Gastronomi Tarihi Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Austroluphitecus aferensis’ten sonra ortaya çıktığı düşünülen ve günümüzden yaklaşık 2,5 milyon yıl önce yaşamış ve ilk taş aletleri ürettiği düşünülen canlı hangi şekilde adlandırılmaktadır?
Homo Habilis |
Homo Erectus |
Homo Neanderthalensis |
Arkaik Homo Sapiens |
Homo Sapiens |
Austroluphitecus aferensis’ten sonra ortaya çıktığı düşünülen ve günümüzden yaklaşık 2,5 milyon yıl önce yaşamış, ilk taş aletleri ürettiği için Homo habilis (becerikli/yetenekli insansı) olarak adlandırılan canlının dünyanın ilk kültür ürünlerini de ürettiği düşünülmektedir.
2.Soru
Uzakdoğu mutfağının batı mutfağıyla tanışması ne zaman gerçekleşmiştir?
Neolitik Çağda |
Yakın çağda |
Milenyumda |
Tunç Çağında |
Ortaçağda |
Uzak Doğu mutfak kültürünün Batı’daki diğer kültürlerle tanışması Orta Çağ ve sonrasında gerçekleştiğinden uzun süre kendine özgü niteliklerini koruduğu söylenebilir.
3.Soru
Hititler’in yemek kültürü hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Yemeklerinden yola çıkarak Hititler Tanrı tanımazdır. |
Hititler fermentasyonu bulan ilk topluluktur. |
Şerbetçiotunu ilk kullanan topluluk hititlerdir. |
Hititler yemek konusunda kendisinden önce gelen uygarlıkların yemek kültürüne sıkı sıkıya bağlı kalmışlardır. |
Hititler tuzlama ve kurutma yöntemlerini bilmekteydi. |
Orta Anadolu’daki Tuz Gölü ve Çankırı-Balıbağ yakınlarındaki kaya tuzu işletmesi Anadolu’da çok eski çağlardan beri bilinen tuz kaynaklarıdır. Anadolu’da yakın zamanlara kadar arkeolojik olarak hiçbir tuz kaynağında kazı ya da araştırma yapılmamışsa da buralarının en azından Hitit Çağı’ndan beri bilinen ve kullanılan tuz kaynakları olduğunu Hititlerden kalan yazılı belgelerden bilinmektedir. Bu yazılı kaynaklara göre Hititler olasılıkla sadece kaya tuzunu bilmekte, tuzlama ve kurutma yoluyla koyun budu, tavşan eti ve çeşitli kuşları günlük menülerine katmakta hatta ciğer ve yüreği tuzlayıp sonra da una bulayıp ızgarada pişirmekteydiler.
4.Soru
Hitit kültüründe saramna şiş kebabı hangi ögelerden oluşur?
Domates-et |
Patlıcan-biber |
Biber-hayvan yağı |
Hayvan yağı-et |
Ekmek-hayvan yağı |
Ekmeklerin bir şişe dizilmesi ve aralarına pişirilmiş hayvan yağı konulmasıyla saramna şiş kebabı elde edilir.
5.Soru
Kuzey Çin’de çay bitkisi, bu bölgede yaygın olarak kullanılan Mandarin lehçesinde “tscha (ça)” iken güneyde Fujian civarındaki lehçede “te” olarak söylenmekte ve yazılmakta, çay sözcüğünün bu iki farklı kullanımı aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır?
Güney’den alınan çayın daha fazla rağbet görmesi |
Kuzey Çin’de de çayın “te” olarak anılmaya başlanmasına |
Avrupa ülkelerinde çayın “te” sözcüğünden türetilirken, Rusça’da “tsjaa(ça)” olmasına |
Çayın Çince de yalnızca “tscha” olarak kullanılmasına |
Güney Çin’in ticaret yapamamasına |
Kuzey Çin’de çay bitkisi, bu bölgede yaygın olarak kullanılan Mandarin lehçesinde “tscha (ça)” iken güneyde Fujian civarındaki lehçede “te” olarak söylenmekte ve yazılmakta, çay sözcüğünün bu iki farklı kullanımı kültürel açıdan bir başka duruma da yol açmıştır. Çayı güneyden ticaret yoluyla alan Hollanda, İngiltereAlmanya gibi Avrupa ülkeleri bu nedenle çayla tanıştıklarında Güney’in dilinden aldıkları “te” sözcüğünden türettikleri thee, tea gibi sözcükleri dillerine kazandırırken çay bitkisi ve tarımını kuzeyden kara yoluyla alan Ruslar ve Türkler gibi uluslar tsjaa (ça) ve çay sözcüklerini dillerine katmışlardır.
