İÇECEK BİLGİSİ Dersi İçecek Endüstrisi soru cevapları:

Toplam 135 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: İçeceğin kelime anlamı nedir?


CEVAP: İçecek, basit bir ifadeyle, içilebilen tüm sıvıların ortak adıdır. Türk Dil Kurumu içeceği içilen her şey, meşrubat olarak tanımlamaktadır. Daha geniş bir tanımıyla, insan sağlığı için faydası olan, besleyici nitelikte, içilerek tüketilen, alkollü veya alkolsüz, sıcak veya soğuk tüm sıvıların geneli şeklinde tanımlanmaktadır.

#2

SORU: İçecek olarak sayılan ürünler nelerdir?


CEVAP: Su, süt, çay, kahve, salep, boza, gazoz, meyve suyu, şarap, bira, rakı vb. gibi insanlar tarafından içilebilen her şey içecektir.

#3

SORU: İnsan sağlığı açısından içeceklerin önemi nedir?


CEVAP: İçecekler her insan tarafından mutlaka tüketilmesi gereken, insan sağlığı için gerekli sıvı besinlerdir. Sıvı, yani içecek tüketmemek, insanlarda dehidrasyona bağlı olarak sağlık sorunlarına ve sonunda ölüme yol açabilir. Her insanın mutlaka fiziksel ihtiyacı doğrultusunda belli bir miktar içeceği düzenli bir şekilde tüketmesi gerekmektedir. Farklı içeceklerden ayrıca vücudun ihtiyacı olan mineral, protein, vitamin ve karbonhidratlar elde edilmektedir.

#4

SORU: İçeceklerin farklı tüketim amaçları nelerdir?


CEVAP: İçecekler biyolojik gereklilikler dışında, keyif alma, haz ve eğlence amacıyla da tüketilebilirler. Gerek alkollü gerek alkolsüz içecekler, yemekten önce, sonra veya yemek sırasında, hazmı kolaylaştırmak, yemeğin lezzetini arttırmak gibi çeşitli amaçlarla tüketilebilir.

#5

SORU: İçki ve içecek arasındaki ayrım nedir?


CEVAP: En basit ayrımıyla, içki alkollü içeceklerin genel adıdır. İçecekler alkollü ve alkolsüz olarak sınıflandırılabilirken, bunlardan alkollü olanları içki olarak da adlandırılabilir. Ancak sadece alkolsüz içecekler kesinlikle içki olarak isimlendirilmemelidir. Bir başka bakış açısıyla içecek kavramı tüm alkolsüz içecekleri ve tüm alkollü içecekleri yani içkileri kapsamaktadır.

#6

SORU: İçecekler sınıflandırılırken nasıl bir yol izlenmelidir?


CEVAP: İçecekleri alkollü içecekler ve alkolsüz içecekler olmak üzere iki ana kategoride sınıflandırmak mümkündür. Her iki kategori de kendi içinde sıcak ve soğuk içecekler olarak ayrılabilir. İçecekleri önce soğuk ve sıcak olarak iki kategoriye ayırıp, ardından her iki kategoriyi kendi içinde alkollü ve alkolsüz içecekler olarak sınıflandırmak da mümkündür. Soğuk veya alkollü içecekleri içilme zamanına göre aperatifler (yemekten önce), vokaller (yemek esnasında) ve dijestifler (yemekten sonra) olarak sınıflandırmak da mümkündür. Ayrıca alkollü içecekler içerdikleri alkol oranlarına göre hafif alkollü ve yüksek alkollü olarak veya üretim yöntemlerine göre mayalanmış ve damıtılmış alkollü içkiler olarak da sınıflandırılabilir.

#7

SORU: Alkolsüz içeceklere sınıflandırılmalarına göre hangi örnekler verilebilir?


CEVAP: Sıcak alkolsüz içecekler arasında çay, kahve çeşitleri, ıhlamur, adaçayı vb. bitki çayları, elma, limon vb. meyve çayları, kakao, salep ve sıcak çikolata sayılabilir. Soğuk alkolsüz içecekler arasında ise su, maden suyu, meyve suyu, kola ve gazoz gibi gazlı içecekler, buzlu çay, ayran, şalgam suyu, şerbet, enerji içeceği ve limonata gibi çeşitler sayılabilir.

#8

SORU: Alkollü içeceklere sınıflandırılmalarına göre hangi örnekler verilebilir?


CEVAP: Sıcak alkollü içkiler arasında sıcak panç (punch), eggnog, sıcak alkollü kahveler (örnek: Irish Coffee), bazı sıcak kokteyller ile sıcak şarap türleri (örnek: Glogg ve Glühwein) sayılabilir. Oda sıcaklığında veya daha soğuk tüketilebilecek olan soğuk alkollü içkiler arasında ise şarap, bira, rakı, vermut, kokteyller, konyak, brendi, viski, likör, köpüklü şarap, votka, tekila ve rom sayılabilir.

#9

SORU: Genel olarak alkolsüz içecekler nelerden ve nasıl oluşur?


CEVAP: Alkolsüz içecekler sıcak veya soğuk olarak tüketilebilen, içinde alkol bulunmayan su, süt, çay, kahve ve çeşitleri, kakao, soda, meyve suyu, meşrubat ve gazlı içecekler, ayran, boza, şerbet gibi çeşitlerden oluşmaktadır. Çoğu alkolsüz içeceğin imalatı veya hazırlanmasında su, bazılarında ise süt kullanılmaktadır. Doğal maden suyu ile doğal meyve sularında su veya süt katkısı bulunmaz.

#10

SORU: Çay nasıl bir içecektir?


CEVAP: Çay, işlem görmüş çay bitkisi yapraklarının, kaynatılarak veya haşlanarak sıcak su içinde demlenmesi ile hazırlanan bir içecektir.

#11

SORU: Çay bitkisinin özellikleri nelerdir?


CEVAP: Çay bitkisi subtropikal iklim özelliklerinin görüldüğü yerlerde yetişmektedir. Buna göre çay yetiştirmeye elverişli yerlerde yıl boyu ortalama sıcaklığın 15-20 derece aralığında olması, sürekli yağmur yağması ve bu yerlerin deniz seviyesinden yüksekte yer alması gereklidir. Hindistan, Sri Lanka, Kenya ve Türkiye’de bulunan tür olan siyah çay dünyada en fazla üretilen çay çeşididir. Dünya çay üretiminin yaklaşık %22’sini oluşturan yeşil çay en çok Çin, Japonya ve Vietnam’da yetişmektedir. Oolong türü çay ise özellikle Çin ve Tayvan’da üretilip tüketilmektedir. En yaygın üretilen çay türlerinden siyah çay fermentasyona tabi tutularak üretilir. Oolong çayı yarı fermentedir. Yeşil çay ise fermente edilmez.

#12

SORU: Kahve nasıl bir içecektir?


CEVAP: Kahve; çay gibi çok yaygın tüketilen bir içecek türüdür. Aslında Türkiye’de her ne kadar çay çok daha yoğun olarak tüketiliyorsa da, dünya genelinde en fazla tüketilen alkolsüz sıcak içecek türü kahvedir. Kahve, kahve ağacının çekirdeğine ve bu çekirdeklerin kavrulup öğütülmesi ile içmeye hazır hâle gelen çoğunlukla toz hâlindeki içeceklere verilen isimdir. İşlenmiş tozların su veya süt ile karıştırılarak pişirilmesi ile tüketilir.

#13

SORU: Kahve bitkisinin üretim özellikleri nelerdir?


CEVAP: Kahve tropikal iklimli bölgelerde yetişmektedir. Çay kadar özel şartlar istemese de toprağın türü, yağış miktarı, nem ve güneş kahvenin hem üretilip üretilemeyeceğini doğrudan belirler, hem de tat ve aromasını doğrudan etkiler. Kahve ağacının yüzden fazla türü olsa da bunların neredeyse tamamı tarıma elverişsizdir. Sadece iki tür kahve işlenerek içmeye uygundur. Bunlar Coffea Arabica ve Coffea Robusta’dır.

#14

SORU: Meyve suyu nedir?


CEVAP: İçerisinde meyve veya su ve şeker ile zenginleştirilmiş meyve türevleri bulunan alkolsüz içeceklere meyve suları denilmektedir.

#15

SORU: Meyve türevli içecekler nelerdir?


CEVAP: Meyve türevli içecekler, içerdikleri meyve oranına göre dört ana kategoriye ayrılmaktadır. Bunlar meyveye yakınlık sıralarına göre meyve suyu, meyve nektarı, meyveli içecek ve aromalı içecektir.

#16

SORU: Meyve suyunun özellikleri nelerdir?


CEVAP: Türk Gıda Kodeksine göre meyve suyu tamamen, bir diğer ifadeyle %100 oranında meyveden oluşan bir içecektir. İçerisinde hiçbir katkı maddesi, ilave bulunmamaktadır. Portakal, elma, mandalina, nar, armut gibi meyveler %100 meyve suyu olarak işlenmeye uygun meyvelerdendir.

#17

SORU: Meyve nektarının özellikleri nelerdir?


CEVAP: Su ile seyreltilen ve tat dengesi bakımından içine bir miktar şeker de eklenebilecek olan meyveli içeceklerdir. Şeftali, kayısı gibi koyu kıvamlı veya vişne, limon gibi ekşi tadı olan %100 meyve suyu olarak üretilmeye ve tüketilmeye uygun olmayan meyveler bu yolla içecek hâline getirilebilir. Meyve nektarlarında meyve oranı meyvesine göre değişmekle birlikte %25 ile %99 arasındadır.

#18

SORU: Meyve nektarlarında kullanılabilecek minimum meyve oranları nelerdir?


CEVAP: Türk Gıda Kodeksine göre nektarlarda kullanılabilecek minimum meyve oranları belirlenmiştir. Bu oranlar limon nektarında %25, vişne nektarında %35, kayısı nektarında %40, şeftali nektarında ise %50’dir.

#19

SORU: Meyveli içeceklerin özellikleri nelerdir?


CEVAP: Meyveli içecek grubunda meyve oranları genellikle %10 ile %25 arasındadır. Bunların meyve suyu ya da meyve nektarı olarak adlandırılması veya tanıtılması yanlıştır.

#20

SORU: Meyve aromalı içeceklerin özelliği nelerdir?


CEVAP: Meyve aromalı içecekler; içeriği %10’un altında olan, geri kalanı su ile tamamlanan içeceklerdir. Meyve esansı ve renk maddeleri eklenerek üretilmektedir.

#21

SORU: Maden suyu ve soda arasındaki fark nedir?


