YİYECEK VE İÇECEK YÖNETİMİ Dersi YİYECEK İÇECEK İŞLETMELERİNDE SATIN ALMA SÜRECİ soru cevapları:
Toplam 44 Soru & Cevap#1
SORU: Etkin bir satın alma sürecinde ulaşılmak istenen hedefler nelerdir?
CEVAP: Etkin bir satın alma sürecinde ulaşılmak istenen hedefler şöyle sıralanabilir: • Doğru ürünü almak, • Doğru kaliteye ulaşmak, • Doğru fiyatı ödemek, • Doğru tedarikçi ile çalışmak.
#2
SORU: İşletmelerde satın alma faaliyeti kim/kimler tarafından gerçekleştirilmektedir?
CEVAP: Satın alma faaliyeti büyük işletmelerde satın alma birimi tarafından yapılırken küçük ölçekli işletmelerde satın alma işletme sahibi tarafından gerçekleştirilir.
#3
SORU: Yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan ürünler için standartlar hazırlanırken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan ürünler için standartlar hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir: • Ürünün adı (markası), • Ulusal derecelendirme veya marka standartları, • Ürün miktarının tanımlanması (koli, paket, şişe, adet gibi), • Kolide bulunan ürün miktarı, • Ürün birim fiyatı.
#4
SORU: Ürün standartlarının sağladığı faydalar nelerdir?
CEVAP: : Ürün standartları, gerek satın alma yöneticisi gerekse tedarikçi işletmeye çeşitli faydalar sağlamaktadır: • Ürün standartları sayesinde işletme için bir ürünün satın alma standartlarını oluşturarak müşterilere standart yemeklerin sunulması sağlanır. • Kesin olarak neye ihtiyaç duyulduğu hakkında, tedarikçilerin yazılı olarak bilgilendirilmesi sağlanmış olur. • Teslim alma personeline kabul edilecek ürünler hakkında detaylı bilgi sağlar. • Ürünün boyut, ağırlık, kalite ve miktar gibi özelliklerinde görülen değişikliklerin fark edilmesini sağlar.
#5
SORU: Satın alma sürecinde işletme hazır ürünleri mi tercih etmeli yoksa ürünler işletme içinde mi üretilmelidir?
CEVAP: İşletme bazı ürünler için piyasanın ve ürünün durumuna göre, hazır ürün kullanımı veya ürünün kendileri tarafından üretilmesine karar verebilirler. Hazır ürünler; fazladan üretim elemanına ihtiyaç duyulmayan ve başka bir işletmede işlem görmüş ürünlerdir. Hazır ürünler; üretimi daha az maliyetli, satın alması, teslim alması ve depolaması kolay ürünlerdir. İşletmenin kalite standartlarına uyan hazır yiyecekler çeşitli incelemeler sonucunda kullanılabilir. Bazı ürünleri satın almaktansa, işletmede üretmek daha avantajlı olabilir. İşletmenin sahip olduğu donanım ve personel o ürünü üretmek için daha iyi olabilir. Ayrıca işletmenin belirlediği kalite standartlarına uygun bir ürün piyasadan elde edilemeyebilir. Bu durumda ürünün işletme içinde üretilmesi daha iyi sonuç verebilir.
#6
SORU: Doğru stok miktarının belirlenmesinde etkili olan faktörler nelerdir?
CEVAP: Doğru stok miktarının belirlenmesinde etkili olan diğer faktörler şöyle sıralanabilir: • Satın alma miktarını etkileyen faktörler, • Değişen fiyatlar, • Mevcut depolama imkânları, • Depolama ve ulaşılabilirlik maliyetleri, • Çöp ve atık konuları, • Çalma ve hırsızlık konuları, • Pazar durumu, • Miktar indirimleri, • Tedarikçilerin sunduğu minimum sipariş koşulları, • Ulaşım ve teslimat problemleri, • Sipariş koşulları.
#7
SORU: Satın alma sürecinin başarılı olabilmesi için hangi koşulların sağlanması gerekmektedir?
