Türk Dili 1 Ara 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I- Türk yazı dilinin tarihi MÖ V- IV. yüzyıllardan başlar.
II- Türkçenin ilk yazılı belgesi Çoyr yazıtıdır.
III- Yaşayan Dünya dilleri arasında, en eski yazılı belgelere sahip olan dil, Türk
Dili’dir.
IV- Türkçe, UralAltay dil ailesinin Altay koluna mensup kabul edilir.
Yukarıda Türk dili ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I ve III |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
II, III, IV |
Yeryüzündeki diller, çeşitli ölçülere göre sınıflandırılmışlar ve bu sınıflandırma sonucunda “dil aileleri” kavramı ortaya çıkmıştır. Hâlen tartışmalı olmakla birlikte Türkçe, UralAltay dil ailesinin Altay koluna mensup kabul edilir. Bu kabul; Türkçenin öncelikle Moğolca, Mançu-Tunguzca, Korece ve Japonca gibi Altay dilleri ile daha sonra da Macarca, Fince vb. Ural dilleriyle akraba olduğu anlamına gelmektedir.
Bugün, yaşayan Dünya dilleri arasında, en eski yazılı belgelere sahip olan dil, Türk
Dili’dir. Bunun kanıtı, çivi yazılı Sümerce tabletlerdeki alıntı kelimelerdir.
Türkçenin ilk yazılı belgesi MS 687-692 yıllarına tarihlenen Çoyr yazıtıdır. Bu yazıttan
1200 yıl öncesine giden Esik kurganlarından çıkan bir tas üzerinde Köktürk yazısına çok
benzeyen 26 karakter tespit edilmiştir, ancak bugüne kadar tam olarak çözülememiştir.
Bu yazı tam çözüldüğünde Türk yazı dilinin tarihi MÖ V- IV. yüzyıllardan başlatılacaktır.
Doğru yanıt E
2.Soru
Türkçe kökenli sözcüklerde aşağıdaki ses özelliklerinden hangisine rastlanmaz?
Ünlüler, ünsüzler ve ünlülerle ünsüzler arasında ses uyumu vardır.
|
Sözcüklerde, yalın ünlülerin yanı sıra, ikiz ve üçüz ünlüler de bulunabilir.
|
Aynı sözcük içinde iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir.
|
Aynı hecede iki ünlünün yan yana gelmesi çok istisnaî bir durumdur.
|
Birincil uzun ünlü bulunduran sözcükler genellikle başka dillerden alıntıdır.
|
3.Soru
Türkçe'nin VIII. - IX. yüzyıllarda kullandığı din yoluyla gelen ilk alfabe hangisidir?
Soğut alfabesi |
Mani alfabesi |
Süryani alfabesi |
İbrani alfabesi |
Arap Alfabesi |
Türkçenin yazımı için çok yetersiz olan Mani alfabesi, dar bir çevrede ve VIII.-IX. yüzyıllarda kısa süre kullanılmış din yoluyla gelen ilk alfabedir.
4.Soru
Daralma; benzeşme, daraltıcı ünsüzlerin etkisi vb. seslik nedenlerle geniş ünlülerin dar ünlü ha^line gelmesidir. Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralması yoktur?
Daralma; benzeşme, daraltıcı ünsüzlerin etkisi vb. seslik nedenlerle geniş ünlülerin dar ünlü ha^line gelmesidir. Aşağıdakilerden hangisinde ünlü daralması yoktur?
Yokarı > yukarı |
gövercin > güvercin |
böyük > büyük |
dar > daracık |
get > git |
Dar ile daracık sözcükleri arasında ünlü daralması yoktur, diğerlerinde vardır. Doğru yanıt D'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Tek başlarına kullanılabilen biçim birimlerdir. |
Bağımlı biçim birimler (ek) ise tek başlarına kullanılamayan biçim birimlerdir. |
Bağımlı biçim birimler görevlerini yerine getirebilmeleri için bağımsız biçim birimlerine ihtiyaç duyarlar. |
Daha küçük birimlere ayrılamayan ses ve yapı yönünden anlamlı en küçük ögeler biçim birimlerdir. |
Gövdeler, biri bağımlı biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşur. |
Gövdeler, biri bağımsız biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşan yani bir veya daha fazla ek alan kök biçim birimlerdir.
6.Soru
I. Ötümlü, diş, süreksiz (patlayıcı), ağız II. Ötümlü, çift dudak, sürekli (akıcı), geniz Yanda özellikleri verilen ünsüzler sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
b ve n
|
d ve n
|
h ve r
|
g ve p
|
d ve m
|
7.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ses olaylarından “ünsüz türemesi” vardır?
Duyguların eğitimi de en iyi, sanat yoluyla olur.
|
Bu işi yapmak hiç kolay olmadı.
|
Bu yolda çok emek harcandı.
|
Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor.
|
Gölün üstü yaban ördekleri ile dolmuştu.
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dilde ağız terimi yerine de kullanılan terimin adıdır?