6.Soru
Çatalhöyük'te yapılan kazılar sonucunda beslenmenin en çok aşağıdakilerin hangisine dayandığı görülmüştür?
Sığır |
Koyun |
Keçi |
At |
Tavşan |
Son dönem kazılarında ortaya çıkarılan hayvan kemiklerinin arkeozoolojik değerlendirilmesi sonucu beslenmenin ağırlıklı olarak koyun etine dayandığı, bunu sığır, keçi, ve diğer yabani hayvanların izlediği görülmektedir. Yapılan oransal ölçümler, koyunun %56 ile birinci sırada olduğunu, bunu %15 ile sığır ve %9 ile keçinin izlediğini göstermiştir. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerin hangisi Hititlerin gıdaların uzun süre dayanaklı olması için geçirdiği işlemlerden biridir?
I. Meyvelerin kurutulması
II. peksimet
III. Etlerin kurutulması
IV. Sütün mayalanması
I-II-III |
I-II-III-IV |
III-IV |
I-II-IV |
I-IV |
Konserve yapma, salamura, kurutulmuş et, peksimet, reçel ya da kurutulmuş
meyve veya süt ürünlerini mayalama gibi işlemlerden geçirerek peynir, yoğurt şeklinde
tüketmek aslında gıda saklama yöntemleri olarak kabul edilebilir. Aynı şekilde arpadan bira, buğdaydan boza, üzümden şarap, sirke ya da pekmez yapılması, meyvelerin kurutulması veya kayısı pestili gibi ürünlerin Hititler tarafından üretilmiş olması şaşırtıcı olmamalıdır. Tuzlayarak veya kurutarak etlerin saklanması da yine Anadolu’da kullanılmış olup bunların arasında koyun budu, tavşan eti ve çeşitli kuşların bulunduğu araştırmacılarca ifade edilmektedir (Ünal, 2000: s. 215). Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Alt Paleolitik çağda insanların yerleşim alanları nerelerdir?
Dağlık alanlar |
Düzlükler |
Sulak alanlar |
Taşlık alanlar |
Ormanın derinlikleri |
Alt Paleolitik Çağ insanı yemek yapmamakta, değişik bitkilerden ve belki de yakalaması kolay bazı böcek, kabuklu su ürünleri ve hayvanlardan deneme yanılma yoluyla yenilebilir olanlarını ve bunların hangi kısımlarının yenebildiğini saptayarak bunlarla yaşamını sürdürmektedir. Bu dönemde yasayan insansıların yasam biçimlerinin yarı sucul olduğu ve sulak alanların yakınlarındaki ağaçlar veya yırtıcılardan korunabileceği yerleri seçerek burada yasadığı düşünülmektedir. Dolayısıyla da yasadığı yerdeki sulak alanlarda bulunan kabuklular ile karasal alanlardaki bitkiler ve böceklerin günlük diyetin önemlice bir kısmını oluşturduğu sanılmaktadır.
9.Soru
Aşağıdakilerin hangisi insanın meyve ve baldan sonra şekeri ilk tattığı besindir?
Şeker kamışı |
Süt |
Kakao |
Tahin |
Pekmez |
İnsanın dünyada şekeri ya da şekerli tadı ilk duyumsadığı maddeler meyveler ve balın
yanı sıra şeker kamışıdır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Değişik bitkileri, hayvansal ürünleri ve baharatları karıştırarak yemek yapmanın hangi çağ başlarında yayılmaya başladığı muhtemel olasılıkla söylenebilir?
Neolitik Çağ başlarında |
Paleolitik Çağ başlarında |
Mezolotik Çağ başlarında |
Kalkolitik Çağ başlarında |
Tunç Çağı başlarında |
Değişik bitkileri, hayvansal ürünleri ve baharatları karıştırarak yemek yapmanın olasılıkla Neolitik Çağ başlarında yayılmaya başladığı varsayımında bulunulabilir.
11.Soru
İlk kez tam anlamıyla iki ayağı üzerinde yürüyen ve ateşi ilk kez kullandığı düşünülen insan türü aşağıdakilerden hangisidir?
Homo sapiens |
Homo habilis |
Homo erectus |
Homo neanderthalensis |
Ausroluphitecus aferensis |
İlk kez tam anlamıyla iki ayak üzerinde yürüyen ve ateşi ilk kez kullandığı düşünülen Homo erectus’dur. Homo habilis yeme-içme uğraşısında kullanılan ilk aletleri yaratan insansıdır. Ausroluphitecus aferensis erken insansı, Homo Neanderthalensis ve arkaik Homo sapiens ise modern insanın atası olarak tabir edilebilir.