CEVAP: Maden suyu, çözünmüş hâlde mineral ve gaz içeren kaynak suları veya şifalı yer altı sularıdır. Maden suyu ve soda genellikle aynı şey olarak düşünülür. Soda, yapay olarak karbondioksit katılarak üretilen gazlı sudur. Maden suyu doğal gaz içermektedir.

#22

SORU: Gazozlar nasıl üretilirler?


CEVAP: Gazozlar, diğer adıyla gazlı alkolsüz içecekler; su, şeker, meyve esansı veya aroma, renklendirici ve kimyasal koruyucu katkı maddeleri ile üretilen ve karbondioksit ile yapay olarak gazlandırılmış içeceklerdir.

#23

SORU: Gazozların sınıflandırılması nasıl yapılır?


CEVAP: Gazozlar yapılmalarında kullanılan spesifik maddelere göre dört sınıfa ayrılmaktadır. Bunlar; Kola Meyveli gazoz, Tonik, Aromalı gazozlardır.

#24

SORU: Kola nasıl bir içecektir?


CEVAP: Kola; su, şeker, kafein, kola cevizi yağı, diğer bileşenler ve katkı maddeleri eklenerek üretilen karbondioksit ile gazlandırılmış içeceklerdir.

#25

SORU: Meyveli gazoz nasıl bir içecektir?


CEVAP: Meyveli gazoz; içerisinde meyve suyu, su, şeker, diğer bileşenler ve katkı maddeleri bulunan, karbondioksit ile gazlandırılarak üretilmiş bir içecektir. Yapımında kullanılan meyve suyuna göre portakallı gazoz, mandalinalı gazoz ve benzeri şekilde isimlendirilir.

#26

SORU: Tonik nasıl bir içecektir?


CEVAP: Tonik; su, şeker, kinin, diğer bileşenler ve katkı maddeleri eklenerek üretilen karbondioksit ile gazlandırılmış bir içecektir. Kinin gazozu olarak da bilinir. İçerisinde limon, greyfurt gibi özellikle turunçgillerden olan meyveler kullanılabilir.

#27

SORU: Aromalı gazoz nasıl bir içecektir?


CEVAP: Aromalı gazozların içerisinde aroma maddeleri, şeker, su ve diğer bileşenler ile katkı maddeleri bulunur. Yapılışında kullanılan aroma maddesine göre aromalı gazozlar üç çeşittir: Meyve, bitki ve karışık aromalı gazozlardır.

#28

SORU: Enerji içeceklerinin özellikleri nelerdir?


CEVAP: Enerji içeceği; bileşimindeki yararlanılabilir karbonhidrat içeriği nedeniyle insan vücuduna enerji sağlayan ve kafein, vitamin ve mineraller içeren ürünlerdir. Enerji içeceğinde kafein öncelikle vücutta bulunan mevcut enerjiyi harcatarak insanın kendini zinde ve enerjik hissetmesini sağlar ancak bu yüksek dozda alındığında ölüme kadar varabilen sağlık riski oluşturur.

#29

SORU: Geleneksel Türk içecekleri hangileridir?


CEVAP: Başlıca geleneksel Türk içecekleri şunlardır; ? Ayran ? Boza ? Kefir ? Şalgam Suyu ? Şerbet

#30

SORU: Ayran nasıl bir içecektir?


CEVAP: Ayran; yoğurdun çatal veya mikser ile çırpılıp içerisine su ve tuz eklenerek yapılan bir içecektir. Su oranı yüksektir. Köpürtülerek yapıldığı da olur. Köpüklü Susurluk ayranı bu şekilde yapılır. Türkiye dışında yakın coğrafyada bulunan kimi Balkan, Kaf¬kas ve Orta Doğu ülkeleri ile Orta Asya’daki Türki Cumhuriyetler’de de tüketilir.

#31

SORU: Boza nasıl bir içecektir?


CEVAP: Boza; bilinen en eski Türk içeceğidir. Darı, buğday, mısır, pirinç veya arpadan yapılmaktadır. İçinde su ve şeker de bulunur. Genellikle koyu kıvamlıdır. Tatlımsı mayhoş bir tadı vardır. Genellikle kışın tüketilir. Boza da ayran gibi, Türklerle tarihte bir arada yaşamış veya etkileşim içinde olmuş milletlerin bazıları tarafından benimsenmiştir ve tüketilmektedir. Türkiye dışında özellikle Balkan ülkelerinde çok tüketilir.

#32

SORU: Kefir nasıl bir içecektir?


CEVAP: Kefir; süt asidi ve alkol fermantasyonu yardımıyla yapılan köpüklü, koyu kıvamlı, hafif ekşimsi bir içecektir. Çok eski zamanlardan beri Orta Asya’da yapılmaktadır. Günümüzde özellikle Kaftasya bölgesinde üretimi daha fazladır.

#33

SORU: Şalgam Suyu nasıl bir içecektir?


CEVAP: Şalgam Suyu; turpgillerden bir bitki olan şalgamdan ve siyah havuçtan üretilir. Bu iki bitkiye su ve biraz tuz eklenip ardından belirli bir süre dinlendirilir. Mayalanma sürecinin tamamlanması ile beraber şalgam suyu üretimi tamamlanmış olur. Ülkemizde özellikle Çukurova dolaylarında, Adana ve çevresinde üretilir. Türkiye’de rakının yanında içmek için sıkça tercih edilir.

#34

SORU: Şerbet nasıl bir içecektir?


CEVAP: Şerbet; meyve suyu ile şekerli suyun karıştırılması ile yapılan bir içecektir. Şerbet yapımında bal, gül yaprakları, meyveler, baharatlar, kuruyemişler ve bunların karışımları da kullanılabilir. Ülkemizde çok sayıda şerbet çeşidi yapılmaktadır. Bunlardan bazıları mevlid şerbeti, düğün ve loğusa şerbeti, böğürtlen, çilek, kızılcık, kayısı, ağaç çileği, portakal, mandalina, şeftali, turunç, gül, amber, fulya çiçeği, menekşe, yasemin çiçeği, demirhindi, keçiboynuzu ve Antep fıstığı şerbeti olarak sayılabilir. Şurup sözcüğü de sık sık şerbet ile aynı anlamda kullanılır. Şurup, kaynatılarak yoğunluğu artırılmış içecektir. Şuruplar suyla inceltilerek şerbet hâline getirilirler.

#35

SORU: İnsanlar tarafından tüketilen alkolün özellikleri nedir?


CEVAP: Alkol, mayalandırılmış şekerli sıvıların damıtılması ile elde edilen renksiz, uçucu, yanıcı ve kendine özgü kokusu olan bir sıvıdır. Alkolün farklı çeşitleri olmakla beraber insanlar tarafından tüketilebileni etil alkoldür.

#36

SORU: Alkoller genel olarak nasıl üretilir?


CEVAP: Dünyada en çok bilinen, üretilen ve tüketilen belli başlı içkiler arasında fermente şekilde üretilen bira, şarap ve distile (damıtma) şekilde üretilen viski, votka, konyak, cin, rakı gibi çeşitler yer almaktadır.

#37

SORU: Üretim yöntemlerine göre alkoller kaça ayrılır?


CEVAP: Alkollü içecekler üretim yöntemlerine göre iki sınıfa ayrılmaktadır. Bira ve şarap mayalanmış içkiler olarak kabul edilirken, rakı, votka, cin, viski, konyak, rom ve tekila gibi içkiler damıtılmış içkiler olarak sınıflandırılmaktadır.

#38

SORU: Etil alkol nedir?


CEVAP: Şekerli suların mayalandırılması sonucu oluşan alkolün, damıtılarak yani distile edilerek yüksek konsantrasyona çıkarılmış hâline etil alkol denilmektedir.

#39

SORU: Distile içkilerin diğer adı nedir?


CEVAP: İspirto olarak da isimlendirilen etil alkol ile yapılmış, ya da diğer ifadeyle distile edilerek üretilmiş içkilere distile içkiler veya yüksek alkollü içkiler denir.

#40

SORU: Yüksek alkollü içkilerin alkol oranları kaçtır?


CEVAP: Yüksek alkollü içkilerin alkol oranları genellikle %37,5 ile %50 arasında değişmektedir.

#41

SORU: Yüksek alkollü içkilerin alkol oranları kaçtır?


CEVAP: Yüksek alkollü içkilerin alkol oranları genellikle %37,5 ile %50 arasında değişmektedir.

#42

SORU: Distile içkilerin özellikleri nedir?


CEVAP: Distile içkiler kendi aralarında beyaz ve kahverengi içkiler olarak ikiye ayrılırlar. Beyaz distile içkiler (The White Spirits) cin, votka, rom ve tekila; kahverengi distile içkiler (The Brown Spirits) ise viski ve konyak gibi türleri içermektedir. Beyaz distile içkiler çoğunlukla renksizdirler. Tat olarak ise diğer yüksek alkollü içkilere kıyasla daha hafif içimlidirler. Kahverengi distile içkiler genellikle içi yakılmış meşe fıçılarında dinlendirilirler. Bazen üretim sürecinde karamel ilave edilerek dinlendirildikleri de olur. Çoğunlukla koyu renkli olmalarının sebebi de meşe fıçıları veya karamelin rengini vermesidir.

#43

SORU: Bira nasıl bir içkidir?


CEVAP: Bira; arpadan elde edilen maltın belirli yöntemlere göre şıra hâline getirilmesi ve şıranın şerbetçiotu ile aromatize edilmesinden sonra bira mayası ile fermente edilmesi sonucu elde edilen ve içerisinde karbon dioksit bulunan hafif alkollü bir içkidir.

#44

SORU: Biranın genel özellikleri nelerdir?


CEVAP: Biranın genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir; ? Temel ham maddeleri su, arpa maltı, şerbetçiotu ve bira mayasıdır. ? Mayalandırılarak üretilir. ? Standart biralarda alkol oranı genellikle %3,5 ile %5 arasındadır. Ancak alkolsüz biralarda oran %0 iken, yüksek alkollü biralarda alkol oranı %8 civarındadır. ? Karbondioksit içerir. ? İdeal içme sıcaklığı 6°C ile 8°C’dir

#45

SORU: Şarap nasıl bir içkidir?


CEVAP: Şarap; taze üzüm suyunun fermente edilmesiyle (mayalanmasıyla) üretilen alkollü içkidir. Alkol oranı %10 civarındadır. Tüm alkollü içkilerin en doğal olanlarından biri olarak tanımlanmaktadır.

#46

SORU: Şarabın özellikleri nasıl belirlenir?


