Gıda Güvenliğinin Temel Prensipleri Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Echinococcus multilocularis vahşi yaşama ait bir parazit olduğundan kontrolü oldukça zordur. Köpeklerin başı boş dolaşmalarının engellenmesi ve infekte köpeklerin tedavi edilmesi korunmada alınabilecek tedbirlerdir.
II. Diphyllobothrium latum 56°C’de beş dakika pişirme işlemiyle veya -18°C ’de 24 saat muhafaza ile kolaylıkla etkisiz hale getirilebilir.
III. Anisakiazisten korunmada balık etlerinin iyice pişirildikten sonra tüketilmesi ve dondurularak muhafaza edilmesi infeksiyon riskini azaltır.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Hepsi |
Hiçbiri |
Doğru yanıt "D" seçeneğidir. Echinococcus multilocularis vahşi yaşama ait bir parazit olduğundan kontrolü oldukça zordur. Köpeklerin başı boş dolaşmalarının engellenmesi ve infekte köpeklerin tedavi edilmesi korunmada alınabilecek tedbirlerdir. Diphyllobothrium latum 56°C’de beş dakika pişirme işlemiyle veya -18°C ’de 24 saat muhafaza ile kolaylıkla etkisiz hale getirilebilir. Anisakiazisten korunmada balık etlerinin iyice pişirildikten sonra tüketilmesi ve dondurularak muhafaza edilmesi infeksiyon riskini azaltır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Salmonella kaynaklı gıda infeksiyonunun kontrolü için dikkat edilmesi gereken noktalardandır?
Gıdaların yüksek ısı ile pişirilmemeli. |
Soğuk zincire dahil olmamalı. |
Gıdaya temas eden kişilerin dezenfeksiyonu yapılmalı. |
Oda sıcaklığında saklanmalı. |
Yüksek basınç altında tutulmalı. |
Salmonella’nın ısı işlemine duyarlı olması ve buzdolabı sıcaklığında üreyememesi dikkate alınarak gıdaların iyice pişirilmesi ve soğuk zincirin sağlanması gerekir. Yine gıda hazırlama yüzeylerinin ve gıdaya temas eden kişilerin ellerinin temizlik ve dezenfeksiyonu kontrol için önemli ve kolay uygulanabilir yöntemlerdir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi insanlarda çoğunlukla mezenteriyal lenfadenitis ve enterokolitise neden olur?
Campylobacter jejuni |
Escherichia coli O157:H7 |
Staphylococcus aureus |
Yersinia enterocolitica |
Streptococcus mutans |
Yersiniozis insanlarda çoğunlukla mezenteriyal lenfadenitis ve enterokolitise neden olur. Bu belirtilerden dolayı hastalık apandisit ile karıştırılabilmektedir. Hastalığa özellikle küçük çocuklar duyarlıdır. Hastalığın inkübasyon süresi 1-11 gün, seyri ise üç gün ile iki hafta arasında değişir. Semptomlar; şiddetli karın ağrısı, sulu diyare, bazen kusma ve hafif ateştir. Hastalık nadiren septisemi, reaktif artritis veya erythema nodosum ile komplike olabilir.
4.Soru
Bir canlıdan faydalanarak yaşamını sürdürebilen ve faydalandığı canlıya bağımlı olarak yaşayan organizmalara ne ad verilir?
Parazit |
Ökaryot |
Endemik |
Sporadik |
Antroponotik |
Bir canlıdan faydalanarak yaşamını sürdürebilen ve faydalandığı canlıya bağımlı olarak yaşayan organizmalara parazit denir. Parazitler tarih boyunca insan sağlığı açısından önem taşımışlardır. Hayvansal ve bitkisel gıdalarda parazitlerin infektif formları bulunabilir. Doğru cevap A'ır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mikroşimik özelliktedir?
Okratoksin A
|
Herbisitler
|
Dioksinler ve furan türevleri
|
Polisiklik aromatik karbonlar
|
Ağır metaller |
Mikroşimik, biyolojik yönden çok aktif, çevrede ve gıdalarda çok düşük düzeylerde bulunabilen maddeler olup, ppm’den düşük miktarları bile canlılar üzerine olumsuz etki yapabilir. PAH (Polisiklik Aromatik Hidrokarbon)’lar günümüzde mikroşimik özellikteki çevresel kirletici olarak kabul edilir.
6.Soru
I. Prion hastalıkları olarak da bilinen .......................................................... insan ve diğer memelileri etkileyen infeksiyoz, nörodejeneratif, sporadik ölümcül bir grup hastalığı kapsar.
