Osmanlı Mutfağı Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kahve, İstanbul mutfağına kaçıncı yüzyılda girmiştir?
12. yüzyıl |
13. yüzyıl |
14. yüzyıl |
15. yüzyıl |
16. yüzyıl |
İstanbul mutfağındaki değişimin diğer bir sebebi de, 16. yüzyıldan itibaren bu şehre giren yeni ürünlerdir. İstanbullular 16. yüzyılın ilk yarısında kahve ile tanışmışlardır. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Ali'nin yemek kültürü üzerine yazılmış eseridir?
Mevaidün Nefais fi kavaidil- Mecalis. |
Kitabüt tabi. |
Narh. |
Şirvani. |
Halmaia. |
Cevap A'dır.
3.Soru
Sebze yemeklerinin hazırlanması ile ilgili hangi ifade yanlıştır?
Soğan, tereyağı ve etle tencerede kısık ateşte pişirilirdi. |
Klasik dönemde tereyağında kızartılarak da hazırlanırdı. |
Koruk ekşisi, nar ekşisi, erik ekşisi gibi ekşiler kullanılırdı. |
Bol domates ve domates salçası ile hazırlanırdı. |
Geç dönemde zeytinyağında kızartılarak da hazırlanırdı. |
Osmanlı mutfağında sebzeler borani, kalye, musakka, bastı, silkme veya türlü adları altında temel olarak soğan, tereyağı ve et ilavesiyle tencerede kısık ateşte pişirilirdi. Sebzeler klasik dönemde tereyağında, geç dönemde ise zeytinyağında kızartılarak da hazırlanıyordu. Kızartılmış sebze yemeklerine tava, kızartma ve mücver denirdi. Sadeyağla kıyma/parça etle veya baharatlı pirinçle hazırlanan dolmalar diğer sebze yemek çeşitleriydi.Koruk, koruk ekşisi, nar ekşisi, erik ekşisi gibi ekşiler tencerede pişirilen sebze yemekleriyle kullanılırdı. Günümüzde sebze yemekleri hazırlanırken çok kullanılan domates ve domates salçası Osmanlı mutfağında bilinmediği için kullanılmıyordu.
4.Soru
Yukarıda 15. yüzyıl Osmanlı mutfağında kuru ve yaş meyveyle hazırlanan et yemekleri ile ilgili verilen isim ve açıklamalarının doğru eşleştirmesi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
1-K, 2-L, 3-N, 4-M |
1-M, 2-L, 3-N, 4-K |
1-M, 2-K, 3-N, 4-L |
1-N, 2-L, 3-K, 4-M |
1-N, 2-M, 3-L, 4-K |
Etli elma dolması “tüffahiyye”, ayva kalyesi “seferceliyye”, baharatlı turunçlu et yahnisi “narenciye aşı”, erik, kayısı ve elmayla hazırlanan et yahnisi “çeşidiyye” 15. yüzyıl Osmanlı mutfağında kuru ve yaş meyveyle hazırlanan et yemeklerine örneklerdir. Doğru cevap D’dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı mutfağının diğerlerine göre daha fazla belirleyici bir unsurudur?
Erişte. |
Pilav. |
Sucuk. |
Sakatat. |
Sığır eti. |
Pilav Cevap B'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı mutfağında kullanılan pişirme tekniklerinden biri değildir?
Kebap |
Yahni |
Külbastı |
Sous Vide |
Pilaki |
Osmanlı mutfağında koyun ve kuzu eti, kümes ve av hayvanları ve hatta balık kebap-yahni- külbastı- kızartma- pilaki teknikleriyle hazırlanır.
7.Soru
Aşağıdaki yemeklerden hangisi önce ızgara sonra sahanda et suyu ile pişirme tekniği ile hazırlanır?
Tavuk külbastısı |
Tirit |
Tandır kebabı |
Nohutlu et yahnisi |
Ciğer kebabı |
Külbastı terimi ilk olarak 18. yüzyıl kaynaklarında görülmektedir. Külbastı aslında bir tür kebaptır. Külbastı için inceltilmiş parça etler (koyun, kuzu, tavuk, balık veya ciğer) ızgarada pişirildikten sonra bir sahan içinde et suyu, yağ ve bazen soğan, baharat ilavesiyle bir süre daha pişirilir. Bu teknik günümüzde hemen hemen kaybolmuştur.Tirit, doğranmış bayat ekmek parçalarının et suyuyla ıslatılarak hazırlanan yemektir. Yahni, kalye, paça gibi sulu et yemekleri Osmanlı mutfağında tirit şeklinde sunulurdu.Tandır kebabı fırında pişirilen bir kebaptır.Yahni ise Osmanlı mutfağında sulu pişirme yöntemidir. Et önce kaynatılır ve sonra kanın su üzerinde oluşturduğu köpük temizlenir. Daha sonra etler başka bir tencereye soğan, baharat ve et suyuyla birlikte yerleştirilir ve etler iyice yumuşayıncaya kadar pişirilir. Et yahnileri pişirilirken içine nohut bazen sirke, bal veya kuru meyveler ilave edilebilir. Sakatat kullanılarak yapılan kebap örneği ciğer kebabıdır. Ciğer şişlere geçirilip üzerine iç yağı sarılıp ateş üzerinde pişirilir.
