İletişim Araştırmaları Final 29. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması:

Fikir yürüyüşü tekniği ile ürün-fayda ilişkisi incelenmeye çalışılır. Bu amaç doğrultusunda bu yöntemde katılımcılardan belirtilen ürünü kullandıkları ve memnun kaldıkları bir anı hatırlamaları ya da hayal etmeleri istenir. O anı düşünen katılımcılar, o anı tanımlamaya çalışırlar.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt B'dir. Örneklem, evrenin bir parçasıdır ve evren örneklemi kapsamaktadır. Diğer seçeneklerde ise bu tür bir ilişki yoktur.

Yanıt Açıklaması:

Gözlem; bireylerin, nesnelerin ve olayların sistematik bir biçimde izlenerek betimlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Ar-Ge Proje Destekleri: Sanayi Ar-Ge Proje Destekleme Programı, Proje Pazarları Destekleme Programı, TÜBİTAK KOBİ Yararına Teknoloji Transferi Destek Programı, KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı,

Yanıt Açıklaması: İletişim araştırmalarının tarihini değerlendirirken temel alınabilecek ölçütlerden biri, iletişim teknolojilerinin evrimi olabilir çünkü iletişimin tarihi büyük ölçüde iletişime aracılık eden ortamların tarihidir. Nitekim ilk çağda mağara duvarlarına yapılan resimler, yerel nitelik taşıyan deneyimleri öteki insanlara aktarmanın önemli bir aracı olmuştur. Sümerlerin tablet yazıları ve Mısırlıların papirüsü ise sınırları genişleyen toplum yaşamında önemli bir gelişme sağlamıştır. Daha sonraki dönemlerde de matbaanın ağırlıklı bir etkisinin olduğu bilinmektedir. Günümüzde yeni iletişim teknolojilerinin toplumu nasıl dönüştürdüğü tartışılırken taş tablet, deri, papirüs, kâğıt, telefon, gazete, radyo, televizyon, bilgisayar ve İnternet gibi iletişim araçlarının kullanımı ve etkileri iletişim araştırmalarına yön vermiştir. Bu araçların insan davranışlarıyla etkileşimi, iletişim araştırmalarının önemli inceleme konularından birisi olmuştur. Son yüzyıl boyunca yaklaşık her on yılda yeni bir iletişim ortamının başatlık kazandığı düşünüldüğünde, iletişim araştırmalarını değerlendirirken bu teknolojilerin gelişimini dikkate almak bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Nerone’a (2006) göre, iletişim alanı her zaman geleceğe vurgu yapmıştır çünkü bu alan özünde yeni teknolojiler ve kültürel biçimlerle anlamlı bir etkileşim sağlayabilme gereksiniminden doğmuştur. İletişim araştırmalarının tarihinde en büyük rolü oynayan etkenlerden biri iletişim teknolojileridir.

Yanıt Açıklaması:

Teori; bir takım olguları ve bu olgular arasındaki ilişkileri anlamlı bir örüntü oluşturacak şekilde ortaya koyan kavramsal sistemdir.

Yanıt Açıklaması:

Regresyona dayalı teknikler, bağımsız değişkenler yoluyla bağımlı değişkenin ne ölçüde açıklanabildiğine ilişkin çözümlemelerde kullanılmaktadır. Bağımsız değişken sayısı tek ise doğrusal regresyon eşitliği yazılmakta, birden çoksa ya da çeşitli bileşimler söz konusu ise çoklu regresyon tercih edilmektedir. Bu örnekte de farklı bağımsız değişkenlerin, özellikle de öğretim üyelerinin iletişim becerilerinin bağımlı değişken (öğrencilerin öğrenmesi) üzerine etkisi araştırılmaktadır. Çoklu regresyon uygun bir analizdir. 

Yanıt Açıklaması:

Bilimsel araştırma amaçlarında yol gösterici olan diğer yaklaşım, “bu çalışıyor mu” tarzı soruların yol göstericiliği ile açıklanabilir. Bu tip araştırmalar özü itibariyle “sınama” araştırmalarıdır.

Yanıt Açıklaması:

Tümevarım ve tümdengelim yaklaşımları, bilimin eleştirel yapısının da göstergesi niteliğindedir. Tümevarım yoluyla ne olduğu ve nasıl oluştuğu keşfedilen olgular ve olgular arası ilişkilerin doğruluğu, tümdengelim yaklaşımıyla sınanır.

Yanıt Açıklaması:

İletişim araştırmaları tarihinin geniş bir bölümü çok çeşitli bilim dallarında gerçekleştirilmiş olan araştırmalarda iletişimin değişik boyutlarını konu edinen çalışmaların tarihi şeklindedir. Bu da iletişim araştırmalarını incelemede bazı sıkıntıları birlikte getirmektedir. Bu nedenle iletişim araştırmalarının tarihini değerlendirirken temel alınacak ölçütler belirlenmiştir. Bunlar; iletişim teknolojilerinin evrimi, iletişimin temel bileşenleri, ideolojik paradigmalar ile süreç ve gösterge bilimdir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir araştırma sürecinde bütçelenmesi gereken noktalar veya eğer bir araştırma için herhangi bir fona başvuruluyorsa maliyetlendirilmesi gereken maddeler aşağıda verilmektedir. • Personelin Aylık ücretleri (araştırma asistanlığı, sekreterlik ve yöneticilik desteği) • Donanım (bilgisayarlar, ses kayıt cihazları, dijital fotoğraf makinaları) • Sarf malzemeleri (yazılım, video ve ses kasetleri). • Kitaplar. Telefon, baskı, ofis harcamaları, fotokopi, kütüphane talepleri, posta bedelleri dâhil sürdürme masrafları ya da genel masraflar • Araştırma bölgesi ve konferanslara seyahat ve ilgili günlük harcamalar. • Deneklere ödemeler ve deneklerin harcamaları • Bir proje danışmanlığı grubuna ya da bireysel danışmanlıklar için ödemeler. • Personel sağlama için ilan giderleri. • Ticari yayınevlerine ödemeler veya belirli dergilerin talep ücretleri olasılıkları dahil, baskı ve yayımlama masrafları. Bazı fon sağlayan kuruluşlar veya kişiler, bağış geliştirme masrafı için de ödeme yapacaktır. Gerçekten de, masrafları değerlendirirken, karşılanması gereken masraflardan birisinin ilk başta bağışı ya da desteği almanın maliyeti olduğunu unutmamak gereklidir.

Yanıt Açıklaması:

İletişim araştırmalarında yararlanılabilecek paradigmalardan biri olan nicel araştırma anlayışının özünde pozitivizm (olguculuk) yatmaktadır. Sosyolog Auguste Comte tarafından geliştirilen pozitivizm, felsefedeki realizm ve idealizm çatışmasında realizm yanında yer almaktadır. Pozitivist bilgi kuramında bilgi dışarıdaki maddi ortamdadır; bu bilgiler görgülü yollarla yani duyularla, gözlemlerle, deneylerle, nesnel biçimde ve ölçülerek elde edilebilir. Pozitivizmde ön bilgi ve gözlemlere dayanarak denenceler oluşturur ve toplanan verilerle bu denenceler test edilir. Pozitivizmde bilim anlayışı tektir ve hem doğa bilimlerinde hem de toplum bilimlerinde aynı şekilde uygulanmalıdır.

Yanıt Açıklaması:

Aristuppus’un (M.Ö. 435-366) hedonizmle hazzın artırılarak acının azaltılması ve Epicurus’un (M.Ö 342-270) hazzı en üst düzeye getirmede ahlaki kısıtlamaların gereğine dikkat çekmesi (Peterson, Park ve Seligman, 2005) iletişim açısından kapitalist yaklaşımın benimsediği egemen kuramların felsefik temelini oluşturmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Nitel veriler çeşitli bilgisayar programları yoluyla da daha ayrıntılı bir biçimdesayısallaştırılabilir. Eskiden bu tür bilgisayar programlarının Türkçe destekleri yoktu ve Türkçe yapılan araştırmalarda bu tür bilgisayar programları kullanılamıyordu ancak günümüzde çoğu bilgisayar programı dilimizi desteklemektedir. Bu programlar arasında en popüler olanı da NVivo isimli bilgisayar yazılımıdır.

Yanıt Açıklaması:

İşlenmemiş bilgiler iki türde ortaya çıkabilir. Olgusal veriler deneklerin ya da katılımcıların kişisel yorumlarına açık değildir. Eğer olgulara dayalı güvenilir bir ölçüm yapılıyorsa her zaman aynı veriler toplanacak demektir çünkü olgular değişmemiştir. Örneğin, televizyon izleme oranlarını ölçen aygıtın verdiği bilgiler olgusaldır çünkü belirli bir zaman diliminde belirli bir izleyici kitlesinin hangi kanalları izledikleri elektronik olarak saptanmıştır. Yargısal veriler ise bireylere göre farklılık gösterir. Kişisel görüş oluşturmanın olanaklı olduğu her durumda yargısal verileri toplamak olanaklıdır. Örneğin, kitle iletişim araçlarındaki yayınların şiddeti özendirip özendirmediği konusunda herkesin görüşü farklı olacağı için belli sayıda insana bu yönde sorular sorulduğunda ortaya çıkacak veriler büyük ölçüde yargısal nitelikte olacaktır.Polisiye dizilerin şiddeti özendirip özendirmediği doğru cevaptır.

Yanıt Açıklaması:

Nicel araştırma başta belirlenen yönteme bağlı kalır. Yöntem, araştırmanın nasıl yapılacağına ilişkin bir kılavuz olarak tanımlanır ve nicel araştırmalarda planlanan yöntemin dışına pek çıkılmaz, en azından çıkmamaya özen gösterilir. Yöntemde araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması, verilerin çözümlenmesi ve yorumlanması gibi boyutlar yer alır. Bu boyutların her biri sistem bütünlüğü içinde tasarımlandığı için herhangi birinde yapılacak değişiklik çalışmanın tümünü farklılaştırabilir. Araştırma başladıktan sonra ortaya çıkacak yöntemsel sapmalar bilimselliği zedeleyeceğinden nicel araştırmalarda en çok dikkat gerektiren bölümün yöntem olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması:

Genel ölçütler açısından bakıldığında seçilecek sorun önemli, güncel, özgün, çözülebilir ve etik kurallara uygun olmalıdır. Özel ölçütler ise araştırmacının kendisi ya da koşullarıyla ilgilidir. Sorunun araştırmacının ilgisini çekmesi özel ölçütlerden birisidir.