II. Prion hastalıklarının tüm dünyada, insanlarda en yaygın olarak görülen formu .................................dır.
Nakledilebilir süngerimsi beyin hastalıkları, Creutzfeldt-Jakob-hastalığı |
Kronik wasting hastalığı, Gerstmann-Sträussler-Scheinker sendromu |
Gerstmann-Sträussler-Scheinker sendromu, Creutzfeldt-Jakob-hastalığı |
Nakledilebilir süngerimsi beyin hastalıkları, Fatal familial insomnia |
Fatal familial insomnia, Gerstmann-Sträussler-Scheinker sendromu |
Prion hastalıkları olarak da bilinen nakledilebilir süngerimsi beyin hastalıkları
(Transmissible Spongiform Encephalopathies-TSE) insan ve diğer memelileri etkileyen infeksiyoz, nörodejeneratif, sporadik ölümcül bir grup hastalığı kapsar. TSE’lerin tüm dünyada, insanlarda en yaygın olarak görülen formu Creutzfeldt-Jakob-hastalığıdır (CJD).
7.Soru
İnsanlarda görülen ishal vakalarından en sık sorumlu tutulan bağırsak protozoonu aşağıdakilerden hangisidir?
Cryptosporidium parvum
|
Giardia intestinalis
|
Toxoplasma gondii
|
Clostridium perfringens
|
Balantidium coli |
Flagellalı protozoonlardan olan Giardia intestinalis (G. lamblia veya G. duodenalis olarak da bilinmektedir) dünya genelinde insanlarda özellikle küçük çocuklarda enterite yol açan önemli parazitlerden biridir. İnsanlarda görülen ishal vakalarından en sık sorumlu tutulan bağırsak protozoonudur.
8.Soru
Gıdaların üretimi sırasında ilave edilen kimyasal koruyuculardan olan nitrit, et ürünlerinde ne amaçla kullanılır?
Clostridium botulinum’un gelişmesini ve toksin oluşturmasını engellemek |
Yersinia enterocolitica gelişmesini ve toksin oluşturmasını engellemek |
Bacillus cereus gelişmesini ve toksin oluşturmasını engellemek
|
Vibrio vulnificus gelişmesini ve toksin oluşturmasını engellemek
|
Listeria monocytogenes gelişmesini ve toksin oluşturmasını engellemek |
Gıdaların üretimi sırasında ilave edilen kimyasal koruyuculardan olan nitrit, et ürünlerinde Clostridium botulinum’un gelişmesini ve toksin oluşturmasını engeller.
9.Soru
I. Çanak benzeri şekli nedeniyle Caliciviridae ailesinde yer alır.
II. GI, GII, GIII, GIV ve GV olmak üzere 5 genogruba ve bu genogruplarında major kapsid proteinini kodlayan gen sırasının analizine göre en az 30 genetik kümeye (genotip) ayrılır.
III. Dünyada oldukça yaygın olarak görülen ve bakteriyel olmayan diyare vakalarının % 95’inden sorumlu tutulan akut gastroenterit nedenidir.
IV. Başlıca kaynağı infekte insanların dışkı ve kusmuğudur. Birçok salgına, insan dışkısı ile bulaşık sularda yetişen kabuklu deniz hayvanlarının tüketimi sebep olmuştur.
Yukarıda belirtilen özellikler göz önüne alındığında, hangi virüs tipinden bahsedildiği varsayımına varılabilir?
Hepatit E virüsü |
Nörovirüs |
Hepatit A virüsü |
Rotavirüs |
Poliovirüs |
Doğru yanıt "B" seçeneğidir. Yukarıdaki özellikler göz önüne alındığında Nörovirüs'ten bahsedildiği çıkarılabilir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fungisittit?
Organik klorlu bileşikler
|
Organik civalı bileşikler
|
Organik fosforlu bileşikler
|
Benzilüreazlar
|
Karbamatlar
|
İnsektisitler; organik klorlu bileşikler, organik fosforlu bileşikler, karbamatlar, piretroitler ve benzilüreazlar olarak sınıflandırılabilir. Organik civalı bileşikler ise fungisit amaçlı olarak tohum ilaçlaması amacıyla tüm dünyada yaygın olarak kullanılır.
11.Soru
Genlerde tahribat yaparak canlıyı genetik değişime uğratan etki aşağıdakilerden hangisidir?
Alerjik
|
Toksik
|
Kanserojen
|
Teratojen
|
Mutajen |
Mutajen, genlerde tahribat yaparak canlıyı genetik değişime uğratan etkidir.
12.Soru
I. Hücresel yapılarının olmayışı
II. Tek tip nükleik asit içermeleri
III. Kendine özgü metabolizmalarının bulunması
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri virüsleri diğer mikroorganizmalardan ayıran özellikler arasında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Doğru yanıt "C" seçeneğidir. Virüsler hücresel yapılarının olmayışı, protein tabakası veya kapsülle kaplanmış yalnızca tek tip nükleik asit (RNA veya DNA) içermeleri, oldukça küçük yapılı (25-30 nm çapında) olmaları ve kendilerine özgü metabolizmalarının bulunmaması özellikleriyle diğer mikroorganizmalardan ayrılır.