CEVAP: Satın alma sürecinin başarılı olabilmesi için çeşitli koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar şöyle sıralanabilir: • Pazarın bilinmesi, • Satın alma ihtiyacının belirlenmesi, • İşletme özelliklerinin belirlenmesi ve bu özelliklerin kullanılması, • Satın alma sürecinin tasarlanması, • Satın alma işleminin değerlendirilmesi
#8
SORU: İşletmenin satın alma faaliyetlerini etkileyen iç ve dış faktörler nelerdir?
CEVAP: İşletmenin finansal ve bütçe yapısı çerçevesinde, yiyecek ürünlerinin satın alınmasında bazı; • İç ve • Dış faktörlerin iyi bilinmesi gerekmektedir. İç faktörlerin içinde; • Müşteriler, • Menü, • Standartlar, • Çalışanların yetenek ve becerileri, • Araç gereç ve depolama alanlarının özellikleri ile • Ürün ihtiyacının miktarı yer alır. Satın alma faaliyetini etkileyen dış faktörler arasında ise; • Piyasanın durumu, • Yiyecek ürünlerinin durumu ve kalitesi ile • Satın alma yöntemleri yer almaktadır.
#9
SORU: Etkili bir satın alma sürecinde nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Etkili bir satın alma sürecinde dikkat edilmesi gereken unsurlar şöyle sıralanabilir: • Tedarikin devamlılığı, • Stoklarda en düşük seviyenin yakalanması, • Stokların güvenliğinin sağlanması, • Kalitenin sağlanması, • Satın alma işleminde düşük maliyetin yakalanması, • Tekrar ve gereksiz satın alımlardan kaçınılması, • Rekabet edebilir pozisyonun korunması, • Tedarikçilere karşı olumlu imajın korunması.
#10
SORU: Satın alma personeli işletme içinde hangi birimlerle ilişki içindedir?
CEVAP: Satın alma personeli işletme içindeki işlemler; • Hukuk, • Muhasebe, • Bilgi işlem, • Tasarım ve mühendislik ile • Teslim alma gibi fonksiyonel bölümler ile ilişkisi bulunmaktadır.
#11
SORU: Konaklama işletmelerinde kullanılan ürün standartları nelerdir?
CEVAP: Konaklama işletmelerinde kullanılan üç tür ürün standardı bulunmaktadır. Genellikle yiyecek, ham madde ve donanım ihtiyaçları belirlenirken standartlardan biri, ikisi veya üçü birden göz önünde bulundurulmaktadır. Konaklama işletmelerinde kullanılan bu ürün standartları kısaca şöyle açıklanabilir: • Teknik standartlar; test sonuçlarıyla tarafsız bir şekilde ölçülebilen standartları kapsamaktadır. Genel olarak bu tür standartlar, yiyecek maddeleri için ulusal çapta belirlenmiş standartlar olabilir veya metal bir donanım için alüminyum veya paslanmaz çelik gibi standartlar belirlenebilir. • Marka standartları; bir ürün için belirlenen bir markaya ait standartları ifade etmektedir. Bazı küçük işletmelerde markalı ürünlerin kullanılması, itibar açısından önemli bir gösterge olmaktadır. • Performans standartları; bir malzemenin fonksiyonel kalitesini belirlemeye yönelik standartlardır. Örneğin; tabak yıkama kapasitesi, bir tartının tartma kapasitesi veya bir deterjanın Ph değeri performans standartları arasında yer almaktadır.
#12
SORU: Satın alma yöneticisi, işletme standartları doğrultusunda belirlenen ürünü uygun fiyatla almak için ne gibi stratejiler uygulayabilir?
CEVAP: İşletme standartları doğrultusunda belirlenen ürünün uygun fiyatla almak için satın alma yöneticisinin uygulayabileceği stratejiler şöyle sıralanabilir: • Satıcı ile görüşmesi, • Ürün için duyulan ihtiyacın değerlendirilmesi, • Satış sonrası hizmet ücretinin indirilmesi, • Siparişlerin birleştirilmesi, • Yüksek maliyetli ürünlere yönelik ihtiyacın yeniden değerlendirilmesi, • Nakit ödeme yapılması, • Ürün fiyatlarının izlenmesi, • Ürün birim miktarının değiştirilmesi, • Tedarikçilerin tutundurmaya yönelik indirimlerinden faydalanılması, • Tedarikçinin satış sürecinden çıkartılması.
