarına uygulanan genel prensiplerdir. |
Komisyona kodeks standartları gibi ana konularda bilgi vermektedir. |
Komisyona önerilmesi için taslak standartları hazırlar. |
Prosedür kuralları ve tanımlar gibi ana konularda bilgi vermektedir. |
Kodeks komiteleri, komisyona önerilmesi için taslak standartları hazırlar. Doğru cevap D’dir.
10.Soru
Gıda maddelerinin satışını artırmak amacıyla yapılan tanıtma şekillerini ifade eden terim aşağıdakilerden hangisidir?
Reklam |
Risk |
Denetim |
Sayım |
Kalite |
Gıda maddelerinin satışını artırmak amacıyla yapılan tanıtma şekillerini ifade eder.
11.Soru
“Kalite” aşağıdakilerden hangisiyle birlikte anlam taşımaktadır?
Soyut |
Söz verilen |
Moda |
Kontrol |
Görünüş |
“Kalite” kontrol ile birlikte anlam taşımaktadır.
12.Soru
Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin ilk yasa hangi yılda çıkarılmıştır?
1930 |
1942 |
1952 |
1960 |
1972 |
Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin ilk yasa 1930 yılında çıkarılan 1580 Sayılı Belediye Yasası’dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıda ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelere dair kontrol sistemine ilişkin çok yıllık ulusal kontrol planı kapsamında değildir?
Planın stratejik hedefleri |
İlgili faaliyetlerin risk sınıflandırması |
Yerli tohum üretimi |
Denetim ve kontrolleri gerçekleştirenlerin eğitimi |
Hayvan ve gıda kaynaklı acil durumlar |
Çok yıllık ulusal kontrol planı, gıda ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelere dair kontrol sisteminin yapısı ve düzenlenmesi ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara dair genel bilgileri içerir:
* Planın stratejik hedefleri, kontrollerin ve kaynakların bu hedeflere tahsis edilmesinin neden öncelik arz ettiği,
* İlgili faaliyetlerin risk sınıflandırması
* Yetkili kurumların merkezi veya yerel düzeyde görevlerinin belirlenmesi ve bu kurumların kullanımına açık kaynaklar,
* İşletmelerde yapılan denetim ve kontroller dâhil, ulusal veya yerel düzeyde denetim ve kontrollerin genel olarak düzenlenmesi ve idaresi,
*Farklı sektörlere uygulanan kontrol sistemleri ile bu sektörlerde denetim ve kontrolden sorumlu farklı birimler arasındaki koordinasyon,
* Denetim ve kontrol kriterlerinin uygulanmasını sağlamaya yönelik metotlar,
* Denetim ve kontrolleri gerçekleştiren gıda kontrolörü/gıda denetçisi, gıda kontrolörü yardımcısı ve yardımcı denetim elemanlarının eğitimi,
* Denetim ve kontrollere ait yazılı prosedürler ile denetim ve kontrol formu ile raporu,
* Hayvan ve gıda kaynaklı acil durumlar, yem ve gıda bulaşması olayları veya insan sağlığını ilgilendiren riskler için acil eylem planlarının düzenlenmesi ve işleyişi,
* İlgili kurumlar arasında işbirliği ve karşılıklı yardımlaşmanın sağlanması
14.Soru
Osmanlı imparatorluğunda gıdaya ilişkin hizmetleri düzenlemek üzere ilk mevzuat hükümleri hangi padişah tarafından verilmiştir?
Fatih Sultan Mehmet |
Sultan II. Beyazıt |
II.Murat |
Kanuni Sultan Süleyman |
Yavuz Sultan Selim |
Osmanlı imparatorluğunda gıdaya ilişkin hizmetleri düzenlemek üzere ilk mevzuat hükümleri, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1485 yılında yemiş iskelesi, sebzehane ve salhanelerde yapılacak narh kontrolüne ilişkin kanunda yer almıştır. Daha sonraki yıllarda ise, Sultan II. Beyazıt tarafından 1501 tarihli ve istanbul, Bursa ve Edirne şehirlerine yönelik ihtisap Kanunları getirilmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
15.Soru
Bitkileri hastalıklardan ve zararlılardan korumak amacı ile uygulanan kimyasallara genel olarak ne ad verilir?
