Osmanlı Mutfağı Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlı saray mutfağında sultan için yemek hazırlanan mutfağa ne ad verilir?
Matbah-ı Amire |
Has Mutfak |
Mabeyn-i Hümayun |
Muzıka-yı Hümayun |
Kuşhane-yi Hümayun |
Matbah-ı Amire hareme ve saraydaki görevlilere hizmet eden mutfaklardandı. Sarayda ana mutfaklardan bağımsız olarak sultan ve valide sultana hizmet eden mutfak Has mutfak, Mabeyn-i hümayun Yıldız Sarayındaki mutfak, sultanın ve haremin mutfakları dışında, genel olarak mutfaklar hizmet ettikleri kişilere göre şehzadeler mutfağı, silahşoran ocağı, dağıstan ocağı, muzıka-yı hümayun mutfağı, kayıkçılar mutfağı gibi ayrılıyordu. Sultan için hazırlanan yemekler kuşhane-yi hümayun veya matbah-ı has olarak adlandırılan ayrı bir mutfakta hazırlanırdı.
2.Soru
Lorlu baklavada kullanılan tereyağının özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Tavada erimiş,suyu alınmış |
Tavada erimiş,köpüğü alınmış |
Yağ oranı yüksek sütten yapılmış yağ |
Tavada erimiş,dibe çöken kazeinli tortusu süzülmüş |
Tavada erimiş ve sıvı yağ ile karıştırılmış |
Tereyağı; Tavada erimiş, dibe çöken kazeinli tortusu süzülmüş olmalıdır.
3.Soru
Aşağıdaki mezelerden hangisi, Zeytinyağı, soğan, pirinç, su, tuz, karabiber, tarçın, nane, asma yaprağı ve çakaleriği kullanılarak yapılmaktadır?
Yaprak Sarması |
Erikli Yalancı Dolma |
Erikli Yalancı Sarma |
Asma Yaprağı Pidesi |
Çaputaşı |
Sayfa 98 Mezeler bölümünde Erikli yalancı dolma yapılışını tekrar inceleyiniz.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi alaturka-alafranga lezzetlerin sentezini yansıtan yiyeceklerin dışında kalır?
Aziziye pudingi |
Hünkari salça |
İstakoz kıyması fırını |
Pelte |
Çikolatalı hoşaf |
Aziziye pudingi, çikolatalı hoşaf, istakoz kıyması fırını, hünkari salça gibi yeni yiyecekler alaturka ve alafranga mutfağın sentezini yansıtan lezzetlerdir.
5.Soru
19. yüzyılda Osmanlıda yayınlanan ilk yemek kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
Yeni Yemek Kitabı |
Melceü't-Tabbahin |
Ev Kadını |
Aşçı Başı |
Miftahü't Tabbahin |
1844 yılında Mekteb-i Tıbbiye hocalarından Mehmet Kamil tarafından kaleme alınan Melceü't-Tabbahin adlı kitap bu dönemde yayınlanmış olan ilk yemek kitabıdır.
6.Soru
Aşağıdaki baharat ve çeşnilerden hangisi 19. yüzyıl İstanbul mutfağında yeni görülen malzemelerdendir?
Kırmızıbiber |
Karabiber |
Tarçın |
Sumak |
Karanfil |
Eflâk’tan getirtilen tuz, kaya tuzu, göl tuzu, karabiber, tarçın, karanfil, kakule, sakız, kimyon, safran, kırmızıbiber, yenibahar, sumak, cevz-i hindi, kekik saray mutfağında kullanılan ve yemek kitaplarında adı geçen baharat türleridir. Daha önceki yüzyıllarda bilinmeyen Amerika kökenli kırmızıbiber (bahar-ı sürh, bahar-ı Arnavud) vanilya ve yenibahar 19. yüzyıl İstanbul mutfağında yeni malzemelerdi.
7.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde verilen mutfak elemanlarından hangisinin temel görevi, saray mutfaklarının ia^şesini düzenli olarak sağlamak ve tedarik edilen erzakın dağıtımını organize etmekti?
Emin |
Kâtip |
Aşçıbaşı |
Şâkird |
Kilercibaşı |
Ha^cega^n rütbesindeki üst düzey bürokratlar arasından seçilen mutfak emini- nin temel görevi, saray mutfaklarının ia^şesini düzenli olarak sağlamak ve tedarik edilen erzakın dağıtımını organize etmekti. Doğru cevap A'dır.
8.Soru
Melceü’t-Tabbahin adlı Osmanlıca yemek kitabı hangi yılda basılmıştır?
1744 |
1784 |
1800 |
1844 |
1874 |
Melceü’t-Tabbahin adlı Osmanlıca yemek kitabı 1844 yılında basılmıştır ve yazarı Mehmed Kamil'dir. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
Bir tencerede tereyağı kızdırılır ve soğanlar kısık ateşte pembeleşinceye kadar kavrulur. Bamya, kırmızıbiber ve karabiber ilave edilip biraz karıştırılır. Su ve tuz eklenerek pişirilir. Hamur ile beraber tüketilir. Aşağıdaki çorbalardan hangisinin tarifine uymaktadır?