8.Soru
Kuşbaşı et tereyağında sotelendikten sonra, tencereye bir kat sebze, bir kat et ve bir kat soğan olmak üzere kat kat döşeme ve az su ilavesiyle kısık ateşte pişirme tekniğine ne ad verilir?
Türlü |
Bastı |
Silkme |
Musakka |
Borani |
Kalye 18. yüzyılda bastı terimiyle ifade edilmeye başlanmıştır.Bastı tekniği kaynaklarda 17. yüzyıldan itibaren görülmektedir. 19. yüzyıl yemek kitaplarında yer alan bastı yemeği tariflerindeki teknik 18. yüzyıl bastı tekniğinden daha sadedir. Temel olarak kuşbaşı et tereyağında sotelendikten sonra, tencereye bir kat sebze, bir kat et ve bir kat soğan olmak üzere kat kat döşenir ve az su ilavesiyle kısık ateşte pişirilir. Silkme yapımında patlıcan kızartıldıktan sonra kuşbaşı kuzu veya koyun eti, soğan ve domates suyuyla birlikte tencerede az su ilavesiyle kısık ateşte pişirilir. Piştikten sonra silkme sahana ters çevrilerek servis edilir. Musakka patlıcan, şalgam, pırasa, bezelye, karnabahar, kereviz, havuç, patlıcan, domates, kabak, fasulye, patates gibi sebzelerin kavrulmuş soğanlı kıymayla pişirilmesiyle hazırlanan yemek çeşididir. Musakka yapımında sebzeler çoğunlukla kızartılır. Türlü kuzu eti ve farklı sebzelerle hazırlanan sebze yemeğidir. Borani geç dönem Osmanlı yemek kitaplarında yer almayan bir terimdir. Ancak günümüz Türk mutfağında ıspanak ve pirinçle, kıymalı veya kıymasız hazırlanan bir yemek adı olarak bilinir.
9.Soru
Yukarıdakilerden hangileri Amasya Sultan Beyazıd imaretinde 16. yüzyıla ait mutfak masraf listelerine göre aşurenin malzemeleri arasındadır?
I ve II |
II ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Amasya Sultan Beyazıd imaretinde 16. yüzyıla ait mutfak masraf listelerinden aşurenin malzemeleri hakkında bilgi edinmek mümkündür. Bu kayıtlara göre aşure buğday, kuru üzüm, badem, nohut, kuru incir, kuru erik, bakliyattan yapılıyordu. Doğru cevap B’dir.
10.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi merkezi ihtiyaçları karşılamak amacıyla taşradan mal tedariği anlamına gelmektedir?
İâşe |
Hava^la^t |
İrsa^liye |
Hava^le |
Müba^yaa |
Merkezi^ ihtiyaçları karşılamak amacıyla taşradan mal te- darikine hava^le ya da çoğulu hava^la^t denilmektedir. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
Kuruluş Döneminde Osmanlı saraylarının mutfak hizmetleri aşağıdakilerden hangisi tarafından yürütülmektedir?
Vekil-i has |
Çaşnigirler |
Hansalar |
Şarabdarlar |
Kiler ağası |
Kuruluş Döneminde Osmanlı saraylarının mutfak hizmetleri çaşnigirler tarafından yürütülmekteydi.
12.Soru
Seyahatname'de adı geçen ve İznik'te bilinen çorba çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Tutmaç çorbası |
Paça çorbası |
Sarımsaklı toyga çorbası |
Kefal çorbası |
Sala balığı çorbası |
Balık çorbaları arasında İstanbul’un kefal çorbası, Trabzon’un hamsi çorbası ve İznik’te sala balığı çorbası seyahatname de adı geçen diğer çorba çeşitleridir. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Undan daha ucuz bir gıda maddesi olduğu için her İstanbullu sofrasının vazgeçilmez yiyeceği aşağıdakilerden hangisidir?