CEVAP: Şarabın özelliklerini kullanılan üzümden çok o üzümün nerede ve nasıl yetiştirildiği belirler. Üzümün yetiştiği bölgedeki toprak yapısı; topoğrafik özellikleri; güneşi alma koşulları ve suyun durumuna göre şaraplar ayrı ayrı özellikler kazanırlar. Şarap üretimi yapan kişilerin maharetleri de şarabın kalitesini etkiler. Şarabın temel bileşenleri su, şeker ve alkol olmakla beraber, şaraba tadını ve kokusunu veren 400e yakın bileşen bulunmaktadır. Buna göre çok yakın bölgelerde farklı üreticiler tarafından yapılmış şarapların tatları çok farklı olabilir. Hatta aynı üreticilerin aynı bölgenin farklı yerlerinde veya farklı zamanlarda veya farklı rekolteden ürettikleri şaraplar bile bariz tat farklılıkları gösterebilir.

#47

SORU: Şarapların sınıflandırılması nasıl yapılır?


CEVAP: Üretimi koşullar doğrultusunda bu denli çeşitlilik gösteren şarapları sınıflandırmada da pek çok farklı ölçütler geliştirmek mümkündür. Şarapları belli başlı sınıflandırma ölçütleri renk, kalite, şeker miktarı, aroma ve yaşıdır.

#48

SORU: Rakı nasıl bir içkidir?


CEVAP: Rakı; sadece suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış sumanın küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, anason tohumu ile ikinci kez distile edilmesiyle üretilen yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı %35 ila %50 arasında değişmektedir.

#49

SORU: Suma nedir?


CEVAP: Suma, yaş ve kuru üzümlerin su ile karıştırılması sonucu elde edilen şıranın fermantasyonu ile sağlanan sıvının damıtılması ile elde edilen bir içki alkolüdür. Suma bir nevi bir kez damıtılmış anasonsuz rakı olarak da düşünülebilir. Sumanın anason tohumları katılarak ikinci kez damıtılmasıyla da rakı elde edilir.

#50

SORU: Viski nasıl bir içkidir?


CEVAP: Viski; arpa, çavdar, mısır, buğday, yulaf ve benzeri nişasta ve şeker oranı yüksek tahılların mayalanma işleminden sonra damıtılmasıyla elde edilen yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı genellikle %40 ile %45 arasında olur. Viski İskoçların ve İrlandalıların geleneksel içkisi olarak bilinmektedir.

#51

SORU: Votka nasıl bir içkidir?


CEVAP: Arpa, çavdar, patates, soya, mısır ve buğday gibi çeşitli tahıllardan üretilen renksiz, kokusuz, yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı genellikle %40-%50 civarındadır. Votka saf bir özelliğe sahip olabilmesi için birkaç kez damıtılıp, kömür filtrelerinde süzülür. Böylece yapımında kullanılan tahılların aroması votkaya geçmemiş olur.

#52

SORU: Brendi ve konyak nasıl bir içkidir?


CEVAP: Brendi; şarabın veya fermente edilmiş meyve özlerinin damıtılması ile üretilen yüksek alkollü içkilerdir. İçki oranı %40’tan yüksek olur. Fransa’nın Cognac bölgesinde üretilen brendiler konyak adı ve markası ile tescillenmiştir. Yani her konyak içkisi aslında brendidir, ancak her brendiye konyak denemez. Brendiler genellikle yapıldıkları meyvenin adı ile anılmalıdır (Örnek: elma brendisi). Ancak üzümden yapılanlara sadece brendi demek yeterlidir.

#53

SORU: Cin nasıl bir içkidir?


CEVAP: Cin; arpa, mısır, çavdar, ardıç tohumlarının damıtılması sonucunda elde edilen renksiz, pürüzsüz, yoğun aromalı ve yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı %40 - %47 arasındadır. Cin, kullanılan temel tahıl ile beraber, ardıç meyvesi, anason, kişniş, melekotu ve kökü, meyankökü, susam, bergamot, badem, yeşil limon, tarçın, rezene, turunç kabukları gibi birçok baharat ve bitkinin birlikte damıtılması ile üretilir. Kaliteli bir cin elde etmek için süzme işlemini çok yavaş gerçekleştirmek gerekir.

#54

SORU: Rom nasıl bir içkidir?


CEVAP: Rom; şeker kamışı şırası ya da şeker kamışı melasının önce mayalanması ve daha sonra da damıtılması sonucunda elde edilen yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı %40 -%43 arasındadır. Rom yaparken şırayı 2 ila 5 gün fermente etmek gerekmektedir. Rom, damıtma işleminden sonra meşe fıçılarda dinlendirilir. Beyaz romlar 3 ila 5 yıl, koyu renkli olanlar 3 ila 15 yıl dinlendirilirler ve altın sarısı bir renk alırlar. Karamel katılarak rengi koyulaştırılabilir.

#55

SORU: Tekila nasıl bir içkidir?


CEVAP: Tekila; kırlarda kendiliğinden yetişen, kaktüse benzeyen agave bitkisinden yapılır. Alkol oranı genellikle %40 civarındadır. Tekila orijinal olarak adını almış olduğu Meksika’nın Tequila şehrinde bulunan mavi agave bitkisinden yapılmaktadır. Diğer agave türlerinden yapılan tekila benzeri içkiye ise Mezkal denir. Tekilalar iki kez damıtılırken mezkal bir kez damıtılır.

#56

SORU: Tekilanın özellikleri nelerdir?


CEVAP: Tekila yıllandıkça tadı yoğunlaşan bir içkidir. Eğer yıllandırma sürecinde cam veya metal bir tankta bekletilirse renksiz olur. Bu tür tekilalar Blanco Silver (beyaz veya gümüş) adını alır. Tekila meşe fıçılarda bekletilerek de üretilebilir. Bu yöntemle üretilen tekilalar fıçıya ve katkı maddelerine (karamel, vanilya, mazı otu, biber vb.) göre farklı aromalar kazanır ve altın renginde olur. Bu şekilde üretilmiş tekilalara jovens gold (altın) adı verilir. Ayrıca tekilalar bekleme sürelerine göre de isimlendirilir. Fıçılarda 1 yıldan az bekletilmiş tekilalar Reposado (bekletilmiş), 1 yıldan daha fazla bekletilmiş olanlar ise Anejo (yıllanmış) şeklinde isimlendirilir.

#57

SORU: Likör nasıl bir içkidir?


CEVAP: Likör; ana bir içkinin çeşitli bitkilerle aromalandırılmasının ardından şeker şurubu katkısıyla elde edilen içkilere verilen genel bir isimdir. Likörler alkol, meyve, şeker, su, çeşitli esanslar, bitki ve baharatlardan üretilir. Ayrıca özel aromalar ve tatlandırıcılar katılarak zenginleştirilir. Likörler tatlı, genellikle fazla sert olmayan içeceklerdir. Likörlerin alkol derecesi %17 ile %40 arasında değişebilir.

#58

SORU: Üzüm dışında farklı meyvelerden de rakı üretilebilir mi?


CEVAP: Rakı üretiminde kullanılan esas meyve üzüm olmakla beraber incir ve erik kullanımına da rastlanır. Daha farklı meyvelerin kullanımı ile rakı yapılması yaygın değilse de mümkündür. Mesela Yunanistan’da sakız ilavesi ile Mastika adında, Lübnan’da Zahle kentinde Zahle Rakısı adında, Irak’ta hurma kullanılarak üretilen Arak adında, Hindistan’da hurma meyvesi, pirinç veya şeker kamışı melası kullanılarak Arrak adında rakılar veya rakı benzeri içkiler üretilmektedir. Ayrıca Yunanistan’da etil alkole anason ve rezene tohumu ilave edilerek Ouzo isminde bir içki elde edilmektedir.

#59

SORU: İkoç viskilerinin özellikleri nelerdir?


CEVAP: İskoç viskisi denince öncelikle akla gelen tür arpadan yapılan malt viskidir. Bu viskinin kendine has dumanlı bir tadı vardır. İskoçya’nın arpası, kaynak suları, iklim özellikleri, üretiminde kullanılan turba kömürü (İngilizce: peat) ile İskoçların geleneksel üretim metotları tüm dünyada tescillenmiş bu viski türlerini diğerlerinden ayırır. İskoçya’da üretilen diğer önemli viski türleri hububat (tahıl) viskisi ile harman viskilerdir. Hububat viskileri genellikle mısırla yapılır. Malt viskilerde bulunan isli tat bu türde bulunmaz. Harman viskiler ise malt ile hububat viskilerinin karışımı ile elde edilir.

#60

SORU: Dünyada alkollü içeceklerin tüketimindeki farklılıklar nasıldır?


CEVAP: Dünyada alkollü içeceklerin tüketiminde ülkelere ve coğrafyalara göre farklılıklar bulunmaktadır. Tüm dünyada içerdiği alkol oranı açısından en fazla tüketilen içki grubu distile içkilerdir. Dünyadaki alkol tüketiminin % 50,1’i yani yarısı bu tür yüksek alkollü içkilerden kaynaklanmaktadır. Bira’nın toplam alkol tüketimindeki oranı ise % 34,8’dir. Bununla beraber Amerika kıtasında diğer içkilerle kıyaslanınca biranın tüketim oranı % 55,3 ile oldukça yüksek görünmektedir. Şarapların tüm dünyada toplam alkol tüketimi içinde payı % 8’dir. Ancak Avrupa kıtasında şarap tüketiminin tüm alkol tüketimi içindeki payı %25,7 olarak hesaplanmaktadır.

#61

SORU:

İçecekler kaç kategoride ve nasıl sınıflandırılır?


CEVAP:

İçecekler alkollü içecekler ve alkolsüz içecekler olmak üzere iki ana kategoride sınıflandırmak mümkündür. Her iki kategori de kendi içinde sıcak ve soğuk içecekler olarak ayrılabilir. İçecekleri önce soğuk ve sıcak olarak iki kategoriye ayırıp, ardından her iki kategoriyi kendi içinde alkollü ve alkolsüz içecekler olarak sınıflandırmak da mümkündür.

Soğuk veya alkollü içecekleri içilme zamanına göre aperatifler (yemekten önce), vokaller (yemek esnasında) ve dijestifler (yemekten sonra) olarak sınıflandırmak da mümkündür. Ayrıca alkollü içecekler içerdikleri alkol oranlarına göre hafif alkollü ve yüksek alkollü olarak veya üretim yöntemlerine göre mayalanmış ve damıtılmış alkollü içkiler olarak da sınıflandırılabilir.


#62

SORU:

Alkolsüz içecek nedir ve bu kategorideki içecekler hangileridir?


