Türk Dili 1 Ara 35. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Geçit, gelinlik, geliştiril- sözcükleri aşağıdakilerden hangisine örnektir?
Gövde |
Ek |
Eklenme |
Taban |
Kök |
Gövdeler, biri bağımsız biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşan yani bir veya daha fazla ek alan kök biçim birimlerdir. Örneğin; geçit, gelinlik, geliştiril- sözcükleri geç-(i)-t, gel-(i)-n-lik, gel-(i)ş-tir-(i)l- biçim birimlerinden oluşan gövdelerdir.
2.Soru
Yeni Lisan hareketini başlatan şahsiyetler aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir?
Şinasi-Namık Kemal
|
Sadri Maksudi Arsal-Yusuf Akçura
|
Ali Canip-Ömer Seyfettin
|
Ziya Paşa-Abdülhak Hamit
|
Ziya Gökalp-Fuat Köprülü
|
3.Soru
Eklerin, yani bağımlı biçim birimlerin eklendiği yalın sözcükler, yani bağımsız biçim birimler olan kök veya türemiş sözcük olabilen kelimelere ne ad verilir?
Gövde |
Yapım eki |
Çekim eki |
Taban |
Kök |
Taban
4.Soru
Kiril alfabesini kullanan ilk Türk soylu halk aşağıdakilerden
hangisidir?
Şorlar |
Teleütler |
Yakutlar |
Çuvaşlar |
Altaylar |
Kiril alfabesi asimilasyon politikalarının bir aracı olarak kullanılmış ve alfabeleri Kirilleştirilen ilk Türk soylu halk Çuvaşlar olmuştur.
5.Soru
İnsan dillerinin hayvan seslerinin taklidi esasına dayandığını ileri süren kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Yansıma kuramı |
Etkileşim kuramı |
Ünlem kuramı |
Ding-dong kuramı |
Güneş dil kuramı |
İnsan dillerinin hayvan seslerinin taklidi esasına dayandığını ileri süren kuram yansıma kuramıdır. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dil bilgisi ile ilgili temel kavramlar arasında yer almaz?
Kök |
Gövde |
Taban |
Ek |
Şive |
Şive Türkçenin temel dil bilgisi kavramları içerisinde yer almaz. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
1069 yılında Yusuf Has Ha^cip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Karahan Türkçesi dönemi eseri aşağıdakilerden hangisidir?
1069 yılında Yusuf Has Ha^cip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Karahan Türkçesi dönemi eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Di^va^nü Lüga^ti’t-Türk |
Atebetü’l-Haka^yık |
Kutadgu Bilig |
Di^va^n-ı Hikmet |
Kur’an Tercümesi |
Karahanlı Dönemi’nden günümüze sayı olarak çok olmamakla birlikte Türk dil ve kül- tür tarihi açısından son derece önemli eserler kalmıştır. Bunlar; 1069 yılında Yusuf Has Ha^cip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Kutadgu Bilig; Ka^şgarlı Mahmut tarafın- dan 1072 yılında başlanıp 1077 yılında tamamlanmış, 7000’den fazla Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmekle kalınmayıp şiirlerle, atasözleri ve deyimlerle örneklendirilerek zenginleştirilmiş, Türk kültürünün hazinesi olarak değerlendirilen Di^va^nü Lüga^ti’t-Türk; Edip Ahmet Yükneki^ tarafından yazılan Atebetü’l-Haka^yık; Ahmet Yesevi^’nin şiirlerinin toplanmasıyla oluşturulan Di^va^n-ı Hikmet ve kim tarafından yazıldığı tam olarak bilin- meyen Kur’an Tercümesi gibi eserlerdir. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi addan ad yapma eklerinden değildir?
-aç |
-ar |
-arl |
-ay |
-at |
-Ar: başar-, ever-, onar-, suvar-.
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde kişi ile iyelik eki alan sözcük doğru eşleştirilmiştir?
Arabam-İkinci tekil kişi |
Eviniz-Üçüncü tekil kişi |
Tatilin-İkinci çoğul kişi |
Parası-Birinci tekil kişi |
Yurdumuz-Birinci çoğul kişi |
Doğru kişi ve iyelik eki eşleşmesi aşağıdaki gibidir.
Arabam-Birinci tekil kişi
Eviniz-İkinci çoğul kişi
Tatilin-İkinci tekil kişi
Parası-Üçüncü tekil kişi
Yurdumuz-Birinci çoğul kişi
10.Soru
Aşağıda verilen dillerden hangisi tarihsel sıralama yapıldığında en eskidir?
Japonca |
İngilizce |
Türk dili |
İtalyanca |
Macarca |
Tarihi bilinen ilk belgeyi Çoyr yazıtı olarak kabul edip diğer bazı dillerin ilk belgeleriyle karşılaştırdığımızda şöyle bir durumla karşılaşırız:
Türk dili : MS 687- 692, Çoyr yazıtı.
Japonca : MS 712, Nihon Şoki.
İngilizce : En eski belgesi MS 8. yüzyıla aittir.
Fransızca-Almanca : En eski belgeleri, 843 yılında iki kardeş arasında bir antlaşmadır.
İtalyanca : 17. yüzyılda oluşmuştur.
Macarca : Tihanyi Vakıfnamesi MS 1057.
11.Soru
Aşağıda verilen seçeneklerin hangisinde düz ve geniş ünlü sesler doğru olarak verilmiştir?
a ve i |
e ve i |
a ve e |
e ve o |
a ve o |
Düz ünlüler; a, e, ı, i ; geniş ünlüler; a, e, o, ö sesleridir. Hem düz hem geniş olan ünlüler ise "a ve e"dir.