Düğün Çorbası |
Bamya Çorbası |
Arap Aşı Çorbası |
Tutmaç Çorbası |
Erişte Çorbası |
Arap Aşı; Bir tencerede 15 su bardağı su ve tuz kaynatılır. Kalan 5 su bardağı suda un çırpılır, kaynar sudan biraz alarak ılıştırılır ve tencereye boşaltılır. Un kokusu gidene kadar sürekli karıştırılarak pişirilir. Uygun bir kaba boşaltılır, sıcakken ortasına servis kâsesi yerleştirilir ve soğumaya bırakılır.* Bir tencerede tereyağı kızdırılır ve soğanlar kısık ateşte pembeleşinceye kadar kavrulur. Bamya, kırmızıbiber ve karabiber ilave edilip biraz karıştırılır. Su ve tuz eklenerek pişirilir. Hamur ile beraber tüketilir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Anadolu’sunda ayrana verilen isimlerden birisidir?
Ak ve akçakatık |
Çalkama |
Gövertmeç |
Katık ve tutma |
Hepsi |
A, B, C, D şıklarının hepsi Osmanlı Anadolu’sunda ayrana verilen isimlerden birisidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı sarayında kullanılan kaşıklar için söylenebileceklerin dışında kalır?
Osmanlı sarayında ahşap kaşıkların yanında değerli taşlarla süslenmiş estetik değeri yüksek olan pahalı kaşıklar da bulunmaktadır. |
Her yemek için ayrı kaşığın tercih edildiği görülmektedir. |
Çorba kaşığı, hoşaf kaşığı, paluze kaşığı, keşkül kaşığı gibi oldukça geniş kaşık skalası bulunmaktadır. |
Kaşıkların tümü saray işliklerinde imal edilmiştir. |
Milaka-i sedef sarayda kullanılan değerli kaşıklardan biridir. |
Osmanlı sarayında ağaçtan yapılma sıradan sayılabilecek kaşıkların yanında çok değerli maden ve taşlarla süslenen, nitelik ve estetiği oldukça yüksek kaşıklar da kullanılmıştır. Arşiv belgeleri neredeyse her yemek için ayrı kaşığın tercih edildiği göstermektedir. Çorba kaşığı, hoşaf kaşığı, paluze kaşığı, keşkül kaşığı gibi çeşitler konuyla ilgili zenginliği göstermesi açısından enteresandır. Şîr-mâhî'nin yanında sedefte yapılan "milaka-i sedef" sarayda kullanılan değerli kaşıklardan biridir. Kaşıklar genelde dışarıdan alınmakla birlikte ağaç kaşıkların sarayda da yapıldığı anlaşılmaktadır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı mutfağına girmiş Avrupa porselenlerindendir?
Porselen kabartmalı çiçekli çorba piyatası |
Boyalı ve yaldızlı istiridye kahvaltı tabağı |
Porselen çiçekli yemiş piyatası |
Boyalı yaldızlı müdevver salata tabağı |
Beyaz Saksonya balık tabağı |
Beyaz Saksonya balık tabağı Avrupa porselenlerindendir.
13.Soru
Osmanlılar kahveyi hangi padişah zamanında tanımışlardır?
Fatih Sultan Mehmet |
Yavuz Sultan Selim |
Kanuni Sultan Süleyman |
Yıldırım Bayezid |
IV.Murad |
Kanuni Sultan Süleyman zamanında Osmanlılar kahveyi tanıdılar.
14.Soru
Saray mutfağına bağlı bir birim olan kalayhane kaçıncı yüzyılda kurulmuştur?
13. |
14. |
15. |
16. |
17. |
Saray mutfağına bağlı bir birim olan “kalayhane” (kârhâne-i kal’îgerân) 16. yüzyılda kurulmuştu. Bu tarihten önce saray kap kacakları şehir kalaycılarına ücretle kalaylatılıyordu.
15.Soru
Osmanlılarda boza yapımında tercih edilen tahıl aşağıdakilerden hangisidir?
Buğday |
Mısır |
Pirinç |
Arpa |
Darı |
Başta darı olmak üzere buğday, mısır, pirinç ve arpadan mayalanma yoluyla elde edilen boza yapımında Osmanlılar darıyı tercih etmişlerdir. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
Osmanlı Sarayı halkının ve İstanbul seçkinlerinin tükettiği, Mısır ve Sakız’da yetişen bir tür meyveden yapılan özel şerbete ne ad verilirdi?
sübye |
visney |
demirhindi |
kızılcık |
hummaz |
Osmanlı Sarayı halkının ve İstanbul seçkinlerinin tükettiği özel şerbetlerden birisi de
Mısır ve Sakız’da yetişen bir turunçgil meyvesi olan hummâz limonundan yapılan hummâz şerbetidir. Padişah için 17. yüzyılda Mısır’dan İstanbul’a yüzlerce kavanoz hummâz şerbeti yollanmaktaydı. Sarayda bunun içerisine misk, amber ve şeker katılarak özel bir tat verilirdi.