CEVAP:

Alkolsüz içecekler sıcak veya soğuk olarak tüketilebilen, içinde alkol bulunmayan su, süt, çay, kahve ve çeşitleri, kakao, soda, meyve suyu, meşrubat ve gazlı içecekler, ayran, boza, şerbet gibi çeşitlerden oluşmaktadır. Çoğu alkolsüz içeceğin imalatı veya hazırlanmasında su, bazılarında ise süt kullanılmaktadır. Doğal maden suyu ile doğal meyve sularında su veya süt katkısı bulunmaz.


#63

SORU:

Çay bitkisi hangi iklim koşullarında yetişir?


CEVAP:

Çay bitkisi subtropikal iklim özelliklerinin görüldüğü yerlerde yetişmektedir. Buna göre çay yetiştirmeye elverişli yerlerde yıl boyu ortalama sıcaklığın 15-20 derece aralığında olması, sürekli yağmur yağması ve bu yerlerin deniz seviyesinden yüksekte yer alması gereklidir.


#64

SORU:

Çay çeşitleri nelerdir ve nerelerde üretilir?


CEVAP:

Hindistan, Sri Lanka, Kenya ve Türkiye’de bulunan tür olan siyah çay dünyada en fazla üretilen çay çeşididir. Dünya çay üretiminin yaklaşık %22’sini oluşturan yeşil çay en çok Çin, Japonya ve Vietnam’da yetişmektedir. Oolong türü çay ise özellikle Çin ve Tayvan’da üretilip tüketilmektedir. En yaygın üretilen çay türlerinden siyah çay fermentasyona tabi tutularak üretilir. Oolong çayı yarı fermentedir. Yeşil çay ise fermente edilmez.


#65

SORU:

Kahve ne tür bir içecektir ve nasıl tüketilir?


CEVAP:

Kahve, kahve ağacının çekirdeğine ve bu çekirdeklerin kavrulup öğütülmesi ile içmeye hazır hâle gelen çoğunlukla toz hâlindeki içeceklere verilen isimdir. İşlenmiş tozların su veya süt ile karıştırılarak pişirilmesi ile tüketilir.


#66

SORU:

Kahve hangi iklim koşullarında yetişir?


CEVAP:

Kahve tropikal iklimli bölgelerde yetişmektedir. Çay kadar özel şartlar istemese de toprağın türü, yağış miktarı, nem ve güneş kahvenin hem üretilip üretilemeyeceğini doğrudan belirler, hem de tat ve aromasını doğrudan etkiler. Kahve ağacının yüzden fazla türü olsa da bunların neredeyse tamamı tarıma elverişsizdir. Sadece iki tür kahve islenerek içmeye uygundur. Bunlar Coffea Arabica ve Coffea Robusta’dır.


#67

SORU:

Meyve suyu kategorileri nelerdir?


CEVAP:

Meyve türevli içecekler, içerdikleri meyve oranına göre dört ana kategoriye ayrılmaktadır. Bunlar meyveye yakınlık sıralarına göre meyve suyu, meyve nektarı, meyveli içecek ve aromalı içecektir.

  • Meyve suyu: Türk Gıda Kodeksine göre meyve suyu tamamen, bir diğer ifadeyle %100 oranında meyveden oluşan bir içecektir. İçerisinde hiçbir katkı maddesi, ilave bulunmamaktadır. Portakal, elma, mandalina, nar, armut gibi meyveler %100 meyve suyu olarak işlenmeye uygun meyvelerdendir.
  • Meyve nektarı: Su ile seyreltilen ve tat dengesi bakımından içine bir miktar şeker de eklenebilecek olan meyveli içeceklerdir. Şeftali, kayısı gibi koyu kıvamlı veya vişne, limon gibi ekşi tadı olan %100 meyve suyu olarak üretilmeye ve tüketilmeye uygun olmayan meyveler bu yolla içecek hâline getirilebilir. Meyve nektarlarında meyve oranı meyvesine göre değişmekle birlikte %25 ile %99 arasındadır. Türk Gıda Kodeksine göre nektarlarda kullanılabilecek minimum meyve oranları da belirlenmiştir. Bu oranlar limon nektarında %25, vişne nektarında %35, kayısı nektarında %40, şeftali nektarında ise %50’dir.
  • Meyveli içecek: Bu içecek grubunda meyve oranları genellikle %10 ile %25 arasındadır. Bunların meyve suyu ya da meyve nektarı olarak adlandırılması veya tanıtılması yanlıştır.
  • Meyve aromalı içecek: Meyve içeriği %10’un altında olan, geri kalanı su ile tamamlanan içeceklerdir. Meyve esansı ve renk maddeleri eklenerek üretilmektedir.

#68

SORU:

Maden suyu ve soda arasındaki fark nedir?


CEVAP:

Çözünmüş hâlde mineral ve gaz içeren kaynak suları veya şifalı yer altı sularıdır. Maden suyu ve soda genellikle aynı şey olarak düşünülür. Soda, yapay olarak karbondioksit katılarak üretilen gazlı sudur. Maden suyu doğal gaz içermektedir.


#69

SORU:

Gazoz ne tür bir içecektir?


CEVAP:

Gazozlar, diğer adıyla gazlı alkolsüz içecekler; su, seker, meyve esansı veya aroma, renklendirici ve kimyasal koruyucu katkı maddeleri ile üretilen ve karbondioksit ile yapay olarak gazlandırılmış içeceklerdir.


#70

SORU:

Gazoz, yapımında kullanılan maddelere göre kaç gruba ayrılır?


CEVAP:

Gazozlar yapılmalarında kullanılan spesifik maddelere göre dört sınıfa ayrılmaktadır.

  • Kola: Su, seker, kafein, kola cevizi yağı, diğer bileşenler ve katkı maddeleri eklenerek üretilen karbondioksit ile gazlandırılmış içeceklerdir.
  • Meyveli gazoz: İçerisinde meyve suyu, su, seker, diğer bileşenler ve katkı maddeleri bulunan, karbondioksit ile gazlandırılarak üretilmiş içeceklerdir. Yapımında kullanılan meyve suyuna göre portakallı gazoz, mandalinalı gazoz ve benzeri şekilde isimlendirilir.
  • Tonik: Su, seker, kinin, diğer bileşenler ve katkı maddeleri eklenerek üretilen karbondioksit ile gazlandırılmış içeceklerdir. Kinin gazozu olarak da bilinir. İçerisinde limon, greyfurt gibi özellikle turunçgillerden olan meyveler kullanılabilir.
  • Aromalı gazozlar: İçerisinde aroma maddeleri, seker, su ve diğer bileşenler ile katkı maddeleri bulunur. Yapılışında kullanılan aroma maddesine göre aromalı gazozlar üç çeşittir: Meyve, bitki ve karışık aromalı gazozlardır.

#71

SORU:

Enerji içeceklerinin özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Enerji içeceği; bileşimindeki yararlanılabilir karbonhidrat içeriği nedeniyle insan vücuduna enerji sağlayan ve kafein, vitamin ve mineraller içeren ürünlerdir. Enerji içeceğinde kafein öncelikle vücutta bulunan mevcut enerjiyi harcatarak insanın kendini zinde ve enerjik hissetmesini sağlar ancak bu yüksek dozda alındığında ölüme kadar varabilen sağlık riski oluşturur.


#72

SORU:

Geleneksel Türk içecekleri nelerdir?


CEVAP:

Başlıca geleneksel Türk içecekleri şunlardır;

  • Ayran; yoğurdun çatal veya mikser ile çırpılıp içerisine su ve tuz eklenerek yapılan bir içecektir. Su oranı yüksektir. Köpürtülerek yapıldığı da olur. Köpüklü Susurluk ayranı bu şekilde yapılır. Türkiye dışında yakın coğrafyada bulunan kimi Balkan, Kaf-kas ve Orta Doğu ülkeleri ile Orta Asya’daki Türki Cumhuriyetler’de de tüketilir.
  • Boza; bilinen en eski Türk içeceğidir. Darı, buğday, mısır, pirinç veya arpadan yapılmaktadır. İçinde su ve şeker de bulunur. Genellikle koyu kıvamlıdır. Tatlımsı mayhoş bir tadı vardır. Genellikle kışın tüketilir. Boza da ayran gibi, Türklerle tarihte bir arada yaşamış veya etkileşim içinde olmuş milletlerin bazıları tarafından benimsenmiştir ve tüketilmektedir. Türkiye dışında özellikle Balkan ülkelerinde çok tüketilir.
  • Kefir; süt asidi ve alkol fermantasyonu yardımıyla yapılan köpüklü, koyu kıvamlı, hafif ekşimsi bir içecektir. Çok eski zamanlardan beri Orta Asya’da yapılmaktadır. Günümüzde özellikle Kafkasya bölgesinde üretimi daha fazladır.
  • Şalgam Suyu; turpgillerden bir bitki olan şalgamdan ve siyah havuçtan üretilir. Bu iki bitkiye su ve biraz tuz eklenip ardından belirli bir süre dinlendirilir. Mayalanma sürecinin tamamlanması ile beraber şalgam suyu üretimi tamamlanmış olur. Ülkemizde özellikle Çukurova dolaylarında, Adana ve çevresinde üretilir. Türkiye’de rakının yanında içmek için sıkça tercih edilir.
  • Şerbet; meyve suyu ile şekerli suyun karıştırılması ile yapılan bir içecektir. Şerbet yapımında bal, gül yaprakları, meyveler, baharatlar, kuruyemişler ve bunların karışımları da kullanılabilir. Ülkemizde çok sayıda şerbet çeşidi yapılmaktadır. Bunlardan bazıları mevlid şerbeti, düğün ve loğusa şerbeti, böğürtlen, çilek, kızılcık, kayısı, ağaç çileği, portakal, mandalina, şeftali, turunç, gül, amber, fulya çiçeği, menekşe, yasemin çiçeği, demirhindi, keçiboynuzu ve Antep fıstığı şerbeti olarak sayılabilir. Şurup sözcüğü de sık sık şerbet ile aynı anlamda kullanılır. Şurup, kaynatılarak yoğunluğu artırılmış içecektir. Şuruplar suyla inceltilerek şerbet hâline getirilirler.

#73

SORU:

Alkol nedir?


CEVAP:

Alkol, mayalandırılmış şekerli sıvıların damıtılması ile elde edilen renksiz, uçucu, yanıcı ve kendine özgü kokusu olan bir sıvıdır. Alkolün farklı çeşitleri olmakla beraber insanlar tarafından tüketilebileni etil alkoldür.