#13
SORU: Satın alma nedir?
CEVAP: Satın alma, işletme politikasına göre gerekli olan ürünün araştırılması, seçilmesi, satın alınması, teslim alınması ve depolanması faaliyetlerini içeren bir süreçtir. Satın alma, işletmenin faaliyetlerinin sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu ürünleri edinme süreci olarak tanımlanabilir. Satın alma süreci; doğru ürünü, doğru zamanda, doğru miktarda ve doğru kişiden satın alma eylemlerini kapsamaktadır. Bunu gerçekleştirebilmek için satın almacının piyasayı ve ürünü iyi bilmesi ve iş dünyası ile ilgili güçlü sezgilere sahip olması gerekmektedir. Satın alma, bir faaliyet için gerekli olan doğru ürünü, daha önceden belirlenen standartlara uygun olarak miktar, kalite ve fiyattan doğru zamanda elde etme süreci olarak tanımlanır. Bir başka tanıma göre ise satın alma; bir malın işletmenin tedarik politikasına uygun olarak araştırılması, seçimi, satın alınması, teslim alınması, depolanması ve nihai kullanımı ile ilgili bir fonksiyondur. Satın alma, işletmenin destek ve temel faaliyetlerini en iyi şartlarda yapabilmesi, sürdürülebilmesi ve yönetebilmesi için gerekli ekipman, hizmet, bilgi ve becerinin dış kaynaklardan sağlanması şeklinde de tanımlanmaktadır.
#14
SORU: Satın alma yöneticisi, Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standardında nasıl tanımlanmaktadır?
CEVAP: Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standardında “Satın Alma Yöneticisi (Seviye 6) iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili önlemleri alarak, kalite sistemleri çerçevesinde; satın alma süreçlerini planlayarak işletmelerin ham madde, malzeme, makine, ekipman ve hizmet satın alımlarının hazırlıklarını koordine eden, satın alım sürecini ve tedarikçi ilişkilerini yöneten, satın alımla ilgili bütçe çalışmalarını destekleyen, satın alma birimi personelini yöneten, satın alma faaliyetlerine ilişkin iş geliştirme ve verimlilik arttırma çalışmalarını ve mesleki gelişim çalışmalarını yürüten nitelikli kişidir” şeklinde tanımlanmaktadır.
#15
SORU: Satın alınacak ürünlerin miktarının belirlenmesi hangi açılardan önemlidir?
CEVAP: İşletmede üretim sürecinin tam olarak işleyebilmesi için, satın alınacak ürünlerin miktarları iyi belirlenmelidir. Eğer stok miktarı yüksek tutulursa işletmenin nakit akışı olumsuz etkilenir. Depolama ile ilgili problemler çıkar ve üretim için ihtiyaç duyulandan fazla ürün satın alınırsa ürünün elde kalmasına ve bozulmasına neden olabilir. Gereken seviyenin altında olursa üretim sürecinde aksamalara ve müşteri tatminsizliğine sebep olabilir.
#16
SORU: Satın alma yöneticisinin görevleri nelerdir?
CEVAP: : Satın alma yöneticisinin görevleri şöyle özetlenebilir: • Satın alma, teslim alma ve depolama bölümlerinin sorumluluğu, • Tüm malzemelerin satın alınmasının sağlanması, • Bölümlerin kullandıkları malzemelerin temininde devamlılığın sağlaması, • Aynı kalite ürünlerin daha ucuza satın alınması, • İlişkili tüm pazarların takip edilmesi ve yeni ürünlerin değerlendirilmesi, • Ürünler, fiyatlar ve eğilimler hakkında araştırma yapılması, • Üretim, kontrol ve muhasebe bölümleri ile irtibat kurulması, • Üst yönetime rapor hazırlanması.
#17
SORU: Satın alma süreci hangi aşamalardan oluşmaktadır?
