Türk Dili 1 Final 43. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türkçenin söz varlığını doğru bir şekilde kullanmak isteyen bir birey, aşağıdakilerden hangisini yapmayacaktır?
Yazı ve konuşma dilinde Türkçe kelimeleri doğru konuşup yazdığına dikkat edecektir.
|
TDK sözlüğünü sıkça inceleyecektir.
|
Radyo ve televizyon yayınlarını yakından takip edecektir.
|
Bol bol kitap okuyacaktır.
|
Dillerin kökenleri hakkında bilgi sahibi olmaya çalışacaktır.
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal medyanın özelliklerinden biri değildir?
Olaylar bir gün sonra sosyal medyada yer alır |
Anlık ifadelerle görüşler ortaya atılır |
Duyurular aynı anda binlerce kişiye ulaşır |
Ses dosyaları ile konuşmalar kısa sürede paylaşılır |
Görüntü dosyaları ile filmler kısa sürede paylaşılır |
Gazetelerin ancak bir gün sonra yazabileceği olaylar, sosyal medyada bir anda yayıldığı gibi farklı yönleriyle değerlendirilmektedir. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin güçlü yanları ve iç zenginliği olarak değerlendirilebilecek alanlardan biri değildir?
Tarihsel Derinlik
|
Söz Varlığının Genişliği
|
İlişki ve Nezaket Sözlerinin Yoğunluğu
|
Türkçenin Söz Varlığına Girmiş Yabancı Kökenli Sözcükler
|
Atasözlerinin Çokluğu ve Anlatım Gücü
|
4.Soru
Sözcük öbeklerinin özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir. |
Sözcük öbekleri cümlede anlamı genişletme, pekiştirme, belirtme ve niteleme görevlerini yerine getiremezler. |
İkiden fazla sözcükten oluşan öbeklerde iç içe geçmiş öbekler bulunabilir. |
Öbekleri oluşturan sözcükler, kurallı bir biçimde bir araya gelir. |
Sözcük öbekleri, cümlede tek bir öge gibi işlev görürler. |
Sözcük öbekleri cümlede anlamı genişletme, pekiştirme, belirtme ve niteleme görevlerini yerine getirirler. Herhangi bir ayrıntının belirtilmesi sözcük öbekleriyle
mümkündür ve cümlenin ögeleri de bu tür öbeklerle daha ayrıntılı hâle getirilebilir
5.Soru
Aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi halk ağzından yazı diline aktarılan sözcüklere örnektir?
Ağartı - Alev, yalaz |
Alaz - Süt, yoğurt, ayran gibi yiyecek ve içecekler |
Çor - Yenilen bir çeşit mantar |
Delecek - Zımba |
Göbelek – Salgın |
Türk Dil Kurumu tarafından yayınlanan Türkçe Sözlük’te (hlk) kısaltmasıyla verilen bütün sözcükler halk ağzından yazı diline aktarılmış sözcüklerdir ki bunların sayısı binlerle ifade edilmektedir. Konuyla ilgili bir çalışmada halk ağzından yazı diline aktarılan sözcüklere örnek olmak üzere verilen sözcüklerden bazıları şunlardır: ağartı : süt, yoğurt, ayran gibi yiyecek ve içecekler. alaz : alev, yalaz. algın : cılız, zayıf, hastalıklı. alkarısı : loğusalara musallat olarak onları boğduğu sanılan görüntü. çor : salgın. delecek : zımba. dolukmak : göz yaşarmak, ağlayacak duruma gelmek. göbelek : yenilen bir çeşit mantar, mantar. işmar etmek : el, göz veya baş ile işaret etmek. kesmik : 1.kesilmiş sütün koyu bölümü, 2. başakla karışık iri saman, 3.taş gibi olmuş toprak parçası.
6.Soru
Johanson ve Csató coğrafi, genetik ve tipolojik ölçütleri esas alarak yaptığı sınıfandırmada Türk dillerini altı gruba ayırır.
Bu sınıflandırmaya göre Türkiye Türkçesi aşağıdaki gruplardan hangisinin içinde yer alır?