17.Soru
Osmanlı Mutfağındaki Sofralar ve tabaklarla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Osmanlı halkı yemeğini genellikle yere serdiği basit bir örtü etrafında oturarak yerdi. Hali vakti yerinde olanlar ise deriden bir sofra örtüsü kullanırdı. |
Sofrada örtünün üzerine konulan kasnağın veya ahşap tan köşeli nesnenin üstüne bir sini koyarak da yemek yiyenlere rastlanırdı. |
Osmanlı sarayında ise sofralar genellikle sözü edilen örtü ve ağaçtan bir malzeme üzerine oturtulmuş sinilerden oluşuyordu. Tabaklar bu siniler üzerine konulur, insanlar statülerine göre bu sofralara oturarak yemeklerini yerlerdi. |
Şenlik sofralarını resmeden minyatürlerde görüldüğü gibi sofra, halı üzerine konulan bir sini altlığı ve siniden de oluşabilirdi. |
Hepsi |
Osmanlı Mutfağındaki Sofralar ve tabaklarla ilgili A, B, C, D şıklarının hepsi doğrudur.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi seçkin Osmanlı mutfağında kullanılan yiyecek maddelerinden birisi değildir?
Kümes ve av hayvanları |
Yosun |
Yaş meyveler |
Kuru meyveler |
Baklagiller |
Seçkin Osmanlı mutfağında kullanılan yiyecek maddeleri şu başlıklar altında sınıflandırılabilinir: koyun ve kuzu eti, kümes ve av hayvanları, balıklar, süt ve süt ürünleri, tahıllar, baklagiller, katı ve sıvı yağlar, şeker ve bal, baharatlar, kuru ve yaş meyveler, sebzeler. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
İlk olarak Selçuklu Devletinde görülen ve Osmanlı Devleti'nde de varlığını sürdüren, sofra hizmetlerini yürütmekle sorumlu birim aşağıdakilerden hangisidir?
Çaşnigirlik |
Şarabdarlık |
Vekil- Haslık |
Hansalarlık |
Helvahane |
İlk olarak Selçuklu Devletinde görülen ve Osmanlı Devleti'nde de varlığını sürdüren, sofra hizmetlerini yürütmekle sorumlu birim çaşnigirliktir ve başında hükümdarın yemeğini ilk tatmakla sorumlu olan ve güvenilir kişiler arasından seçilen emir çaşnigir bulunmaktadır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Antep’te yapılan şerbetlerden biridir?
Arnavud Kasım şerbeti |
Atina balı şerbeti |
Meyankökü şerbeti |
Tarçınlı hacı şerbeti |
Fışfış şerbeti |
Meyvelerin dışında gelincik, gül gibi çiçeklerin şerbeti de yaygındı. Hatta Isparta ve civarında gül yetiştiriciliğinin yaygınlığı da buna bağlanmaktadır. Bazı çiçekler ise şerbetlere koku ve renk katmakta kullanılırdı. Ayrıca çeşitli yörelerdeki endemik bitki kökleri, ağaç kabukları, yaprakları ve hatta tohumları birtakım işlemlerden geçirilip katkı maddeleriyle zenginleştirilerek birbirinden nefis şerbetler meydana getirilmiştir. Antep’te yapılan meyankökü şerbeti bunlardan birisidir: Meyankökü iyice yıkandıktan sonra bir kütük üzerinde tokmakla ezilir, salın içerisine konup üzerine su doldurulur, bu halde iki gün bekletilerek kökün tadının suya geçmesi sağlanırdı. Suyun rengi meyankökünün oranına göre değişir; kök çoksa kahverengi ile kırmızı arası, az ise daha açık bir renk alırdı. Ama koyu olanı daha muteberdi. Evliya Çelebi yaygın bilinen şerbetlerin dışında onlarca türden bahseder ki, Arnavud Kasım şerbeti, Atina balı şerbeti, tarçınlı hacı şerbeti, fışfış şerbeti, mübtecil şerbeti, şeker şerbeti, tiryaki şerbeti gibi birbirinden farklı yöreleri ve damak tatlarını çağrıştıran türler bunlardan birkaçıdır. Öte yandan tatlandırıcı olarak şerbetin içerisine tercihe ve imkânlara göre çeşitli şeker türleri ve reçeller de katılırdı. Örneğin, kış şerbetinde salep şekeri, Ramazan şerbetinde portakal reçeli kullanılırdı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