#74

SORU:

Üretim yöntemlerine göre kaç çeşit alkollü içecek vardır?


CEVAP:

Dünyada en çok bilinen, üretilen ve tüketilen belli başlı içkiler arasında fermente şekilde üretilen bira, şarap ve distile (damıtma) şekilde üretilen viski, votka, konyak, cin, rakı gibi çeşitler yer almaktadır. Alkollü içecekler üretim yöntemlerine göre iki sınıfa ayrılmaktadır. Bira ve şarap mayalanmış içkiler olarak kabul edilirken, rakı, votka, cin, viski, konyak, rom ve tekila gibi içkiler damıtılmış içkiler olarak sınıflandırılmaktadır.


#75

SORU:

Yüksek alkollü içkiler nasıl elde edilir?


CEVAP:

Şekerli suların mayalandırılması sonucu oluşan alkolün, damıtılarak yani distile edilerek yüksek konsantrasyona çıkarılmış hâline etil alkol denilmektedir. Ülkemizde, halk arasında ispirto olarak da isimlendirilen etil alkol ile yapılmış, ya da diğer ifadeyle distile edilerek üretilmiş içkilere distile içkiler veya yüksek alkollü içkiler denir. Yüksek alkollü içkilerin alkol oranları genellikle %37,5 ile %50 arasında değişmektedir.


#76

SORU:

Distile içki türleri ve özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Batı dillerinde “Spirits” olarak da ifade edilen distile içkiler kendi aralarında beyaz ve kahverengi içkiler olarak ikiye ayrılırlar. Beyaz distile içkiler (The White Spirits) cin, votka, rom ve tekila; kahverengi distile içkiler (The Brown Spirits) ise viski ve konyak gibi türleri içermektedir. Beyaz distile içkiler çoğunlukla renksizdirler. Tat olarak ise diğer yüksek alkollü içkilere kıyasla daha hafif içimlidirler. Kahverengi distile içkiler genellikle içi yakılmış meşe fıçılarında dinlendirilirler. Bazen üretim sürecinde karamel ilave edilerek dinlendirildikleri de olur. Çoğunlukla koyu renkli olmalarının sebebi de meşe fıçıları veya karamelin rengini vermesidir.


#77

SORU:

Biranın özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Biranın genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir;

  • Temel ham maddeleri su, arpa maltı, şerbetçiotu ve bira mayasıdır.
  • Mayalandırılarak üretilir.
  • Standart biralarda alkol oranı genellikle %3,5 ile %5 arasındadır. Ancak alkolsüz biralarda oran %0 iken, yüksek alkollü biralarda alkol oranı %8 civarındadır.
  • Karbondioksit içerir.
  • İdeal içme sıcaklığı 6°C ile 8°C’dir.

#78

SORU:

Şarap nasıl elde edilir ve içerdiği alkol oranı nedir?


CEVAP:

Şarap; taze üzüm suyunun fermente edilmesiyle (mayalanmasıyla) üretilen alkollü içkidir. Alkol oranı %10 civarındadır. Tüm alkollü içkilerin en doğal olanlarından biri olarak tanımlanmaktadır.


#79

SORU:

Şarabın özelliklerini belirleyen faktörler nelerdir?


CEVAP:

Şarabın özelliklerini kullanılan üzümden çok o üzümün nerede ve nasıl yetiştirildiği belirler. Üzümün yetiştiği bölgedeki toprak yapısı; topografik özellikleri; güneşi alma koşulları ve suyun durumuna göre şaraplar ayrı ayrı özellikler kazanırlar. Şarap üretimi yapan kişilerin maharetleri de şarabın kalitesini etkiler. Şarabın temel bileşenleri su, seker ve alkol olmakla beraber, şaraba tadını ve kokusunu veren 400’e yakın bilesen bulunmaktadır. Buna göre çok yakın bölgelerde farklı üreticiler tarafından yapılmış şarapların tatları çok farklı olabilir. Hatta aynı üreticilerin aynı bölgenin farklı yerlerinde veya farklı zamanlarda veya farklı rekolteden ürettikleri şaraplar bile bariz tat farklılıkları gösterebilir.


#80

SORU:

Şarapları sınıflandırmak için kullanılan ölçütler nelerdir?


CEVAP:

Üretimi koşullar doğrultusunda bu denli çeşitlilik gösteren şarapları sınıflandırmada da pek çok farklı ölçütler geliştirmek mümkündür. Şarapları belli başlı sınıflandırma ölçütleri renk, kalite, şeker miktarı, aroma ve yaşıdır.


#81

SORU:

Rakı nasıl üretilir?


CEVAP:

Rakı; sadece suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış sumanın küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, anason tohumu ile ikinci kez distile edilmesiyle üretilen yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı %35 ila %50 arasında değişmektedir. Suma, yas ve kuru üzümlerin su ile karıştırılması sonucu elde edilen sıranın fermantasyonu ile sağlanan sıvının damıtılması ile elde edilen bir içki alkolüdür. Suma bir nevi bir kez damıtılmış anasonsuz rakı olarak da düşünülebilir. Sumanın anason tohumları katılarak ikinci kez damıtılmasıyla da rakı elde edilir. Bazı rakılar, ürün tadının yumuşaması ve anasonla alkolün harmonizasyonunun saplanması amacıyla 3-4 ay süreyle dinlenmeye bırakılır. Bu olgunlaştırma süreci, kimi ürünler için paslanmaz çelik tanklarda, kimi ürünlerde ise meşe fıçılarda gerçekleştirilir.


#82

SORU:

Rakı nasıl tüketilir?


CEVAP:

Türkiye’de fazlaca tüketilen ve milli kabul edilen bir içki türü olan rakı, yemek öncesi, yemek esnası ve yemek sonrasında soğuk olarak (8-10°C) içilebilmektedir. Rakı suyla karıştırılarak servis edilebildiği gibi, sek olarak yanında buzla da servis edilebilen bir içkidir. Rakının alkol derecesi yüksek olduğundan sulandırılarak içilmesi daha sağlıklıdır.


#83

SORU:

Viski hangi tahıl türlerinden ve nasıl üretilir?


CEVAP:

Viski; arpa, çavdar, mısır, buğday, yulaf ve benzeri nişasta ve seker oranı yüksek tahılların mayalanma işleminden sonra damıtılmasıyla elde edilen yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı genellikle %40 ile %45 arasında olur.


#84

SORU:

Viski hangi ülkenin/ülkelerin geleneksel içkisidir?


CEVAP:

Viski İskoçların ve İrlandalıların geleneksel içkisi olarak bilinmektedir. Tüm dünyada en fazla tanınan viski markaları İskoç olanlardır. Onların dışında Amerikan, Kanada ve Japonya viskileri başta olmak üzere başka üretici ülkeler de bulunmaktadır.


#85

SORU:

Votka nelerden ve nasıl işlemlerden geçerek üretilir?


CEVAP:

Votka arpa, çavdar, patates, soya, mısır ve buğday gibi çeşitli tahıllardan üretilen renksiz, kokusuz, yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı genellikle %40-%50 civarındadır. Votka saf bir özelliğe sahip olabilmesi için birkaç kez damıtılıp, kömür filtrelerinde süzülür. Böylece yapımında kullanılan tahılların aroması votkaya geçmemiş olur.


#86

SORU:

Votkanın en çok üretildiği ve tüketildiği ülkeler hangileridir?


CEVAP:

Votka üretimi ve tüketiminde Rusya, Polonya ve İskandinav ülkeleri ön plana çıkmaktadır.


#87

SORU:

Brendi ve konyak arasındaki fark nedir?


CEVAP:

Brendi; şarabın veya fermente edilmiş meyve özlerinin damıtılması ile üretilen yüksek alkollü içkilerdir. İçki oranı %40’tan yüksek olur. Fransa’nın Cognac bölgesinde üretilen brendiler konyak adı ve markası ile tescillenmiştir. Yani her konyak içkisi aslında brendidir, ancak her brendiye konyak denemez. Brendiler genellikle yapıldıkları meyvenin adı ile anılmalıdır (Örnek: elma brendisi). Ancak üzümden yapılanlara sadece brendi demek yeterlidir.


#88

SORU:

Brendinin kalitesini etkileyen faktörler nelerdir?


CEVAP:

İyi bir brendi veya konyak damıtma işleminden sonra en az 2 yıl meşe fıçılarında dinlendirilmelidir. Üretiminde brendinin kalitesini etkileyen faktörler iklim, toprak, üzümün kalitesi ve damıtma tekniğidir.


#89

SORU:

Cin nelerden ve nasıl üretilir?


CEVAP:

Cin; arpa, mısır, çavdar, ardıç tohumlarının damıtılması sonucunda elde edilen renksiz, pürüzsüz, yoğun aromalı ve yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı %40 - %47 arasındadır. Cin, kullanılan temel tahıl ile beraber, ardıç meyvesi, anason, kişniş, melekotu ve kökü, meyankökü, susam, bergamot, badem, yeşil limon, tarçın, rezene, turunç kabukları gibi birçok baharat ve bitkinin birlikte damıtılması ile üretilir. Kaliteli bir cin elde etmek için süzme işlemini çok yavaş gerçekleştirmek gerekir.


#90

SORU:

Rom nelerden ve nasıl işlemlerden geçerek üretilir?


CEVAP:

Rom; şeker kamışı sırası ya da şeker kamışı melasının önce mayalanması ve daha sonra da damıtılması sonucunda elde edilen yüksek alkollü bir içkidir. Alkol oranı %40 -%43 arasındadır. Rom yaparken sırayı 2 ila 5 gün fermente etmek gerekmektedir. Rom, damıtma işleminden sonra meşe fıçılarda dinlendirilir. Beyaz romlar 3 ila 5 yıl, koyu renkli olanlar 3 ila 15 yıl dinlendirilirler ve altın sarısı bir renk alırlar. Karamel katılarak rengi koyulaştırılabilir.


#91

SORU:

Tekila hangi bitkiden üretilir?


CEVAP:

Tekila; kırlarda kendiliğinden yetişen, kaktüse benzeyen agave bitkisinden yapılır. Alkol oranı genellikle %40 civarındadır. Tekila orijinal olarak adını almış olduğu Meksika’nın Tequila şehrinde bulunan mavi agave bitkisinden yapılmaktadır.


#92

SORU:

Tekila ve mezkal ile arasındaki fark nedir?


CEVAP:

Tekila orijinal olarak adını almış olduğu Meksika’nın Tequila şehrinde bulunan mavi agave bitkisinden yapılmaktadır. Diğer agave türlerinden yapılan tekila benzeri içkiye ise “Mezkal” denir. Tekilalar iki kez damıtılırken mezkal bir kez damıtılır. Tekila ile mezkal arasındaki ilişki konyak ile brendi veya şampanya ile köpüklü şarap arasındaki ilişki gibidir.