Kuzeybatı (KB), Kıpçak Türkçesi |
Güneydoğu (GD), Uygur Türkçesi |
Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesi |
Kuzeydoğu (KD), Sibirya Türkçesi |
Halaçça, Argu Türkçesi |
Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesi grubu kendi içinde batı (b) ve doğu (d) olmak üzere ikiye ayrılır. GBb grubunda Gagauzca, Türkiye Türkçesi ve Azerice; GBd grubunda ise Türkmence yer alır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hint-Avrupa dil ailesi içinde yer almaz?
Baltık dilleri
|
Latin dilleri
|
Slav dilleri
|
Kafkas dilleri
|
Germen dilleri
|
8.Soru
Aşağıda Orhun Yazıtlarıyla ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? I. Orhun Yazıtlarında sadece Çince ve Sanskritçe kullanılmıştır. II. Orhun Yazıtlarında Tibetçe dili yoğunluklu olmak üzere toplam beş dil kullanılmıştır. III. Orhun Yazıtlarında beş dil kullanılmış ancak çok az sayıda sözcüğe yer verilmiştir. IV. Orhun Yazıtlarında kullanılan dillerle başlayan etkileşim daha sonra Türk yazı dillerini de etkilemiştir. V. Orhun Yazıtlarında kullanılan dillerin sözcük dağılımı eşittir.
I, II, III
|
I, II, V
|
Yalnızca III
|
III, IV
|
Hiçbiri
|
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi ‘genelleşme’ yoluyla yapılmış bir sözcüktür?
vimlemek |
mokasen |
damper |
ödül |
aymak |
Başlangıçta kişi adı, marka adı vb. özel ad olan sözcükler genelleşerek belirli bir türün genel adı hâline gelebilir. Vimlemek (marka adından) özel ismi bu yolla dilin söz varlığına girmiştir.
10.Soru
"Senede bir gün de olsa gel." cümlesinde "senede bir gün" aşağıdaki kısaltma öbeklerinden hangisine örnektir?
Bulunma öbeği |
Belirtme öbeği |
Yaklaşma öbeği |
İlgi öbeği |
Ayrılma öbeği |
Senede bir gün ilk ögede bulunma hali taşıdığı için bulunma öbeğine örnektir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Türkçesinin en çok konuşulduğu yerler arasında yer almaz?
Türkiye
|
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
|
Türkmenistan
|
Özbekistan
|
İran
|
12.Soru
İki veya daha fazla sözcükten oluşan, anlatım gücünü artırmak için az çok mantık dışına kayan, gerçek anlamından uzak, ilgi çekici bir anlam yüküne sahip, bazı sözcükleri değişmeyip bazıları değişebilen, toplum tarafından ortaklaşa benimsenen kalıplaşmış söz gruplarına ne ad verilir?
Deyim |
Atasözü |
İkileme |
Mani |
Birleşik söz |
İki veya daha fazla sözcükten oluşan, anlatım gücünü artırmak için az çok mantık dışına kayan, gerçek anlamından uzak, ilgi çekici bir anlam yüküne sahip, bazı sözcükleri değişmeyip bazıları değişebilen, toplum tarafından ortaklaşa benimsenen kalıplaşmış söz gruplarına deyim adı verilir.
13.Soru
Türkçe sırasıyla köken ve yapı bakımından aşağıdaki dünya dillerinden hangileri arasında bulunmaktadır?
Altay dilleri-Bitişken diller |
Ural dilleri-Bitişken diller |
Hami Sami dilleri- Yalınlayan diller |
Altay dilleri-Bükünlü diller |
Ural dilleri-Bükünlü diller |
Türkçe, akraba oldukları henüz kesinlik kazanmayan Altay dilleri grubu içinde yer almaktadır. Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan eklenme, son eklenme şeklinde gerçekleşir ve bitişken diller içerisinde yer alır.