Pestisit |
Mikotoksin |
Radyonüklit |
Aspergillus |
Hormon |
Mikotoksin, küflerin zararlı metabolitlerine verilen genel addır. Radyonüklit denildiği zaman, kararlı duruma gelmek için radyasyon enerjisi (α, β, γ ışını) yayan sezyum 137, kobalt 60, stronsiyum 90, iyot 131, uranyum 239 gibi izotoplar anlaşılmaktadır. Aspergillus, mikotoksin oluşturan başlıca küflerdendir. Hormonlar, bitkide tozlaşmaya sağlamak, olgunlaşmayı hızlandırmak, filizlenmeyi önlemek vb. amaçlarla kullanılmaktadır. Pestisit ise, bitkileri hastalıklardan ve zararlılardan korumak amacı ile uygulanan kimyasalların genel adıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.
16.Soru
Avlama, toplama, balıkçılık, hasat, sağım ve kesim öncesi hayvanların çiftlikte yetiştirilmesi dahil üretimi ifade eden gıda tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Gıda mevzuatı |
Gıda kodeksi |
Organik gıda |
Sorumlu yönetici |
Birincil üretim |
Birincil üretim, avlama, toplama, balıkçılık, hasat, sağım ve kesim öncesi hayvanların çiftlikte yetiştirilmesi dahil üretimi ifade edengıda terimidir.
17.Soru
Standardın uygulandığı gıdanın adı ve çoğu durumda amacı, CAC Prosedür el kitabının hangi bölümünde açıklanmaktadır?
Tanım |
Temel kompozisyon |
Gıda katkıları |
Kapsam |
Bulaşanlar |
Kapsam: Standardın uygulandığı gıdanın adı ve çoğu durumda amacı
18.Soru
Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Sorumlu yönetici istihdam etmeyen işyerlerine, iki milyar lira idari para cezası verilir. |
Onbeş gün içinde, sorumlu yönetici görevlendirmediği takdirde, faaliyetten men edilir. |
Yöneticilik görevini gereği gibi yerine getirmeyen sorumlu yöneticinin iş akdi feshedilir. |
Sağlığın korunması ile ilgili hükümler dışında, gıda kodeksine uygun faaliyet göstermeyen gerçek kişilere idari para cezası verilir. |
Sağlığın korunması ile ilgili hükümler dışında, gıda kodeksine uygun faaliyet göstermeyen tüzel kişiler faaliyetten men edilir. |
5179 sayılı yasa, gıda kodeksine aykırı durumlarda, aykırılığın niteliğine göre farklı cezalar uygulanmasını öngörmektedir. Uygulanan başlıca cezalar; üretimden men, idari para cezası, savcılığa suç duyurusu, adli para cezası, hapis, el koyma ve piyasadan toplama ile imhadır. Sorumlu yönetici istihdam etmeyen işyerlerine, bir milyar lira idari para cezası verilir. Otuz gün içinde, sorumlu yönetici görevlendirmediği takdirde, faaliyetten men edilir. Yöneticilik görevini gereği gibi yerine getirmeyen sorumlu yöneticiye, idari para cezası verilir. Eylemin tekrarı halinde idari para cezası iki kat artırılarak uygulanır. Üçüncü defa tekrarı halinde ise altı ay sorumlu yöneticilikten men cezası verilir. Sağlığın korunması ile ilgili hükümler dışında, gıda kodeksine uygun faaliyet göstermeyen gerçek ve tüzel kişilere idari para cezası verilir. Aykırılık, gıda maddelerinin etiket bilgilerinden kaynaklanıyorsa, etiket bilgileri düzeltilinceye kadar bu gıda maddelerine el konulur.
19.Soru
TSE'nin açılımı aşağıdakilerden hangisidir?
Türk Standardları Enstitüsü |
Teknik Standard Enstitüsü |
Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı |
Çevre Yönetim Standardları |
Kodeks Alimentarius Komisyonu |
TSE'nin açılımı Türk Standardları Enstitüsüdür. 132 sayılı kuruluş kanunu ile her türlü madde ve mamuller ile usul ve hizmet standardlarının hazırlanması görevi Türk Standardları Enstitüsü’ne verilmiştir.
20.Soru
Başlıca pestisit gruplarından olan Rodentisid'in etkili olduğu zararlı nedir?
Küf |
Parazit |
Salyangoz |
Kemirici |
Yabancı ot |
Herbisid -Yabancı ot
Fungusid -Küf
İnsektisid- Böcek
Akarisid- Parazit
Nematisid -Solucan
Mollusid -Salyangoz
Rodentisid- Kemirici
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