Ana Dili |
Ana Dil |
Jargon |
Diyalekt |
Ölçünlü Dil |
Diyalekt, Eski Yunanca diálektos ‘ortak dil’ kelimesinden gelişmiştir. Bu terim, ağız teriminin yerine de kullanılabilmektedir. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
Aşağıda bazı dillere ait ilk belgeler hakkında verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Macarlara ait en eski belge MS 8. yüzyıla aittir. |
İtalyancaya ait en eski belge MS 712 Nihon Şoki adını taşır. |
Türk Diline ait en eski belge MS 687- 692, Çoyr yazıtı olarak bilinir. |
İngilizceye ait en eski belge 843 yılında iki kardeş arasında yapımış lan bir antlaşmadır. |
Fransızcaya ait en eski belge Tihanyi Vakıfnamesidir. |
Verilen seçeneklerde Türk Diline ait en eski belge MS 687- 692, Çoyr yazıtı bilgisi doğrudur. İlk seçenekte verilen bilgi İngilizceye, İkinci seçenekte verilen bilgi Japoncaya, Dördünci seçenekte verilen bilgi Fransızca Almancaya, En son seçenekte verilen bilgi ise Macarcaya aittir. Dolayısıyla Doğru cevap C'dir.
10.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi ünsüz benzeşmesine örnek teşkil edebilir?
ağacı |
dolabı |
kitabı |
beşte |
ineği |
beş-de beş-te
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir sözcüğün mecazi anlamında kullanılmıştır?
Kalbim kırıldı
|
Cam kırıldı
|
Kaskı kırıldı
|
Parmağı kırıldı
|
Tabak kırıldı
|
12.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde argo söz kullanılmıştır?
Dedesi ona ısrarla başını bağlamasını söylüyordu. |
Kaynanası üç aydır evlerine demir atmıştı. |
Önündeki nota şöyle bir göz gezdirdi. |
Yan masada oturanların sözlerine kulak misafiri olmuştu. |
Bu kadar yürüyünce ayaklarına kara sular inmesi kadar normal bir şey yoktu. |
Argo bir dil türü değildir. Dile çeşitli grupların kendi aralarında anlaşabilecekleri şekilde değişik anlamlar yüklemesidir. Demir atmak gemicilikte bir terim olmakla birlikte, argoda yerleşmek anlamındadır.
13.Soru
Kültür değişmeleri için aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
Avrupa’da en dikkat çekici kültürel değişmeler sanayi devriminden sonra gerçekleşmiştir. |
Nesiller değiştikçe kültürler ve dünya görüşleri de değişmektedir. |
Uygur Türklerinin maniheizmi kabulü bu toplumda atlı göçebe hayat tarzının artmasına yol açmıştır. |
Kültürel değişmeleri yaratan motiflerden biri de kültürlerarası etkileşimdir. |
Eski Uygur Türklerinde, dinî motifli kültürel değişme süreçleri yaşanmıştır. |
Maniheizmin öğreti sistemi, atlı-göçebe hayat tarzı ile uyuşmayan, fiziksel dinamizmden çok iç dinginliğe önem veren, et yemeyi yasaklayan ve sebze yemeyi motive eden bir sistemdi. Maniheizmin kabulü, Uygur Türklerinin atlı-göçebe hayattan yerleşik hayata geçmesini, ticari faaliyetlerde, ilim, sanat ve edebiyatta gelişmesini sağlayarak kültürel hayatları üzerinde belirgin bir etki oluşturmuştur. Doğru cevap C’dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Avrupalılar tarafından yazılmış, Kıpçak sahasına ait bir eserdir?
Muhabbetname
|
Garib-nâme
|
Nehcü’l- Feradis
|
Divan-ı Hikmet
|
Codex Comanicus
|
15.Soru
Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ne ad verilir?
Ana Moğolca Dönemi |
Ana Altayca Dönemi |
Ana Uygurca Dönemi |
Ana Urallar Dönemi |
Ana Türkçe Dönemi |
Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ‘Ana Altayca Dönemi’ adı verilir. Türkçe İlk Türkçe adı verilen süreçte, yani Büyük Hun İmparatorluğu döneminde bağımsız bir dil hâline gelmiş, Avrupa Hun İmparatorluğu
döneminde ise Ana Türkçe adı verilen süreç başlamıştır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dil türlerinden biri değildir?
Diyalekt
|
Göçmen azınlık dili
|
Argo ve Jargon
|
İzole Dil
|
Kutsal Diller
|
17.Soru
1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilen Türk alfabesi hangi yıl resmen uygulanmaya başlanmıştır?
1929 |
1930 |
1931 |
1932 |
1933 |
1928 yılında Harf Devrimi ile kabul edilenTürk alfabesi 1929’da resmen uygulanmaya başlanmıştır. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Aşağıda verilen kelimelerden hangisinde söylenişte ünlü türemesi görülmektedir?
Almanya |
İtalya |
İspanya |
Fransa |
Japonya |
İki ünsüzle başlayan yabancı kökenli sözcüklerde söyleyişte ünlü türemesi görülebilir; Fransa > /Fıransa
19.Soru
Göç destanı hangi olayı konu edinerek oluşturulmuştur?
Türklerin Savaştaki yenilgileri üzerine oluşturulmuştur.
|
Düşmanların Türklerle mücadelelerini konu edinmiştir.
|
Uygurların kuzeyden güneye göç etmeleri üzerine oluşturulmuştur.
|
Göktürk devletinin kuruluşunu anlatır.
|
Türk yazı dillerinin yok oluşunu konu edinir.
|
20.Soru
Türk Dil Kurumu ne zaman kurulmuştur?
1 Kasım 1928
|
12 Temmuz 1932
|
26 Eylül 1932
|
17 Ekim 1932
|
25 Temmuz 1934
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