#93

SORU:

Tekila türleri nelerdir?


CEVAP:

Tekila yıllandıkça tadı yoğunlaşan bir içkidir. Eğer yıllandırma sürecinde cam veya metal bir tankta bekletilirse renksiz olur. Bu tür tekilalar “Blanco” “Silver” (beyaz veya gümüş) adını alır. Tekila meşe fıçılarda bekletilerek de üretilebilir. Bu yöntemle üretilen tekilalar fıçıya ve katkı maddelerine (karamel, vanilya, mazı otu, biber vb.) göre farklı aromalar kazanır ve altın renginde olur. Bu şekilde üretilmiş tekilalara “jovens” “gold” (altın) adı verilir. Ayrıca tekilalar bekleme sürelerine göre de isimlendirilir. Fıçılarda 1 yıldan az bekletilmiş tekilalar Reposado (bekletilmiş), 1 yıldan daha fazla bekletilmiş olanlar ise Añejo (yıllanmış) şeklinde isimlendirilir.


#94

SORU:

Likör ne tür bir içkidir ve özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Likör; ana bir içkinin çeşitli bitkilerle aromalandırılmasının ardından şeker şurubu katkısıyla elde edilen içkilere verilen genel bir isimdir. Likörler alkol, meyve, seker, su, çeşitli esanslar, bitki ve baharatlardan üretilir. Ayrıca özel aromalar ve tatlandırıcılar katılarak zenginleştirilir. Likörler tatlı, genellikle fazla sert olmayan içeceklerdir. Likörlerin alkol derecesi %17 ile %40 arasında değişebilir.


#95

SORU:

Dünyada en çok üretilen çay türleri ve oranları nedir?


CEVAP:

Çayın siyah, yeşil, beyaz, sarı, oolong ve pu-erh gibi birkaç farklı çay çeşidi bulunmakla beraber, dünyada en yaygın bulunan çay çeşitleri siyah çay ve yeşil çay’dır. Günümüzde ticari amaçla üretimi yapılan üç farklı tip çay vardır. Bunlar siyah çay, yeşil çay ve Çin çayı olarak da bilinen oolong’tur. Dünya çapında çay üretiminin %76’sını siyah çay, %22’sini yeşil çay ve %2’sini ise oolong çayı oluşturmaktadır. Diğer çay türlerinin üretim ve tüketimi çok düşük oranlıdır.


#96

SORU:

Türkiye’de çay üretimi hangi bölgede ve ne miktarda yapılmaktadır?


CEVAP:

Türkiye’de çay Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Ordu’nun Fatsa ilçesi ile Artvin’in Sarp Sınır kapısı arasında kalan kuşakta yetiştirilmektedir. Bu bölge içerisinde en yoğun olarak Rize’de olmak üzere Ordu, Giresun, Trabzon ve Artvin illerinde çay tarımı yapılmaktadır. Bu bölgede, çay üretiminde 76 bin hektar çaylık sahada 2014 yılı verilerine göre yaklaşık 205 bin isçi çalışmaktadır. Aynı yılda yas çay ürün rekoltesi 1,263 bin ton olup, kuru çay üretimi ise 246 bin ton olarak gerçekleşmiştir.


#97

SORU:

Çay üretimi ve tüketimi açısından Türkiye’nin dünya ülkeleri arasındaki yeri nedir?


CEVAP:

Türkiye bu alanda Çin, Hindistan, Kenya, Sri Lanka (Seylan) ile Vietnam’dan sonra Dünyanın altıncı büyük çay üreticisidir. 2013 yılı verilerine göre dünyada toplam çay üretimi yaklaşık olarak 5,346 bin tondur. Türkiye sadece çay üretiminde değil, tüketiminde de dünyanın en önde gelen ülkelerindendir. Türkiye Çin ve Hindistan’ın ardından dünyada en fazla çay tüketilen üçüncü ülke konumundadır. Ancak toplam tüketimde Çin ile Hindistan’ın nüfuslarının büyüklüğü bu sıralamada faktör olmaktadır. Nitekim kişi başına tüketilen çay miktarında Türkiye yıllık ortalama 7,5 kg ile Fas (4,3 kg) ile İrlanda’nın (3,2 kg) önünde ilk sırada yer almaktadır.


#98

SORU:

En çok kahve üreten ve ihraç eden ülkeler hangileridir?


CEVAP:

Dünyada kahve üretimi 2015 yılında 8,602 bin ton olarak gerçekleşmiştir. En çok kahve üretimi yapan ülkelerin başında Brezilya (2,594 bin ton), Vietnam (1,650 bin ton), Kolombiya (810 bin ton), Endonezya (660 bin ton) ve kahvenin ana vatanı olan Etiyopya (384 bin ton) gelmektedir. Benzer şekilde en çok kahve ihracatı yapan ülkeler de Etiyopya hariç aynı şekilde sıralanırlar. Buna göre 2015 yılında Brezilya (2,185 bin ton), Vietnam (1,518 bin ton), Kolombiya (657 bin ton), Endonezya (370 bin ton) ve Hindistan (308 bin ton) en çok kahve ihraç eden ülkelerdir. Türkiye’de ise kahve üretimi sadece Mersin ve Anamur’daki oldukça kısıtlı bir alanda ve düşük miktarda yapılmaktadır.


#99

SORU:

En çok kahve tüketimi hangi ülkelerde gerçekleşmektedir?


CEVAP:

Tüketim kısmına baktığımızda ise ekonomisi gelişmiş ülkelerin diğerlerinden çok daha fazla kahve ithal ettiğini, kahve üreticisi ülkelerde de geçmişten gelen alışkanlık ve kültürel sebeplere bağlı olarak kahve tüketiminin nispeten fazla olduğunu söylenebilir. Uluslararası Kahve Örgütü’nün verilerine göre 2015 yılında A.B.D. (1,621 bin ton) ve Almanya (1,270 bin ton) açık ara en fazla kahve ithal eden iki ülkedir. Onları sırasıyla İtalya (530 bin ton), Japonya (503 bin ton), Fransa (403 bin ton), Belçika (330 bin ton) ve İspanya (308 bin ton) takip eder. Türkiye’nin yıllık kahve ithalatı ise 51 bin tondur. Kahve üreticisi ülkelerden ise Brezilya (409 bin ton), Endonezya (290 bin ton) ve Etiyopya (197 bin ton) önemli miktarlarda kahveyi iç piyasalarına sunmaktadırlar.


#100

SORU:

Türkiye’de en çok üretimi ve tüketimi gerçekleşen meyve suları hangileridir?


CEVAP:

Türkiye’de meyve suyu üretiminde 2010 yılı verilerine göre en fazla üretilen meyveler 376 bin ton ile toplam üretimde %46’lık payı ile ilk sırada yer alan elma, 95 bin ton ve %11 pay ile şeftali, 79 bin ton ve %10 pay ile nar ve dördüncü olarak 73 bin ton ve %9 pay ile vişnedir. Türkiye’nin toplam üretimi 825 bin ton civarındadır. Tüketime baktığımızda Türkiye’de sırasıyla en çok şeftali, vişne ve kayısı nektarlarının tüketildiğini görülmektedir. %100 meyve sularında ise en çok tercih edilenler iki veya daha çok meyveden oluşan karışık/çoklu ürünlerdir. Ardından sırasıyla en çok elma ve nar suyu tüketilmektedir. Son yıllarda elma, nar, domates, üzüm suyu ve özellikle katkısız %100 meyve sularına olan talep artmaktadır.


#101

SORU:

Dünyada en fazla dış ticareti yapılan meyve suyu hangisidir?


CEVAP:

Dünya değerlerine bakıldığında meyve suyunda en fazla dış ticareti yapılan ürünün %39 ile portakal suyu olduğunu görüyoruz. Onu %16 ile elma suyu takip etmektedir.


#102

SORU:

Dünyada ve Türkiye’de gazlı içecek tüketim miktarları nedir?


CEVAP:

Türkiye’de gazlı içecek tüketimi Avrupa ve dünya ortalamalarının altındadır. Türkiye’de kişi başına gazlı içecek tüketimi yıllık 44 litre iken, dünya ortalaması 74, Avrupa ortalaması ise 110 litredir. Dünyada kişi başına en çok gazlı içecek tüketen ülke A.B.D.’dir. Bu ülkede kişi başı ortalama tüketim yılda 166 litre kadardır. Dünyada gazlı içeceğin en fazla tüketildiği yerler Amerika kıtası, Avrupa ve Ortadoğu ülkeleridir.


#103

SORU:

Dünyada bira üretiminin en çok yapıldığı ülkeler hangileridir?


CEVAP:

Dünyanın en çok bira üreten ülkelerinin başında Çin (49,2 milyar litre), A.B.D. (22,6 milyar litre), Brezilya (14 milyar litre), Almanya (9,6 milyar litre), Rusya (8,2 milyar litre), Meksika (8,2 milyar litre), Japonya (5,6 milyar litre), Birleşik Krallık (4,1 milyar litre), Polonya (4 milyar litre) ve İspanya (3,4 milyar litre) gelmektedir.


#104

SORU:

Türkiye’de bira nerelerde ve hangi miktarlarda satılmakta ve tüketilmektedir?


CEVAP:

Türkiye’nin yıllık bira tüketimi toplamda 943 milyon litredir. Kişi başına düşen yıllık ortalama tüketim değeri ise 13 litre olup Avrupa ortalamasının (70 litre) çok altındadır. Türkiye’de faaliyet gösteren 12 işletme, yurt içinde tüketilen biranın %99’unu üretmektedir. Türkiye’de yapılan üretimin %24’ü bar, restoran, otel gibi yeme-içme, eğlence ve turizm işletmelerine doğrudan satılırken, %76’sı market, büfe gibi yerlerde perakende tüketime yönelik olarak satılmaktadır.


#105

SORU:

Dünyada şarap üretimin en çok yapıldığı ülkeler hangileridir?


CEVAP:

Tüm dünyada ise şarap üretimi ise 27,4 milyar litredir. En büyük üretici ülkeler Fransa, İtalya, A.B.D. ve İspanya’dır. Bu dört ülkenin yıllık şarap üretimi yaklaşık 15 milyar tondur.


#106

SORU:

Rakı üretiminde kullanılan anason ve üzüm türleri nelerdir?


