Gelişimsel Yetersizliklerin Bakım ve Rehabilitasyonu Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
.......................... gözleyerek öğrenmeyle ilgili alan yazından ortaya çıkmış bilimsel dayanaklı ve etkili bir öğretim yöntemidir.
Noktalı yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Doğal öğretim |
Ayrık denemelerle öğretim |
Video modelle öğretim |
İpucu sunarak öğretim |
Sistematik öğretim |
Video modelle öğretim gözleyerek öğrenmeyle ilgili alan yazından ortaya çıkmış bilimsel dayanaklı ve etkili bir öğretim yöntemidir. Doğru yanıt C şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gelişimsel yetersizliğe sahip çocukların tuvalet eğitimi için yapılması gerekenler arasında yer almaz?
Tuvalet eğitimi sırasında çocuğa baskı yapılmamalıdır. |
Tuvalet eğitimi sırasında kararlı olunmalıdır. |
Tuvalet eğitimi başlatılmadan önce eğitim ortamı düzenlenmelidir. |
Aşırı fiziksel kontrol uygulanmalıdır. |
Çocuğun kendiliğinden başlattığı girişimler pekiştirilmelidir. |
Gelişimsel yetersizlik gösteren çocuklara, kakasının geldiğini belli eden ilk jest, mimik veya vücut hareketi sezildiğinde doğru davranışa yönlendirici ipuçları verilmeli ancak aşırı fiziksel kontrol uygulanmamalıdır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sunulan hizmetlerdendir?
Umut evleri |
Özel Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi |
Özel bakım merkezi |
Evde sağlık hizmeti |
Yatılı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri |
Özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet veren kurumlardandır. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, bireylere özel eğitim desteği sağlamak, onların iş yaşamına ve bir mesleğe hazırlanmasına yardımcı olmak, örgün eğitim programlarından faydalanamayacak olanların temel yaşam becerilerini geliştirerek öğrenme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla açılmış olan gündüzlü eğitim kurumlarıdır. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zihinsel yetersizliği olan bireylerin öz bakım becerilerini edinmelerini etkileyen faktörlerden biri değildir?
Büyük kas becerilerindeki yetersizlik |
Fiziksel gelişimde yetersizlik |
El-göz koordinasyonundaki yetersizlik |
Küçük kas becerilerindeki yetersizlik |
Bilişsel becerilerde yetersizlik |
öz bakım becerilerinin zihinsel yetersizliği olan bireyler tarafından edinilmesini etkileyen çeşitli etmenler bulunmaktadır. Bu etmenleri aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:
• Büyük kas becerilerindeki yetersizlikler
• Küçük kas becerilerindeki yetersizlikler
• El-göz koordinasyonunda yetersizlik
• Bilişsel becerilerde yetersizlik ve
• Öğrenme fırsatlarını engelleyecek özellikteki aile tutumları
Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kas - İskelet sistemi ile ilgili giziksel yetersizliklerden biri değildir?
Kas Hastalığı |
Rett Sendromu |
Kol–Bacak Eksikliği |
Doğuştan Şekil Bozukluğu |
Romatoid Artrit (RA) |
Sinir Sistemi ile İlgili Fiziksel Yetersizliklerden biri de Rett Sendromudur.
6.Soru
Sinir sisteminin zedelenmesi, kazalar, travmalar, doğumsal anomalileri, hastalıklar ya da genetik problemler nedeniyle kas, iskelet ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi olarak tanımlanan yetersizlik türü aşağıdakilerden hangisidir?
Sağlık yetersizliği |
Zihinsel yetersizlik |
Ortopedik yetersizlik |
Down Sendromu |
Otizm Spektrum Bozukluğu |
Ortopedik yetersizlik, sinir sisteminin zedelenmesi, kazalar, travmalar, doğumsal anomalileri, hastalıklar ya da genetik problemler nedeniyle kas, iskelet ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi olarak tanımlanmaktadır. Ortopedik yetersizliği olan bireyler nöromotor yetersizliklere de sahip olabilirler. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anayasanın 61. maddesinin ikinci fıkrasını ifade etmektedir?