CEVAP: Satın alma süreci aşamaları kısaca şöyle açıklanabilir: • Üretim personeli, menüde yer alan kalemlerin üretiminde çeşitli malzemelere ihtiyaç duymaktadır. Bu ihtiyaçlar yazılı hale getirilip malzemelerin temini için depodan istekte bulunulur. • Depoda bulunan malzemeler de üretimde kullanılmak üzere ilgili birimlere gönderilir. • Talep edilen ürün depo tarafından karşılanamıyorsa veya depoda belirlenen stok miktarının altına düşülmüşse ürün standartları ve satın alma formu ile birlikte satın alma bölümüne bildirilir ve istekte bulunulur. • Gelen istek üzerine satın alma bölümü, ürün için gerekli özellikleri sağlayan tedarikçi firma ile görüşerek satın alma sipariş formu ile birlikte siparişi gerçekleştirir. • Aynı zamanda satın alma bölümü sipariş formunun bir örneğini muhasebe bölümü ve teslim alma bölümüne ileterek sipariş hakkında bu bölümleri bilgilendirir. • Siparişi alan tedarikçi firma konaklama işletmesinin belirttiği satın alma talimatları doğrultusunda ihtiyaç duyulan ürünü teslim alma bölümüne irsaliye ile birlikte teslim eder. • Teslim alma bölümü satın alma biriminden gelen sipariş formunda yazan özellikler ile teslimatla gelen ürünü karşılaştırarak istenilen ürün olup olmadığını kontrol ederek teslim alır ve ürünün doğrudan depoya gönderilmesini sağlar. • Teslim alma bölümü ürünün teslimatından sonra alınan ürün ile ilgili faturayı muhasebe bölümüne göndererek tedarikçi firmaya gereken ödemenin yapılmasını sağlar. • Muhasebe bölümü, teslim alma bölümünden gelen fatura doğrultusunda tedarikçi firmaya ödeme yapar. Satın alma işlemlerinde pazar araştırması yapmak ve pazar alternatiflerinin doğru olarak belirlenmesi önemlidir. Satın alma ihtiyacı işletmede yiyecek içecek, ön büro, kat hizmetleri gibi bölümlerden gelen taleplerin değerlendirilmesi ve depolardaki malzeme miktarında kritik seviyelerin altına düşülmesi ile ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte, satın alma süreci; • İşletmenin, tedarikçilerden malzeme, ham madde gibi ihtiyaçlara yönelik satın alma talebi ile başlar ve • Satın alma bölümünün ürün ve hizmetlerin teslim alındığını bildirmesi ile sona erer.
#18
SORU: Satın alma fonksiyonun amaçları nelerdir?
CEVAP: Satın alma fonksiyonun amaçları şöyle sıralanabilir: • Satın alınması gerekli ürün ve hizmetlerin özelliklerinin belirlenmesi, • En uygun tedarikçinin belirlenmesi, • Tedarikçi ile müzakereler yapılması, • Anlaşma sağlanan tedarikçiye sipariş verilmesi, • Siparişin takip ve kontrol edilmesi, • Satın alma sürecinin izlenmesi ve değerlendirilmesi.
#19
SORU: Satın alma sürecinde gerçekleşen süreçler nelerdir?
CEVAP: Satın alma sürecinde gerçekleşen süreçler şöyle sıralanabilir: • Satın alma bölümü satın alma talebini alır veya belirler. Bu talep, talep edilen malzemenin açıklanmasını, istenen miktar ve kaliteyi, istenen teslim tarihlerini, teslim yerini ve satın alma talebinde bulunanın adını içermektedir. • Satın alma bölümü, talep edilen malları temin edebilecek tedarikçileri belirlemelidir. Tedarikçi değerlendirme sıralaması, tedarikçi seçiminde etkili olmaktadır. • Satın alma bölümü tedarikçiye siparişi verir. Tedarikçi ile pazarlık bu aşamada yapılır. • Satın alma bölümü siparişleri takip eder. Olası gecikmeler istekte bulunan ilgili bölüme iletilir. Ayrıca sipariş ile ilgili miktar gibi değişiklikler varsa tedarikçiye bildirilir. • Tedarikçilerden gelen ürünler kalite ve miktar yönünden kontrol edildikten sonra tedarikçilerden teslim alınır. Gelen mallar istenilen şartları sağlamıyorsa tedarikçiye iade edilir veya detaylı muayeneye tabi tutulur. Her durumda bilgiler tedarikçi değerlendirme dosyalarına işlenir. • Daha sonra satın alınan malzemelerin, ham madde ve parçalarının maliyetlerini düşürmek ve performansını artırmak amacıyla fonksiyonları test edilerek değer analizi yapılır.
