Gıda Güvenliğinin Temel Prensipleri Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Dişi ve erkek formları farklı olan helmint sınıfı aşağıdakilerden hangisidir?
Sestod
|
Nematod
|
Ameboit
|
Ciliophora
|
Trematod |
Helmintler çıplak gözle görülebilen, çok hücreli canlılar olup nematod, sestod ve trematod olarak sınıflandırılır. Erişkin nematodların dişi ve erkek formları farklı olup infekte bireylerin bağırsaklarında bulunur. Sestodlar ve trematodlar ise hermafrodittir, bir başka deyişle yumurtalarını kendileri döller.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çevresel nedenlerle gıdalara bulaşan kimyasallardandır?
Nitrozamin
|
Vibrio
|
Prion
|
Pestisit
|
PAH |
Gıda üretiminde kullanımına izin verilmeyen kimyasal maddelerin gıdalara ilave edilmesi veya kullanımına izin verilen maddelerin uygun olmayan dozda katılmaları gıdaların uygun olmayan hazırlama ve pişirme koşullarına bağlı olarak bazı kimyasalların (PAH nitrozamin) ortaya çıkması ya da çevresel kimyasallarla (pestisit, ağır metaller vb.) bulaşık gıdalar özellikle yaşamsal öneme sahip doku ve organlarda kronik etkilere yol açabilir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıda kaynaklı infeksiyon etkenleri arasında önemli bir yere sahip olan E. coli O157:H7 izolatlarının direnç geliştirdiği antibiyotiklerdendir?
Sülfametoksazol
|
Florokinolon
|
Sefalosporin
|
Linkozamid
|
Makrolid |
Gıda kaynaklı infeksiyon etkenleri arasında önemli bir yere sahip olan E. coli O157:H7 izolatlarının bir kısmı başta sülfametaksazol, tetrasiklin ve streptomisin olmak üzere yaygın olarak kullanılan antibiyotiklere direnç geliştirmiştir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıda güvenliği ile ilgili bir birim değildir?
Gıda üreticileri
|
Tüketici
|
Üniversiteler
|
Sivil toplum kuruluşları
|
Metalurji mühendisleri
|
5.Soru
Gıdalarda mikroorganizmaların girişini engelleyen biyolojik yapılarda meydana gelen hangi değişim bozulmaya neden olmaz?
Çatlak
|
Kırık
|
Zedelenme
|
Ezilme
|
Sertleşme |
Korucu yapılarda bütünlüğün bozulması mikroorganizmaların gıdanın iç kısmına geçişini kolaylaştırarak bozulmaya neden olur. Sertleşme bu bozulmalardan biri olarak değerlendirilmez.
6.Soru
Tifo ve paratifo infeksiyonları ne kadar sürede ortaya çıkmaktadır?
1-3 hafta arası
|
1-4 hafta arası
|
1-5 hafta arası
|
2-4 hafta arası
|
2-5 hafta arası
|
Tifo ve paratifo infeksiyonları bir-dört hafta arasında ortaya çıkar ve ishal, yüksek ateş, bulantı, karın ve baş ağrısı belirtileri görülür.
7.Soru
Akdeniz humması, Malta humması ve ondülan (dalgalı) ateş olarak bilinen hastalığa sebep olan bakteri nedir?
Shigella
|
Dysenteriae
|
Vibrio vulnificus
|
Vibrio cholerae
|
Brucella |
Brucella bakterisi Bruselloz hastalığına neden olur. Bruselloz insanlarda önemli halk sağlığı sorunları ile hayvan yetiştiriciliğinde büyük ekonomik kayıplara neden olan zoonotik bir hastalık olarak dünyanın birçok bölgesinde ve Türkiye’de güncelliğini korumaktadır. Hastalık insanlarda Malta humması, Akdeniz humması ve ondülan (dalgalı) ateş olarak bilinmektedir. Brusellozun inkübasyon süresi bir haftadan birkaç aya kadar değişir. Semptomlar; dalgalı ateş, terleme, titreme, iştahsızlık, zayıflama, halsizlik, kas, eklem ve baş ağrısıdır. Hastalıkta belirtiler meningoensefalitis, spondilitis, ovaritis, orşitis, endokarditis, osteomiyelitis, pnömoni, plörözi, bronşit ve flebite dönüşebilir.
8.Soru
Alkalik bir ortamdan bahsedilmek için ortamın pH değeri kaç olmalıdır?
0-7
|
1-7
|
7
|
7-14
|
8-14 |
pH değeri 0 ile 14 arasında değişir ve pH 0 ile 7 arasındaki değerler asitliğin, pH 7 ile 14 arasındaki değerler ise alkaliliğin göstergesidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aflotoksin B1 için söylenebilir?
