Gıda Güvenliğinin Temel Prensipleri Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Entamoeba histolytica parazitlerinin bir gıdadan giderilmesi isteniyor. Buna göre aşağıdaki sıcaklık derecelerinden (°C) hangisinde yapılan işlem sonrası giderimin daha yüksek olabileceği söylenebilir?
-5
|
10
|
20
|
30
|
35 |
E. histolytica kistleri 5°C’nin altında ve 40°C’nin üzerinde kolayca yıkımlanabildiğinden gıdaların dondurulması ve pişirilmesi gıda kaynaklı infeksiyonlardan korunmada önemlidir. Bu sıcaklık şartlarını sağlayabilen tek değer -5°C’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi insanlara başlıca kontamine çiğ süt ve çiğ sütten yapılan peynir, krema, tereyağı gibi ürünlerin tüketilmesiyle geçen infeksiyonlardan korunmak için en önemli yöntemdir?
Sterilizasyon |
Pastörizasyon |
Kontaminasyon |
Eliminasyon |
Stabilizasyon |
Gıda kaynaklı Brucella insanlara başlıca kontamine çiğ süt ve çiğ sütten yapılan peynir, krema, tereyağı gibi ürünlerin tüketilmesiyle geçer. Brusellozun en yaygın geçiş yolu olan gıda kaynaklı bulaşmanın kontrol altına alınabilmesi için süt, sağlıklı hayvanlardan temin edilmeli ve mutlaka pastörize edildikten sonra ürünlerine işlenmelidir.
3.Soru
I. Deniz tarağı
II. İstridye
III. Tüketime hazır gıdalar
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri viral gıda enfeksiyonlarında sıklıkla sorumlu tutulan gıdalar arasında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Hepsi |
Hiçbiri |
Doğru yanıt "D" seçeneğidir. Risk grubu içerisinde yer alan başlıca gıdalar, virüsle kontamine sularda yetiştirilen çift kabuklu molluskanlar (istridye, midye, tarak vb.), sebzeler, küçük taneli meyveler ve tüketime hazır gıdalardır.
4.Soru
Bir gıdada indirgen ve yükseltgen maddelerin varlığının ölçütü aşağıdakilerden hangisidir?
Su aktivitesi değeri
|
pH değeri
|
Redoks potansiyeli değeri
|
Serbest su miktarı
|
Bağlı su miktarı |
Redoks potansiyeli değeri, bir gıdada indirgen ve yükseltgen maddelerin varlığının ölçütüdür. Bu değer milivolt (mV) olarak ölçülür ve Eh değeri olarak belirtilir. Gıdaların içerdiği kükürtlü aminoasitler, sülfidril grupları ve C vitamini gibi maddeler indirgen özelliktedir.
5.Soru
- Teşhis, tedavi ve bakım masrafları
- Hastalığa neden olan gıdaların piyasadan toplanması, imhası veya yeniden işlenmesine ilişkin giderler
- Ulusal veya uluslararası düzeyde itibar ve gıda ticaretinin olumsuz etkilenmesine ilişkin kayıplar
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri gıda kaynaklı hastalıklardan kaynaklanan kayıpların nedenleri arasındadır?
Yalnız I
|
I ve II
|
I ve III
|
II ve III
|
I, II ve III |
Gıda kaynaklı hastalıklardan kaynaklanan kayıpların başlıca nedenleri; iş gücü kaybı, teşhis, tedavi ve bakım masrafları, hastalığa neden olan gıdaların piyasadan toplanması, imhası veya yeniden işlenmesine ilişkin giderler, ulusal veya uluslararası düzeyde itibar ve gıda ticaretinin olumsuz etkilenmesine ilişkin kayıplardır.
6.Soru
- Salmonella
- Campylobacter
- Listeria
- Yersinia
Yukarıda verilen mikroorganizmalardan hangileri gıda infeksiyonlarına neden olur?
I ve II |
I ve III |
II ve IV |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Gıda infeksiyon ve intoksikasyonları bazı özellikleriyle birbirinden ayrılır. Gıda infeksiyonları; Salmonella, Campylobacter, Listeria, Yersinia, Vibrio gibi canlı bakterilerin infeksiyon oluşturabilecekleri sayıda (MİD; minimal infeksiyon dozu) gıdalarla alınması, bunların midenin asidik ortamını geçerek bağırsaklara ulaşması ve burada üreyerek etkilerini göstermeleri sonucu meydana gelir.
7.Soru
Bazı mikroorganizmaların neden olduğu infeksiyon veya zehirlenmeler spesifik gıdalarla ilişkilendirilmektedir. Konserve gıda kaynaklı zehirlenmeler aşağıdaki patojenlerden hangisi ile ilişkilendirilmektedir?