12.Soru
I. İskandinav Run sistemiyle Arami sisteminin karışımıdır. II. Sami yazısının etkileri görülmektedir. III. Azeri damgalarının karışımından çıkmıştır. IV. Grek yazısıyla ilişkilidir.Aşağıdakilerden hangisi Köktürk yazısının kökeni konusunda ileri sürülen görüşleri kapsamaktadır?
I, II, III
|
I, II, IV
|
II, III, IV
|
I, III, IV
|
I, III, III, IV
|
13.Soru
Tarihî dönemlerde “tenri” biçimindeki sözcüğün günümüz Türkçesinde “tanrı” biçiminde kullanılması hangi ses olayına işaret etmektedir?
Ünlü Yuvarlaklaşması |
Ünlü Düzleşmesi |
Art Damaksıllaşma |
Ötümlüleşme |
Göçüşme |
Art damaksıllaşma, sözcükteki ön ünlünün benzeşme, uzun ünlülerin kısalması vb. çeşitli
seslik nedenlerle art ünlüye dönüşmesidir. Doğru cevap C’dir.
14.Soru
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi hangi tarihte kurulmuştur?
1925
|
1935
|
1938
|
1940
|
1944
|
15.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde, Hint-Avrupa dil ailesine ait oldukları halde "yalnız dil" özelliği gösteren diller bir arada verilmiştir?
Ermenice-Almanca-İngilizce
|
Yunanca-Fransızca-İspanyolca
|
Macarca-İngilizce-Ermenice
|
Arnavutça-Yunanca-Ermenice
|
İtalyanca-Almanca-Yunanca
|
16.Soru
Türkçede sözcük sonunda bir arada bulunabilecek belirli ünsüz çiftleri göz önünde bulundurulduğunda aşağıdakilerden hangisi yabancı dillerden kopyalanan sözcüklerle söz sonunda bulunabilen ünsüz çiftleri barındıran sözcükler dışında kalır?
şevk |
nüans |
ebeveyn |
semt |
gülünç |
Türkçede sözcük sonunda bulunabilecek ünsüz çiftleri şöyledir: -LÇ, -LK, -LP, -L?, -LT, -NÇ, -NK, -NT,-RÇ, -RK, -RP, -RS, -RT, -ST. Gülü-nç sözcüğü bu kurala uyar. Ebeveyn, nüans, semt, şevk sözcükleri ise yabancı dillerden kopyalanan sözcüklerle söz sonunda bulunabilen ünsüz çiftleri barındırır. Doğru cevap E’dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Eski Oğuz Türkçesinin özelliklerinden biridir?
Eserlerde farsça kelimelere ağırlık verilmesi |
Edebiyatta milliliğin ön planda tutulması |
İdarecilerin dili olarak da adlandırılması |
Eserlerde Arapça kelimelere ağırlık verilmesi |
Eserlerde yalın bir dil kullanılması |
Eski Oğuz Türkçesinin ilk zamanlarında özellikle Anadolu Selçuklularının başkenti olan Konya ve yakın çevrelerinde yoğun bir edebî faaliyet görülür. Daha sonra çeşitli beyliklerin başkentlerinde benzer bir durum, sonunda da Osmanlı’nın kültür merkezi hâline getirdiği yerlerde aynı şey görülür. Bu dönemde yazılan eserlerin son derece yalın bir dile sahip oldukları, yabancı kelimelere çok rağbet edilmediği ayrıca yabancı dillerden pek çok eserin de Türkçeye çevrildiği dikkat çeker. Doğru cevap E seçeneğidir.
18.Soru
"Yaz tatilinde okulun tüm duvarları boyandı." cümlesinin çatısı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
İşteş çatı |
Edilgen çatı |
Dönüşlü çatı |
Ettirgen çatı |
Olumsuzluk çatısı |
Cümlenin dil bilgisel (sözde) öznesinin yüklemin bildirdiği eylemden etkilendiğini veya eylemin hedefi olduğunu gösteren çatı türü edilgen çatıdır. : Edilgen çatı -l- eki ile kurulur. Ünlülerle veya -l- ünsüzü ile biten eylemlerde ise edilgen çatılar -n- eki ile kurulur: boya- >boyan-, bil- > bilin- vb.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sözcüklerin anlam bakımından türlerinden biri değildir?
Temel anlam
|
Yan anlam
|
Mecaz anlam
|
Soyut anlam
|
Dış anlam
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel bakımdan dilin özelliklerinden birisidir?
Her dilin bütün toplumlara cevap verebilecek yeterliktedir. |
Dil ilkel ve gelişmiş olmak üzere ikiye ayrılır. |
Dilde esas olan nedenler ilkesidir. |
Dilin üretim yetisinde sınırlılıklar vardır. |
Dilin temeli sestir, doğal olarak öncelikle sözlü anlatım aracıdır. |
Bilimsel Bakımdan Dilin Özellikleri:
Dil, bir sistemdir,
Dilin temeli sestir, doğal olarak öncelikle sözlü anlatım aracıdır,
Dilde nedensizlik ilkesi esastır,
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur,
Dilin üretim yetisi sınırsızdır,
Her dil, ait olduğu toplumun gereksinimlerine cevap verebilecek yeterliktedir,
Dil, toplumsal katmanlara göre değişir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