İktisadi Düşünceler Tarihi Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsanları çok iyi haz ve elem hesabı yapan birer rasyonel hesap makinesi olarak değil, içgüdüleri, duyguları ve alışkanlıkları olan varlıklar olarak görmek gerektiği aşağıdaki isimlerden hangisi tarafından sistemli bir düşünsel form içinde dile getirilmiştir?
Thorstein Bunde Velben |
John Rogers Commons |
Gustav Schmoller |
Ronald Coase |
Elinor Ostom |
Thorstein Bunde Veblen, insanları çok iyi haz ve elem hesabı yapan birer rasyonel hesap makinesi olarak değil, içgüdüleri, duyguları ve alışkanlıkları olan varlıklar olarak görmek gerektiğini söylemektedir (Veblen, 1990: 245). Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Fiyatın dikey, miktarın da yatay eksenden yer aldığı bir çizelgede, arz eğrisinin pozitif, talep eğrisinin de negatif eğimli olarak birbirini kestiği grafik, ilk gündeme getiren ve bunu meşhur eden iktisatçılar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Keynes-Marshall |
Walras-Marshall |
Smith-Marshall |
Cournot-Marshall |
Edgeworth-Marshall |
Fiyatın dikey, miktarın da yatay eksenden yer aldığı bir çizelgede, arz eğrisinin pozitif, talep eğrisinin de negatif eğimli olarak birbirini kestiği grafik, ilk gündeme getiren kişi Cournot olsa da Marshall tarafından meşhur edilmiş ve bu grafik Marshall Makası olarak iktisat literatürüne geçmiştir.
3.Soru
Keynes'e göre ulusal gelirin, üretim düzeyinin ve istihdamın en önemli belirleyicisi aşağıdakilerden hangisidir?
Toplam arz |
Likidite |
Toplam talep |
Üretim maliyeti |
Demografik dağılım |
Keynes'e göre toplam talep ulusal gelirin, üretim düzeyinin ve istihdamın en önemli belirleyicidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Monetarizmin kurucusu Milton Friedman"ın görüşlerinden birisi değildir?
Parasal artışların enflasyonist etkileri vardır. |
Klasik miktar teorisinde yer alan “paranın dolaşım hızı” sabittir ve istikrarsızdır. |
Devlet müdahalelerinde özellikle para politikası alanında gerçekleşen müdahaleler ekonomik dengenin bozulmasına sebep olmaktadır. |
Ekonomide temel sorun iktisat ve politika düzeyleri arasındaki ilişkiler içinde piyasaların ve devletin sınırlarının yani işlevlerinin neler olduğunun belirlenmesidir. |
Piyasaların kendi kendini tedavi edecek güçleri vardır ve piyasaların kendiliğinden tam istihdamı sağlama ve insanların gereksinimlerini karşılama yeteneğine sahiptir. |
Monetaristler parasal artışlarının enflasyonist etkilerini kabul etmekle birlikte, bazı yönlerden Klasik Miktar Teorisi’ni eleştirerek, enflasyonu açıklamada yetersiz kaldığını öne sürmüşlerdir. Monetaristlere göre, M.V=P.T şeklinde ifade edilen Klasik Miktar Teorisi formülünde yer alan paranın dolaşım hızı (V) sabit değil, aksine bazı değişkenlerin istikrarlı bir fonksiyonudur. Milton Friedman’ın analizleri ile geliştirilen Monetarizm’e bu nedenle aynı zamanda “Modern Miktar Teorisi” adı da verilmektedir.
5.Soru
- Ekonomideki istikrarsızlıklar para arzındaki dalgalanmalardan kaynaklanır
- Enflasyonun temel nedeni, para arzının yetersiz olmasıdır
- Kısa dönemde para arzı artışları, ekonomiyi gecikmeli etkiler
- Para politikası varlıkların nispi fiyatlarını değiştirmek suretiyle reel ekonomiyi etkiler
- Piyasa kendiliğinden tam istihdamı sağlama yeteneğine sahiptir
Yukarıda verilen ifadelerin hangileri monetarizmin özelliklerindendir?
IV-V |
I-II |
I-III |
II-III-IV |
I-III-IV-V |
Monetarizme göre ekonomide istikrarsızlığın nedeni, yanlış uygulanan para politikalarından kaynaklanır. Para arzının fazla olması enflasyon oluşmasındaki başlıca sebeptir. Keynesyen görüşte para politikasının reel ekonomiye aktarımı faiz oranı üzerinden işlemektedir. Monetarist görüşte ise para politikası portföyde yer alan varlıkların nispi fiyatlarını değiştirmek suretiyle reel ekonomiyi etkilemektedir. Yine monetarist görüşe göre kısa dönemde para arzı artışları, ekonomiyi gecikmeli etkileyerek enflasyonun artmasına yol açar. Bu durumda doğru cevap E seçeneğidir.
6.Soru
Ekonomi dalgalanma gösterse dahi Keynes'in oluşabileceğini düşündüğü denge aşağıdakilerden hangisidir?