Salmonella
|
Trichinella spiralis
|
Campylobacter
|
Escherichia coli
|
Clostridium botulinum |
Gıda güvenliği tehlikeleri içerisinde özellikle bakteriler ve virüsleri içeren mikrobiyel tehlikeler ön plana çıkar. Örneğin, Vibrio’lar ve Norovirüsler deniz ürünleriyle, Trichinella spiralis domuz etiyle, Salmonella Enteritidis yumurta veya yumurta bazlı ürünlerle, Campylobacter kanatlı etiyle ve Clostridium botulinum konserve gıdalarla ilişkilendirilir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi antibiyotik kullanımına ilişkin olumsuz etkilerin neden olduğu halk sağlığına yönelik tehlikelerden birisi değildir?
Mikrobiyel direnç gelişimi
|
Normal bağırsak florasının bozulması
|
Ekonomik kayıplar
|
Toksik etkiler
|
Alerjik reaksiyonlar
|
9.Soru
Etkenin rezervuarı insan, domuz ve insan haricindeki primatlar olan bakteri hangisidir?
Entamoeba histolytica |
Giardia intestinalis |
Cryptosporidium parvum |
Cyclospora |
Balantidium coli |
Balantidium coli protozoonların en hareketli grubu olan siliyalıların tek patojen türüdür. Etkenin rezervuarı insan, domuz ve insan haricindeki primatlardır. İnsanlarda infeksiyonlar daha çok ılıman iklime sahip bölgelerde görülür. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Mezbaha ürünlerini et kemik unu gibi ürünlere dönüştürme işlemine ne ad verilir?
Rendering |
Scrapie |
Priondan arındırma |
Spesifik iç organ yasağı |
TSE |
Mezbaha yan ürünlerini et-kemik unu gibi ürünlere dönüştürme işlemine "rendering" adı verilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, hamile kadınlarda plasentayı geçerek fetusu infekte eden parazittir?
Diphyllobothrium latum |
Taenia asiatica |
Toxoplasma gondii |
Anisakis simplex |
Balantidium coli |
Zorunlu hücre içi bir parazit olan Toxoplasma gondii tarafından oluşturulan infeksiyona toksoplazmozis denir. Toksoplazmozis, kontamine su ve gıda tüketilmesiyle meydana gelir. Gıda kaynaklı infeksiyonlara çiğ ya da yetersiz pişirilmiş etler neden olur. Bir diğer bulaşma yolu ise konjenital geçiştir. Konjenital toksoplazmozis, hamile kadınların Toxoplasma ookistlerini almaları sonucu etkenin plasentayı geçerek fetusu infekte etmesiyle meydana gelir. Hamile kadınlar risk altında olup, gebeliğin ilk üç ile altı ayında etkene maruz kalanlarda hamilelik düşük, ölü doğum veya konjenital sekellerin oluşumuyla sonlanabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıdalarda bulunan mikroorganizma sınıflarından biri değildir?
Yararlı mikroorganizmalar
|
Kanserojen mikroorganizmalar
|
Patojen mikroorganizmalar
|
Bozulmaya neden mikroorganizmalar
|
İndikatör mikroorganizmalar
|
13.Soru
Yüksek tuz konsantrasyonunda üreyebilen bakteri aşağıdakilerden hangisidir?
Yüksek tuz konsantrasyonunda üreyebilen bakteri aşağıdakilerden hangisidir?
Ozmofilik maya |
Halofilik bakteri |
Kserofilik küf |
Pasif bakteri |
Geçici bakteri |
Halofilik bakteri: Yüksek tuz konsantrasyonunda üreyebilen bakteri.
14.Soru
Bacillus cereus’un optimal üreme sıcaklığı kaç santigrat derecedir?
0-10
|
14-18
|
22-28
|
28-35
|
>V |
Optimal üreme sıcaklığı 28-35°C’dir. Üreme aralığı genellikle 10-50°C arasında olup psikrotrof özelliğe sahip B.cereus suşları 4-6°C’de üreyebilir. Optimal pH değeri 6.0-7.0 (üreme aralığı 4.9-9.3), minimal aw değeri 0.91-0.93’tür.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıda güvenliğinde biyolojik tehlikedir?
Fungal toksinler
|
Biyojen aminler
|
Prionlar
|
Molluskan toksinleri
|
Bitki toksinleri |
Fungal toksinler, Molluskan toksinleri Bitki toksinleri, Biyojen aminler ve kalıntı ve bulaşanlar kimyasal tehlikelerdir. Bakteriler, virüsler, Parazitler ve prionlar ise biyolojik tehlikelerdir.
16.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde patojen bakteriler ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
İnsanlarda infeksiyon veya intoksikasyonlara neden olurlar.
|
Primer veya sekonder yolla gıdalara bulaşırlar.
|
Neden oldukları gıda infeksiyonu ve zehirlenmelerinin büyük bölümü bitkisel gıdalardan kaynaklıdır.
|
Değişik koşullarda üreme özelliklerine sahiptirler.
|
Bazı patojen bakterilerin gıdada oluşturduğu toksinler ısı işlemine dayanıklıdır.
|
Patojen bakterilerin neden olduğu gıda infeksiyonu ve zehirlenmelerinin büyük bölümü et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta ve ürünleri ile su ürünleri gibi hayvansal gıdalardan kaynaklanır. Bitkisel ürün yetiştiriciliğinde insan ve hayvan dışkısının gübre olarak kullanılması da enterik patojenlerle bulaşmada önemli rol oynar.