CEVAP:

Rakı üretiminde kullanılan anason Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişen “Pimpinella Anisum”dur. Rakı üretiminde kullanılan üzüm ise Ege, Orta Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yetişen Sultani, Yuvarlak Çekirdeksiz, Çal Karası, Rumi, Sergi Karası, Besni ve Ağ Besni gibi üzüm çeşitleridir.


#107

SORU:

Türkiye’de distile alkollü içecekler arasında rakının iç tüketim ve dış ticaret payı nedir?


CEVAP:

İç tüketime sunulan distile alkollü içkilerin yaklaşık %85’i, Türkiye’den dışarıya ihraç edilen distile alkollü içkilerin ise yaklaşık %95’i rakıdır.


#108

SORU:

Rakı üretiminde üzüm dışında başka hangi ham maddeler kullanılır?


CEVAP:

Rakı üretiminde kullanılan esas meyve üzüm olmakla beraber incir ve erik kullanımına da rastlanır. Daha farklı meyvelerin kullanımı ile rakı yapılması yaygın değilse de mümkündür. Mesela Yunanistan’da sakız ilavesi ile Mastika adında, Lübnan’da Zahle kentinde Zahle Rakısı adında, Irak’ta hurma kullanılarak üretilen Arak adında, Hindistan’da hurma meyvesi, pirinç veya şeker kamışı melası kullanılarak Arrak adında rakılar veya rakı benzeri içkiler üretilmektedir. Ayrıca Yunanistan’da etil alkole anason ve rezene tohumu ilave edilerek Ouzo isminde bir içki elde edilmektedir.


#109

SORU:

İskoç viskisinin özellikleri nelerdir?


CEVAP:

İskoç viskisi denince öncelikle akla gelen tür arpadan yapılan malt viskidir. Bu viskinin kendine has dumanlı bir tadı vardır. İskoçya’nın arpası, kaynak suları, iklim özellikleri, üretiminde kullanılan turba kömürü (İngilizce: peat) ile İskoçların geleneksel üretim metotları tüm dünyada tescillenmiş bu viski türlerini diğerlerinden ayırır. İskoçya’da üretilen diğer önemli viski türleri hububat (tahıl) viskisi ile harman viskilerdir. Hububat viskileri genellikle mısırla yapılır. Malt viskilerde bulunan isli tat bu türde bulunmaz. Harman viskiler ise malt ile hububat viskilerinin karışımı ile elde edilir.


#110

SORU:

Amerika’da üretilen viski türleri nelerdir?


CEVAP:

Dünyanın önde gelen diğer viski üreticilerinden A.B.D.’de üretilen Amerikan viskilerinde iki önemli tür öne çıkmaktadır. Bunların en bilineni özellikle Kentucky ve Tennessee’de üretilen ve yapımında ana tahıl olarak mısır kullanılan “Bourbon” türü viskilerdir. Diğer tür ise yapımında ana tahıl olarak çavdar kullanılan “Rye” yani çavdar viskisidir.


#111

SORU:

Kanada viskilerinin yapımında hangi tahıllar kullanılır?


CEVAP:

Kanada viskilerinde de çavdar başta olmak üzere buğday ve arpa da kullanılır.


#112

SORU:

İskoç ve İrlanda viskileri arasındaki farklar nelerdir?


CEVAP:

İrlanda viskileri İskoç viskileri ile hemen hemen aynı yöntemde üretilir. Ancak üretiminde yakma işlemi daha kısa tutulup is tadının yakalanması tercih edilmez. Öte yandan İrlanda viskileri üç kez damıtılır ve en az beş yıl dinlendirilir. İskoç viskisine kıyasla daha yumuşak bir tadı vardır.


#113

SORU:

Rus içki pazarında votkanın yeri nedir?


CEVAP:

Rusya’da tüketilen yüksek alkollü içkilerin %87’si votkadır. Rusya aynı zamanda dünya votka tüketiminin %45’ini gerçekleştirmektedir. Ancak votkanın Rus içki pazarındaki egemenliği son dönemlerde zayıflamaktadır. Son 10 yılda Rusya’da yüksek alkollü bir içki olan votka satışları toplamda %30 oranında azalırken, hafif alkollü içeceklerin tüketiminde artış görülmüştür. 2005’ten itibaren bakıldığında Rusya’da bira satışları iki kat, şarap satışları ise %60’a yakın oranlarda artmıştır.


#114

SORU:

Türkiye’de votka üretiminde hangi ham madde ve yöntem kullanılmaktadır?


CEVAP:

Türkiye’de votka üretimi büyük oranda şeker pancarından yapılmaktadır. Türkiye’de votka üretilirken şeker pancarından elde edilen melas ispirtosu denilen alkol iki kez arıtılarak şeker oranı %40’a düşürülür. Ardından asetik asit, sodyum bikarbonat ve litrede 3 gram olacak şekilde şeker eklenmesiyle elde edilen karışım kum ve kömür filtrelerinden geçirilir ve süzülür. Üretilen votka bir süre dinlendirildikten sonra tüketilmeye hazır hâle gelir.


#115

SORU:

Cin ilk hangi ülkede ve ne amaçla üretilmiştir?


CEVAP:

Cin; ilk olarak Hollanda’da üretilmiş ancak alkol olarak değil de, sağlık amacıyla kullanılmıştır.


#116

SORU:

Cinin bir İngiliz içkisi olarak bilinmesinin sebebi nedir?


CEVAP:

Fransızların ürettiği şarap ve konyak ile İskoçların viskisine alternatif bir içki arayışında olan İngilizler cinin alkol olarak kullanılabileceğini keşfetmişlerdir. Hollandalıların yaptığı cin tarifini geliştiren ve aromalar ekleyerek yeni üretim tekniklerini geliştiren İngilizler, cinin tüm dünyada İngiliz içkisi olarak tanınmasını sağlamışlardır. Dünyada, günümüzde en fazla Cin üretimi yapan ülkeler Birleşik Krallık, Hollanda ve A.B.D.’dir.


#117

SORU:

Dünyada en çok rom üretimi yapılan ülkeler hangileridir?


CEVAP:

Rom, ham maddesi şeker kamışı ya da şeker kamışı melası olduğu için özellikle bu bitkinin yetiştirildiği bölgelerde üretilmektedir. Romun kökeni Orta ve Latin Amerika ve Karayip Adaları ülkelerine dayanmaktadır. Nitekim başta Jamaika olmak üzere Küba, Meksika, Brezilya, Haiti gibi ülkeler dünyanın önde gelen rom üreticileridir. Türkiye’de rom üretimi yapılmamaktadır.


#118

SORU:

Dünyada  tekila üretiminin ve ihracatının en çok yapıldığı ülkeler hangileridir?


CEVAP:

Tekilanın önemli kısmı Meksika’da Tequila şehrinin bulunduğu Jalisco eyaletinde üretilmektedir. Tekila üretimi, Meksika devletinin bu konudaki katı yasa ve uygulamalarıyla kontrol altında tutulmaktadır. Üretilen tekilanın yaklaşık %55’i ihraç edilmekte ve geri kalanı da Meksika’da kullanılmaktadır. Meksika’nın tekila ihracatının %76’sı A.B.D.’ye yapılmaktadır. Meksika ve A.B.D. dünyanın tekila tüketiminin %85’ini yapmaktadırlar. Geriye kalan tekilanın çok büyük bir kısmı Almanya, İspanya ve Fransa başta olmak üzere Avrupa’ya ihraç edilmektedir.


#119

SORU:

Türkiye’de ihracatı en çok yapılan alkolsüz içecek türü hangisidir?


CEVAP:

Türkiye'de alkolsüz içecekler ihracatı içinde meşrubat sanayi ürünleri ihracatı önemli bir yer tutmaktadır. 2001 yılında 5,4 milyon dolar düzeyinde bulunan ihracat 2009 yılı haricinde sürekli artış göstererek 2012 yılında 108 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. En fazla meşrubat ihraç edilen ülke olan Irak’ın 2012 yılında ihracattaki payı yaklaşık %15 olmuştur. Bu ülkeyi %13’lük payı ile KKTC ve %7,3 pay ile Almanya izlemiştir.


#120

SORU:

2012 yılı verilerine göre meşrubat ithalatı en çok hangi ülkelerden yapılmıştır?


CEVAP:

2012 yılında 47 milyon dolar olan meşrubat ithalatı en fazla ithalat %47 ile Avusturya’dan gerçekleştirilmiş, bu ülkeyi %21 ile Romanya ve %7 ile İsviçre izlemiştir.


#121

SORU:

2012 yılı verilerine göre ihracatı en çok yapılan meyve suyu çeşidi hangisidir?


CEVAP:

En fazla ihraç edilen meyve suyu büyük bir farkla elmadır. Türkiye’de 2012 verilerine göre toplam meyve suyu ihracatının %37’si elma suyudur. Onu karışık meyve, portakal ve üzüm suları takip etmektedir. Meyve suyunda miktar olarak en fazla ihracatı 16 bin ton ile Hollanda ve 14 bin ton ile Almanya’ya yapmaktayız. Onları sırasıyla Birleşik Krallık, A.B.D., İtalya, Irak, Polonya ve Japonya’ya yapılan ihracatlar takip etmektedir.  


#122

SORU:

Türkiye’nin en çok ithal ettiği meyve suyu hangisidir?


CEVAP:

Türkiye yılda yaklaşık 28 bin ton meyve suyu ithal etmektedir. Bu alanda en fazla ithal edilen ürün dondurulmuş portakal suyudur. Türkiye meyve suyu alımlarını en çok Brezilya, İsrail, KKTC, Hollanda, ve İran’dan gerçekleştirmektedir.


#123

SORU:

Türkiye’de kaç tane alkollü içki üretimi yapan tesis vardır?


CEVAP:

Türkiye’de Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan (TAPDK) üretim izni almış 241 adet alkollü içki üretim tesisi faaliyet göstermektedir. Bu tesislerin 211 tanesi şarap, 13 tanesi bira, 17 tanesi de distile alkollü içkiler (dokuz tanesinde rakı, beş tanesinde likör, beş tanesinde votka, üç tanesinde cin, bir tanesinde ise sakızlı anasonlu distile içki olmak üzere) üretimi yapmaktadır.


#124

SORU:

Türkiye’de en fazla tüketilen alkollü içecekler hangileridir?


CEVAP:

Türkiye’de piyasaya en çok arz edilen, dolayısıyla en fazla tüketildiği düşünülebilecek alkollü içkinin yaklaşık 943 milyon litre ile bira olduğu anlaşılmaktadır. Birayı, üretimden iç piyasaya aktarılan ile ithalattan oluşan arz değerlerini baz alarak, 63,7 milyon litrelik tüketim ile şarap ve 40,6 milyon litrelik tüketim ile rakı ve 16,1 milyon litrelik tüketimle votka takip etmektedir.