12.Soru
Türklerin eskiden sıklıkla kullandıkları aşağıdaki deyimlerden hangisi diğerlerinden farklı olarak, Türklerin İslamı kabulünden sonra kullanılan tasavvufi bir deyimdir ?
Ocağına incir ağacı dikmek |
Ocağı dinlendirmek |
Ocağı söndürmek |
Ocağı hiç söndürmemek |
Ateş üstünde kül bırakmamak |
Müslümanlıktan sonra, özellikle tasavvufta, "Ocağı Dinlendirmek" deyimi şu anlamda kullanılırdı; Lisân-ı tarikatte, "ocağı söndürün" denmez; "ocağı dinlendirin" denir. "Ocağı yakın" denmez; "ocağı uyandırın" denir. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Şu anda Yale Üniversitesinde bulunan Mezopotamya’ya ilişkin tabletlerde; o döneme ait yirmi biri et ve güveç, dördü sebze olmak üzere yirmi beş adet yemek tarifi bulunmaktadır. Ancak bu tariflerde et, sebze ve içine konacak su miktarının ne kadar olduğunun belirtilmemiş olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
O dönemlerde yemek pişirme kadının sorumluluğuydu. |
Bu tabletler acemiler için hazırlanmıştı. |
O dönemde herkes okuma yazma biliyordu, bu nedenle herkes o tabletlere ulaşabiliyordu. |
Bu tabletler deneyimli aşçılar için saray mutfaklarında kullanılmak üzere hazırlanmıştı. |
Tabletler oldukça küçüktü, bu nedenle gereksiz bilgi vermekten kaçınılmıştı. |
Şu anda Yale Üniversitesinde bulunan tabletlerde; o döneme ait yirmi biri et ve güveç, dördü sebze olmak üzere yirmi beş adet yemek tarifi bulunmaktadır. Fakat yukarıda da belirtildiği gibi et, sebze ve içine konacak su miktarının ne kadar olduğunun belirtilmemiş olması, tariflerin acemilerden ziyade bilgili ve deneyimli kişiler için yazıldığı sonucuna ulaştırmaktadır. Ayrıca herkesin yazıyı bilmiyor olması, yazılanların saray ve/veya mabet mutfakları için yazılmış olduğunu da düşündürmektedir.
14.Soru
Hitilerde bulunan ekmek çeşidi sayısı aşağıdakilerin hangisidir?
50'den fazla |
75'ten fazla |
100'den fazla |
150'den fazla |
180'den fazla |
Hititler 180’den fazla ekmek ya da unlu ürün yapmaktaydılar. İçinde yufka ya da lavaş olarak çevrilebilecek ince ekmek de olan bu ekmek çeşitlerinin bazılarının adlarını şu şekilde sıralanabilir: Ballı ekmek, yağlı ekmek, acı ekmek, narlı ekmek, biralı ekmek, diş ve üzüm salkımı şeklinde ekmekler, bezelyeli ekmek, ekmek pudingi (Karauğuz, 2006: s. 55). Doğru cevap E'dir.
15.Soru
İlgili alan yazında Yale Mutfak Tabletleri olarak da bilinen tabletler nerede ve hangi zamanda bulunmuştur?
M.Ö. 16.yy Doğu Mezopotamya |
M.Ö. 17.yy Güney Mezopotamya |
M.Ö. 18.yy Batı Mezopotamya |
M.Ö. 19.yy Kuzey Mezopotamya |
M.Ö. 20.yy Batı Mezopotamya |
İlgili alan yazında Yale Mutfak Tabletleri olarak da bilinen tabletler M.Ö. 17. Yüzyılda Güney Mezopotamya’da bulunmuştur.
16.Soru
Yeme-içme kültürü, kültürlenme sürecinin bir sonucudur. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi yeme-içmeye ilişkin doğru bilgi içermektedir?