"Özel eğitim gerektiren tüm bireyler, ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır" |
"Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz" |
"Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir" |
“Devlet, sakatların korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alır. |
“Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz" |
Anayasa’nın 61. maddesi sosyal güvenlik açısından özel olarak korunmaya alınması gerekleri açıkça tanımlamıştır. Bu maddenin ikinci fıkrası şu şekildedir: “Devlet, sakatların korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alır.” Bu madde ile Devlet yetersizliği olan bireylerin devlet tarafından korunacağını ve topluma uyumları için gerekli tedbirlerin devlet tarafından alınacağının garantisini vermektedir. KHK nin 4. maddesi "Özel eğitim gerektiren tüm bireyler, ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır" şeklindedir.Anayasa’nın 50. maddesi yurttaşların çalışma şartlarını düzenlemektedir. Bu madde
şu şekildedir: “Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz.Küçükler ve kadınlar ile bedenî ve ruhî yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar. Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir”Anayasa’nın 42. maddesi şu şekildedir: “Kimse, eğitim ve öğrenim
hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir. şeklinde devam eder.
Soruda 61. madenin ikinci fıkrası sorulduğu için cevap D seçeneğidir.
8.Soru
Bireylerin yiyecekleri yutmama, ağızda tutma veya tükürme gibi beslenmeye ilişkin davranışları söz konusu ise aşağıdaki tekniklerden hangisi kullanılarak zihinsel yetersizliği olan bireyin beslenmesi sağlanabilir?
Sabit Kaşık |
Fiziksel Yardım |
Yeniden Sunma |
Eş zamanlı Sunum |
Sıralı Sunum |
Sunulan yemeği reddetme davranışı söz konusuysa, sabit kaşık ve fiziksel yardım yöntemleri kullanışlı bulunmaktadır. Yemek seçiciliği durumlarında kullanılabilecek başka yöntemler de eş zamanlı sunum ve sıralı sunum olarak sıralanabilir. Bireylerin yiyecekleri yutmama, ağızda tutma veya tükürme gibi beslenmeye ilişkin davranışları söz konusu olduğunda ise, tekrar sunma ve izleyici gıda teknikleri kullanılabilir. Doğru cevap C şıkkıdır.
9.Soru
I. Giyinme becerisi, soyunma becerisinden daha az karmaşıktır.
II. Giyinme becerilerinde, az karmaşık olandan karmaşık olan beceriye doğru sıralama yapılmalıdır.
III. Giyinme becerilerinin öğretimi olabildiğince yapılandırılmış ortamlarda yapılmalıdır.
IV. Giyinme becerilerinin analizinde sadece tüm basamakların öğretimi stratejisi uygulanmalıdır.
V. Giyinme becerisinin öğretiminde ipuçları giderek azaltılmalıdır.
Yukarıda giyinme becerisi ile ilgili olarak verilenlerden hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve IV |
IV ve V |
II ve V |
Giyinme becerileri OSB olan ya da normal gelişim gösteren olsun tüm bireyler için soyunma ile ilgili becerilerden daha zordur ve daha sonra kazanılır. Bu nedenle giysileri çıkarmayı beceremiyorsa öncelikle bu becerilerin öğretimi yapılır. Giyinme becerilerinin öğretiminde öğretilecek giyinme becerilerinin az karmaşık olandan karmaşık olana doğru sıralanması gerekmektedir. Bu nedenle giysileri çıkarmayı beceremiyorsa öncelikle bu becerilerin öğretimi yapılır. Düğme açma-kapama, çıt çıt takma fermuar açma-çekme düğüm ve fiyonk yapma el göz eşgüdümü parmakla ilgili becerilerde tam bir gelişme gerektirir. Giyinme becerilerinin öğretimi olabildiğince doğal günlük etkinliklerin yapılmalıdır. Ör. Sabah kalkış, evden çıkış, toplumsal ortamlara gidiş ve çıkışlar... Giyinme becerilerinin öğretiminde ileri geri zincirleme ya da tüm basamakların öğretimi stratejileri kullanılabilir.