17.Soru
Pastörizasyon gıdalarda mikroorganizma gelişmesini etkileyen hangi faktörlerdendir?
Kimyasal madde
|
Antimikrobiyal madde
|
Yüksek sıcaklık uygulamaları
|
Engel teknolojisi
|
Düşük sıcaklık uygulamaları |
Pastörizasyon yüksek sıcaklık uygulanması ile gıdalarda mikroorganizma gelişmesini etkileyen faktörlerdendir.
18.Soru
I. Mezbahalarda özellikle deri yüzme ve iç organ çıkartma aşamaları başta olmak üzere kesim işlemi sırasında karkasların dışkı ile bulaşmasını engelleyecek tedbirler alınmalıdır.
II. Süt kaynaklı infeksiyonların önlenmesi için meme ve sağım
hijyenine özen gösterilmelidir.
III. Et ve süt işletmelerinde HACCP sistemi uygulanmamalıdır.
IV. Riskli gıdalar sıcakta muhafaza edilmeli ve iyice pişirilmelidir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri E. coli enfeksiyonlarından korunmak için alınacak önlemler arasında yer alır?
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Doğru yanıt "A" seçeneğidir. Mezbahalarda özellikle deri yüzme ve iç organ çıkartma aşamaları başta olmak üzere kesim işlemi sırasında karkasların dışkı ile bulaşmasını engelleyecek tedbirler alınmalıdır. Süt kaynaklı infeksiyonların önlenmesi için meme ve sağım hijyenine özen gösterilmelidir. Et ve süt işletmelerinde HACCP sistemi uygulanmalıdır. Riskli gıdalar soğukta muhafaza edilmeli ve iyice pişirilmelidir.
19.Soru
I. ........... protozoonların en hareketli grubu olan siliyalıların tek patojen
türüdür. Etkenin rezervuarı insan, domuz ve insan haricindeki primatlardır.
II. Sporozoa grubunda yer alan ........................ başta sığır ve koyun olmak
üzere birçok hayvan türünde bulunabilen hücre içi parazit olup, insanların ve duyarlı hayvanların mide ve bağırsak epitel hücrelerini infekte eder.
Yukarıdaki boşlukları doğru olarak tamamlayacak kavramlar hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Toxoplasma gondii, Sarcocystis hominis |
Cryptosporidium parvum, Sarcocystis hominis |
Balantidium coli, Cryptosporidium parvum |
Taenia solium, Echinococcus granulosus |
Echinococcus granulosus, Diphyllobothrium latum |
Doğru yanıt "C" seçeneğidir. Balantidium coli protozoonların en hareketli grubu olan siliyalıların tek patojen türüdür. Etkenin rezervuarı insan, domuz ve insan haricindeki primatlardır. Sporozoa grubunda yer alan Cryptosporidium parvum başta sığır ve koyun olmak üzere birçok hayvan türünde bulunabilen hücre içi parazit olup, insanların ve duyarlı hayvanların mide ve bağırsak epitel hücrelerini infekte eder.
20.Soru
Gıdaların organoleptik özelliğini iyileştirmek, çeşidini arttırmak ve içerdiği patojen mikroorganizmalarla antagonistik ilişkide olmaları için ilave edilen mikroorganizmalar aşağıdakilerden hangisidir?
Patojen mikroorganizmalar
|
Probiyotikler
|
Bozulmaya neden olan mikroorganizmalar
|
İndikatör mikroorganizmalar
|
Saprofit mikroorganizmalar |
Yararlı mikroorganizmalar; gıdaların organoleptik özelliğini iyileştirmek, çeşidini arttırmak ve içerdiği patojen mikroorganizmalarla antagonistik ilişkide olmaları için ilave edilir. Yararlı mikroorganizmaların bir kısmı gıda güvenliğinin yanı sıra insan sağlığı için de faydalı olabilir. Bu mikroorganizmalara probiyotik denir. Patojen mikroorganizmalar; gıdalarda bulunması istenmeyen gıda güvenliği ve insan sağlığı için risk teşkil ederek insanlarda infeksiyon ve intoksikasyon oluşumuna neden olan zararlı etkenlerdir. Bozulmaya neden olan mikroorganizmalar; metabolik aktivasyonları sonucunda gıdalarda kokuşma, asitleşme ve acılaşmaya neden olan, insanlarda doğrudan hastalık yapıcı etkisi olmayan saprofit mikroorganizmalardır. İndikatör mikroorganizmalar ise gıdaların üretim ve muhafaza sürecindeki herhangi bir hata ve patojen kontaminasyonunu işaret eden ve genel hijyenik durum hakkında ipucu veren mikroorganizmalardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