#125

SORU:

Türkiye’de biranın diğer içki türlerine oranla daha fazla tüketilmesinin sebebi nedir?


CEVAP:

Türkiye’de tüketim değerleri kıyaslandığında bira tüketme alışkanlığının rakıdan ve diğer tüm içkilerden kat kat daha fazla olduğu görülmektedir. Bunun en önemli sebeplerinden birisi biranın şişe olarak satış fiyatının belli başlı diğer içki türlerinden nispeten daha ucuz olmasıdır.


#126

SORU:

Türkiye’de içki tüketim eğilimleri nasıldır?


CEVAP:

Son yıllardaki tüketim değerlerindeki değişiklikler kıyaslandığında 2004 ile 2014 arasında bira tüketiminin %16 artarken, rakı tüketiminin %8,2 azaldığını vurgulamakta fayda vardır. Öte yandan miktar olarak en fazla tüketilen ikinci içki olan şarabın aynı zaman dilimi içinde tüketimi %124 artarak 28,4 milyon litreden 63,7 milyon litreye gelmiştir.

Alkollü içki tüketimindeki diğer eğilimlere baktığımızda viski, rom ve likör tüketiminin son on yılda istikrarlı bir çizgiyle sürekli artma eğiliminde olduğunu; votka, köpüren şarap ve vermut türlerinin ise dalgalı bir seyir izlese de toplamda arttığını görmekteyiz. Bu içkiler arasında votkanın tüketimi son 10 yılda %168 artarak 16,1 milyon litre, viskinin %219 artarak 6,1 milyon litre, likörün %134 artarak 2,1 milyon litre, köpüren şarabın %23 artarak 633 bin litre, vermutun %217 artarak 191 bin litre olmuştur. Diğerlerine kıyasla büyük bir pazar payına sahip değilse de özellikle rom tüketimindeki artış ise dikkat çekicidir. 2004’ten bu yana her yıl yüksek oranlarla büyüyerek tüketimde 15 kata yakın artışla 2014 yılında 714 bin litreye ulaşmıştır. Dalgalı bir seyir gösteren ve son 10 yılda tüketimi azalan rakı dışında kanyak ve brendilerin de ülkemizdeki tüketimi her geçen yıl azalma eğilimi göstermektedir. Bu içki grubunun tüketimi 2004’ten itibaren olan 10 yıllık sürede %153 düşüş göstermiştir.


#127

SORU:

Türkiye en çok ihracatı yapılan alkollü içecek türleri nelerdir ve hangi ülkelere yapılmaktadır?


CEVAP:

Türkiye’de üretilen alkollü içkilerden yurt dışına ihraç edilenlerde hem toplam miktar hem de toplam gelir açısından ilk sırada bira yer almaktadır. Türkiye en fazla bira ihracatını sırasıyla Irak, Azerbaycan ve KKTC’ye yapmıştır. Toplam alkollü içkiler ihracatı içinde biradan sonra en çok rakı ihracatı gerçekleştirilmektedir. Bu içkide ihracatın %40’tan fazlası KKTC’ye, %30 kadarı da Almanya’ya yapılmaktadır. Rakı ihracatında üçüncü sırada Irak yer almaktadır. Türkiye’de üretilip yurt dışına ihraç edilen bir diğer önemli içki grubu ise şaraplardır. İhraç edilen şarapların yaklaşık %24’ü Belçika’ya, %15’i KKTC’ye, %10’u ise Almanya’ya gönderilmektedir.


#128

SORU:

Türkiye en çok ithalatı yapılan alkollü içecek türleri nelerdir ve hangi ülkelerden yapılmaktadır?


CEVAP:

TAPDK’nın verilerine (2014) bakıldığında en fazla ithal edilen alkollü içkilerin yaklaşık değerlerle 6,1 milyon litre ile viski, 4,9 milyon litre ile bira, 3,5 milyon litre ile votka, 2,6 milyon litre ile şarap ve 1,2 milyon litre ile likör türleri olduğu görülmektedir. Ayrıca rom, kanyak, brendi, vermut, köpüren şarap ve cin türleri önemli miktarlarda ithal edilen içkiler arasındadır. Türkiye’nin ithal ettiği viskilerin yaklaşık %65’i Birleşik Krallık’tan, %28’i ise A.B.D.’den gelmektedir. Viskiden sonra en çok ithal edilen içki olan votkanın ise %41’i İsveç’ten, %18’i Birleşik Krallık’tan, %8‘i ise Fransa’dan gelmektedir. En çok ithal edilen üçüncü içki grubu olan şarapların %47’si Fransa’dan, %25’i İtalya’dan ve %13’ü ise dünyanın Türkiye’ye oldukça uzak bir yerinde bulunan Şili’den gelmektedir. Bira ithalatının ise en çok %25 ile Meksika’dan ve %19 ile Ukrayna’dan yapılmaktadır. Diğer alkollü içkilerden konyak ithalatının tamamına yakını Fransa’dan yapılırken, cin ithalatının ise %81’i Birleşik Krallık’tan gerçekleştirilmektedir.


#129

SORU:

Türkiye’de alkollü içeceklerin üretimi, tüketimi ve dış ticareti arasında nasıl bir ilişki vardır?


CEVAP:

İçki grupları arasında yerli üretim ile ithalatı karşılaştırıldığında, iç piyasada tüketilen rakının tamamının Türkiye’de üretildiğini, viski, rom, cin, vermut gibi içkilerin ise tamamının yurt dışından ithal edildiği görülmektedir. Öte yandan Türkiye’de tüketilen biranın %99’unun, şarabın %96’sının, votkanın ise %78’inin yine Türkiye’de üretildiği dikkat çekmektedir. Yani bir başka ifadeyle, tüm hesaplamalar yapıldığında ülkemizde tüketilen içkilerin %98’inin yurt içinde üretildiğini söyleyebiliriz. Türkiye, tüketilen içkilerin büyük bir kısmını kendisi üretiyor olmakla beraber, yapılan üretimin tamamını iç piyasaya arz etmemektedir. Türkiye 2014 yılında 86,8 milyon litre bira, 3,1 milyon litre rakı ve 2,6 milyon litre şarap başta olmak üzere toplamda 92,6 milyon litre içki ihraç etmiştir. Bu miktar ülkenin toplam üretiminin %8’ine denk gelmektedir.


#130

SORU:

Dünyada içerdiği alkol oranı açısından en fazla tüketilen içki grubu hangisidir?


CEVAP:

Tüm dünyada içerdiği alkol oranı açısından en fazla tüketilen içki grubu distile içkilerdir. Dünyadaki alkol tüketiminin % 50,1’i yani yarısı bu tür yüksek alkollü içkilerden kaynaklanmaktadır.


#131

SORU:

Dünyada, alkollü içki türlerinden en çok dış ticareti yapılan hangileridir?


CEVAP:

Dünyada alkollü içkiler dış ticaretinde birinci sırada şarap yer almakta, bu ürünü içinde viski, votka ve cin gibi ürünlerin yer aldığı distile alkollü içkiler izlemektedir. 2012 yılı verilerine göre yaklaşık 32 milyar dolarlık dünya şarap ihracatının değer olarak yaklaşık %31,3’ünü Fransa gerçekleştirmiş, bu ülkeyi %18,8’ini gerçekleştiren İtalya ve %10,2’sini gerçekleştiren İspanya izlemiştir. 2012 yılında en fazla şarap ithalatı gerçekleştiren ülkeler ise sırasıyla A.B.D., Birleşik Krallık, Almanya, Kanada, Çin, Japonya ve Belçikadır.


#132

SORU:

2012 yılı verilerine göre dünyada bira ihracatı ve ithalatını en çok yapan ülkeler hangileridir?


CEVAP:

2012 yılında gerçekleşen yaklaşık 11 milyar dolarlık toplam dünya bira ihracatının 2,12 milyar dolarını Meksika, 1,93 milyar dolarını Hollanda ve 1,36 milyar dolarını Almanya gerçekleştirmiştir. Belçika, İngiltere, Fransa, A.B.D. ve İrlanda diğer önemli bira ihracatçısı ülkelerdir. Bira ithalatında ise, 2012 yılı toplam dünya ithalatının %35,4’ünü gerçekleştiren A.B.D. birinci sırada yer almaktadır. Diğer önemli bira ithalatçısı ülkeler ise İngiltere ve İtalya’dır.


#133

SORU:

2012 yılı verilerine göre dünyada viski ihracatı ve ithalatını en çok yapan ülkeler hangileridir?


CEVAP:

11 milyar doların üzerinde pazarı bulunan viskinin, yaklaşık %61’lik kısmını İskoçya’yı içinde barındıran Birleşik Krallık ihraç etmiştir. 2012 yılında en fazla viski ithal eden ülkeler ise 1,76 milyar dolar ile A.B.D. ve 867 milyon dolar ile Fransa olmuştur.


#134

SORU:

2012 yılı verilerine göre dünyada votka ihracatı ve ithalatını en çok yapan ülkeler hangileridir?


CEVAP:

3,34 milyar dolarlık 2012 yılı votka ithalatının %57’si A.B.D. tarafından gerçekleştirilmiştir. İhracatta ise ilk sırada 584 milyon dolarla İsveç yer almış, bu ülkeyi 477 milyon dolarla Fransa izlemiştir.


#135

SORU:

Son yıllarda alkollü içecek tercihlerinde ne tür değişimler olmuştur?


CEVAP:

Son yıllarda tüketicilerin alkollü içecek talepleri yani tercih ve alışkanlıklarındaki değişim ile beraber sektörün üretim ve arz eğilimlerinde de yenilikler olduğu görülmektedir. Düşük kalorili kokteyl, şarap ve diğer alkollü içecekler son yıllarda özellikle A.B.D.’de kadın tüketiciler tarafından çok daha fazla tercih edilmektedir. Yüksek alkollü içki üretiminde kimi nostaljik tatlar (örnek: çavdar viskisi) yeniden keşfedilirken, içinde yiyecek parçacıkları içeren yüksek alkollü içkiler (örnek: içinde gerçek vişne taneleri bulunan likör) gibi deneysel üretimler de ilgi çekmektedir. Farklı içecekleri aynı şişede karıştırarak piyasaya sunulan yeni ürünler (örnek: Tekilalı Malibu) ile yeni aromalarla üretilmiş içkiler de (örnek: karamelli votka) son zamanlarda tüketicilerin ilgisini çekmekte olan yeniliklerdendir.