#20
SORU: Satın alma yöneticisinin faydalanacağı kaynaklar nelerdir?
CEVAP: ? Cevap: Satın alma yöneticisinin faydalanacağı kaynaklar şöyle sıralanabilir: • Satış rehberleri, • Telefon rehberleri, • Satıcı katalogları, • Satış elemanları, • Web siteleri, • Fuar ve Sergiler.
#21
SORU: Satın alma yöneticisinin çalışacağı tedarikçiyi seçebilmek ve doğru tedarikçi ile çalışabilmek için dikkat etmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Satın alma yöneticisinin çalışacağı tedarikçiyi seçebilmek ve doğru tedarikçi ile çalışabilmek için dikkat etmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir: • Tedarikçinin yeri, • Tedarikçinin faaliyetleri, • Tedarikçinin finansal yapısı, • Tedarikçinin çalışanlarının teknik yapısı, • Tedarikçi firmanın dürüstlüğü ve tarafsızlığı, • Tedarikçinin güvenilirliği.
#22
SORU: Satın alma sorumlusu, Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standardında nasıl tanımlanmaktadır?
CEVAP: Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standardında “Satın Alma Sorumlusu (Seviye 5), iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili önlemleri alarak kalite sistemleri çerçevesinde; iş organizasyonu yapan, işletmelerin ham madde, malzeme, makine, ekipman ve hizmet alımlarına ilişkin satın alma hazırlıklarını yürüten, satın alım yapan, tedarikçi ilişkilerini yürüten, satın alma ekibinin yönetimine destek veren ve mesleki gelişim çalışmalarına katılan nitelikli kişidir” şeklinde tanımlanmaktadır.
#23
SORU: Satın alma elemanı, Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standardında nasıl tanımlanmaktadır?
CEVAP: Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek standardında “Satın Alma Elemanı (Seviye 4), birim yöneticisinin tam nezareti altında iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili önlemleri alarak kalite sistemleri çerçevesinde; iş organizasyonu yapan, işletmelerin ham madde, malzeme, makine, ekipman ve hizmet alımlarına ilişkin satın alım hazırlıklarına yardım eden, satın alım işlemlerinin yürütülmesine katkı veren ve mesleki gelişim faaliyetlerine katılan nitelikli kişidir” şeklinde tanımlanmaktadır.
#24
SORU: Satın alma sürecinde ürün standartlarının belirlenmesi ne demektir?
CEVAP: Ürün standartları, belirli bir ürünün, hem satın alan ve hem de tedarikçi tarafından kolayca anlaşılabilecek şekilde detaylı olarak tanımlanmasıdır. Diğer bir ifadeyle, ürün standartları, özel bir kullanım için gereken ürünlerden beklenen karakteristik özelliklerin listelenmesidir.
#25
SORU:
Yiyecek içecek maliyet kontrolü sürecinin ilk aşaması nedir?
CEVAP:
İşletmelerde yürütülen satın alma faaliyeti, yiyecek içecek maliyet kontrolü sürecinin ilk aşamasını oluşturmaktadır (Denizer, 2005, s.89).
#26
SORU:
Satın alma süreci hangi faaliyetleri içermektedir?
CEVAP:
Satın alma, işletme politikasına göre gerekli olan ürünün araştırılması, seçilmesi, satın alınması, teslim alınması ve
depolanması faaliyetlerini içeren bir süreçtir.
#27
SORU:
Satın alma fonksiyonun amaçları nelerdir?