10.Soru
Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Tüm çocuklar için erken çocukluk dönemi çok önemlidir. |
Gelişimsel yetersizlikler yaşam boyu etkisini gösterir. |
Gelişimsel gerilikler desteklenerek ortadan kaldırılabilir. |
Gelişim, büyüme demektir. |
Alkol kullanımı, gelişimsel yetersizliğin doğum öncesi nedenlerinden biridir. |
Gelişim, bir çocuğun hareket, anlama, konuşma gibi işlevlerinin zaman içinde yaşına uygun olarak değişmesi ve artmasıdır. Bu bakımdan, ölçüm ve tartımla değerlendirilen “büyüme” den farklı bir kavramdır. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
I. Ankara Gelişim Tarama Envanteri
II. Gazi Erken C¸ocukluk Değerlendirme Aracı
III. Denver II Gelişimsel Tarama Testi
Yukarıdakilerden hangisi ülkemizde Gelişimsel Yetersizliğin tanılanmasında kullanılan yöntemler arasındadır?
I. Ankara Gelişim Tarama Envanteri
II. Gazi Erken C¸ocukluk Değerlendirme Aracı
III. Denver II Gelişimsel Tarama Testi
Yukarıdakilerden hangisi ülkemizde Gelişimsel Yetersizliğin tanılanmasında kullanılan yöntemler arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
II ve III |
I, II ve III |
Erken çocukluk döneminde ölçme ve değerlendirme kavramları “gelişimsel değerlendirme” çerçevesinde ele alınmaktadır. Gelişimsel tarama testleri (developmental screening), çocukların gelişim özelliklerini, öğrenme problemlerini ya da yetersizliklerini belirlemede tüm çocuklara uygulanabilen testleri kapsamaktadır. Yaygın olarak kullanılan gelişimsel tarama testlerine; Ankara Gelişim Tarama Envanteri, Gazi Erken C¸ocukluk Değerlendirme Aracı, Denver II Gelişimsel Tarama Testi örnek olarak verilebilir. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Aşağıdaki psikoseksüel gelişim dönemlerinden hangisi zekâ gelişiminde işlem öncesi dönemin, sembolik evresine paralel olan dönemdir?
Oral Dönem |
Anal Dönem |
Fallik Dönem |
Genital Dönem |
Latent Dönem |
Fallik dönemde zekâ gelişiminde işlem öncesi dönemin, sembolik evresi olarak adlandırılmaktadır. Çocuk, duyu-devin dönemindeki kişi ve nesnelerle etkileşme girişimlerine dayalı olarak kişi ve nesnelerin sembolleri ile ilişkilendirebilmektedir.
13.Soru
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde işitme kaybı olan bireyleri değerlendirmek, alanına uygun program hazırlamak ve uygulamak kimin görevidir?
Yönetici |
Fizyoterapist |
Odyoloji/konuşma bozuklukları uzmanı veya eğitim odyoloğu |
Rehber öğretmen |
Psikolog |
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde işitme kaybı olan bireyleri değerlendirmek, alanına uygun program hazırlamak ve uygulamak odyoloji/konuşma bozuklukları uzmanı veya eğitim odyoloğunun görevidir.
14.Soru
I. İçsel uyaran elde etmeII. İlgi elde etmeIII. Dışsal uyaran elde etmeIV. İlgiden kaçmaYukarıdakilerden hangisi veya hangileri zihinsel yetersizliği olan bireylerin problem davranışlarının işlevlerindendir?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Zihinsel yetersizliği olan bireylerin problem davranışların işlevlerini aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:
• İçsel uyaran elde etme
• İlgi elde etme
• Nesne ya da etkinlik elde etme
• İçsel uyarandan kaçma
• İlgiden kaçma
• Nesne ya da etkinlikten kaçma
I, II ve IV numaralı öncül doğru iken, III numaralı öncül bu işlevler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.
15.Soru
"Sinir sisteminin zedelenmesi, kazalar, travmalar, doğumsal anomalileri, hastalıklar ya da genetik problemler nedeniyle kas, iskelet ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi" olarak tanımlanan yetersizlik türü aşağıdakilerden hangisidir?
Ortopedik yetersizlik |
Zihin yetersizliği |
Sağlık yetersizliği |
Psiko-motor yetersizliği |
Gelişimsel yetersizlik |
Ortopedik yetersizlik, sinir sisteminin zedelenmesi, kazalar, travmalar, doğumsal anomalileri, hastalıklar ya da genetik problemler nedeniyle kas, iskelet ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi olarak tanımlanmaktadır.