Nefrotoksik etkilidir. |
Hepatotoksik etkilidir. |
Nörotoksik etkilidir. |
Nefropatiye neden olur. |
Antihipertansif etkilidir. |
Aflatoksinler, hepatotoksik mikotoksinlerden olup değişik derecelerde karaciğer hasarı meydana getirir. Aflatoksinler, en güçlü mutajenik ve karsinojenik etki gösteren toksinlerin başında gelir. Ayrıca teratojenik ve immunsupresif etkileri de vardır. Özellikle aflatoksin B1 en kuvvetli karaciğer karsinojenidir ve mide ile kolon (kalın bağırsak) kanserine yol açabilir.
10.Soru
Sığırların süngerimsi beyin hastalığı (BSE) hangi tür hastalıklara örnektir?
Bakteri kaynaklı hastalıklar |
Virüs kaynaklık hastalıklar
|
Mantar enfeksiyonları
|
Parazit kaynaklı hastalıklar
|
Prion hastalıkları |
BSE bir tür prion hastalığıdır. Prion hastalıklarında vücuttaki proteinler mutasyon uğrayarak beynin süngerimsi bir yapıya dönüşmesine neden olur
11.Soru
Çiftlikten sofraya gıda güvenliği kapsamında parazitten ari hayvanların yetiştirilmesi, domuz çiftliklerinde kemirgen mücadelesinin yapılması, hayvan hareketlerinin kontrolü, kaçak kesimlerin önlenmesi ve et muayenesinin etkin bir şekilde yapılması büyük önem taşır. Ayrıca domuz etlerinin merkezlerinin 71°C’ye ulaşana kadar pişirilmesi veya -15°C’de dört hafta, -25°C’de ise 20 gün dondurularak muhafaza edilmesi ile parazitin infektif formlarının etkisiz hale getirilmesi mümkündür.
Yukarıdaki önlemler göz önüne alındığında hangi parazit ile mücadele edildiği çıkarımına varılır?
Trichinella spp. |
Fasciola spp. |
Anisakis simplex |
Taenia spp. |
Echinococcus spp. |
Doğru yanıt "A" seçeneğidir. Trişinellozdan korunmada, çiftlikten sofraya gıda güvenliği kapsamında parazitten ari hayvanların yetiştirilmesi, domuz çiftliklerinde kemirgen mücadelesinin yapılması, hayvan hareketlerinin kontrolü, kaçak kesimlerin önlenmesi ve et muayenesinin etkin bir şekilde yapılması büyük önem taşır. Özellikle AB ülkelerinde kesilen her domuz karkası için trişin muayenesinin yapılmasının zorunlu olması ve parazit larvaları tespit edilen karkasların imha edilmesi başarı ile uygulanan bir korunma yöntemidir. Ayrıca domuz etlerinin merkezlerinin 71°C’ye ulaşana kadar pişirilmesi veya -15°C’de dört hafta, -25°C’de ise 20 gün dondurularak muhafaza edilmesi ile parazitin infektif formlarının etkisiz hale getirilmesi mümkündür.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi/hangileri AB ve ulusal mevzuatın temel prensiplerini oluşturur?
I. Gıda güvenliğinde risk analizi
II. Gıda zinciri içerisinde yem ve gıdanın izlenebilirliği
III. Gıda üretiminde yararlanılan hayvanlara yönelik yem güvenliğinin aynı
mevzuat içinde değerlendirilmesi
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Hepsi |
Hiçbiri |
AB ve ulusal mevzuatın temel
prensiplerini;
• çiftlikten sofraya gıda güvenliği
• gıda üretiminde yararlanılan hayvanlara yönelik yem güvenliğinin aynı
mevzuat içinde değerlendirilmesi
• gıda güvenliğinde risk analizi
• son ürünün kontrolü yerine HACCP bazlı kontrol
• gıda zinciri içerisinde yem ve gıdanın izlenebilirliği
• gıda ve yem güvenliğinde sorumluluğun üreticiye verilmesi oluşturmuştur.
13.Soru
I. Astrovirüs infeksiyonlarından korunmak için insanlar aşılanmalı ve kişisel hijyene özen göstermelidir.
II. Çocuklardaki akut diyarelerin % 5-20’sinden sorumlu tutulan Adenovirüs infeksiyonlarından korunmak için özellikle kreş ve yuva gibi kalabalık alanlarda kişisel hijyene dikkat edilmesi gerekir.
III. Aşılama programlarının düzenli olarak uygulanması, su hijyeninin sağlanması ve sütün pastörizasyonunun yaygınlaştırılması sonucunda poliomiyelit birçok ülkede eradike edilmiştir.
Yukarıda yer alan virüslerin neden olduğu gıda infeksiyonları ve salgınlarını kontrol altında tutmak için gereken önlemler konusunda hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve III |
I, II ve III |
Doğru yanıt "E" seçeneğidir. Virüslerin neden olduğu gıda infeksiyonları ve salgınlarını kontrol altında tutmak için gereken önlemler konusunda belirtilen tüm ifadeler doğrudur.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi konak-spesifik olmayan Salmonella türüdür?