CEVAP:
Satın alma fonksiyonun amaçları şu şekilde sıralandırılabilir (Koçoğlu ve Avcı, 2014, s.34);
• Satın alınması gerekli ürün ve hizmetlerin özelliklerinin belirlenmesi
• En uygun tedarikçinin belirlenmesi
• Tedarikçi ile müzakereler yapılması
• Anlaşma sağlanan tedarikçiye sipariş verilmesi
• Siparişin takip ve kontrol edilmesi
• Satın alma sürecinin izlenmesi ve değerlendirilmesidir.
#28
SORU:
Satın alma sürecinin başarılı olabilmesi için hangi koşulların sağlanması gerekmektedir?
CEVAP:
Satın alma sürecinin başarılı olabilmesi için çeşitli koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar şunlardır:
• Pazarın bilinmesi,
• Satın alma ihtiyacının belirlenmesi,
• İşletme özelliklerinin belirlenmesi ve bu özelliklerin kullanılması,
• Satın alma sürecinin tasarlanması ve
• Satın alma işleminin değerlendirilmesidir.
#29
SORU:
İşletmenin finansal ve bütçe yapısı çerçevesinde, yiyecek ürünlerinin satın alınmasındaki iç faktörler çerisinde neler yer almaktadır?
CEVAP:
İşletmenin finansal ve bütçe yapısı çerçevesinde, yiyecek ürünlerinin satın alınmasında bazı iç ve dış faktörlerin iyi bilinmesi gerekmektedir. İç faktörlerin içinde müşteriler, menü, standartlar, çalışanların yetenek ve becerileri, araç gereç ve depolama alanlarının özellikleri ve ürün ihtiyacının miktarı yer almaktadır (Palacio ve eis, 2009, s.206).
#30
SORU:
İşletmenin finansal ve bütçe yapısı çerçevesinde, yiyecek ürünlerinin satın alınmasındaki dış faktörler çerisinde neler yer almaktadır?
CEVAP:
İşletmenin finansal ve bütçe yapısı çerçevesinde, yiyecek ürünlerinin satın alınmasında bazı iç ve dış faktörlerin iyi bilinmesi gerekmektedir. Dış faktörler arasında piyasanın durumu, yiyecek ürünlerinin durumu ve kalitesi ile satın alma yöntemleri yer almaktadır (Palacio ve eis, 2009, s.206).
#31
SORU:
Satın alma sürecinde gerçekleşen süreçler nelerdir?
CEVAP:
Satın alma sürecinde gerçekleşen süreçler şunlardır (Koçoğlu ve Avcı, 2014, s.36):
• Satın alma bölümü satın alma talebini alır veya belirler. Bu talep, talep edilen malzemenin açıklanmasını, istenen miktar ve kaliteyi, istenen teslim tarihlerini, teslim yerini ve satın alma talebinde bulunanın adını içermektedir.
• Satın alma bölümü, talep edilen malları temin edebilecek tedarikçileri belirlemelidir. Tedarikçi değerlendirme sıralaması, tedarikçi seçiminde etkili olmaktadır.
• Satın alma bölümü tedarikçiye siparişi verir. Tedarikçi ile pazarlık bu aşamada yapılır.
• Satın alma bölümü siparişleri takip eder. Olası gecikmeler istekte bulunan ilgili bölüme iletilir. Ayrıca sipariş ile ilgili miktar gibi değişiklikler varsa tedarikçiye bildirilir.
• Tedarikçilerden gelen ürünler kalite ve miktar yönünden kontrol edildikten sonra tedarikçilerden teslim alınır. Gelen mallar istenilen şartları sağlamıyorsa tedarikçiye iade edilir veya detaylı muayeneye tabi tutulur. Her durumda bilgiler tedarikçi
değerlendirme dosyalarına işlenir.
• Daha sonra, satın alınan malzemelerin, ham madde ve parçalarının maliyetlerini düşürmek ve performansını artırmak amacıyla fonksiyonları test edilerek değer analizi yapılır.
#32
SORU: - Etkili bir satın alma sürecinde dikkat edilmesi gereken unsurlar nelerdir?