Tam istihdam dengesi |
Eksik istihdam dengesi |
Arz-talep dengesi |
Fiyat dengesi |
Ulusal ekonomi dengesi |
Keynes, ekonomi dalgalanma gösterse dahi bir dengenin oluşabileceği ama bunun Klasiklerin savunduğu gibi tam istihdam dengesi değil, eksik istihdam dengesi oluşabileceğini savunmuştur.
7.Soru
Keynes'e göre bir ekonomide satışların ücret düşüşü yoluyla artırılamamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Ücret düşüşü verimliliği azaltır |
Ücretler üretim maliyetini etkilemez |
Ücretler talebin kaynağıdır |
Ücret düşüşü grevlere neden olur |
Hükümetler ücret düşüşüne izin vermezler |
Keynes, ücret kesintileri yoluyla bir firmanın istihdamını arttırabileceğini; fakat firmanın ürünlerine olan talep değişmeyeceği için bu tip bir politikanın etkisiz kalacağını savunmuştur. Keynesyen bakış açısına göre, ekonominin dışa kapalı olduğu varsayımı altında, bir bütün olarak ekonomideki satışlar ücret kesintileri yoluyla arttırılamaz, çünkü ücretler üretimin maliyeti olduğu kadar talebin kaynağını da teşkil eder. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Bir ekonomide başkalarının durumunu kötüleştirmeden hiç kimsenin durumunun iyileştirilemeyeceği genel denge durumu ne denmektedir?
Pareto Opitmumu |
Tam rekabet Dengesi |
Eksik rekabet Dengesi |
Ceteris Paribus |
Kısmî Denge Yaklaşımı |
Ekonomide bir kişinin durumunun iyileştirilmesinin başka birisinin durumunu kötüleştirmeden
yapılamayacağı duruma, günümüz iktisat ders kitaplarında Pareto etkinliği, bir ekonomide başkalarının durumunu kötüleştirmeden hiç kimsenin durumunun iyileştirilemeyeceği genel denge durumuna da Pareto opitmumu denmektedir. Cevap A şıkkıdır.
9.Soru
Sermayenin üreticisine bir birim sermaye daha üretmek için yeterli olan fiyata ne denir?
Sermaye yatırımı |
Sermayenin tedarik fiyatı |
Sermayenin toplam maliyeti |
Sermayenin ortalama verimliliği |
Sermayenin marjinal verimliliği |
Sermayenin üreticisine bir birim sermaye daha üretmek için yeterli olan fiyata sermayenin tedarik fiyatı denir.
10.Soru
İnsanların tercihlerinde, kendilerine en az maliyet yükleyecek ve en fazla fayda veya kazanç sağlayacak seçenekleri tercih etmeleri durumunu ifade eden ilke hangisidir?
Optimum davranış ilkesi. |
Rasyonellik İlkesi. |
İktisadi adam ilkesi. |
Faydacı olma ilkesi. |
Minimum maliyet ilkesi. |
Rasyonellik İlkesi.
11.Soru
Marjinalistlere göre bir malın fiyatı neyi belirler?
Devletin o maldan ne kadar fayda sağlamayı umduğunu |
Tüketicinin o maldan ne kadar fayda sağlamayı umduğunu |
Söz konusu malın üretimi için geçmişte ne kadar maliyete katlanıldığını |
Üreticinin o maldan ne kadar fayda sağlamayı umduğunu |
Söz konusu malın üretimi için katlanılan üretim maliyetlerine |
Marjinalistlere göre bir malın fiyatını, söz konusu malın üretimi için geçmişte ne kadar maliyete katlanıldığı değil, tüketicinin o maldan ne kadar fayda sağlamayı umduğu belirlemektedir. Cevap B şıkkıdır.
12.Soru
Aralarında G. Schmoller ve W. Sobart'ın da bulunduğu, zaman ve mekandan bağımsız bir iktisadi açıklamanın mümkün olmadığını savunan iktisati ekol aşağıdakilerden hangisidir?
Eski Kurumcu İktisat |
Tarihçi Okul |
Yeni Kurumcu İktisat |
Merkantiyalizm |
Neo-Klasik İktisat |
19. yüzyılda soyutlamacı ve neoklasik iktisada ilk tepkiler Tarihçi Okul tarafından verilmiştir. Tarihçiler, zaman ve mekândan bağımsız bir iktisadi açıklamanın olamayacağını ifade ederler. Tarihçilerin görüşleri, İngiltere ve Fransa’da da ilgi görse de Alman Tarihçi okulu iktisadi düşünce tarihinde daha çok temayüz etmiştir. Öncüleri arasında W. Rosher, B. Hildebrand ve K. Knies gibi düşünürlerin bulunduğu Alman Tarihçi Okulunun en ünlü temsilcileri G. Schmoller ve W. Sombarttır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi merkez bankasının para miktarını artırma veya azaltma yöntemlerinden biridir?