14.Soru
Bir nesnenin özelliklerinden veya özellikleri arasındaki ilişkilerden herhangi
birini tek başına ele alan zihinsel işlem, gerçeklikte ayrılamaz olanı
düşüncede ayırma olarak tanımlanan terim aşağıdakilerden hangisidir?
soyutlama |
mecaz |
kavram |
istiare |
söz varlığı |
Soyutlama: Bir nesnenin özelliklerinden veya özellikleri arasındaki ilişkilerden herhangi birini tek başına ele alan zihinsel işlem, gerçeklikte ayrılamaz olanı düşüncede ayırma.
15.Soru
Türkçeden en fazla sözcüğün geçtiği dil aşağıdakilerden hangisidir?
Rusça |
Farsça |
Arapça |
Sırpça |
Bulgarca |
Türkçeden en fazla sözcüğün geçtiği dil Sırpçadır. Bir zamanlar dokuz bine yakın sözcüğün bulunduğu belirlenmiştir. Bugün Sırpçada sayısı yedi bine yaklaşan Türkçe alıntıdan badzànak ‘bacanak’, bàlta ‘balta’, dùšek ‘döşek’, jòrgan ‘yorgan’, kàjmak ‘kaymak’, òdzak ‘ocak’ bunlardan yalnızca birkaçıdır. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Deyimler ve atasözleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Atasözleri de deyimler gibi kalıplaşmış ifadelerdir. |
Deyimler de atasözleri gibi yargı bildirmezler. |
Deyimler amaç bakımından atasözlerinden farklıdır. |
Deyimler daha çok benzetme, kıyaslama yoluyla bir durumu açıklamak; atasözleri ise bir durum veya olayı tecrübeye dayalı bir yargıya bağlamak amacıyla kullanılırlar. |
Atasözlerindeki kalıplaşma deyimlere göre daha sıkıdır. |
Deyimler yargı bildirmezler. Deyimler; bir durumu, olayı ya da varlığı tasvir etmek, açıklamak, ifade etmek amacıyla etkili anlatımından yararlanılan kalıplaşmış söz gruplarıdır. Atasözü ise, bir gözlem ve tecrübenin sonucunda ortaya çıkmış ve zamanla herkesçe benimsenmiş bir yargıyı dile getirir. Yaşanmış birtakım olaylardan, sonraki kuşakların ders almasını sağlamaya çalışır, bir öğüt verir. Bazı deyimlerde yargı bulunsa da genelde deyimler yargısız ifadelerdir.
17.Soru
Bir durumu, olayı ya da varlığı tasvir etmek, açıklamak, ifade etmek amacıyla etkili anlatımından yararlanılan kalıplaşmış söz gruplarına ne ad verilir?
mecaz |
deyim |
kavram |
atasözü |
soyutlama |
Deyimler yargı bildirmezler. Deyimler; bir durumu, olayı ya da varlığı tasvir etmek,
açıklamak, ifade etmek amacıyla etkili anlatımından yararlanılan kalıplaşmış
söz gruplarıdır.
Doğru yanıt B
18.Soru
"Leyla ile Mecnun" hangi sözcük öbeğine örnektir?
Sayı öbeği |
Ünvan öbeği |
Bağlama öbeği |
Tekrar öbeği |
Edat öbeği |
"Leyla ile Mecnun", "sen ve ben" bağlama öbeğine örnektir. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, kalıplaşmış bir sözcük yoktur?
Annem akşam yemeğine imambayıldı hazırladı. |
Şehirlerdeki gecekondulaşma giderek büyüyor. |
Televizyonu uydu kanalıyla izleyeceğiz. |
Yazıcıdan bilgisayar çıktılarını aldım. |
Kuruluşun, arge çalışmalarını hızlandırmalıyız. |
Amaç 3
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin yanlış kullanımına sebebiyet vermez?
Kitle iletişim araçlarından televizyonun Türkçeyi yanlış kullanması
|
Türkçenin Arapça ve Fars kültürünün etkisi altında kalmasıyla dile geçen sözcükler
|
Sosyal medyada yapılan imla hataları
|
Dil için hazırlanmış bir sözlük kullanılması
|
Yalnızca ünsüz harflerle yazışma
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