CEVAP:
Etkili bir satın alma sürecinde dikkat edilmesi gereken unsurlar şunlardır (Mohini,2004, s.308):
• Tedarikin devamlılığı
• Stoklarda en düşük seviyenin yakalanması
• Stokların güvenliğinin sağlanması
• Kalitenin sağlanması
• Satın alma işleminde düşük maliyetin yakalanması
• Tekrar ve gereksiz satın alımlardan kaçınılması
• Rekabet edebilir pozisyonun korunması
• Tedarikçilere karşı olumlu imajın korunmasıdır.
#33
SORU:
Ürün standartlarının hem satın alma yöneticisine hem de tedarikçi işletmeye sağladığı faydalar nelerdir?
CEVAP:
Ürün standartları, gerek satın alma yöneticisi gerekse tedarikçi işletmeye çeşitli faydalar sağlamaktadır. Bu faydalar şunlardır (Davis ve diğerleri, 2008, s.189):
• Ürün standartları sayesinde, işletme için bir ürünün satın alma standartlarını oluşturarak müşterilere standart yemeklerin sunulması sağlanır.
• Kesin olarak neye ihtiyaç duyulduğu hakkında, tedarikçilerin yazılı olarak bilgilendirilmesi sağlanmış olur.
• Teslim alma personeline kabul edilecek ürünler hakkında detaylı bilgi sağlar.
• Ürünün boyut, ağırlık, kalite ve miktar gibi özelliklerinde görülen değişikliklerin fark edilmesini sağlar.
#34
SORU:
Konaklama işletmelerinde kullanılan ürün standadrı türleri nelerdir?
CEVAP:
Konaklama işletmelerinde kullanılan üç tür ürün standardı bulunmaktadır. Bunlar; teknik standartlar, marka standardı ve performans standardıdır.
#35
SORU:
Yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan ürünler için standartlar hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP:
Yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan ürünler için standartlar hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
• Ürünün adı (markası),
• Ulusal derecelendirme veya marka standartları,
• Ürün miktarının tanımlanması (koli, paket, şişe, adet gibi),
• Kolide bulunan ürün miktarı ve
• Ürün birim fiyatıdır.
#36
SORU:
Satın alma yöneticisinin faydalanacağı kaynaklar nelerdir?
CEVAP:
Satın alma yöneticisinin faydalanacağı kaynaklar şu şekilde sıralanabilir:
Satış Rehberleri
Telefon rehberleri
Satıcı katalogları
Satış elemanları
Web siteleri
Fuar ve Sergilerdir.
#37
SORU:
Etkin bir satın alma sürecinde ulaşılmak istenen hedefler nelerdir?
CEVAP:
Etkin bir satın alma sürecinde ulaşılmak istenen hedefler şu şekilde sıralanabilir (Ninemeire, 2010, s.188):
• Doğru ürünü almak
• Doğru kaliteye ulaşmak
• Doğru fiyatı ödemek
• Doğru tedarikçi ile çalışmak
#38
SORU:
İşletme standartları doğrultusunda belirlenen ürünü uygun fiyatla almak için satın alma yöneticisinin kullanabileceği stratejiler nelerdir?
CEVAP:
İşletme standartları doğrultusunda belirlenen ürünün uygun fiyatla almak için satın alma yöneticisi çeşitli stratejiler kullanabilir. Bu stratejiler şunlardır:
• Satıcı ile görüşmesi
• Bir düşük kalitede ürünün satın alması
• Ürün için duyulan ihtiyacın değerlendirilmesi
• Satış sonrası hizmet ücretinin indirilmesi
• Siparişlerin birleştirilmesi
• Yüksek maliyetli ürünlere yönelik ihtiyacın yeniden değerlendirilmesi
• Nakit ödeme yapılması
• Ürün fiyatlarının izlenmesi
• Ürün birim miktarının değiştirilmesi
• Tedarikçilerin tutundurmaya yönelik indirimlerinden faydalanılması
• Tedarikçinin satış sürecinden çıkartılmasıdır.