Yeme-içme kültürü sürekli değiştiği ve karmaşık olduğu için kültürlerin birbirinden ayırt edilmesinde faydalanılamaz. |
Yeme-içme kültürü disiplinler arası bir araştırma alanı olmaktan çok antropolojinin ilgi alanına girmektedir. |
Yeme-içme kültürünün daha doğru anlaşılıp yorumlanabilmesi için antropoloji, yapısalcı yerine işlevselci yaklaşımı önermektedir. |
Yeme-içme kültürü insanoğlunun gelişiminden, yaşadığı yerin ikliminden ve coğrafyasından bağımsız olarak ele alınmaktadır. |
Yeme-içme kültürü, kültür ve geleneğin en uzun süre ayakta kalan bölümüdür. |
Yeme-içme kültürü sürekli değiştiği ve karmaşık olduğu için kültürlerin birbirinden ayırt edilmesinde önemli bir kültürel ağ özelliği taşımaktadır. Ayrıca tarih, antropoloji, sosyoloji, iktisat gibi pek çok farklı bilim dalının ilgi alanına giren disiplinler arası bir araştırma alanıdır. Antropologlar, yeme-içme kültürünü daha doğru anlayıp yorumlayabilmek adına hem yapısalcı hem de işlevselci yaklaşımı kullanmaktadırlar. Yeme-içme kültürü insanoğlunun gelişimine, yaşadığı yerin iklimine ve coğrafyasına bağlı olarak çeşitlenmiş ve gelişme göstermiştir.
17.Soru
Kazıda çıkarılan bir tablette tanrılara kusursuz bir takdim için koçun hangi ürünle beslenmiş olması gerektiği belirtilmiştir?
Ot |
Meyve kabukları |
Çimen |
Buğday |
Arpa |
Kazıda çıkarılan bir tablette tanrılara kusursuz bir takdim için 21 koçun sadece arpa ile beslenmiş ve iki yaşında olması gerektiği belirtilmektedir.
18.Soru
I-Haşlama
II-Tandır
III-Közleme
IV-Kızartma
Etlerin pişirilmesi için kullanılan yukarıdaki teknikler, gelişmişlik sırasında göre aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?
I-II-III-IV |
I-III-IV-II |
II-I-III-IV |
III-II-IV-I |
IV-III-II-I |
Etler kuru sıcaklıkta ve nemli sıcaklıkta olmak üzere iki şekilde pişirilir. Etin kuru sıcaklıkta pişirilmesi için kızartma, közleme ve tandır olmak üzere üç farklı teknik kullanılır. Gelişmişlik sırasına göre birincisi etin çıplak ateşte pişirilmesini ve yüzeyinin kızarmasını ifade eden kızartma; ikincisi eti közlerin üzerinde pişirmek anlamına gelen közleme ve üçüncüsü de piroteknolojideki gelişmelerle birlikte ısınmış taşlar yardımıyla etin çukurda pişirildiği tandır tekniğidir. Nemli sıcaklıkta pişirme tekniği olan haşlama ise kap kullanımını gerektirdiğinden ve bu da insanın ürettiği bir araç olduğundan gelişmişlik bakımından en sonda gelmektedir.
19.Soru
İnsanın sindirim sistemi ile süt arasında bir uyumsuzluk bulunur. Bu uyumsuzluğa verilen ad aşağıdakilerden hangisidir ?
Östaki Disfonksiyonu |
Süt Çürüğü |
Bağırsak Florası |
Endoplazmik Retikulum |
Laktoz İntoleransı |
Laktoz İntoleransı dışındakilerin konu ile hiç bir bağlantısı yoktur. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
I-Eski Mezopotamya’nın toplum düzeni ve yaşam şeklinde tek tanrılı inanç sistemi baskı oluşturmaktadır.
II-Ayinlerde takdim edilen kurbanlar kanlı ve kansız kurbanlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
III-Ayinlerde takdim edilen kurbanın türü, adedi ve özelliği, tapınağın sahip olduğu gelir ve ekonomik güce göre rahipler tarafından belirlenmektedir.
IV-Ayinlerde yapılan kusursuz bir takdimin içermesi gereken küçükbaş hayvanlar şunlardır: sadece arpa ile beslenmiş iki yaşında 21 koç, sütle beslenmiş 14, otla beslenmiş 25 koyun ve 18 kuzu.
Mezopotamya uygarlıklarında yeme-içme kültürüne ilişkin yukarıdaki önermelerden hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve IV |
II ve III |
III ve IV |
II, III ve IV |
Eski Mezopotamya’nın toplum düzeni ve yaşam şekli üzerinde, çok tanrılı inanç sistemi oldukça büyük etkiye sahiptir. Ayinlerde yapılan kusursuz bir takdimin içermesi gereken küçükbaş hayvanlar ise şunlardır: sadece arpa ile beslenmiş iki yaşında 21 koç, sütle beslenmiş 14, otla beslenmiş 25 koyun ve 18 kuzu.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