Balık |
Ciğer |
Kuru fasulye |
Bamya |
Pirinç |
Pilav, diğer birçok yemekten daha fazla Osmanlı mutfağının belirleyici unsuruydu. Üç türlü pilavdan söz edilebilir: Pirinç pilavı (dâne-i pirinç), bulgur pilavı (dâne-i bulgur) ve şehriye pilavı. Pirincin 15. yüzyılda bile undan daha ucuz bir gıda maddesi haline geldiği düşünülürse pilavın neredeyse her İstanbullunun sofrasının vazgeçilmezlerinden olduğunu varsaymak yanlış olmaz. Pirinç, uzun süre Mısır ve Filibe çevresinden elde edilmiş, 19. yüzyıl başında bu iki türe Beypazarı, Beyaz Ada, Kırmızı Ada, Trabzon ve Boyabat pirinçleri de eklenmiştir. Doğru cevap E’dir.
14.Soru
Yukarıda 1900 tarihli Asçıbaşı’nda yer alan yöresel Anadolu Yemekleri ile ilgili verilen Yemeğin Adı ve ait olduğu Bölgelerin doğru eşleştirmesi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
1-M, 4-N, 5-K, 6-L |
1-M, 2-L, 4-N, 5-K |
2-L, 3-K, 4-M, 5-N |
2-N, 3-M, 4-L, 5-K |
3-K, 4-M, 5-N, 6-L |
Tablo 3.6 daki Mahmud Nedim bin Tosun’un 1900 tarihli Asçıbaşı’nda yer alan yöresel Anadolu Yemekleri listesine göre;
Piryan (Büryan) kebabı - Bitlis, Muş
Kaplumbağa - Rumeli
Balık Turşusu - Harput
Luhum Pilavı - Akdeniz ve Ege Adaları
Horos balığı salatası - Rodos
Kalaçoş (Keleçoş) - Çemişkezek
Bölgelerine aittir. Doğru cevap D’dir.
15.Soru
Osmanlı toplumunda tahıl, et, süt ve süt ürünleri, sebze, meyve, baharat ve diğer gıda maddelerinin dengeli bir biçimde tüketilmesi en geç ne zaman gerçekleşmiştir?
15. yy. |
16. yy. |
17. yy. |
18. yy. |
19. yy. |
Osmanlı toplumunda, en geç 15. yüzyılda, tahıl, et, süt ve süt ürünleri, sebze, meyve, baharat ve diğer gıda maddelerinin dengeli bir biçimde tüketildiği, böylece sağlıklı beslenme alışkanlıklarına sahip bir mutfak haline geldiği söylenmelidir. Doğru cevap A seçeneğidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Evliya Çelebinin zerafet-ü kabahat olarak andığı yemektir?
Kuzu eti. |
Pilav. |
İstiridye. |
işkembe çorbası. |
Elma dolması. |
İşkembe çorbası. Cevap D'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi saray halkının yemeklerinin yapıldığı mutfaktır?
Matbah-ı Ağayân |
Matbah-ı Dârüssaâde |
Matbah-ı ağa-ı Bâbüssaâde |
Matbah-ı Divan |
Matbah-ı Has |
Matbah-ı Has (Has Mutfak); Saray halkının yemeklerinin yapıldığı mutfaktır.
18.Soru
Zahire türünden ihtiyaç maddelerinin toptan alınıp satıldığı yerler neresidir?
hal |
bakkal |
kapan |
pazar |
hassa bahçeler |
Kapanlar, özellikle zahire türünden ihtiyaç maddelerinin toptan alınıp satıldığı yerlerdi.
19.Soru
Osmanlı saray mutfağının gözdelerinden olan Tarator nedir?
Meyveli bir yemek türü |
Et yemeği |
Meze, salata çeşidi |
Çorba |
Tatlı |
Tarator 19. yüzyıl İstanbul ve Osmanlı saray mutfağında çok gözde olan bir meze, salata çeşididir. Dolmalık fıstık, ceviz, fındık veya badem, az ekmek içi, sarımsak, limon suyu ve zeytinyağıyla hazırlanan tarator tarifleri dönemin yemek kitaplarında oldukça fazladır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul’un iaşe bölgelerinden biri değildir?
Hatay Bölgesi |
Rumeli Bölgesi |
Karadeniz Bölgesi |
Transilvanya |
Mısır |
Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul şehrinin iaşe bölgeleri Rumeli, Karadeniz, Transilvanya ve Mısır bölgeleridir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