#39
SORU:
Satın alma yöneticisinin çalışacağı tedarikçiyi seçebilmek ve doğru tedarikçi ile çalışabilmek için dikkat etmesi hususlar nelerdir?
CEVAP:
Satın alma yöneticisinin çalışacağı tedarikçiyi seçebilmek ve doğru tedarikçi ile çalışabilmek için dikkat etmesi gereken bazı hususlar şunlardır (Ninemeier, 2010: 194):
• Tedarikçinin yeri,
• Tedarikçinin faaliyetleri,
• Tedarikçinin finansal yapısı,
• Tedarikçinin çalışanlarının teknik yapısı,
• Tedarikçi firmanın dürüstlüğü ve tarafsızlığı ile
• Tedarikçinin güvenilirliğidir.
#40
SORU:
Satın alma yöneticisinin görevleri nelerdir?
CEVAP:
Satın alma yöneticisinin görevleri kısaca şu şekilde özetlenebilir (Koçak, 2009, s.97):
• Satın alma, teslim alma ve depolama bölümlerinin sorumluluğu,
• Tüm malzemelerin satın alınmasının sağlanması,
• Bölümlerin kullandıkları malzemelerin temininde devamlılığın sağlaması,
• Aynı kalite ürünlerin daha ucuza satın alınması,
• İlişkili tüm pazarların takip edilmesi ve yeni ürünlerin değerlendirilmesi,
• Ürünler, fiyatlar ve eğilimler hakkında araştırma yapılması,
• Üretim, kontrol ve muhasebe bölümleri ile irtibat kurulması ve
• Üst yönetime rapor hazırlanmasıdır.
#41
SORU:
Satın alma sorumlusunun görevi nedir?
CEVAP:
Satın alma yöneticisi yiyecek içecek işletmelerinde satın alma kararlarını alırken işletme içerisinde satın alma isteklerinde bulunan bölümler ile satın alma bölümü ve depolar arasında organizasyonu sağlayan satın alma sorumlusu görev yapmaktadır.
#42
SORU:
Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standartı’nda Satın Alma Elemanı'nın tanımı nedir?
CEVAP:
Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standartı’nda Satın Alma Elemanı (Seviye 4), birim yöneticisinin tam nezareti altında iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili önlemleri alarak kalite sistemleri çerçevesinde; iş organizasyonu yapan, işletmelerin ham madde, malzeme, makine, ekipman ve hizmet alımlarına ilişkin satın alım hazırlıklarına yardım eden, satın alım işlemlerinin yürütülmesine katkı veren ve mesleki gelişim faaliyetlerine katılan nitelikli kişidir.
#43
SORU:
Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standartı’nda Satın Alma Sorumlusu'nun tanımı nedir?
CEVAP:
Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standartı’nda Satın Alma Sorumlusu (Seviye 5), iş sağlığı ve
güvenliği ve çevre ile ilgili önlemleri alarak kalite sistemleri çerçevesinde; iş organizasuyonu yapan, işletmelerin ham madde, malzeme, makine, ekipman ve hizmet alımlarına ilişkin satın alma hazırlıklarını yürüten, satın alım yapan, tedarikçi ilişkilerini yürüten, satın alma ekibinin yönetimine destek veren ve mesleki gelişim çalışmalarına katılan nitelikli kişidir.
#44
SORU:
Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standartı’nda Satın Alma Yöneticisi'nin tanımı nedir?
CEVAP:
Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun Ulusal Meslek Standartı’nda “Satın Alma Yöneticisi (Seviye 6) iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili önlemleri alarak, kalite sistemleri çerçevesinde; satın alma süreçlerini planlayarak işletmelerin ham madde, malzeme, makine, ekipman ve hizmet satın alımlarının hazırlıklarını koordine eden, satın alım sürecini ve tedarikçi ilişkilerini yöneten, satın alımla ilgili bütçe çalışmalarını destekleyen, satın alma birimi personelini yöneten, satın alma faaliyetlerine ilişkin iş geliştirme ve verimlilik arttırma çalışmalarını ve mesleki gelişim çalışmalarını yürüten nitelikli kişidir” şeklinde tanımlanmaktadır.