Yanıt Açıklaması:

Borçlanmanın Maliyetinin Yükselmesi: Kriz dönemlerinde genel olarak faiz oranların yükseldiğini, menkul kıymetlerin fiyatlarının ise düştüğünü görüyoruz. Bunun anlamı borçlanmanın daha yüksek maliyetli hale gelmesidir.

Yanıt Açıklaması: Nobel ödüllü Amerikalı iktisatçı G. Akerlof 1970 yılında yazdığı “Limon piyasası” başlıklı makalesinde kullanılmış araba piyasası örneğinden yola çıkarak ters seçim sorununun piyasaların çalışmasına nasıl engel olduğunu anlatıyor.

Yanıt Açıklaması: Finansal sistemin en önemli işlevlerinden biri de yatırımcılara farklı yatırım araçları sunarak portföy çeşitlendirme imkanı sunmasıdır. Özellikle ekonomide gelecekle ilgili belirsizliklerin her zaman var olduğu düşünülürse gelcekte ortaya çıkan durumlara yatırım araçlarının vereceği tepkiler farklı olacaktır. Bu durumda portföy çeşitlendirmesine gidilerek yatırım araçlarının riski paylaştırılmıştır olur.

Yanıt Açıklaması:

Paranın üç temel fonksiyonu vardır: Birincisi, değişim aracı olarak kullanılmaktadırlar. İkincisi, hesap birimidirler ve üçüncüsü, değer saklama aracı olma fonksiyonunu sağlamaktadırlar. Bölünebilir be taşınabilir olması, paranın fonksiyonunu değil paranın taşıması gereken özellikleri belirtmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Ülkelerin risk düzeyleri farklı farklıdır. Örneğin Almanya’nın ekonomisiyle Yunanistan’ın ekonomisi aynı risk düzeyinde değildir. Yatırım yapmak isterseniz bu iki ülkeden hangisini tercih edersiniz düşünün? Benzer bir şekilde bir ülkedeki farklı şirketlerin ihraç ettikleri aynı vade ve aynı para birimi cinsinden tahvillerin faizleri de farklılaşabilir. Bu farklılıkların temel nedeni tahvil satanların (şirketlerin ya da devletlerin) değişik risk düzeyinde olmalarıdır. Diğer bir ifadeyle, bu tahvillerden doğan yükümlülüklerin farklı düzeylerde yerine getirilmemeleri olasılıklarının bulunması durumudur. Bu durum ‘iflas riski’ ya da ‘kredi riski’ olarak adlandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Yatırımcıların denetlenmesi, kamu kesiminin finansal kurumlar üzerinde uyguladığı düzenlemeler arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması:

Yurtiçi faiz haddinin yükselmesi, diğer değişkenler aynı kaldığı sürece döviz kurunu düşürür. Oysa yurtiçi faiz haddi o ülkeye ilişkin risk algılaması arttığı için de yükselebilir. Bu durumda döviz kurunun ileride yükseleceği beklentisi hakim olabilir. Sonuçta,kur bekleyişleri yurtiçi faiz haddindeki yükselmeden daha fazla artarak döviz kurunu yükseltebilir. Kısacası, her zaman yüksek faiz düşük kura karşı gelmez.

Yanıt Açıklaması:

Varlıklar ve yükümlülükler arasındaki fark ise bankaların özkaynaklarını yani banka sermayesini gösterir. Doğru yanıt C'dir. 

Yanıt Açıklaması: Gelir düzeyinin veya servetin artması tasarruf etme ve dolayısıyla yatırım yapma isteğini artırır. Bu durumda tahvil talebi de artacaktır. Diğer seçeneklerde yer alan durumlarda ise tahvil talebi azalacaktır.

Yanıt Açıklaması: "Batmak için çok büyük" politikası büyük finansal kuruluşların batmasına devlet tarafından izin verilmemesi durumudur. Bu politika büyük finansal kuruluşların küçüklerine göre daha yüksek risk taşımalarına yol açabilir. Bu durumda finansal piyasalarda ahlaki tehlike sorunu ortaya çıkabilir.

Yanıt Açıklaması:

B,C,D ve E şıklarındaki ifadeler doğru iken A şıkkındaki ifade yanlıştır. Çünkü, bankaların toplam varlıklarına oranla en az kredi yarattıkları yıllar 1998-2002 yılları arası olmuştur. Bu kredi daralması dönemi Türkiye ekonomisinin %7,5 oranıyla tarihsel olarak en çok küçüldüğü kriz yılının öncesine denk düşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kısa vadeli faizler ile uzun vadeli faizler arasındaki ilişkiyi getiri eğrisi belirlediğinden doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Yukarıda tanımları verilen finansal varlıkların isimleri sırasıyla Hisse Senedi-Temettü-Tahvil-Bono’dur. Bu nedenle cevap “B” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Bankalar ticari işletmelerdir ve her ticari işletme gibi temelde kâr etmek amacını güderler. Bankaların bilançosunu incelerken bankaların topladıkları fonlar karşılığında faiz ödediğini, buna karşılık bu fonların kullanımı sırasında yani kredi vererek ya da menkul kıymetler aracılığı ile faiz geliri elde ettiğini gördük. Bu süreçte ticari bir banka topladığı kaynakları kullanarak yarattığı gelirin bu kaynakları toplamanın maliyetine farkı kadar kâr elde edecektir. Bankalar bu temel bankacılık işlemi sırasında bir tür varlık dönüşümü yapmaktadırlar. Bir yönü ile bankalar vadesi daha uzun olan kredi verebilmek için daha kısa vadeli olan mevduat hesapları aracılığıyla kaynak toplamaktadır yani kısa vadeli araçları uzun vadeliye dönüştürmektedir. Diğer taraftan tasarruf sahipleri kendileri borç verecek olsalardı finansal piyasalarda karşılaşacakları risklere kıyasla banka mevduatı çok daha güvenli bir yatırım aracıdır. Bu durumda bankaların yüksek riskli araçları düşük riskli araçlara dönüştürdüğü söylenebilir. Kısaca bankalar aracılık fonksiyonunu gerçekleştirirken piyasalarda vadeleri uzatmakta ve riskleri azaltmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Türkiye’nin 1990’lardan itibaren dört önemlifinansal krizden etkilendiğini görüyoruz.  Bunlardan ikisi 1994 ve 2001 krizleri Türkiye’den kaynaklanan ve bulaşma etkisinin görülmediği finansal krizlerdir. Diğer ikisi ise 1998 Rusya krizinin ve
2008 küresel krizin Türkiye ekonomisine bulaşması sonucu ortaya çıkan dış kaynaklı krizlerdir.

Yanıt Açıklaması:

Yukarıda tanımları verilen piyasa türleri sırasıyla İkincil Piyasa-Birincil Piyasa-Organize Piyasa-Vadeli Piyasa- Tezgâh Üstü Piyasa’dır. Dolayısıyla cevap “C” seçeneğidir.