13.Soru
Avrupa Birliği Bilimsel Veteriner Komitesi’nin bildirdiği 133°C’de 3 atmosferde 20 dakika ısı işlemi uygulaması prionun yıkımlanması için esastır. Bu işlem dahi yüksek infektiviteye sahip materyallerden TSE’lerin eliminasyonunu garanti etmediği için önerilen alternatif yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
135°C’de 3 atmosferde 30 dakika
|
135°C’de 4 atmosferde 20 dakika
|
140°C’de 3 atmosferde 20 dakika
|
140°C’de 3.6 atmosferde 20 dakika
|
140°C’de 3.6 atmosferde 30 dakika |
Avrupa Birliği Bilimsel Veteriner Komitesi’nin bildirdiği 133°C’de 3 atmosferde 20 dakika ısı işlemi uygulaması prionun yıkımlanması için esastır. Bu işlem dahi yüksek infektiviteye sahip materyallerden TSE’lerin eliminasyonunu garanti etmediği için 140°C’de 3.6 atmosferde 30 dakika’yı alternatif uygulama olarak önermektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıdaların üretimden tüketime kadar olan aşamalarda rol oynamamaktadır?
İyi pazarlama uygulaması
|
İyi üretim uygulaması
|
İyi hijyen uygulanması
|
Tehlike analizi
|
Kritik kontrol noktaları oluşturulması
|
15.Soru
En önemli ağır metaller aşağıdakilerden hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir?
civa, demir, kalay
|
kadmiyum, civa, kurşun
|
kadmiyum, kurşun, demir
|
kurşun, civa, bakır
|
demir, kalay, kadmiyum
|
16.Soru
Aşağıda verilen pH değerlerinden hangisinde mayaların üremesi beklenmez?
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi su ürünlerinde bulunabilen gıda güvenliği tehlikelerinden biridir?
Anisakis simplex |
E. coli O157:H7 |
L. monocytogenes |
Salmonella spp. |
Toxoplasma gondii |
Balıklar, Vibrio parahaemolyticus veya Clostridium botulinum’un E tipi sporları ya da Anisakis spp. ve Diphyllobothrium latum gibi patojen bakteri ve parazitleri içerebilir. Bozulmaya neden olan bazı bakteriler histamin üreterek alerjik reaksiyonlara neden olur. Kabuklu deniz ürünleri filtrasyonla beslenmeleri gereği, sulardaki özellikle Norovirüs gibi etkenleri içerebilir veya toksijenik alglere bağlı olarak zehirlenmelere neden olabilir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yüksek lipofilik özellikte, yüksek erime noktası ve düşük buhar basıncına sahip kanserojenik ve mutajenik etkili maddelerdir?
Polisiklik aromatik hidrokarbonlar |
Ağır metaller |
Dioksinler |
Furan türevleri |
Poliklorlu bifeniller |
Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH), organik maddelerin düşük sıcaklık eksik yanması sonucunda piroliz ürünleri olarak açığa çıkan kontaminantlardır. PAH’lar, yüksek lipofilik özellikte, yüksek erime noktası ve düşük buhar basıncına sahip kanserojenik ve mutajenik etkili maddelerdir. PAH yüksek sıcaklık derecelerinde uzun süre kavurma, et ve balık ürünlerinin dumanlanması, etlerin mangalda pişirilmesi sırasında meydana gelir.
19.Soru
Kanatlı hayvan türlerinde yaygın kullanımı nedeniyle Campylobacter türlerinde direnç gelişimini arttıran antibiyotik türü aşağıdakilerden hangisidir?
Makrolidler
|
Kinolonlar
|
Tetrasiklinler
|
Sülfonamidler
|
Kloramfenikol |
Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde kinolonların yaygın olarak kullanımı ve özellikle enrofloksasinin kanatlılarda kullanımına izin verilmesinin ardından Campylobacter türlerinde direnç gelişiminin arttığı görülmektedir. Değişik ülkelerde saptanan insan kaynaklı C. coli ve C. jejuni’lerle ilgili yapılan çalışmalar yıllara göre kinolonlara direnç artışını ortaya koymaktadır.
20.Soru
Salmonella Enteritidis bakterilerinin hangi tür gıdalarda daha çok ilişkilendirildiği söylenebilir?
Domuz etinde
|
Deniz ürünlerinde
|
Yumurta ve ürünlerinde
|
Konserve gıdalarda
|
Kanatlı etlerinde
|
Vibriolar ve Norovirüsler deniz ürünleriyle, Trichinella spiralis domuz etiyle, Salmonella Enteritidis yumurta veya yumurta bazlı ürünlerle, Campylobacter kanatlı etiyle ve Clostridium botulinum konserve gıdalarla ilişkilendirilir. Salmonellanun C seçeneğinde verilen yumurta ve yumurta bazlı ürünlerde görülme ihtimali daha yükseltir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