16.Soru
Zihinsel yetersizliği olan bireylerde görülen uyku problemlerine ilişkin aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri söylenemez?
- Zihinsel yetersizliği olan bireylerde uyku problemlerinin görülme oranı normal gelişim gösteren bireylerle benzer orandadır.
- Zihinsel yetersizliği olan bireylerde görülen uygu problemleri genellikle davranışsal ve gelişimsel problemlerdir.
- Zihinsel yetersizliği olan bireylerde uyku problemleri genellikle dört farklı biçimde ortaya çıkmaktadır.
I |
II |
III |
I-II |
I-III |
Uyku problemleri normal gelişim gösteren bireylerin yaklaşık %20-30’unda görülürken, zihinsel yetersizliği olan bireylerde bu oran %80’dir. Bu bireylerin uyku problemleri genellikle davranışsal problemlerdir ve genel olarak a) gece sık uyanmak, b) uykuya dalmada güçlük, c) erken uyanma ve d) uykuya gitmemeye ya da uyumaya direnme olmak üzere dört farklı biçimde sergilendiği gözlenmektedir. Buna göre zihinsel yetersizliği olan bireylerde görülen uyku problemlerine ilişkin I ve II söylenemez. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel yetersizliğe neden olan doğum öncesi engellerden biri değildir?
Kan uyuşmazlığı |
Annede şeker hastalığı |
Annenin 35 yaşından büyük olması |
Plasenta yetersizliği |
Babanın 20 yaşından küçük olması |
Baba yaşının yüksek olması bir risk faktörü olmasına karşın küçük yaş bir risk değildir. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
- Sembolik dönem
- Sembol öncesi dönem
- Sözel dönem
Yukarıda zihinsel yetersizliğe sahip bireylerin iletişim dönemleri karışık olarak verilmiştir.Buna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisinde iletişim becerileri gelişimsel olarak sıraya uygundur?
a-b-c |
a-c-b |
b-c-a |
b-a-c |
c-b-a |
Uygun sıralama sembol öncesi dönem, sembolik dönem ve sözel dönemdir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Orta düzeyde zihinsel yetersizliği olan bireylerin özelliklerinden biridir?
Pek çoğu okul öncesi dönemde fark edilmeyebilirler. |
Okuma, yazma ve matematik gibi temel akademik konuları öğrenebilirler. |
Bireyler çoğunlukla okul öncesi dönemde gelişimlerindeki geriliklerle fark edilirler. |
Bu bireylere iş meslek becerilerinin öğretimine ağırlık verilmektedir. |
Bireyler kendilerinden beklenilen pek çok günlük yaşam becerisini öğrenebilirler. |
Orta düzeyde zihinsel yetersizliği olan bireyler çoğunlukla okul öncesi dönemde gelişimlerindeki geriliklerle fark edilirler ve yaşları ilerledikçe akranları ile aralarındaki bu fark giderek artabilmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ayrık denemelerle öğretim yöntemi ile ilgili doğru bir bilgi değildir?
Zincirleme becerilerin öğretiminde yaygın olarak kullanılır. |
Temeli UDA ilkelerine dayanmaktadır. |
Tek basamaklı becerilerin öğretiminde kullanılmaz. |
Her bir deneme üçlü izlerlik sürecine göre yapılır. |
Bireyin öncül olarak belirlenen uyaranlara belirgin tepkiler vermesi ve diğer durumlarda tepki vermemesi ilkesine dayanmaktadır. |
Ayrık denemelerle öğretim;OSB li bireylere hem tek basamaklı hem de öz bakım becerileri gibi zincirleme becerilerin öğretimde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrık denemelerle öğretimin temeli O¨DS ilkesi başta olmak üzere UDA ilkelerine dayanmaktadır. Her bir deneme, üçlü izlerlik sürecine göre, net bir öncül ya da ayırt edici uyaran (O¨), hedef davranış(D) ve sonuç (S) olmak üzere ilişkili üç bileşeni içermektedir. Kısaca ifade etmek gerekirse, bireyin öncül olarak belirlenen uyaranlara belirgin tepkiler vermesi ve diğer durumlarda tepki vermemesi ilkesine dayanmaktadır. Doğru cevap C’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