Vergilendirme |
Zorunlu karşılıklar |
Faiz artırımı |
Faiz indirimi |
Sabit kur uygulaması |
Merkez bankası para miktarını açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılıklar veya reeskont oranı gibi araçlarla etkileyerek artırabilir veya azaltabilir.
14.Soru
I-Korumacı bir ekonomi politikası mevcuttur. II-Bulllionizm sistemi geçerlidir. III-Mamul mal ihracatını teşvik eder. IV-İthalatın engellenmesini savunur. Merkantilizmin dış ticaret politikasıyla ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
III-IV |
II-III-IV |
I-IV |
I-II-III-IV |
I-III-IV |
Merkantilizm korumacı, müdahaleci ve devletçi bir ekonomi politikasına dayalı idi. Merkantilizmin temel politikası; mamul mal ihracatını teşvik etmek, buna karşılık mamul mal ithalatını engellemekti. Temel düşüncesi ithalatı hor gören, ihracatı teşvik eden ve dolayısıyla avantajlı bir politikaya sahip olabilme isteğinin hakim olduğu bu sistem "Bullionizm" olarak adlandırılmıştır.
15.Soru
Veblen'e göre değişimin temel unsurları aşağıdakilerden hangisidir?
Ahlak ve hukuk |
Hukuk ve teknoloji |
Teknoloji ve kurumlar |
Devlet ve teknoloji |
Bilim ve hukuk |
Veblen değişimin iki temel unsurunu teknoloji ve kurumlar olarak tanımlamaktadır. Ona göre, kurumlar statik ve değişimi engelleyici, teknoloji ise dinamik ve değişimi körükleyici bir nitelik taşımaktadır. Teknolojinin itici gücü, sonuçta kurumların da değişimini getirmektedir. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Commons'a göre kurumcu iktisatçıların incelediği en küçük birim nedir?
Fayda |
Haz |
Emek |
Meta |
İşlem |
Commons'a göre, kurumcu iktisatçıların en küçük birimi, taraflarıyla birlikte bir işlemdir. Çünkü tanımı ve doğası geregi işlemler, klasik iktisatçıların emegi ile hazcı iktisatçıların hazları arasına girmektedir. Çünkü doğal güçlere ulaşma yollarını denetleyen toplumdur ve işlemler, "metaların mübadelesi" değil, toplumun ortaya koyduğu ve insanlar arasında kazanma ve başkasına devretmeyi mümkün kılan, mülkiyet haklarının mübadelesi anlamına gelmektedir. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Keynes ulusal gelir ve istihdam düzeyi arasında nasıl bir ilişki olduğunu varsaymıştır?
Kuvvetsiz |
Az kuvvetli |
Orta kuvvetli |
Kuvvetli |
Çok kuvvetli |
Keynes ulusal gelir ve istihdam düzeyi arasında çok kuvvetli bir ilişki olduğunu varsaymıştır.
18.Soru
Marjinalistlere göre değerin nihai kaynağı nedir?
Fayda |
İhtiyaç |
Kıtlık |
Üretim kaynakları |
Maliyetler |
Bu noktada marjinalistler bir malın üretimi sırasında geçmişte katlanılan büyük maliyetleri zorunlu olarak o malın fiyatının yüksek olmasını gerektirmediğini ileri sürmektedirler. Bunlara göre bir malın değeri, sağladığı faydaya bağlıdır ve bu fayda da geçmişten değil, şimdi ve gelecekte yapılacak tüketimden kaynaklanmaktadır.
19.Soru
Çarpan etkisinin büyüklüğü aşağıdaki unsurlardan hangisine bağlıdır?
Faiz oranlarına |
Para arzın |
Marjinal tüketim eğilimine |
Sermayenin marjinal getirisine |
Ekonomik beklentilere |
Çarpan etkisinin büyüklüğü toplam harcamalar eğrisinin eğimine bağlıdır. Bu eğrinin eğimi marjinal tüketim eğilimini ifade etmektedir. Marjinal tüketim eğilimi ne kadar büyük olursa çarpanın değeri o kadar artar. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Bir varlığın değişim aracına değerinden yitirmeden dönüşebilme kolaylığına ne ad verilir?
Esneklik |
Verimlilik |
Spekülasyon |
Fizibilite |
Likidite |
Likidite bir varlığın değişim aracına değerinden yitirmeden dönüşebilme kolaylığıdır. Örneğin, elimizde bir miktar ABD Doları ve Pakistan Rupisi olduğunu düşünelim, bu varlıklarla Türkiye’de mal ve hizmet satın almak istersek ABD Doları’nı Pakistan Rupisi’ne göre daha çabuk ve kolay bir şekilde Türk Lirası’na çevirebiliriz, hatta bazı durumlarda ABD Doları’nı Türk Lirası’na çevirmeden bile mal ve hizmet satın alabiliriz. O halde ABD Doları’nın Pakistan Rupisi’ne göre Türkiye’de likiditesinin daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