S.Typhi
|
S. Paratyphi A |
S.Choleraesuis |
S.Dublin |
S.Abortus-equi |
Yalnızca insanda infeksiyon oluşturan serotipler; tifo ve paratifoya neden olan S. Typhi, S. Paratyphi A ve S. Paratyphi C’dir. Yalnızca hayvanda infeksiyon oluşturan serotipler; kümes hayvanlarında S. Gallinarum, sığırlarda S. Dublin, atlarda S. Abortus-equi, koyunlarda S. Abortus-ovis ve domuzlarda S. Choleraesuis’tir. S. Choleraesuis’e son yıllarda hem insanlarda hem de domuz dışındaki bazı hayvanlarda rastlanmaktadır. Konak spesifik olmayan serotiplerin çoğu hem insan hem de hayvanlar için patojen olan ve gıda kaynaklı infeksiyonlara neden olan serotiplerdir.
15.Soru
Yangın söndürücü, plastik, kauçuk, boya, bitki yağı, sabun gibi ürünlerde yer alan suda düşük çözünürlük, düşük yanıcılık özellik gösteren toksik bileşikler aşağıdakilerden hangisidir?
PCDD |
PCFD |
TCDD |
PAH |
PCB |
Poliklorlu bifeniller (PCB), bifenil taşıyan yaklaşık olarak 209 klorlu bileşik içeren sentetik kimyasal karışımlardır. PCB kısaltmasıyla tanınan bu grup bileşikleri içeren ticari ürünler, farklı oranlarda klor içeren klorin bifenillerin karışımlarıdır. PCB’ler suda düşük çözünürlük, düşük yanıcılık ve çok iyi ısı yalıtım özelliklerine sahiptir. Bu nedenle ısı iletiminde yararlanılan sıvılar, yangın söndürücüler, hidrolik ve mineral yağlar, plastik, lastik, kauçuk, boya, pestisit üretimi gibi çok farklı alanlarda kullanılır. Özellikle bitki yağı, sabun, kimya, metal, plastik, boya, deri ve tekstil endüstrilerinin atıkları poliklorlu bifenil ve türevlerini içerir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangi gıda güvenliğine yönelik kimyasal bir tehlikedir?
Bakteriler
|
Biyojen aminler
|
Prionlar
|
Parazitler
|
Virüsler
|
Bakteriler, virüsler, parazitler ve prionlar biyolojik tehlikelerdir. Cam, metal tahta vb. tehlikeler ise fiziksel olarak gruplandırılır. Kimyasal tehlikeler ise fungal toksinler, molluskan toksinleri, bitki toksinleri, biyojen aminler, kalıntı ve bulaşanlar olarak sıralanabilir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gıda güvenliğini etkileyen biyolojik tehlikelerden biri değildir?
Fungal toksinler |
Bakteriler |
Parazitler |
Prionlar |
Virüsler |
Fungal toksinler kimyasal tehlikelere bir örnektir.
18.Soru
I. Parazitin son konağı insan, ara konağı sığırlardır.
II. Cysticercus bovis adı verilen sistiserkleri içeren sığır etlerinin çiğ veya yetersiz pişirilmiş olarak tüketilmesi sonucu görülür.
III. Hastalık insanlarda semptom göstermeksizin seyredebildiği gibi, şiddetli
karın ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık, kilo kaybı, halsizlik, kabızlık veya
ishal gibi belirtiler de görülebilir.
Yukarıdaki özelliklerden yola çıkılarak hangi parazit ile mücadele edildiği sonucuna varılır?
Taenia saginata |
Trichinella spiralis |
Echinococcus multilocularis |
Taenia solium |
Taenia asiatica |
Doğru yanıt "A" seçeneğidir. Belirtilen özelliklerden yola çıkılarak Taenia saginata ile mücadele edildiği sonucuna varılır.
19.Soru
Aşağıdaki sıcaklıklardan hangisi Entamoeba histolytica kistlerinin yıkımlandığı sıcaklık değerlerindendir?
40 oC ve altı
|
5 oC ve üstü
|
5 oC ve altı
|
5 oC ve 40 oC arası
|
20 oC ve üstü |
E.histolytica kistleri 5°C’nin altında ve 40°C’nin üzerinde kolayca yıkımlanabildiğinden gıdaların dondurulması ve pişirilmesi gıda kaynaklı infeksiyonlardan korunmada önemlidir.
20.Soru
Belirli bir nüfus içinde her zaman var olan bir hastalığı tanımlamak için kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Endemik
|
Antroponotik
|
Profilaktik
|
Toksoplazmik
|
Sporadik |
Endemik, Belirli bir nüfus içinde her zaman var olan bir hastalığı tanımlamak için kullanılan terim.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